Lajmet
A mund të hyjë Rusia në luftë me Suedinë?
Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiNdërsa Suedia po afrohet më shumë me NATO-n, zyrtarët e lartë në vend kanë ngritur gjithnjë e më shumë spektrin e një konflikti të mundshëm të armatosur me Rusinë.
“Shumë e kanë thënë para meje, por më lejoni ta them me forcën e zyrës sime: Mund të ketë një luftë në Suedi,” tha ministri i Mbrojtjes Civile Carl-Oskar Bohlin në një konferencë të fundit në Salen.
Ai vazhdoi të paralajmërojë se bota në tërësi po përballet me një kërcënim sigurie me rreziqe më të mëdha se në çdo kohë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.
Ministri i Mbrojtjes Pal Jonson ka paralajmëruar gjithashtu se një sulm ndaj Suedisë, e cila nuk është përfshirë në një konflikt ushtarak që nga një luftë jetëshkurtër me Norvegjinë fqinje në 1814, nuk mund të përjashtohet.
Ai tha se bota është bërë më e rrezikshme se vetëm një vit më parë dhe situata aktuale kërkon “qartësi vizioni për të kuptuar se qëllimi i Rusisë mbetet çrrënjosja e një Ukrainë të lirë dhe krijimi i një Evrope në të cilën ‘mund të jetë e drejtë’, me tampon. shtetet dhe sferat e interesit”.
Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.
Suedezët gjithashtu luftuan kundër rusëve në mënyrë jozyrtare gjatë të ashtuquajturës Lufta e Dimrit 1939-1940 midis Bashkimit Sovjetik dhe Finlandës, kur një kontingjent i madh ushtarak suedez u dërgua si vullnetarë.
Suedia ka një histori të gjatë kur bëhet fjalë për përgatitjen për luftë me Rusinë, por kjo ndryshoi në vitet 1990 dhe 2000 kur besohej gjerësisht se nuk do të kishte më luftëra të mëdha në Evropë, sipas Pavel Felgenhauer, një analist ushtarak me bazë në Moskë dhe kolumnist.
Në vitet 1950 dhe 1960, vendi nordik zhvilloi një ushtri të madhe dhe armët e veta bërthamore, por vendosi të heqë qafe armët bërthamore si pjesë e politikës së tyre të mos-angazhimit.
Sot, ushtria suedeze është shumë më e vogël, me sistemin e rekrutimit të fiksuar në fund të viteve 2000.
Përpara se të fitonte statusin neutral, Suedia në thelb ishte gjithmonë “përgatitur për luftë me Rusinë”, sipas Felgenhauer.
“Kjo është ajo që ata kanë bërë gjatë Luftës së Ftohtë, para Luftës së Ftohtë, gjatë shekullit të 19-të. Ata e kanë parë gjithmonë Rusinë si një armik”, tha ai për Anadolu.
Ka një histori të gjatë midis Suedisë dhe Rusisë për të luftuar luftëra të pafundme më shumë se dy shekuj më parë, dhe kjo “me shumë gjasa shpjegon pse suedezët janë kaq të shqetësuar”, shtoi ai.
Gunilla Herolf, studiuese e lartë në Institutin suedez të Çështjeve Ndërkombëtare, beson se nuk ka asnjë arsye për panik të menjëhershëm.
Suedia po shtyn t’i bashkohet NATO-s, pasi ka aplikuar për anëtarësim në maj 2022 së bashku me Finlandën, vetëm disa muaj pasi Rusia filloi luftën e saj kundër Ukrainës.
Finlanda, e cila ndan një kufi prej 1.340 kilometrash me Rusinë, u bë anëtare e NATO-s në prill të vitit të kaluar, ndërsa oferta e Suedisë ende ka nevojë për ratifikimin nga vendet anëtare, Turqia dhe Hungaria.
Me Suedinë në rrugën e saj për t’u bashkuar me aleancën dhe të gjitha kombet e tjera skandinave tashmë në të, vendi është “i sigurt kundër sulmeve ushtarake në të ardhmen e afërt, por ne nuk e dimë se si do të zhvillohen gjërat,” tha Herolf për Anadolu.
Moska, megjithatë, ka një aftësi “të shkatërrojë vendin nga puna fare, nëse ata vërtet duan”, duke nisur sulme kibernetike dhe operacione sabotuese, por “ne nuk jemi qëllimi kryesor për Rusinë”, shtoi ajo.
Sipas saj, fokusi i Rusisë tani është të pushtojë dhe mposht Ukrainën, dhe më pas të ketë kontroll mbi Moldavinë dhe Gjeorgjinë.
Moska është e vendosur të kontrollojë këto vende në të ardhmen e afërt për t’i parandaluar ato të bëhen anëtarë të NATO-s dhe BE-së, shpjegoi Herolf.
Përfundimisht, Rusia do të kërkojë të zgjerojë luftën, por aktualisht ne nuk e dimë se sa larg shkon ambicia e saj, pasi gjithçka varet nga mënyra se si do të shkojnë gjërat në Ukrainë, tha ajo.
Një gjë e sigurt është se lufta do të përhapet në Moldavi dhe Gjeorgji, veçanërisht nëse Moska nuk arrin t’i kontrollojë këto kombe pa mjete ushtarake, sipas Herolf.
Moska nuk do ta sulmojë Suedinë ushtarakisht siç janë gjërat, por kur bëhet fjalë për Finlandën, ekziston një mundësi më realiste për një përplasje, kryesisht për shkak se ajo ka kufi të gjatë me Rusinë, sipas Felgenhauer.
Ai beson se ka një shans për përplasje kufitare midis Rusisë dhe Finlandës që më pas mund të përshkallëzohet në diçka serioze.
Ai më tej argumentoi se mundësia e përshkallëzimit ekzistonte që nga fillimi i luftës në Ukrainë dhe Kremlini tani është i pozicionuar për të arritur në Moldavi dhe Gjeorgji.
Rusia, megjithatë, ka probleme serioze me pajisjet dhe pajisjet moderne në përgjithësi, të cilat mund të pakësojnë shtytjen e saj për të zgjeruar luftën, tha ai.
“Unë nuk besoj se dikush në Moskë ka ndonjë oreks për të filluar, pas Ukrainës, për të shkuar më tej në Evropë,” shpjegoi Felgenhauer.
Megjithatë, një konflikt i një lloji mbi Detin e Zi ose Detin Baltik në thelb mund të çojë në një përshkallëzim, tha ai.
Sipas tij, as Perëndimi dhe as Rusia nuk duan përshkallëzim të mëtejshëm dhe do të përpiqen ta shmangin këtë skenar për momentin.
Në fund të fundit, ekziston mundësia e përshkallëzimit të konfliktit ukrainas, megjithatë, duket se vija e frontit është e qëndrueshme tani, tha ai.
Kjo, megjithatë, “nuk do të thotë se do të vazhdojë të jetë në bllokim pafundësisht,” tha Felgenhauer.
Ekziston gjithashtu një mundësi e përshkallëzimit në Lindjen e Mesme dhe më gjerë nëse lufta e Izraelit në Gaza nuk frenohet, tha Felgenhauer.
Nëse lejohet të përhapet, lufta izraelite në Gaza mund të përshkallëzohet shumë seriozisht, duke tërhequr shumë vende rajonale dhe fuqi të jashtme si SHBA, Britania e Madhe dhe Australia, tha ai.
Në të gjitha këto konflikte, ka fuqi bërthamore që janë të përfshira, kështu që ekziston mundësia jo vetëm e një përshkallëzimi, por edhe një përshkallëzimi bërthamor, paralajmëroi ai.
“Shpresojmë që kjo të mos ndodhë. Por është ende e mundur dhe shumë e rrezikshme”, tha analisti.
Për mundësinë e Luftës së Tretë Botërore, ai tha se nuk ka gjasa për momentin pasi kjo do të përfshijë SHBA-në dhe Rusinë që të luftojnë njëra-tjetrën, së bashku me aleatët, ose ndoshta edhe Kinën që të bashkohet.
Konfliktet në Lindjen e Mesme dhe në Ukrainë janë rajonale tani, por luftërat rajonale gjithmonë mund të përshkallëzohen në një luftë botërore, paralajmëroi ai.
Lajmet
Kosova ndalon importin e shpezëve dhe produkteve të tyre nga Gjermania
Published
3 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews
Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë së Republikës së Kosovës (AUV), ka ndaluar importin e shpezëve të gjalla dhe produkteve të tyre si, mish, vezë dhe nënproduktet e tjera me origjinë nga Gjermania, pas përhapjes së gripit të shpezëve të në këtë vend.
Ndalesa hyn në fuqi menjëherë dhe do të mbetet në zbatim deri në vlerësimin e mëtejshëm të situatës nga autoritetet përkatëse ndërkombëtare dhe nga AUV.
Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë thotë se do të vazhdojë të monitorojë me kujdes situatën epidemiologjike dhe operatorët ekonomikë do të informohen me kohë për çdo ndryshim eventual.
Gjermania ka therur më shumë se 400 mijë shpezë ndërsa rastet e gripit të shpendëve vazhdojnë të rriten në të gjithë vendin.
Instituti Friedrich Loeffler (FLI) tha se shpërthimet aktuale i ngjajnë valës së rëndë të regjistruar në vitin 2021, një nga vitet më të këqija për gripin e shpendëve në Gjermani.
Sipas institutit, gripi i shpezëve është zbuluar në 30 ferma deri më tani, duke çuar në therjen dhe shkatërrimin e pulave, rosave, patave dhe gjelave të detit për të përmbajtur përhapjen.
“Është e pamundur të parashikohet se si do të zhvillohet situata,” paralajmëroi instituti.
Humbjet më të rënda janë raportuar në shtetet verilindore të Mecklenburg-Pomerania Perëndimore dhe Brandenburg.
Autoritetet në distriktin Markisch-Oderland të Brandenburgut njoftuan plane për të therur 130 mijë shpezë të tjera, pasi kishin shkatërruar rreth 150 mijë shpezë në fillim të këtij viti.
Gjatë sezonit të dimrit 2020-2021, Gjermania u detyrua të therte më shumë se dy milionë shpezë për shkak të shpërthimeve të gripit të shpezëve./KP
Njësia B2 e Termocentralit “Kosova B”, e cila është ndalur më 26 tetor për shkak të rrjedhjeve në kaldajë, është rikthyer në operim më 29 tetor.
Në njoftim KEK-ut ka bërët të ditur se ekipet teknike të mirëmbajtjes dhe operimit kanë punuar pa ndërprerje për sanimin e defekteve të paraqitura, me qëllim të rikthimit sa më të shpejtë të njësisë në funksionim normal.
Njësia B2 është rikthyer në operim dje, rreth orës 12:00 dhe aktualisht njësia është duke operuar me një kapacitet prej rreth 290 MWh, thuhet në njoftim.
KEK sqaron se ndaljet e njësive gjeneruese në termocentrale të këtij tipi janë procese të zakonshme teknike që ndodhin si pasojë e rrjedhjeve të ujit në kaldaja.
“Dëshirojmë të theksojmë se ndaljet e zakonshme teknike nuk kanë asnjë lidhje me projektin madhor të modernizimit të turbinave në Termocentralin “Kosova B”, një projekt që përfaqëson një nga investimet më të mëdha dhe më të suksesshme të dekadave të fundit në KEK.”/KP
Lajmet
Gjykata Supreme refuzon ankesën e Arbër Eminit, kandidat i pavarur për kryetar të Kllokotit
Published
3 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews
Gjykata Supreme e ka refuzuar si pabazuar ankesën e kandidatit të pavarur për kryetar të Komunës së Kllokotit, Arbër Emini, e paraqitur kundër vendimit të Panelit Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa.
Pasi PZAP ka refuzuar si të pabazuar ankesën e Arbër Eminit, ky i fundit ka paraqitur ankesë në Supreme, duke propozuar që “të urdhërohet rivotim për Kllokot, për shkak të shkeljeve të shumta ligjore dhe procedurale gjatë ditës së votimit, moszbatim të vendimit të Gjykatës Supreme Nr.A.A.nr.93/2025 dhe ndërhyrjes së strukturave ilegale serbe në procesin zgjedhor në Kosovë”.
Gjykata Supreme vlerësoi ligjshmërinë e vendimit të kontestuar dhe gjeti se konstatimi i PZAP-së është i drejtë dhe i ligjshëm.
Në anën tjetër, kolegji i Gjykatës Supreme, ka vlerësuar edhe pretendimet ankimore të ankuesit që kanë të bëjnë me elemente të kryerjes se veprave penale që janë kryer ditën e zgjedhjeve në Komunën e Kllokotit, të përshkruara në ankesën e ankuesit dhe që sipas tij cenojnë procesin zgjedhor në Kosovë.
Si rrjedhojë, sipas vlerësimit të kolegjit të kësaj gjykate, pretendimet ankimore të ankuesit nuk kanë pasur bazë të mjaftueshme dhe me peshë në rezultat për të urdhëruar eventualisht përsëritjen e votimit në vendvotimin e pretenduar./KP
Lajmet
Murati pas takimit për pagën minimale: Rritja duhet të marrë parasysh kushtet e tregut
Published
3 hours agoon
October 30, 2025By
UBTnews
Ministri në detyrë i Financave, Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati, ka zhvilluar sot një takim konsultues me dhomat ekonomike, me përfaqësues të sindikatave të punëtorëve të sektorit privat në kuadër të dialogut social për çështjen e rritjes së pagës minimale.
Murati ka shkruar në Facebook tha se nga ky takim ka dëgjuar propozimet dhe sugjerimet e përfaqësuesve të sindikatave të cilët e mbështetën rritjen e pagës minimale, e po ashtu edhe rekomandimet që erdhën nga përfaqësuesit e bizneseve që kishin të bëjnë me nevojën për më shumë konsultime dhe pagë minimale të përshkallëzuar.
“Paga minimale është instrument i rëndësishëm që synon të mbrojë punëtorët nga praktikat jo të mira, por njëkohësisht rritja e saj duhet të marrë parasysh kushtet e tregut dhe kapacitetin absorbues të ndërmarrjeve,” ka theksuar Murati.
Ai rikujtoi se Qeveria aktuale e ka rritur pagën minimale për herë të parë pas më shumë se një dekade stagnimi dhe se rishikimi i saj do të bëhet çdo vit, sipas zotimeve të dhëna më herët.
“Nga takimi dola më i informuar dhe do t’i kem parasysh të gjitha sugjerimet dhe rekomandimet kur të bëj propozimin e pagës minimale të re për miratim në Qeveri,” tha Murati, duke falënderuar pjesëmarrësit për kontributin e tyre në proces.
Aktualisht paga minimale në vendin tonë është 350 euro bruto. Kjo rritje u bë në gusht të vitit të kaluar, disa ditë pasi hyri në fuqi Ligji për pagën minimale, i cili parashihte një rritje të pagës minimale në 264 euro bruto. Deri në fuqizimin e Ligjit të ri, paga minimale në Kosovë ishte 130 euro për punëtorët nën 35 vjeç dhe 170 euro për punëtorët deri në 65 vjeç.
Ndërsa, më 26 tetor kryeministri në detyrë Albin Kurti në seancën e jashtëzakonshme ku dështoi formimi i qeverisë së re, përmendi edhe rritjen e pagës minimale në 500 euro./KP
Ndërrimi i natës rrit rrezikun e kancerit tek gratë
A janë ëmbëlsuesit “natyralë” më të shëndetshëm se sheqeri i bardhë?
“Warner Bros” zyrtarizon filmin “Hello Kitty”, që do të dalë në kinema në korrik 2028
Tension i lartë? Ja metodat natyrale që ndihmojnë
Kosova ndalon importin e shpezëve dhe produkteve të tyre nga Gjermania
Rikthehet në punë njësia B2
Subvencionet e QKK-së: Tre filma artistikë që do t’i mbushin kinematë në 2025
Shkoi i dehur në xhirime! Colin Farrell: E përsërita 46 herë skenën
Gjykata Supreme refuzon ankesën e Arbër Eminit, kandidat i pavarur për kryetar të Kllokotit
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Aktualitet1 week agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
