

AI
A ka gjini inteligjenca artificiale?
Pse programuesit e bëjnë këtë zgjidhje, dhe më e rëndësishmja, cilat janë pasojat?
Published
2 years agoon
By
Betim GashiA ka gjini Inteligjenca Artificiale? Në shikim të parë, përgjigja është jo. Megjithatë, disa lloje të AI-së, sikurse asistentët digjital, shpesh kanë të ashtuquajturat karakteristika femërore. Pse programuesit e bëjnë këtë zgjedhje, dhe më e rëndësishmja, cilat janë pasojat?
Në pyetjen, “A ka gjini Inteligjenca Artificiale?”, ChatGPT përgjigjet thjesht: “Nuk kam gjini ose identitet personal”. Boti interaktiv nuk është gabim në sensin që Inteligjenca Artficiale është së pari dhe më e rëndësishmja një sekuencë numrash. Dhe prandaj është e pamundur të adoptojë karakteristikat e kësaj apo asaj gjinie.
Por në disa studime, përfshirë edhe atë nga Vanessa Nurock, rezulton se asistentët digjital shpesh kanë karakteristika femërore, duke filluar nga zëri dhe emri i tyre. Dy shembuj konkretë janë Alexa dhe Cortana, që u krijuan nga Amazon dhe Microsoft. Gjithashtu nuk bën të harrohet as Siri i Apple, që në gjuhën norvegjeze do të thotë “një grua e bukur që ju udhëzon drejt fitores”.
“Disa kompani, sikurse Google, u kanë dhënë gjini asistentëve digjital”, thotë Hilary Bergen, studiuese në The New School në New York. Edhe pse gjërat kanë evoluar që nga publikimi i artikullit të saj shkencor në vitin 2016, ajo shpjegon se asistentët e zërit janë modeluar sipas sekretareshave femra.
Pse duhet t’i besohet Inteligjencës Artificiale? Kjo teknologji mund t’i bëjë të dyshimtë përdoruesit. Por për të rritur besimin, ky mjet programohet me veçoritë sikurse mirësjellja, dashamirësia dhe ëmbëlsia – të cilat iu atribuohen femrave. Por cili është problemi? Kjo qasje rrezikon të përjetësojë një pikëpamje të gjatë të grave si objekte.
Nëse e analizoni Inteligjencën Artificiale dhe gjininë e saj, duhet t’i analizoni krijuesit e saj, shumica e të cilëve janë burra. Sipas Forumit Ekonomik Botëror, vetëm 22% e profesionistëve të Inteligjencës Artificiale janë gra. Hilary Bergen konkludon se: “Inteligjenca Artificiale vepron sikurse pasqyrë e shoqërisë sonë. Prandaj përderisa ne jemi të papërsosur, edhe Inteligjenca Artificiale do të jetë e papërsosur”./UBTNews/
AI
Master në AI? UBT – i vetmi që ofron programin Shkenca Kompjuterike me orientim në këtë fushë
Published
3 weeks agoon
August 13, 2025By
Driton Iseni
Në një kohë kur inteligjenca artificiale po ndryshon mënyrën si jetojmë dhe punojmë, UBT sjell në Kosovë një nga programet më të avancuara të studimeve master – Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri, me orientim të veçantë në këtë fushë.
Programi, i ndërtuar mbi standarde ndërkombëtare dhe i mbështetur nga laboratorët më modernë në vend, synon të formojë gjeneratën e re të ekspertëve që do të udhëheqin transformimin digjital në Kosovë dhe më gjerë.
Ky master përfshin edhe dy orientime të tjera: Inxhinieria e Komunikimit dhe Inxhinieria e Sistemeve Softuerike. Planprogrami është hartuar me standarde ndërkombëtare, duke u mbështetur në laboratorët më të sofistikuar të teknologjisë informative në vend dhe në bashkëpunimin me profesorë të njohur ndërkombëtarisht, të cilët sjellin përvojën dhe ekspertizën e tyre në UBT.
Studentët e këtij programi do të kenë mundësinë të zhvillojnë njohuri dhe aftësi në fusha si inteligjenca artificiale, inxhinieria softuerike, shkenca e të dhënave, sistemet informative, rrjetat kompjuterike, robotika, multimedialiteti dhe vizualizimi, si dhe informatika shëndetësore.
UBT garanton kushte moderne studimi, përfshirë laboratorët e sigurisë kibernetike, zhvillimit të softuerëve, modelimit dhe simulimit, telekomunikimit, robotikës dhe realitetit virtual. Ligjëratat do të zhvillohen me orar fleksibël, 2–3 herë në javë pas orës 17:30, duke u përshtatur me nevojat e profesionistëve që tashmë janë aktivë në tregun e punës.
AI
Si po ndikon inteligjenca artificiale te sytë dhe a do të zëvendësojë okulistin?
Published
6 months agoon
February 24, 2025By
UBT News
Inteligjenca artificiale (IA) është kudo – nga lajmet që lexojmë e deri te teknologjia që përdorim çdo ditë. Po tani, ajo po hyn edhe në zyrën e okulistit! Me mungesën e specialistëve të syrit në shumë vende, IA premton diagnostikim më të shpejtë dhe më të lehtë.
Por, a mund të zëvendësojë vërtet një vizitë klasike tek okulisti?
Teknologjia tashmë është këtu! Kamera autonome me IA si LumineticsCore analizon retinën e diagnostikon retinopatinë diabetike (një nga problemet më të zakonshme tek diabetikët) brenda minutave pa pasur nevojë për një mjek në dhomë apo për zgjerimin e bebëzave të syrit. Ky sistem është miratuar nga FDA dhe po përdoret në qendra të shumta mjekësore.
E njëjta teknologji po testohet për të zbuluar edhe sëmundje tjera. Ndërkohë që IA po ndihmon me diagnostikimin, chatbot-et si DocsBot ose EyeGPT po përdoren nga klinikat për të gjetur përgjigje rreth pyetjeve më të zakonshme të pacientëve.
Chatbot-et e Google, Bard dhe Gemini, arritën një saktësi prej 71% në provimin e oftalmologjisë, duke kaluar pragun e nevojshëm për t’u certifikuar si specialistë të syve! Avantazhet dhe kufizimet e IA në kujdesin për sytë
– Për pacientët me diabet, një test i shpejtë në zyrën e endokrinologut mund të shmangë nevojën për vizita të shpeshta tek okulisti.
– IA mund të ndihmojë në mbulimin e mungesës së mjekëve të syve, sidomos në zonat rurale apo tek komunitetet e margjinalizuara.
– Chatbot-et mund të kursejnë kohën e stafit mjekësor duke u përgjigjur pyetjeve bazë të pacientëve.
Megjithatë, ka edhe disa kufizime: IA nuk mund të zëvendësojë një kontroll të plotë të syve për probleme si miopia, hipermetropia apo astigmatizmi.
Teknologjia nuk mund të përshtatë një recetë për syze ose lente kontakti. Inteligjenca artificiale kërkon një konsum të madh energjie dhe disa ekspertë thonë se modelet e ardhshme duhet të jenë më efikase për të shmangur ndikimin negativ në mjedis.
Pra, a do ta zëvendësojë IA vizitën tek mjeku i syve? Për momentin, jo. Edhe pse teknologjia po përmirëson kujdesin shëndetësor, doktorët janë ende të pazëvendësueshëm për diagnoza të detajuara, përcaktimin e trajtimeve dhe vendosjen e recetave. /UBT News/
AI
Zhvillimi i teknologjisë së IA në shëndetësi/ Prespektivat e reja dhe sfidat
Published
9 months agoon
December 17, 2024By
UBT News
Një nga fushat më premtuese ku po zhvillohet teknologjia e inteligjencës artificiale (IA) është shëndetësia. Përdorimi i algoritmeve dhe sistemeve të avancuara të IA për të diagnostikuar dhe trajtuar sëmundje ka sjellë një ndryshim të madh në mënyrën se si mjekët dhe profesionistët e shëndetit e trajtojnë pacientët.
Një nga zhvillimet më të rëndësishme është përdorimi i IA për diagnostikimin e sëmundjeve të rënda, si kanceri dhe sëmundjet kardiovaskulare, duke ndihmuar në zbulimin e simptomave të hershme që mund të shpëtojnë jetë. Algoritmet janë të afta të analizojnë imazhe mjekësore, si skanime, me një saktësi të lartë, madje duke identifikuar shenja që mund të kenë shpëtuar nga sytë e mjekëve.
Për më tepër, IA po përdoret gjithashtu për personalizimin e trajtimeve. Duke analizuar të dhënat e pacientëve dhe historikun e tyre mjekësor, mund të krijohen plane të trajtimit që janë të përshtatura për nevojat individuale të secilit pacient. Kjo i jep mundësi mjekëve të bëjnë vendime më të informuara dhe të rrisin efikasitetin e terapive.
Përdorimi i IA në shëndetësi nuk vjen pa sfida. Njëra prej tyre është mbrojtja e të dhënave personale të pacientëve, pasi sistemi përfshin informacione të ndjeshme që duhet të mbrohen me rigorozitet. Ka shqetësime në lidhje me mundësinë e gabimeve që mund të bëjë një sistem i bazuar në algoritme, duke kërkuar një ekuilibër mes përdorimit të teknologjisë dhe mbikëqyrjes nga profesionistët e shëndetësisë.
Inteligjenca artificiale ka potencialin të transformojë më tej industrinë e shëndetësisë, duke e bërë më efikase e të qasshme për pacientët.
Por, kjo kërkon një bashkëpunim të ngushtë mes teknologëve, mjekëve dhe autoriteteve shëndetësore për të siguruar që përdorimi i teknologjisë të jetë në përputhje me etikën dhe sigurinë e pacientëve. /UBT News/
AI
Meta njofton se do të zgjerojë prodhimin e kufjeve të realitetit të përzier
Published
11 months agoon
October 1, 2024By
UBTnews
Të martën Meta njoftoi se do të zgjerojë investimet në inovacionin e inteligjencës artificiale në Vietnam, përfshirë prodhimin e kufjeve më të fundit të realitetit të përzier nga viti 2025.
Kjo u bë e ditur pas një vizite të presidentit për çështje globale nga kompania Meta, Nick Clegg, në Vietnam, vetëm një javë pasi ai u takua me presidentin vietnamez, To Lam, në New York.
“Nga viti 2025, Meta do të zgjerojë prodhimin e pajisjes së saj më të fundit Mixed Reality Quest 3S në Vietnam”, tha Clegg në një deklaratë.
Në Vietnam, Meta ka dhjetëra miliona përdorues të Facebook-ut./UBTNews/

Hulumtimi 75 vjeçar nga Harvardi zbulon faktorin më të rëndësishëm për lumturinë e njerëzve

Gjashtë gjëra që nuk duhet t’ia thoni kurrë një fëmije

Publiku e injoron! “With Love, Meghan” jashtë top listës së Netflix

Lidhja midis dhimbjes së kokës dhe sëmundjes së diabetit – Si t’i parandaloni?

Filmi për vajzën e vrarë në Gaza thyen rekord në Festivalin e Venecias, publiku duartrokiti për 23 minuta

Ambasadori Hargreaves i shkon në zyrë Dimal Bashës

Vdes kreatori i njohur italian Giorgio Armani

Numri i viktimave nga tërmeti i fuqishëm në Afganistan arrin në 2200

Më 22 shtator shpallet konkursi për pranimin e 60 ushtarëve nga radhët e komuniteteve jo shumicë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Aktualitet1 week ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet1 month ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës