Lajmet
Analizë: Pesë mënyra për të kuptuar se COVID-19 është bërë endemik
Nëse shohim që shtrimet në spital vazhdojnë të ulen dhe të mbeten të qëndrueshme, kjo do të sugjerojë endemizëm.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiSë fundmi u publikua një përditësim i strategjisë kombëtare për COVID-19, i krijuar për të menaxhuar virusin në mënyrë që shumica e amerikanëve të mund t’i kthehen jetës së përditshme pa ndërprerje.
Vendi po kalon në një fazë të re në të cilën kërcënimi COVID-19 ndryshon nga “pandemik” në “endemik”. Kjo do të thotë se virusi do të vazhdojë të qarkullojë brenda popullatës, por me ritme të ulëta ose sezonale. Strategjia e përditësuar duhet të na mbushë me optimizëm. Por ne duhet të jemi edhe më të kujdesshëm.
“Ndërsa shkojmë drejt një jete të kontrolluar nga COVID, do të jetë gjithnjë e rëndësishme të vlerësojmë ndryshimet në kohë reale në virus dhe ndikimin e tij në komunitet, sepse ne e dimë se sa i paparashikueshëm mund të jetë ky virus”, tha Dr. Atul Nakhasi, një mjek internist në Qendrën ambulatore Martin Luther King Jr. në Los Anxhelos.
Si mund ta dimë nëse është e sigurt të demaskojmë dhe të rifillojmë aktivitetet tona normale? Çfarë sinjalesh duhet të kërkojmë për të përcaktuar nëse duhet të rifillojmë distancimin social? Më poshtë janë pesë tregues që mund të na japin përgjigje.
1. Numrat e rasteve:
Në Los Anxhelos, ku punon Nakhasi, zyrtarët e shëndetit publik kanë zhvilluar një sistem alarmi të krijuar për të sinjalizuar nivelin e rrezikut të virusit. Nëse numri i rasteve të reja qëndron nën 200 për 100 mijë njerëz, atëherë niveli i rrezikut mbetet i ulët.
Megjithëse vaksinimi luan një rol kyç në mbajtjen e ulët të numrit të rasteve, nuk është mënyra e vetme për të arritur atje. Shumica e njerëzve që infektohen me COVID-19 zhvillojnë njëfarë niveli imuniteti ndaj virusit. Infeksionet e përhapura të kombinuara me vaksinat kanë bërë që një grup shkencëtarësh të përcaktojnë se 73% e amerikanëve janë të paktën tani për tani, imun ndaj omicron, variantit dominues. Ata thonë se përqindja mund të rritet në 80% deri në mes të marsit.
2. Shtrirjet në spital:
Nëse shohim që shtrimet në spital vazhdojnë të ulen dhe të mbeten të qëndrueshme, kjo do të sugjerojë endemizëm. CDC është larguar nga numrat e rasteve për t’u përqëndruar në shtrimet në spital. Kjo sepse, edhe nëse numri i përgjithshëm i raportuar i rasteve mbetet i ulët, një rritje e shtrimeve në spital mund të tregojë se virusi ka pësuar mutacion dhe rreziku i infeksionit mund të rritet me shpejtësi.
“Një fazë e re e pandemisë kërkon një rikalibrim të metrikës që nënvizon drejtpërdrejt ndikimin e vërtetë të popullsisë”, tha shefi i Inovacionit në Spitalin e Fëmijëve të Bostonit John Broënstein, P.h.D.
“Ndërsa rastet janë shkëputur nga sëmundja e rëndë, numrat e shtrimeve në spital do të vazhdojnë të jenë një tregues i fuqishëm mbi të cilin mund të mbështetet shëndeti publik”, shtoi ai.
3. Shkalla e vdekjeve:
Sipas Jodie Guest, një epidemiologe në Universitetin Emory, një masë e ashpërsisë së virusit është shkalla e vdekjeve. Nëse shohim më pak se 100 vdekje nga COVID-19 në ditë në mbarë vendin, sipas Guest, virusi ka arritur në fazën endemike. Natyrisht, do të na duhet të vëzhgojmë variantet dhe rajonet e veçanta të vendit ku përhapja e komunitetit mund të jetë e ndryshme.
4. Mostrat e ujërave të zeza:
Ujërat e zeza që rrjedhin nëpër sistemet tona të kanalizimeve mund të na tregojnë shumë për sëmundjet që mund të qarkullojnë në komunitet. Në fakt, të dhënat nga Sistemi Kombëtar i Mbikëqyrjes së Ujërave të Zeza të CDC-së treguan se 70% e objekteve të ujërave të zeza zbuluan se nivelet e virusit ishin ulur në krahasim me dy javë më parë, një tjetër shenjë që rastet e COVID-19 janë në rënie.
Mostrat e ujërave të zeza janë veçanërisht të rëndësishme sepse njerëzit e largojnë virusin kur janë në fazat e hershme të infeksionit. Kjo do të thotë që ne mund të identifikojmë shkallët në rritje të infeksionit edhe para se njerëzit të fillojnë të shfaqin simptoma.
Dr. Ted Smith, një profesor i asociuar i mjekësisë mjedisore në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Louisville, tha se përqendrimet e ujërave të zeza po bien në Amerikën e Veriut. Megjithëse ai paralajmëron se normat e infeksionit zakonisht bien në pranverë dhe verë, gjenomika është mbështetëse e një situate të prishur.
5. Grupet e shpërthimit:
Nëse kemi mësuar ndonjë gjë për COVID-19, është se është shumë ngjitës. Kjo do të thotë që zyrtarët e shëndetit publik duhet të jenë në gjendje të identifikojnë grupet e shpërthimeve në shkolla dhe vendet e punës, të cilat ka të ngjarë të paraqesin nivele në rritje të sëmundjes.
Një paralajmërim i madh:
Ndërsa kalojmë në fazën endemike të virusit, shumë njerëz do të tundohen të mendojnë se COVID është një gjë e së kaluarës. Çdo komunitet është i ndryshëm. Shkalla e vaksinimit në Vermont është rreth 80%, ndërsa në Alabama është afër 50%. Banorët e këtyre dy shteteve po përballen me dy skenarë shumë të ndryshëm në muajt në vijim.
Po kështu, edhe në qytete si Los Anxhelosi, Nakhasi paralajmëroi se është me të vërtetë e rëndësishme për ne të njohim ndikimin disproporcional që ky virus ka pasur në komunitetet tona me burime të pamjaftueshme dhe të cenueshme dhe t’i japim përparësi shëndetit, mirëqenies dhe jetës, ndërsa përgatitemi për rritje të radhës.
Gjithashtu, vetëm për shkak se më pak prej nesh sëmuren, nuk do të thotë se nuk duhet të marrim masa paraprake të zgjuara si larja e duarve dhe vazhdimi i marrjes së vaksinave përforcuese kur rekomandohet.
“Ne jemi në një fazë endemike kur rastet, shtrimet në spital dhe vdekjet kanë arritur një gjendje të qëndrueshme. “Mos harroni, megjithatë, se ‘endemik’ nuk është i njëjtë me ‘jo i rrezikshëm’”, tha Dr. Megan Ranney, një mjeke praktikuese dhe dekane në Shkollën e Shëndetit Publik të Universitetit Brown./UBTNews/
Lajmet
Sot protesta e PD, policia e Tiranës nuk i jep leje
Published
48 minutes agoon
December 23, 2024By
UBTnewsPolicia e Tiranës i ka kthyer përgjigje kërkesës së Partisë Demokratike për organizimin e protestës pasditen e sotme.
Në një komunikim publik, policia bën me dije se nuk mbështet protestat që bllokojnë akset rrugore duke kufizuar qarkullimin, duke mos i dhënë kështu leje organizatorëve të këtij tubimi.
Njoftimi i policisë Tiranë:
Përfaqësues të subjektit politik Partia Demokratike e Shqipërisë kanë paraqitur kërkesën për zhvillim të tubimeve, nga ora 17:00 deri në orën 20:00 të datës 23.12.2024, në disa akse rrugore kryesore në Tiranë, konkretisht:
Unaza e vogël, rrethrrotullimi te Zogu i Zi, ura afër xhamisë në Rrugën e Elbasanit, sheshi “Wilson” dhe nga pallati me shigjeta drejt Rrugës së Kavajës.
Policia e Shtetit garanton të drejtën për tubim, të drejtat dhe liritë e pjesëmarrësve në tubime, por pa cenuar lëvizjen e lirë të qytetarëve dhe të automjeteve.
Në bazë dhe në zbatimit të ligjit “Për tubimet”, Policia e Shtetit ka ndërmarrë të gjitha masat për garantimin e rendit publik, zbatimin e të drejtave dhe lirive të qytetarëve dhe të pjesëmarrësve në tubime, si dhe mbrojtjen e pronave publike dhe private.
Nisur nga objekti i kërkesës së bërë për zhvillimin e tubimeve në disa akse rrugore në qytetin e Tiranës, Policia e Tiranës i ka kthyer përgjigje organizatorëve se merr përsipër garantimin e tubimeve që nuk bllokojnë lëvizjen e lirë të automjeteve dhe qytetarëve.
Bllokimi i akseve rrugore është vepër penale e parashikuar nga neni 293 i Kodit Penal dhe cilido që do të ndërmarrë veprime për të bllokuar rrugët, do të përballet me pasojat që sjell shkelja e këtij neni.
Për të ndihmuar qytetarët që do të qarkullojnë në akset rrugore të mësipërme, Policia e Shtetit ka ndërmarrë masa që në rast bllokimi, të devijojë qarkullimin e automjeteve në rrugë alternative.
Policia e Shtetit apelon dhe një herë për zbatim të ligjit dhe respektim të lëvizjes së lirë të qytetarëve dhe automjeteve, gjatë orarit të tubimeve.
Lajmet
Rashiq: Lista Serbe po i kërcënon dhe largon nga puna serbët që na përkrahin
Published
2 hours agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSMinistri i Kosovës, Nenad Rashiq, ka deklaruar se serbët që mbështesin partinë e tij janë përballur me kërcënime dhe përjashtime nga puna. Sipas tij, këta individë janë duke u kërcënuar me letra dhe dëmtime të automjeteve, madje përjashtimet nga puna janë një praktikë e zakonshme për ata që bashkëpunojnë me të.
Një rast i tillë, sipas Rashiqit, është përjashtimi nga puna i gruas së zëvendësit të tij, Nenad Vukmiroviq, e cila punonte në sektorin publik në veriun e Kosovës. Po ashtu, ai përmendi edhe një tjetër rast ku një familje nga Novobërda është ndëshkuar për ndihmën që ka marrë nga institucionet e Kosovës për ndërtimin e një shtëpie.
Një tjetër incident që Rashiqi raportoi ishte një kërcënim ndaj një zyrtareje të Ranillugut, e cila u gjet me automjetin të cilin e kishte parkuar në një vend të gabuar, ku dikush kishte lënë një mesazh kërcënues, duke i thënë se herën tjetër mund të ndodhte diçka më serioze.
Ministri Rashiq shpjegoi gjithashtu se djali i tij, që studion në Serbi, përballohet me kontrolla të rrepta dhe ndalime gjatë udhëtimeve në kufirin mes Serbisë dhe Kosovës.
Ai e krahasoi situatën politike të serbëve të Kosovës me regjimin e Koresë së Veriut, duke theksuar se ata po përdoren si mjet manipulimi nga autoritetet e Beogradit për të mbështetur retorikën e brendshme të Serbisë. Rashiq gjithashtu paralajmëroi se, nëse procesi i votimit nuk mbikëqyret rreptësisht, historia mund të përsëritet me një ndikim të madh për serbët e Kosovës./UBTNews/
Lajmet
Lansohet pilotimi i programit të kuponëve, Kurti: Ky projekt mbështetet nga BB
Published
2 hours agoon
December 23, 2024By
UBTNewsKryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti dhe ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Arbërie Nagavci, kanë lansuar pilotimin e Programit të Kuponëve, në kuadër të Projektit “Edukimi dhe Kujdesi në Fëmijërinë e Hershme për Kapitalin Njerëzor të Kosovës”.
Kryeministri Kurti, ka thënë se krijon mundësi për përfshirjen e më shumë fëmijëve nga 3-5 vjeç nga këto familje në shërbime të edukimit në moshë të hershme.
Ai tha se ky program ofron mbështetje të drejtpërdrejt për familjet të cilat janë të regjistruara në skemën e ndihmës sociale.
Kurti tha se ky projekt mbështetet nga Banka Botërore me vlerë 1.8 milionë euro dhe përfshinë pagesën e transportit dhe çerdhes për fëmijët.
Ministrja e Arsimit, Arbërie Nagavci tha se sot po lansojnë pilotimin e programit të kuponëve, duke hedhur kështu edhe hapin e parë konkret për këtë mbështetje të paprecedentë dhe të pandodhur më parë për më të vegjlit, për familjet që më shumti kanë nevojë.
Sipas saj ky program është një risi për qasje të barabartë për edukimin e hershëm në Kosovë.
Bota
Trump: Kontrolli i Kanalit të Panamasë dhe Groenlandës një domosdoshmëri absolute
Published
2 hours agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSPresidenti i sapozgjedhur Donald Trump ka kërcënuar se do të rimarrë kontrollin e Kanalit të Panamasë, duke shkaktuar reagime të ashpra nga presidenti i Panamasë. Në një postim në rrjetin e tij “Truth Social”, Trump kritikoi ish-presidentin Jimmy Carter për dhënien e kanalit në vitin 1999 dhe e quajti atë një veprim të papërgjegjshëm, duke pretenduar se SHBA-të paguanin tarifa të tepruara. Ai theksoi se nëse Panamaja nuk do të bashkëpunonte, SHBA-ja do të kërkonte rimarrjen e kanalit.
Përveç kësaj, Trump mbrojti idenë e kontrollit të Groenlandës, duke e quajtur atë një “domosdoshmëri absolute” për sigurinë kombëtare dhe lirinë globale. Kjo përshkruan qëndrimin e tij për Grenlandën, e cila, ndonëse është autonome, ende është nën kontrollin e Danimarkës për çështjet e jashtme dhe të sigurisë. Trump kishte shprehur më herët dëshirën për të blerë Grenlandën, duke kujtuar ofrimin e një shume të madhe nga SHBA për ta blerë atë në vitin 1946, një ofertë që kishte shkaktuar tensione diplomatike mes SHBA-së dhe Danimarkës./UBTNews/
Studentët e Psikologjisë nga UBT vizitojnë çerdhen e fëmijëve për aktivitet të zhvillimit emocional dhe social
Mbyllet stinori vjeshtor në Superligë, kjo është renditja e plotë
Sot protesta e PD, policia e Tiranës nuk i jep leje
Instagram shton opsionin që të gjithë e kanë kërkuar!
Studentët e Psikologjisë të UBT-së vizitojnë Shtëpinë e të Moshuarve për festat e fundvitit
Rashiq: Lista Serbe po i kërcënon dhe largon nga puna serbët që na përkrahin
Lansohet pilotimi i programit të kuponëve, Kurti: Ky projekt mbështetet nga BB
Trump: Kontrolli i Kanalit të Panamasë dhe Groenlandës një domosdoshmëri absolute
Në ring me këngë kundër Kosovës, boksieri serb mposhtet nga ai shqiptar në Tiranë
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman