Shëndet

A janë ëmbëlsuesit “natyralë” më të shëndetshëm se sheqeri i bardhë?

Published

on

Shumë njerëz përpiqen të kufizojnë konsumin e sheqerit, por heqja dorë nga ëmbëlsirat nuk është e lehtë.

Një pyetje e shpeshtë që shtrohet është nëse ëmbëlsuesit e ashtuquajtur “natyralë” – si mjalti, shurupi i panjës apo ai i agaves – janë më të mirë për shëndetin sesa sheqeri i bardhë.

Sipas ekspertëve të ushqyerjes, përgjigjja është “jo plotësisht”, shkruan The New York Times.

“Trupi nuk e dallon nëse sheqeri vjen nga mjalti, sheqeri i tryezës apo shurupi i agaves. Ai e shpërbën në të njëjtat molekula”, shpjegon Karen Della Corte, profesoreshë e shkencës ushqimore në Universitetin Brigham Young në Utah.

Pse sheqeri i tepërt është i dëmshëm?

Sheqeri në mollë dhe ai në një çokollatë përbëhen nga glukozë dhe fruktozë, por trupi i përpunon ndryshe, në varësi të mënyrës si janë “paketuar” në ushqim.

“Kur hani fruta ose perime të plota, fibrat që ato përmbajnë ngadalësojnë tretjen dhe ndihmojnë në parandalimin e ngritjeve të menjëhershme të nivelit të sheqerit në gjak,” shpjegon Kimber Stanhope, hulumtuese në Universitetin e Kalifornisë.

Por në rastin e sheqernave të shtuara, si sheqeri i rafinuar apo shurupi me përmbajtje të lartë fruktoze, përbërësit hyjnë menjëherë në gjak, duke shkaktuar rritje të shpejtë të nivelit të glukozës.

“E njëjta gjë mund të ndodhë edhe me lëngjet e frutave, edhe kur nuk kanë sheqer të shtuar, gjatë përpunimit humbet fibra mbrojtëse,” shton Della Corte.

Këto ngritje të përsëritura të sheqerit çon në rezistencë ndaj insulinës, e cila zhvillohet në diabet të tipit 2. Sipas Robert Lustig, endokrinolog në Universitetin e Kalifornisë “sheqeri i tepërt shndërrohet në yndyrë nga mëlçia, duke rritur rrezikun për sëmundje kronike të mëlçisë dhe për atak në zemër”.

Autoritetet shëndetësore amerikane rekomandojnë jo më shumë se 50 gramë sheqer të shtuar në ditë, ndërsa Shoqata Amerikane e Zemrës vendos kufij edhe më të rreptë: 36 gramë për burrat dhe 25 gramë për gratë.

A janë ëmbëlsuesit “natyralë” më të mirë?

Megjithëse mjalti, shurupi i panjës apo ai i agaves promovohen si alternativa “më të shëndetshme”, në thelb ato janë sheqerna të shtuar dhe mund të jenë po aq të dëmshëm kur konsumohen në sasi të mëdha.

“Shumica e studimeve që pretendojnë se këto ëmbëlsues janë më të mirë janë të financuara nga vetë industria,” thekson Stanhope.

Më 2024, një studim i financuar nga industria e shurupit të panjës pretendonte se kishte përfitime për shëndetin e zemrës e kontrollin e sheqerit në gjak – por rezultatet u kritikuan për ekzagjerim. Një studim tjetër i vitit 2015, megjithëse i financuar nga industria e mjaltit, përfshiu 55 të rritur që konsumuan për dy javë pije me 50 gramë sheqer në forma të ndryshme: mjaltë, sheqer të bardhë dhe shurup fruktoze.

Rezultatet treguan asnjë ndryshim të dukshëm në nivelet e sheqerit në gjak, yndyrave apo inflamacionit. “Ky studim sugjeron se mjalti nuk është as më i mirë, as më i keq se sheqeri i zakonshëm,” përfundon Stanhope.

Po ëmbëltuesit artificialë?

Nëse mendoni të kaloni te ëmbëltuesit pa kalori, si aspartami, sukraloza (Splenda) apo stevia dhe monk fruit, ekspertët theksojnë se studimet janë ende të paqarta. Shkencëtarët shqyrtojnë nëse këto produkte ndikojnë negativisht në metabolizëm dhe mikrobet e zorrëve, por përfundimet mbeten të paqarta.

Kur ju kap dëshira për diçka të ëmbël, zgjidhni fruta natyrale – si boronicat, mollët apo patatet e ëmbla të pjekura.

“Nëse kjo nuk ju mjafton, pak ëmbëlsi – për shembull, pak mjaltë mbi copa molle – është në rregull,” këshillojnë specialistët.

Edhe çokollata e zezë mund të jetë një zgjedhje më e mirë, pasi zakonisht përmban më pak sheqer të shtuar se çokollata e qumështit. /A.Z/UBT News/

 

Shëndet

Uleni temperaturën pa ilaçe, këshilla të thjeshta dhe efektive

Published

on

Virozat e ndryshme shkaktojnë temperaturë të lartë trupore, e cila mund të shkaktojë lodhje dhe ndjesi jo komode.

Ekzistojnë disa mënyra për të ulur temperaturën pa përdorur ilaçe, por është e rëndësishme të mbani mend se nëse zgjat për disa ditë, duhet të konsultoheni me mjekun.

Kjo sepse trupi mund të jetë duke luftuar ndonjë infeksion më serioz.

Ja dy metoda të thjeshta dhe efektive që mund t’ju ndihmojnë:

1. Patate:

Merrni një patate dhe pritini në rrathë të hollë. Vendosini rrathët brenda çorapeve dhe vishni, duke i mbajtur derisa të ndjeni se temperatura ka rënë. Patatja ndihmon në ftohjen e trupit në mënyrë natyrale. Kujdes: mos e mbani shumë gjatë, pasi mund të ulë temperaturën në nivele të tepërta.

2. Dush me ujë të vakët:

Kur keni temperaturë, dush me ujë të vakët ndihmon në uljen e saj. Mos përdorni ujë të ftohtë, sepse kjo shkakton të dridhura dhe të përkeqësojë gjendjen tuaj. Një dush i vakët ndihmon trupin të freskohet pa stres dhe rrit komoditetin gjatë shërimit.

Përveç këtyre, është e rëndësishme të qëndroni të hidratuar, të pushoni, të hani ushqime të lehta.

Kujdesi natyral dhe pushimi janë çelësi për rikuperim më të shpejtë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Keni ngrënë aksidentalisht disa fara molle? Ja çfarë duhet të dini

Published

on

Nëse keni ngrënë disa fara molle pa dashje, zakonisht nuk ka arsye për shqetësim.

Lëvozhga e fortë e jashtme i mbron substancat e tyre të dëmshme, prandaj shumica e njerëzve nuk përjetojnë efekte anësore.

Por, nëse farat përtypen, shtypen ose konsumohen në sasi të mëdha, ato mund të bëhen toksike.

Rreziqet kryesore:

Mbytja: Farat e vogla mund të bllokojnë rrugët e frymëmarrjes, veçanërisht tek fëmijët ose personat me vështirësi në gëlltitje. Për këtë arsye, është më e sigurt të hiqni bërthamën para se të hani.

Helmimi: Farat përmbajnë amigdalinë, që në trup mund të shndërrohet në cianur hidrogjeni, një substancë toksike. Gëlltitja e farave të plota zakonisht nuk është e rrezikshme, por përtypja rrit rrezikun. Simptomat mund të përfshijnë dhimbje koke, të përziera, marramendje, rrahje të shpejta të zemrës dhe në raste të rënda humbje të vetëdijes.

Probleme tretjeje: Përtypja e një numri të madh farash shkakton fryrje ose dhimbje barku, sidomos tek personat me probleme të tretjes.

Alergjitë: Rrallë, disa persona mund të kenë reaksione alergjike ndaj farave, duke përfshirë skuqje, ënjtje ose vështirësi në frymëmarrje. Në këtë rast, kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore.

Sa është e rrezikshme?

Ekspertët vlerësojnë se një dozë toksike për një të rritur është rreth 150–200 fara të përtypura, varësisht nga pesha dhe lloji i mollës. Pra, ngrënia aksidentale e disa farave nuk paraqet rrezik.

Hiqni gjithmonë bërthamën dhe farat para konsumimit, veçanërisht për fëmijët.

Mos përtypni farat e mëdha ose të shumta rregullisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si të largosh plasaritjet dhe ashpërsinë e thembrave?

Published

on

Të gjithë duan të tregojnë këmbët e bukura, por është sfiduese, veçanërisht kur thembrat janë të thata e lëkura e plasaritur.

Shkak i lëkurës së ashpër në thembra është lagështia që grumbullohet brenda këpucëve, por ekzistojnë mënyra për ta trajtuar këtë problem.

Shumë vajza mendojnë se pedikyri mund të jetë zgjidhja. Ai ndihmon, por vetëm përkohësisht.

“Produktet hidratuese që përdor pedikyristja ose kremrat specifikë vetëm maskojnë problemin, nuk e zgjidhin,” shpjegon Dr. Dana Canuso, mjeke specialiste. Kjo do të thotë se, edhe pse lëkura duket më e butë pas pedikyrt, problemi nuk zhduket plotësisht.

Ekzistojnë disa mënyra për ta përmirësuar këtë situatë. Njëra është përdorimi i serumit të rekomanduar që pastron qelizat e vdekura e ndihmon rigjenerimin e lëkurës së thembrave, duke dhënë rezultate të dukshme brenda pak ditësh.

Një alternativë natyrale që jep përmirësim të shpejtë është scrub-i me vaj ulliri dhe sheqer kafe.

Përdorimi:

Pas larjes së mirë të këmbëve dhe heqjes së lëkurës së ashpër, përziej disa pika vaj ulliri me pak sheqer kafe.

Masazhojini thembrat për disa minuta dhe më pas shpëlajini me ujë të bollshëm.

Përsëriteni këtë trajtim disa herë në javë dhe do të vini re se lëkura është dukshëm më e butë.

Specialistët këshillojnë që këto trajtime, si serumet ashtu edhe scrub-i, të bëhen në mbrëmje para gjumit.

E rëndësishme është të mbani këpucë të hapura, që këmbët të ajrosen dhe të shmangni akumulimin e lagështisë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si të ushqeheni shëndetshëm pa shpenzuar shumë?

Published

on

Në një botë ku ushqyerja e shëndetshme po bëhet gjithnjë e më e rëndësishme, zgjedhja e ushqimeve luan një rol kyç për shëndetin dhe mirëqenien tonë.

Ja pesë ushqime që duhet të përfshihen në listën tuaj të blerjeve:

Bishtajorët – Burim i shkëlqyer proteinash, vitaminash B dhe yndyrnash të shëndetshme. Ndihmojnë zemrën, trurin dhe luftojnë inflamacionin, me një kosto rreth 150 lekë/kg.

Çokollata e zezë – E pasur me antioksidantë, përmirëson shëndetin e zemrës, redukton stresin dhe mbështet funksionin e trurit. Zgjidhni çokollatë me përqindje të lartë kakao dhe pak sheqer.

Drithërat – Elbi, kinoa dhe orizi integral ofrojnë energji të qëndrueshme, fibra dhe vitamina. Ndihmojnë në kontrollin e peshës dhe shëndetin e sistemit tretës.

Brokoli – Superushqim me vitaminë C, K, fibra dhe antioksidantë. Lufton inflamacionin dhe mbrojt kundër sëmundjeve kronike. I lirë dhe i lehtë për t’u gatuar.

Farat – Liri, chia dhe kungulli janë të pasura me yndyra të shëndetshme, proteina dhe minerale. Mbështesin shëndetin e zemrës dhe trurit, dhe janë të lehta për t’u shtuar në dietë.

Këto pesë ushqime kombinim shëndetin dhe ekonominë, duke i bërë ideale për çdo familje që dëshiron të ushqehet shëndetshëm pa shpenzuar shumë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara