Lajmet

A ka kuptim të gjobiten prindërit e bullizuesve?

Nga Chiara Tadini.

Published

3 years ago

April 17, 2023

UBT news

Bashkia e Centos në provincën e Ferrarës, ka vendosur të ndëshkojë familjet e të rinjve që janë përgjegjës për aktet e bullizmit.

Në kuadër të rregullores së policisë urbane të kësaj bashkisë ka hyrë në zbatim Neni 7 bis, sipas të cilit mund të vendosen gjoba nga 100-300 euro ndaj atyre që kanë autoritet prindëror ndaj fëmijëve që duhet të kujdesen, në mjedisin shkollor dhe jashtë tij, qëndrime që mund të “përbëjnë dëmtim të sigurisë urbane dhe dëmtim të bashkëjetesës civile”.

Votimi mbi këtë masë do të ndodhë të enjten në Këshillin Bashkiak. Kryetari i bashkisë së Cento, Edoardo Accorsi, shpjegoi se ajo është gjithashtu “një nxitje për ndërgjegjësimin e familjeve, të cilat në disa raste tentojnë që ta shpërfillin fenomenin e bullizmit”.

Në Shtetet e Bashkuara prej disa vitesh, tre qytete në shtetin e Wisconsin – Shawano, Wisconsin Rapids dhe Plovin – kanë filluar të zbatojnë një masë të ngjashme, me gjoba mbi 300 dollarë për prindërit e bullistëve të rinj në moshë (dhe mbi 600 dollarë në rast përsëritje), por vetëm nëse mami dhe babi nuk ndërhyjnë pas episodit “që të mos përsëriten episode të ngjashme” brenda 90 ditëve. Është e vështirë të kuptohet se si mund të ndodhë realisht kjo ndërhyrje, por po aq e vështirë është të kontrollosh nëse kjo ndërhyrje ka ndodhur apo jo.

Codacons, një OJF e njohur në Itali tha se ishte entuziaste për masën e propozuar nga kryebashkiaku i Cento, duke shpresuar se ajo mund të shtrihej në të gjithë Italinë. “Shpesh ngacmimi nga të miturit lidhet me mungesën e vëmendjes dhe indiferencës nga ana e prindërve, të cilët kanë përgjegjësi të drejtpërdrejtë për dhunën e ushtruar nga fëmijët e tyre” – shpjegoi presidenti Carlo Rienzi.

Sipas tij mos-edukimi i fëmijëve në mënyrë korrekte dhe mos mbikëqyrja e sjelljes së tyre nxit fenomenin e bullizmit dhe përfaqëson një konkurrencë reale në veprat penale të kryera nga të miturit. “Prandaj ne besojmë se është e drejtë të sanksionohen me ligj ata që kanë autoritetin prindëror”- thekson ai.

Më mirë të paguash sesa të (ri)edukosh?

Por a jemi vërtet të sigurt se mënyra më e mirë për të edukuar bullistët është t’i detyrojmë prindërit e tyre të paguajnë? Të dhënat e ISTAT tregojnë se përqindja më e madhe e viktimave të bullizmit regjistrohet tek ata që jetojnë në zona shumë të pafavorizuara.

Këtë e konfirmon edhe një raport i fundit nga fondacioni Openpolis: 10.5 për qind e fëmijëve që jetojnë në zona shumë të pa favorizuara të vendit kanë vuajtur nga bullizmi një ose më shumë herë gjatë një jave. Midis atyre që jetojnë në zona më pak të varfra, kjo normë bie në 8 për qind.

Raporti thekson lidhjen midis bullizmit dhe varfërisë arsimore, e cila ka të bëjë veçanërisht me fëmijët që jetojnë në zona të vështira dhe në familje që përjetojnë vështirësi të mëdha ekonomike. Dëshmitë që dalin në profilet e evidentuara në Raportin Kombëtar mbi kriminalizimin e të miturve, shpjegon se si margjinaliteti dhe situatat e vështirësive janë një nga elementët që lidhen më shpesh me sjelljen antisociale dhe krimin e të miturve. Por ai tregon gjithashtu se si sjellja devijante mund të shfaqet në të gjitha grupet shoqërore, madje edhe tek të rinjtë që vijnë nga familjet e mesme por edhe të pasura.

Ose e kundërta: A do të mjaftojë një gjobë prej 100 eurosh për të bindur dy prindër të pasur të “edukojnë” më mirë fëmijën e tyre?

Psikologu: Kështu rrezikohet që edukimi të vendoset në plan të dytë

“Është gjithmonë e vështirë të japësh një recetë të përgjithshme për këtë. T’i drejtohesh një ndëshkimi rrezikon të vendosësh në plan e dytë të gjitha ato pjesë të edukimit, parandalimit dhe bashkëpërgjegjësisë mes prindërve dhe shkollës që është absolutisht thelbësore”- thotë Gabriele Raimondi, psikoterapist i specializuar në psikologjinë shkollore dhe president i Urdhrit të Psikologëve të Emilia–Romanjas.

Shpesh, kur flitet për çështje të tilla si bullizmi apo shqetësimi në shkollë, ankthi theksohet si emocioni kryesor i fëmijëve kur ata janë në shkollë. Në shkolla nuk punohet për ndërtimin e një mjedisi jetese më pozitiv. Problem është edhe mungesa e investimeve strukturore, si dhe mungesa e vëmendjes ndaj mirëqenies psikologjike.

Psikologët në shkolla kanë shumë pak orë pune, dhe kjo i pengon ata të kryejnë atë veprim parandaluese që do të ishte thelbësore për reduktimin e kushteve shqetësuese dhe vështirësive brenda të cilave janë të pranishme situatat e bullizmit. Çfarë po bën shkolla për të siguruar që të mos krijohen kushtet e bullizmit dhe diskriminimit?”.

Më mirë ri-edukim

Unë mbetem e bindur se është gjithmonë më mirë të edukosh – ose të riedukosh – sesa të ndëshkosh. Dhe nëse (sepse ndodh që bullistët të vijnë nga familje që janë përpjekur ta edukojnë fëmijën e tyre në mënyrën më të mirë të mundshme) mungon edukimi, në vend se prindërit të detyrohen të paguajnë një gjobë, mendoj se do të ishte më e dobishme që e gjithë familja – prindërit dhe fëmija – të ndjekin së bashku një kurs rehabilitimi, që u tregon qartë se cilat janë pasojat e bullizmit, përfshirë numrin gjithmonë shumë të lartë të viktimave në moshë të re që kryejnë vetëvrasje pasi kanë rënë pre e tij. Pra më shumë riedukim sesa gjoba.

“Today.it” – Bota.al

Lajmet

Kosova ngre aktakuzë ndaj 21 personave për masakrën e Reçakut

Published

36 minutes ago

December 30, 2025

UBTnews

Prokuroria Speciale e Kosovës ka ngritur aktakuzë ndaj 21 personave për masakrën në Reçak, kur u vranë 45 civilë më 15 janar 1999.

Ndaj O.S.,R. M., K.J., G.R., ZH.T., B.J., M.L., R.M., D.GJ., B.M., D.J., M.SH., D.A., S.V. , B.M., Z.S., M.J., G.P., D.N., Ç.A., u ngrit aktakuzë për veprën penale “krim i luftës kundër popullatës civile”.

Ata akuzohen se gjatë një operacioni të forcave policore serbe, vranë 42 civilë në Reçak të Shtimes.

Prokuroria ka propozuar që gjykimi ndaj tyre të zhvillohet në mungesë, meqë ata janë “të paarritshëm për organet e drejtësisë” të Kosovës.

Sipas aktakuzës, në periudhën 1998-1999, të akuzuarit, si pjesëtarë të ushtrisë së ish-Jugosllavisë, Brigadës “243 të Mekanizuar”, Armatës së III- të, e njohur si “Korpusi i Prishtinës”, si dhe pjesëtarë të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë, “kanë kryer edhe trajtim çnjerëzor, shkatërrim të pasurisë, dëbim masiv dhe spastrim etnik të popullsisë civile”.

Prokuroria tha se të pandehurit e kishin rrethuar fshatin Reçak nga vendet e quajtura “Pishat”, “Gështenjat” dhe “Çesta”.

Më pas, sipas aktakuzës, ata e kishin granatuar fshatin, kishin kryer kontrolle shtëpi më shtëpi, dhe kishin ndarë burrat nga gratë dhe fëmijët, duke i detyruar që të largoheshin nga fshati, “ndërsa burrat e ndaluar i ekzekutuan”.

“Hetimet kanë vërtetuar se të pandehurit kanë ushtruar dhunë fizike ndaj civilëve, duke i rrahur me kondakë armësh, shqelma, dru, zinxhirë dhe mjete të tjera të forta”, u tha në njoftimin e Prokurorisë.

Atëbotë, si pasojë e këtij operacioni të forcave serbe, afër 20 mijë civilë të fshatrave Reçak, Topill, Petrovë, Kraisht, Mullapolc, Dremjak ishin dëbuar nga shtëpitë e tyre, tha Prokuroria.

Gjykimi në mungesë, që Prokuroria Speciale ka kërkuar për këtë rast, mundësohet në Kosovë pas ndryshimeve në Kodin e Procedurës Penale, të bëra më 2022.

Megjithatë, gjykime të tilla mund të bëhen vetëm me kushtin që prokuroria dhe gjykata t’i kenë shteruar të gjitha mjetet për të siguruar praninë e të akuzuarit.

Por, ky Kod përcakton se personat që gjykohen në mungesë kanë të drejtë për një rigjykim pa kushte, kur të arrestohen.

Dokumentimin e krimeve të kryera në Reçak e kishte bërë William Walker, i cili më 1999 kishte shërbyer si shef i Misionit Verifikues të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE).

Pas masakrës së Reçakut, në mars të vitit 1999, NATO-ja i sulmoi caqet ushtarake policore në ish-Jugosllavi.

Pas 78-ditësh të sulmeve, bombardimet u ndëprenë më 10 qershor 1999, me miratimin e Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.

Ndërhyrja e NATO-s në Kosovë, kishte mundësuar edhe kthimin në shtëpitë e tyre të më shumë se 800.000 refugjatëve, personave të zhvendosur brenda dhe jashtë Kosovës.

Në luftën e zhvilluar në Kosovë më 1998/99, janë vrarë mbi 13.000 civilë dhe mijëra të tjerë janë zhdukur.

Afër 1.600 persona vazhdojnë të jenë ende të pagjetur – pjesa më e madhe e tyre shqiptarë.

Në vitet e fundit, Kosova e ka rritur numrin e aktakuzave në mungesë për krime lufte gjatë luftës së fundit.

Më herët gjatë vitit, Prokuroria Speciale ngriti aktakuzë në mungesë kundër 21 të dyshuarve për dëbimin me forcë të mbi 800.000 civilëve shqiptarë nga Kosova gjatë luftës./REL

Lajmet

Gjenden të vdekur dy persona në një vilë në Pejë

Published

38 minutes ago

December 30, 2025

UBTnews

Dy persona janë gjetur të vdekur në një vilë në Pejë.

Rasti e ka konfirmuar zëdhënësi i policisë për rajonin e Pejës, Fadil Gashi.

“Rreth orës 15:00 policia është informuar se në rrugën e KFOR-it se dyshohet se dy persona në një vilë janë pa shenja jete. Policia dhe ekipi i emergjencës ka dal në vendin e ngjarjes, ku vdekja e dy personave është konstatuar nga mjeku kujdestar. Viktimat janë njëri i gjinisë mashkullore dhe tjetra e gjinisë femërore. Këto janë detajet që për momentin i kemi nga terreni”, deklaroi Gashi.

Lajmet

Gati 50 për qind të numëruara, ky është rezultati i votave për deputetë

Published

51 minutes ago

December 30, 2025

UBTnews

Është duke vazhduar numërimi i votave të kandidatëve për deputetë nga votimet e 28 dhjetorit.

Deri më tani janë numëruar 46,27 për qind e këtyre votave.

Në përditësimin e fundit nuk ka ndryshim të madh në këto votat, ku top 5-shet e partive kanë mbetur të njëjta.

Në Vetëvendosje po prinë Albin Kurti, Glauk Konjufca, Albulena Haxhiu, Hekuran Murati dhe Donika Gërvalla.

Në Partinë Demokratike të Kosovës, Bedri Hamza, Arian Tahiri, Përparim Gruda, Uran Ismaili dhe Sala Jashari.

Në Lidhjen Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, Hykmete Bajrami, Ukë Rugova, Avdullah Hoti dhe Doarsa Kica-Xhelili.

Ndërkaq, në Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës po prinë Ramush Haradinaj, Daut Haradinaj, Besnik Tahiri, Bekë Berisha dhe Agim Çeku.

Lajmet

BE “pret” nga Kosova formim të shpejtë të institucioneve

Published

52 minutes ago

December 30, 2025

UBTnews

Në një deklaratë të përbashkët, përfaqësuesja e Lartë e Komisionit Evropian, Kaja Kallas dhe komisionerja për Zgjerim, Marta Kos, kanë dhënë qëndrim pas përfundimit të zgjedhjeve parlamentare të 28 dhjetorit.

Ato përcjellin thirrjen e Bashkimit Evropian për një formim të shpejtë të institucioneve, ndërsa vlerësojnë se procesi zgjedhor reflektoi demokracinë në vend.

“Pas bllokadës politike pas zgjedhjeve të shkurtit 2025, presim formimin e shpejtë të Kuvendit dhe Qeverisë së re dhe vazhdimin e angazhimit tonë me autoritetet. Qeveria e re duhet të shtojë përpjekjet për reformat e domosdoshme lidhur me BE-në. Bashkimi Evropian vlerëson pjesëmarrjen aktive të të gjitha komuniteteve dhe partive të tyre politike në zgjedhje. Procesi zgjedhor tregoi një angazhim të fortë ndaj parimeve demokratike”.

Ndërsa për marrëdhëniet Kosovë-Serbi, Bashkimi Evropian cilëson se mbetet një proces që duhet çuar drejt normalizimit.

“Normalizimi i marrëdhënieve midis Kosovës dhe Serbisë, i facilituar nga BE-ja, vazhdon të jetë mënyra e vetme që të dyja vendet të bëjnë përparim në rrugët e tyre evropiane. Presim që të gjitha detyrimet që rrjedhin nga Marrëveshja për Rrugën drejt Normalizimit, si dhe të gjitha marrëveshjet e mëparshme të Dialogut, të zbatohen pa vonesa apo kushte të mëtejshme. BE-ja është gati të organizojë një takim në nivel të lartë sapo kushtet e lejojnë”.

Bashkimi Evropian, sipas deklaratës, ka dërguar një Mision Ekspert Zgjedhor (EEM) i cili do të qëndrojë në Kosovë për të ndjekur procedurat paszgjedhore.

“Ne i bëjmë thirrje Kuvendit, sapo të formohet, të ratifikojë marrëveshjet lidhur me Planin e Rritjes. Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor është një instrument i kohëzuar i miratuar për periudhën 2024-2027 dhe është në interes të Kosovës që ratifikimi të bëhet sa më shpejt për të përfituar të gjitha mundësitë nën Planin e Rritjes, për të mirën e popullsisë së saj”, shkruan deklarata”.

BE rikujton se heqja e masave ndaj Kosovës ka filluar ndërsa vazhdon synimi për lirimin e mëtutjeshëm të fondeve.

“Për të kujtuar, BE-ja po ecën përpara për të hequr masat ndaj Kosovës. 216 milionë EUR ndihmë financiare janë liruar tashmë pas transferimit të rregullt të pushtetit lokal pas zgjedhjeve lokale të fundit. Ne gjithashtu synojmë të lirojmë 205 milionë EUR shtesë në fillim të vitit të ardhshëm”.