Lajmet

A po ndryshojnë telefonat celularë mënyrën se si funksionon truri ynë?

Prania e tij e thjeshtë mund të ndikojë në mënyrën se si mendojmë.

Published

on

Telefonata e parë celulare u bë 50 vjet më parë dhe që atëherë këto pajisje janë bërë një mjet thelbësor i shumëfishtë që na ndihmon të drejtojmë jetën tonë. Por a po ndryshojnë ato edhe mënyrën se si funksionon truri ynë?

Është një rreth vicioz. Sa më të dobishëm bëhen telefonat tanë, aq më shumë i përdorim, sa më shumë t’i përdorim ato, aq më shumë vendosim shtigje nervore në trurin tonë që na çojnë në marrjen e telefonit për çdo detyrë që kemi në dorë dhe aq më shumë ndjejmë një dëshirë për të kontrolluar telefonin tonë edhe kur nuk kemi nevojë. Çfarë i bën trurit tonë mbështetja jonë te këto pajisje? A është gjithçka e keqe për ne, apo ka edhe disa aspekte pozitive?

Ajo që ne dimë është se shpërqendrimi i thjeshtë i kontrollit të një telefoni ose shikimit të një njoftimi mund të ketë pasoja negative. Kjo nuk është shumë e habitshme. Ne e dimë se, në përgjithësi, multitasking dëmton kujtesën dhe performancën. Një nga shembujt më të rrezikshëm është përdorimi i telefonit gjatë kohës kur je në timon. Një studim zbuloi se vetëm të folurit në telefon, jo dërgimi i mesazheve, ishte i mjaftueshëm për t’i bërë shoferët më të ngadalshëm për të reaguar në rrugë. Është e vërtetë edhe për detyrat e përditshme që janë më pak të rrezikshme. Thjesht dëgjimi i një njoftimi që “tingëllon” në telefon i bëri pjesëmarrësit e një studimi të performonin shumë më keq në një detyrë, pothuajse aq keq sa pjesëmarrësit që flisnin ose shkruanin mesazhe në telefon gjatë detyrës.

Nuk është vetëm përdorimi i një telefoni që ka pasoja, prania e tij e thjeshtë mund të ndikojë në mënyrën se si mendojmë.

Në një studim të kohëve të fundit, për shembull, studiuesit u kërkuan pjesëmarrësve të vendosnin telefonat pranë tyre në mënyrë që ata të ishin të dukshëm. Më pas pjesëmarrësit përfunduan një sërë detyrash për të testuar aftësitë e tyre për të përpunuar dhe mbajtur mend informacionin, zgjidhjen e problemeve dhe fokusin e tyre.

U zbulua se ata performonin shumë më mirë kur telefonat e tyre ishin në një dhomë tjetër, qofshin të dukshëm, të ndezur ose jo. Kjo ishte e vërtetë edhe pse shumica e pjesëmarrësve pretenduan se nuk po mendonin me vetëdije për pajisjet e tyre. Thjesht afërsia e një telefoni, me sa duket, kontribuon në “ikjen e trurit”. Kjo vëmendje e devijuar mund ta bëjë më të vështirë të bësh çdo gjë tjetër. I vetmi “rregullim”, sipas studiuesve, ishte vendosja e pajisjes në një dhomë krejtësisht të ndryshme.

Do të duhen shumë vite të tjera kërkimi përpara se të dimë saktësisht se çfarë i bën varësia e pajisjes sonë vullnetit dhe njohjes tonë afatgjatë. Ndërkohë, megjithatë, ekziston një mënyrë tjetër se si mund të përpiqemi të zbusim efektet e tij të këqija. Dhe kjo ka të bëjë me mënyrën se si mendojmë për trurin tonë.

Kërkimet e fundit kanë vënë në pikëpyetje besimin se, nëse ushtrojmë vullnetin tonë në një mënyrë (p.sh. duke rezistuar në mënyrë të pandërgjegjshme ndaj kontrollit të telefonit tonë), ne “shterim” rezervat tona të përgjithshme dhe e bëjnë shumë më të vështirë përqendrimin në një detyrë tjetër. Kjo mund të jetë e vërtetë. Por, kjo varet kryesisht nga bindjet tona.

Individët që mendojnë se truri ynë ka burime “të kufizuara” (siç është se rezistimi i një tundimi e bën më të vështirë t’i rezistosh tjetrit) kanë më shumë gjasa të shfaqin këtë fenomen në testim. Por për ata që mendojnë se sa më shumë i rezistojmë tundimit, aq më shumë po forcojmë kapacitetin për t’i rezistuar tundimit. Ushtrimi i vetëkontrollit ose lodhjes mendore në një detyrë nuk ndikon negativisht në performancën e tyre në detyrën tjetër./ BBC

Lajmet

Elita nga Kosova fiton çmimin për mentoren më të mirë në garën botërore të robotikës në Panama

Published

on

Mentorja e ekipit FIRST Kosova, Elita Hajrizi, është vlerësuar me çmimin prestigjioz “Outstanding Mentor Award” në garën botërore të robotikës FIRST Global Challenge, duke u shpallur njëra ndër mentoret më të mira në botë.

Ky çmim i dedikohet mentorëve që kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm për ekipin e tyre, duke kaluar përtej çdo pritshmërie në përkushtim, udhëheqje dhe frymëzim.

Ky vlerësim përbën një mirënjohje ndërkombëtare për punën e palodhshme dhe pasionin e Elita Hajrizit në zhvillimin e brezit të ri të inovatorëve kosovarë.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Studentët e UBT-së përfundojnë praktikën profesionale në Coca-Cola HBC Kosova

Published

on

Studentët e UBT-së kanë përfunduar me sukses praktikën profesionale në kompaninë prestigjioze Coca-Cola HBC Kosova.

Gjatë kësaj periudhe, studentët kanë pasur mundësinë të punojnë në një ambient profesional, duke përfituar njohuri praktike, përvojë reale në industri dhe aftësi që i përgatisin drejtpërdrejt për tregun e punës. Kjo eksperiencë ka qenë një kombinim i mësimit inovativ të fituar në UBT dhe praktikës dinamike në një kompani lidere globale.

Ky sukses është rezultat i bashkëpunimit strategjik dhe të qëndrueshëm mes UBT-së dhe Coca-Cola HBC Kosova, që synon të forcojë lidhjen mes edukimit dhe tregut të punës. Falë këtij partneriteti, studentët e UBT-së përfitojnë qasje në praktika cilësore, mentorim profesional dhe mundësi punësimi të garantuar.

Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

on

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesorët e UBT-së, Musa Sabedini dhe Ferid Selimi, botojnë artikull shkencor në revistën e indeksuar në SCOPUS

Published

on

Një arritje e rëndësishme akademike është shënuar nga profesorët e Fakultetit të Medias dhe Komunikimit në UBT, Prof. Musa Sabedini dhe Prof. Ferid Selimi, të cilët kanë botuar një artikull shkencor në revistën shkencore multidisiplinare “Architectural Image Studies”, të indeksuar në SCOPUS.

Artikulli mban titullin: “Misinformation and the Use of Emotional Language in Albanian-Language Media in Kosovo: A Comparative Analysis of the March 2004 Riots and the September 2023 Banjska Attack” dhe trajton mënyrën se si mediat në gjuhën shqipe në Kosovë kanë raportuar për tensionet ndëretnike dhe ngjarjet e dhunshme, duke bërë një analizë krahasuese mes ngjarjeve të marsit 2004 dhe sulmit të Banjskës në shtator 2023.

Studimi analizon si aspektin kuantitativ të mbulimit mediatik, ashtu edhe gjuhën emocionale të përdorur në raportim, përmes një analize të përmbajtjes së gazetave qendrore.

“Ky publikim përbën një moment të rëndësishëm profesional dhe personal për mua. Edhe pse e kam kuptuar prej kohësh se kërkimi shkencor kërkon durim, përkushtim dhe ekspertizë të thellë, kjo përvojë më ka dëshmuar se puna e palodhur dhe bashkëpunimi akademik sjellin rezultate të prekshme. Jam jashtëzakonisht i lumtur që puna jonë është vlerësuar dhe çmuar në këtë nivel, dhe besoj se ky është vetëm një hap drejt botimeve të tjera edhe më të fuqishme në fushën e gazetarisë dhe komunikimit”, ka thënë mes tjerash profesor Musa Sabedini.

Rezultatet tregojnë se, ndonëse mediat kanë raportuar gjerësisht për këto ngjarje, janë evidentuar dallime të dukshme në mënyrën e raportimit, në përqindjen e hapësirës kushtuar dhunës ndëretnike, si dhe në përdorimin e termave emocionalë apo nxitës.

Autorët arrijnë në përfundimin se faktorët historikë, kulturorë dhe politikë, si dhe mungesa e koordinimit institucional, ndikojnë në praktikat e gazetarisë, duke theksuar nevojën për gazetari të përgjegjshme në kontekste me ndjeshmëri etnike.

Artikulli është publikuar më 1 nëntor 2025, në Vol. 6, Nr. 3 të revistës, dhe mund të lexohet online në linkun: Artikulli i plotë

Continue Reading

Të kërkuara