Lajmet

Afganistan: Talibanët premtuan ‘amnisti për të gjithë’, por ata janë përgjegjës për shumicën e dhunës kundër civilëve

Njohësit e kësaj çështje besojnë se dhuna në Afganistan është drejtuar kryesisht kah individët dhe grupet.

Published

on

Dhjetë muaj prej kur talibanët morën pushtetin në Afganistan dhe premtuan ‘aministi’ për të gjithë, të dhënat sugjerojnë se ata janë autorët më të mëdhenj të dhunës në Afganistan – duke lënë të vdekur të paktën 341 njerëz.

Që nga dhjetori i vitit 2021, kur Kabuli ra në duart e talibanëve – Armed Conflict Location and Event Project (ACLED) regjistroi 818 incidente të dhunës ndaj civilëve – dhe më shumë se gjysma e tyre dyshohet se janë kryer nga talibanët.

Habib Khan, themeluesi i Afghan Peace Watch, që punon me ACLED për të gjurmuar dhunën politike, tha se shifrat mund të jenë edhe më të larta.

Ai tha: “Ne besojmë se shumica e dhunës që kemi koduar në kategorinë e grupeve të armatosura të paidentifikuara (35% në total) është kryer nga talibanët”.

Për shkak të burimeve të kufizuara, ekipi i Khan i klasifikon këto incidente si të kryera nga grupe të paidentifikuara. Incidentet e regjistruara janë realizuar me IED (pajisje shpërthyese të improvizuara), bomba vetëvrasëse dhe granatime, por ka edhe dhunë të shënjestruar kundër civilëve si sulme, dhunë seksuale dhe rrëmbime të detyruara.

Khan tha se “pavarësisht amnistisë, talibanët po synojnë sistematikisht ish-anëtarë të forcave afgane të mbrojtjes dhe sigurisë”, si dhe gra, aktivistë dhe gazetarë.

Nuk janë vetëm talibanët

Disa nga sulmet e grupeve të paidentifikuara kanë ndodhur në zonat e Afganistanit që talibanët i kanë nën kontroll të plotë, si në jug. Është e mundur që ato janë grupe të lidhura me Shtetin Islamik ose fraksione të tjera të armatosura.

Ekipi i Khan ka vëzhguar Shtetin Islamik, ku po rriten sulmet në Afganistanin lindor dhe verior. Grupi u përball me sulme qëkur talibanët morën kontrollin, ku mbetën të vdekur të paktën 377 civilë. Ndërsa besohet se Shteti Islamik ka vrarë më shumë civilë se talibanët, pothuajse gjysma e shifrës vjen nga sulmi i 26 gushtit të vitit 2021, në aeroportin e Kabulit, ku mbetën të vdekur 170 civilë. Talibanët gjithashtu kanë kryer shtatë herë më shumë akte dhune kundër civilëve.

Talibanët përgjigjen

Numri i ngjarjeve në të cilat civilët kanë qenë viktima të dhunës në vend ka rënë në përgjithësi qëkur talibanët erdhën në pushtet. Por kjo është kryesisht për shkak të përfundimit të konfliktit i cili filloi në vitin 2001. Bashkë me të u pa edhe një ulje e rasteve të dhunës gjatë luftës si bombardimet, sulmet ajrore dhe IED.

Njohësit e kësaj çështje besojnë se dhuna në Afganistan është drejtuar kryesisht kah individët dhe grupet.

Dr Roudabeh Kishi, drejtoreshë e kërkimit dhe inovacionit në ACLED, tha se “ne po shohim shumë më tepër një lloj shënjestrimi të drejtpërdrejtë (të civilëve), qoftë nga duart e talibanëve, të cilët janë shumë prej tyre, por edhe nga Shteti Islamik dhe grupe të armatosura të paidentifikuara”.

Në një raport të fundit, Komiteti i Punëve të Jashtme paralajmëroi se talibanët kanë kryer vrasje dhe sulme të synuara. Zyra e Jashtme ka thënë gjithashtu se ka prova se regjimi po i përgjigjet presionit ndërkombëtar mbi të drejtat e njeriut./UBTNews/

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri

Published

on

Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.

“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.

Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.

Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.

Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.

Continue Reading

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Bota

​Zelensky dhe Macron bien dakord të takohen pas samitit Trump-Putin

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenti francez Emmanuel Macron folën sot, sipas Pallatit Élysée.

Të dy udhëheqësit ranë dakord të takohen “në momentin kur do të jetë më i dobishëm dhe efektiv” pas takimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, thuhet në deklaratë.

Zelensky u takua këtë javë në Berlin me kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe në Londër me kryeministrin britanik Keir Starmer.

Continue Reading

Të kërkuara