Lajmet

A ka ende ndonjë shpresë për pavarësi në Katalonjë?

Pesë vjet më parë, më 1 tetor 2017, 92% e votuesve mbështetën ndarjen nga pjesa tjetër e Spanjës.

Published

on

Një ditë që shënon një disfatë historike mund të duket si një pikë e çuditshme për të shpallur ringjalljen e lëvizjes për pavarësi të Katalonjës.

Jo për aktivisten Imma Caboti.

Ajo beson se fakti që njerëzit ende po bëjnë fushatë për t’u ndarë nga pjesa tjetër e Spanjës tregon forcën e mbështetjes për pavarësinë.

Pesë vjet më parë, 92% e votuesve mbështetën ndarjen nga pjesa tjetër e Spanjës në një referendum të paligjshëm në Madrid. Por pasi parlamenti katalanas shpalli pavarësinë, qeveria spanjolle vendosi sundim të drejtpërdrejtë, shkarkoi udhëheqësit e saj dhe shpërndau parlamentin.

Sot, mbështetja për pavarësinë mbetet e fortë, sipas aktivistëve.

Duke valëvitur flamujt e tyre, dhjetëra mijëra katalanas marshuan nëpër Barcelonë për ditën e tyre kombëtare në shtator, e cila shënon rënien e qytetit ndaj një disfate ushtarake nga Spanja në 1714.

“Mbështetja publike për pavarësinë është masive”, thotë Caboti, anëtare e komitetit të Asamblesë Kombëtare të Katalonjës (ANC), një grup popullor i fushatës bazë.

Por optimizmi i saj është dëmtuar nga grindjet e brendshme mes partive pro-pavarësisë të Katalonjës, të cilat kanë një shumicë prej 51% në parlamentin rajonal.

Përçarjet e brendshme mbi strategjinë për t’u shkëputur nga Spanja — dialogu me Madridin ose veprime të njëanshme — po minojnë lëvizjen e pavarësisë, sipas Cabotit.

“Pikëpamja jonë është e qartë — ne kemi një shumicë votash. Qeveria jonë u zgjodh me një mandat për të zbatuar pavarësinë, gjë që nuk po ndodh”, tha Caboti për Euronews.

“Ndarjet e brendshme janë perfekte për spanjollët. Ne besojmë se Katalonja mund të arrijë pavarësinë vetëm në mënyrë të njëanshme”.

Pozicioni i linjës së ashpër të ANC – për të parë Kataloninë të rivendosë deklaratën e saj të pavarësisë deri në vitin 2024 – është tregues i ndarjes në politikën katalanase pas referendumit të vitit 2017.

Votimi fatkeq, i cili pa 92% të votuesve — ose dy milionë njerëz — që zgjodhën pavarësinë me një pjesëmarrje prej 43 për qind, ishte një “humbje e madhe” për lëvizjen katalanase, sipas Dr Andrew Dowling, historian hispanik në Universitetin Cardiff.

Dowling thotë se shumë katalanas ndihen të tjetërsuar nga Spanja pas reagimit të saj që përfshinte dhunën policore, arrestimet e politikanëve dhe spiunimin e aktivistëve.

“Çdo ngushëllim që Spanja mund të ofrojë tani ka të ngjarë të jetë shumë pak vonë për katalanasit që janë shkëputur psikologjikisht nga Spanja”, thotë Dowling.

“Edhe nëse 40 për qind e katalanasve mbështesin pavarësinë, është ende një problem i madh për Spanjën”.

Një sondazh i qeverisë në shtator tregoi se rreth 52% e katalanasve kundërshtojnë pavarësinë dhe 41% e mbështesin atë — një rënie nga 49% në 2017.

Megjithatë, Katalonja tani e gjen veten të ndarë nga — siç thotë Dowling — “një qeveri me dy kuaj që kalërojnë në drejtime të ndryshme”.

“Kishte një shkallë të drejtë uniteti që e mbajti lëvizjen e pavarur deri në referendum” shton ai.

Politika e ndarë e Katalonjës

Katalonja, shtëpia e 7.7 milionë banorëve në verilindje të Spanjës, qeveriset nga një koalicion i brishtë i partive pro-pavarësisë që janë përplasur për strategjinë e tyre për t’u shkëputur me Spanjën.

Presidenti rajonal Pere Aragones, kreu i ERC (E majta republikane e Katalonjës), ka preferuar dialogun me Madridin, gjë që ka zemëruar partnerin e koalicionit Junts (Së bashku për Kataloninë).

Javën e kaluar, koalicioni shmangu kolapsin pasi Pere Aragones shkarkoi nënpresidentin e tij Jordi Puignero, kreun e Junts, pa u konsultuar me anëtarët e tjerë të qeverisë.

Përplasja erdhi pasi Aragones njoftoi të martën se do të kërkonte leje nga kryeqyteti i Spanjës për të mbajtur një referendum; një kërkesë që Madridi e refuzoi menjëherë.

Identiteti ‘nën kërcënim’

Kërkimi i Katalonjës për pavarësi mund të gjurmohet ndër shekuj, por debatet aktuale përqendrohen në ekonominë dhe identitetin e saj.

Rajoni është financiarisht fitimprurës dhe kontribuon rreth 19 për qind të PBB-së së Spanjës – e dyta më e larta pas Madridit.

Ndërkohë, disa kanë frikë për gjuhën e Katalonjës, e cila flitet nga shumica e katalanasve dhe është parë të jetë sulmuar.

Në vitin 2021, gjykatat spanjolle ndezën zemërim duke vendosur që një e katërta orë mësimi në të gjitha shkollat ​​në Katalonjë duhet të jetë në spanjisht.

Spanja ka bërë disa përpjekje për të qetësuar Katalonjën që nga referendumi i dështuar.

Vitin e kaluar, qeveria urdhëroi faljen e pjesshme të 12 separatistëve katalanas të dënuar për rolet e tyre në referendumin e vitit 2017./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara