Lajmet

​A mund të hyjë Rusia në luftë me Suedinë?

Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.

Published

on

Ndërsa Suedia po afrohet më shumë me NATO-n, zyrtarët e lartë në vend kanë ngritur gjithnjë e më shumë spektrin e një konflikti të mundshëm të armatosur me Rusinë.

“Shumë e kanë thënë para meje, por më lejoni ta them me forcën e zyrës sime: Mund të ketë një luftë në Suedi,” tha ministri i Mbrojtjes Civile Carl-Oskar Bohlin në një konferencë të fundit në Salen.

Ai vazhdoi të paralajmërojë se bota në tërësi po përballet me një kërcënim sigurie me rreziqe më të mëdha se në çdo kohë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.

Ministri i Mbrojtjes Pal Jonson ka paralajmëruar gjithashtu se një sulm ndaj Suedisë, e cila nuk është përfshirë në një konflikt ushtarak që nga një luftë jetëshkurtër me Norvegjinë fqinje në 1814, nuk mund të përjashtohet.

Ai tha se bota është bërë më e rrezikshme se vetëm një vit më parë dhe situata aktuale kërkon “qartësi vizioni për të kuptuar se qëllimi i Rusisë mbetet çrrënjosja e një Ukrainë të lirë dhe krijimi i një Evrope në të cilën ‘mund të jetë e drejtë’, me tampon. shtetet dhe sferat e interesit”.

Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.

Suedezët gjithashtu luftuan kundër rusëve në mënyrë jozyrtare gjatë të ashtuquajturës Lufta e Dimrit 1939-1940 midis Bashkimit Sovjetik dhe Finlandës, kur një kontingjent i madh ushtarak suedez u dërgua si vullnetarë.

Suedia ka një histori të gjatë kur bëhet fjalë për përgatitjen për luftë me Rusinë, por kjo ndryshoi në vitet 1990 dhe 2000 kur besohej gjerësisht se nuk do të kishte më luftëra të mëdha në Evropë, sipas Pavel Felgenhauer, një analist ushtarak me bazë në Moskë dhe kolumnist.

Në vitet 1950 dhe 1960, vendi nordik zhvilloi një ushtri të madhe dhe armët e veta bërthamore, por vendosi të heqë qafe armët bërthamore si pjesë e politikës së tyre të mos-angazhimit.

Sot, ushtria suedeze është shumë më e vogël, me sistemin e rekrutimit të fiksuar në fund të viteve 2000.

Përpara se të fitonte statusin neutral, Suedia në thelb ishte gjithmonë “përgatitur për luftë me Rusinë”, sipas Felgenhauer.

“Kjo është ajo që ata kanë bërë gjatë Luftës së Ftohtë, para Luftës së Ftohtë, gjatë shekullit të 19-të. Ata e kanë parë gjithmonë Rusinë si një armik”, tha ai për Anadolu.

Ka një histori të gjatë midis Suedisë dhe Rusisë për të luftuar luftëra të pafundme më shumë se dy shekuj më parë, dhe kjo “me shumë gjasa shpjegon pse suedezët janë kaq të shqetësuar”, shtoi ai.

Gunilla Herolf, studiuese e lartë në Institutin suedez të Çështjeve Ndërkombëtare, beson se nuk ka asnjë arsye për panik të menjëhershëm.

Suedia po shtyn t’i bashkohet NATO-s, pasi ka aplikuar për anëtarësim në maj 2022 së bashku me Finlandën, vetëm disa muaj pasi Rusia filloi luftën e saj kundër Ukrainës.

Finlanda, e cila ndan një kufi prej 1.340 kilometrash me Rusinë, u bë anëtare e NATO-s në prill të vitit të kaluar, ndërsa oferta e Suedisë ende ka nevojë për ratifikimin nga vendet anëtare, Turqia dhe Hungaria.

Me Suedinë në rrugën e saj për t’u bashkuar me aleancën dhe të gjitha kombet e tjera skandinave tashmë në të, vendi është “i sigurt kundër sulmeve ushtarake në të ardhmen e afërt, por ne nuk e dimë se si do të zhvillohen gjërat,” tha Herolf për Anadolu.

Moska, megjithatë, ka një aftësi “të shkatërrojë vendin nga puna fare, nëse ata vërtet duan”, duke nisur sulme kibernetike dhe operacione sabotuese, por “ne nuk jemi qëllimi kryesor për Rusinë”, shtoi ajo.

Sipas saj, fokusi i Rusisë tani është të pushtojë dhe mposht Ukrainën, dhe më pas të ketë kontroll mbi Moldavinë dhe Gjeorgjinë.

Moska është e vendosur të kontrollojë këto vende në të ardhmen e afërt për t’i parandaluar ato të bëhen anëtarë të NATO-s dhe BE-së, shpjegoi Herolf.

Përfundimisht, Rusia do të kërkojë të zgjerojë luftën, por aktualisht ne nuk e dimë se sa larg shkon ambicia e saj, pasi gjithçka varet nga mënyra se si do të shkojnë gjërat në Ukrainë, tha ajo.

Një gjë e sigurt është se lufta do të përhapet në Moldavi dhe Gjeorgji, veçanërisht nëse Moska nuk arrin t’i kontrollojë këto kombe pa mjete ushtarake, sipas Herolf.

Moska nuk do ta sulmojë Suedinë ushtarakisht siç janë gjërat, por kur bëhet fjalë për Finlandën, ekziston një mundësi më realiste për një përplasje, kryesisht për shkak se ajo ka kufi të gjatë me Rusinë, sipas Felgenhauer.

Ai beson se ka një shans për përplasje kufitare midis Rusisë dhe Finlandës që më pas mund të përshkallëzohet në diçka serioze.

Ai më tej argumentoi se mundësia e përshkallëzimit ekzistonte që nga fillimi i luftës në Ukrainë dhe Kremlini tani është i pozicionuar për të arritur në Moldavi dhe Gjeorgji.

Rusia, megjithatë, ka probleme serioze me pajisjet dhe pajisjet moderne në përgjithësi, të cilat mund të pakësojnë shtytjen e saj për të zgjeruar luftën, tha ai.

“Unë nuk besoj se dikush në Moskë ka ndonjë oreks për të filluar, pas Ukrainës, për të shkuar më tej në Evropë,” shpjegoi Felgenhauer.

Megjithatë, një konflikt i një lloji mbi Detin e Zi ose Detin Baltik në thelb mund të çojë në një përshkallëzim, tha ai.

Sipas tij, as Perëndimi dhe as Rusia nuk duan përshkallëzim të mëtejshëm dhe do të përpiqen ta shmangin këtë skenar për momentin.

Në fund të fundit, ekziston mundësia e përshkallëzimit të konfliktit ukrainas, megjithatë, duket se vija e frontit është e qëndrueshme tani, tha ai.

Kjo, megjithatë, “nuk do të thotë se do të vazhdojë të jetë në bllokim pafundësisht,” tha Felgenhauer.

Ekziston gjithashtu një mundësi e përshkallëzimit në Lindjen e Mesme dhe më gjerë nëse lufta e Izraelit në Gaza nuk frenohet, tha Felgenhauer.

Nëse lejohet të përhapet, lufta izraelite në Gaza mund të përshkallëzohet shumë seriozisht, duke tërhequr shumë vende rajonale dhe fuqi të jashtme si SHBA, Britania e Madhe dhe Australia, tha ai.

Në të gjitha këto konflikte, ka fuqi bërthamore që janë të përfshira, kështu që ekziston mundësia jo vetëm e një përshkallëzimi, por edhe një përshkallëzimi bërthamor, paralajmëroi ai.

“Shpresojmë që kjo të mos ndodhë. Por është ende e mundur dhe shumë e rrezikshme”, tha analisti.

Për mundësinë e Luftës së Tretë Botërore, ai tha se nuk ka gjasa për momentin pasi kjo do të përfshijë SHBA-në dhe Rusinë që të luftojnë njëra-tjetrën, së bashku me aleatët, ose ndoshta edhe Kinën që të bashkohet.

Konfliktet në Lindjen e Mesme dhe në Ukrainë janë rajonale tani, por luftërat rajonale gjithmonë mund të përshkallëzohen në një luftë botërore, paralajmëroi ai.

Lajmet

Orav: Sulmet ndaj gjykatësve dhe ndërhyrja politike në gjyqësor, të papranueshme

Published

on

By

Ambasadori i Bashkimit Evropian në Kosovë, Aivo Orav, ka thënë të mërkurën se ndërhyrja politike në gjyqësor është e papranueshme, pasi Qeveria në detyrë e Kosovës e kritikoi një vendim të Gjykatës Supreme në lidhje me një udhëzim administrativ për pajisjet fiskale.

Në një shkrim në X, Orav tha se shefat e misioneve të BE-së në Kosovë kanë biseduar për gjendjen pas vendimit të Gjykatës Supreme.

Sulmet kundër gjykatësve individualë dhe ndërhyrja politike në gjyqësor janë të papranueshme”, shkroi ai.

Të martën, Supremja e shpalli të paligjshëm dhe e shfuqizoi një udhëzim administrativ të nxjerrë nga ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, duke thënë se një ministër i certifikuar si deputet nuk mund të ushtrojë funksione ekzekutive.

Pak orë më vonë, Qeveri në detyrë e cilësoi si “të pabazuar në ligj” dhe “arbitrar” vendimin e Supremes për shfuqizimin e udhëzimit administrativ për shfrytëzimin e pajisjeve elektronike fiskale, sistemeve fiskale dhe softuerëve elektronike fiskalë.

Edhe ministri në detyrë, Murati, e kundërshtoi këtë vendim në një status në llogarinë e vet në Facebook të martën, duke e cilësuar si “absurd” dhe duke i kritikuar ashpër me emër gjyqtarët e Supremes.

Udhëzim administrativ ishte publikuar në gazetën zyrtare më 16 prill, një ditë pasi ishte nënshkruar nga ministri në detyrë, i cili është gjithashtu i betuar si deputet i legjislaturës së re pas zgjedhjeve të shkurtit.

Në lidhje me vendimin e Supremes se një ministër në detyrë nuk mund të nxjerrë akte nënligjore dhe udhëzime administrative pasi të jetë bërë deputet i Kuvendit, Qeveria në detyrë tha se Gjykata Kushtetuese e “lejon një gjë të tillë”, pasi Kuvendi nuk është konstituuar ende pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Supremja iu përgjigj Qeverisë në detyrë, duke e cilësuar reagimin e saj si tendencioz dhe ndërhyrje të papranueshme në pavarësinë e gjyqësorit.

Eugen Cakolli nga Instituti Demokratik i Kosovës, tha se gjykata e “qartësoi përfundimisht” se ministrat, tashmë me mandat si deputetë, nuk mund të vazhdojnë të ushtrojnë funksione ekzekutive pas certifikimit të rezultateve nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve.

KQZ-ja i certifikoi rezultatet e zgjedhjeve të shkurtit më 27 mars.

Ligji për Qeverinë saktëson se një qeveri në detyrë nuk mund të tejkalojë autorizimet e saj të kufizuara dhe ndalon qartë ndërmarrjen e vendimeve madhore./REL

Continue Reading

Lajmet

Komisarja për Zgjerim e BE-së: Negociatat e anëtarësimit të Shqipërisë përparojnë me një ritëm të paparë

Published

on

By

Komisarja për Zgjerim e Bashkimit Evropian (BE), Marta Kos, ka deklaruar se negociatat e anëtarësimit midis Shqipërisë dhe BE-së po përparojnë me një ritëm të paparë, transmeton Anadolu.

Nëpërmjet një postimi në rrjetet sociale, komisarja Kos tha se negociatat e anëtarësimit të Shqipërisë për në BE përparojnë më shpejt se kurrë.

Negociatat e anëtarësimit midis Shqipërisë dhe BE-së po përparojnë me një ritëm të paparë, siç dëgjuam, me disa arritje të rëndësishme të përmbushura tashmë në muajt e fundit dhe të tjera që do të vijnë“, tha Kos në videon që ajo shpërndau në postimin e saj.

Duke theksuar se Shqipëria është angazhuar seriozisht në çështjen e zgjerimit, ndërsa BE-ja i përmbush detyrat duke respektuar qasjen e bazuar në meritë, Kos theksoi se vazhdojnë të ruajnë një fokus shumë të fortë në reformat në fushën e sundimit të ligjit dhe luftës kundër korrupsionit.

Shqipëria pritet të konsolidojë më tej progresin shumë të mirë në këtë fushë. Progresi i shpejtë në negociatat e anëtarësimit është një sinjal i qartë se ne qëndrojmë pranë Shqipërisë dhe jemi vërtet të përkushtuar për të shënuar një rrugë të qartë për anëtarësimin në BE. Zgjerimi është një projekt i të gjithë shoqërisë dhe do të nevojitet një mbështetje e plotë e të gjithë shoqërisë shqiptare për të arritur qëllimin ambicioz, por realist të Shqipërisë për të mbyllur të gjitha kapitujt negociues deri në fund të vitit 2027“, vlerësoi Kos.

Së fundmi, Parlamentit Evropian miratoi rezolutën mbi ecurinë e progresit të Shqipërisë për vitet 2023-2024.

Raporti i hartuar nga eurodeputeti austriak Andreas Schieder u miratua me 502 vota pro, 120 kundër dhe 64 abstenime.

Shqipëria është vend kandidat për anëtarësimin në BE që nga viti 2014 dhe aktualisht ka hapur disa kapituj në negociatat për anëtarësim.

Continue Reading

Lajmet

Policia jep detaje për vdekjen e personit të rënë nga lartësia nga hoteli “Grand”

Published

on

By

Policia e Kosovës ka konfirmuar se një person ka humbur jetën pasi ka rënë nga lartësia e hotelit “Grand” në Prishtinë.

Zëdhënësi i Policisë së Kosovës, Agron Borovci, bëri të ditur se rreth orës 11:30 është raportuar se në rrugën ”Garibaldi” në Prishtinë, një person ka rënë nga lartësia e një objekti .

Policia menjëherë ka dalë në vendin e ngjarjes si dhe mjekët emergjent të cilë kanë konstatuar se, viktima mashukull rreth 25 vjeç, është pa shenja jete. Aktualisht policia po punon për zbardhjen e rrethanave që karakterizojnë rastin”, tha Borovci.

Continue Reading

Lajmet

Përfundon bastisja në arkivën shtetërore dhe institucionin kadastral, arrestohen disa persona

Published

on

By

Ka përfunduar bastisja në institucionin e arkivës shtetërore dhe institucionin kadastral.

Pas përfundimit të këtij aksioni, janë arrestuar edhe katër persona.

Aksioni i Policisë së Kosovës u krye në koordinim me Prokurorinë Themelore të Prishtinës nën dyshimin e keqpërdorimeve e pozitës dhe autoritetit zyrtar.

Lidhur me pyetjen tuaj ju njoftojmë, se Prokuroria Themelore në Prishtinë në koordinim dhe bashkëpunim të ngushtë me Policinë e Kosovës, sipas urdhëresës nga gjykata ka marrë aksion për bastisje dhe kontroll në institutcionin e arkivës shtetërore dhe institutcionin kadastral te Republikës së Kosovës për veprën penale “ Keqpërdorim i pozitës apo autoritetit zyrtar” nga neni 414 te Kodit Penal të Republikës së Kosovës. Prokurori i shtetit për çdo zhvillim të mëtejshëm do të ju mbajë të informuar“, thuhet në përgjigjjen e zyrtares nga Prokuroria Themelore e Prishtinës, Kaltrina Shala.

Continue Reading

Të kërkuara