Lajmet

A është plakja e trurit e trashëgueshme?

Sëmundja më e përfolur e viteve të fundit është pa dyshim plakja e trurit.

Published

on

Të dhënat e përhapjes së plakjes së trurit tregojnë shifra të cilat shtrihen në të gjithë botën e në të gjitha moshat.

E teksa kjo ndodh, pyetjes se nga se shkaktohet kjo sëmundje ekspertët ende nuk mund t’i japin një përgjigje të saktë.

Kurimi i plotë i saj që në gjenezë është një tjetër rrugë e gjatë, në të cilën po hidhet ende dije me anë të studimeve.

Në këtë artikull nga AgroWeb.org do t’ju shpjegojmë një ndër pyetjet më të shpeshta rreth kësaj gjendje.

Sëmundjet që plakin trurin

Shumë prej personave që kanë afër tyre persona të cilët janë të prekur nga ndonjë lloj dementia apo plakje trurit, kanë shqetësimin e zhvillimit të kësaj sëmundje ndër breza.

Ekspertët thonë se në këtë pikë rastet mund të jenë nga më të ndryshmet, në varësi të tipit të sëmundjes.

Në grupin e sëmundjeve të plakjes së trurit bëjnë pjesë disa prej tyre me simptoma dhe veprim të ndryshëm.

Këtu përmendim Alzhaimer, dementia vaskulare, dementia frontotemporiale apo lloje të rralla të dementias si  sëmundja e Huntingtonit apo Parkinsoni.

Në renditjen e këtyre sëmundjeve, mjekët shprehen optimistë për disa raste dhe pak me skeptikë për një grup tjetër.

Sipas tyre, egziston mundësia që plakja e trurit të trashëgohet nga njëri brez tek tjetri brenda familjes, por në disa raste specifike dhe të rralla.

Llojet e trashëgueshme

Pjesa më e madhe e sëmundjeve që plakin trurin nuk është e trashëgueshme nga gjyshërit tek nipërit.

Megjithatë gjenet kanë një rol të rëndësishëm në përcaktimin e jetëgjatësisë dhe mënyrës se si organizmi funksionon.

Duke bërë kështu që një mundësi e vogël e trashëgimit të ‘sëmundjeve të harresës’ të egzistojë nëse ato janë prezente brenda në familje.

Alzhaimer

Në rastin e Alzhaimer mjekët shpjegojnë se gjithçka varet nga mosha e presonit të prekur fillimisht.

Nëse kjo sëmundje zhvillohet në moshën 80-90 vjeçare atëhere mundësia për të qenë e trashëgueshme është thuajse zero.

Në rastet kur familjarë apo të afërm tuaj e zhvillojnë këtë sëmundje para moshës 60 vjeç ose rreth kësaj moshe, ajo mund të jetë e trashëgueshme.

Quhet ndryshe plakja e trurit tek të rinjtë dhe shfaqet zakonisht si pasojë e abuzimeve të ndryshme.

Mjekët nuk ngrenë një shqetësim konkret pasi, vetëm 1 në 33 persona e zhvillojnë këtë sëmundje para moshës 50 vjeç.

Dementia Vaskulare

Në rastin e dementias vaskulare ajo çfarë ka rëndësi është parandalimi.

Prindërit mund të kalojnë tek fëmijët gjenet të cilat mund të shkaktojnë dementia në të ardhmen.

Këto gjene shpesh janë të njejtat të cilat mund të shkaktojnë edhe sëmundje si diabeti, tensioni i lartë, sëmundje të zemrës apo ishemi.

Prandaj është e rëndësishme të keni gjithnjë një stil jetese të shëndetëshëm.

Dementia Frontemporiale

Në rastin e demenatias frontemporiale, rreth 40% e personave që preken nga sëmundja kanë një person të afërm me histori të plakjes së trurit në një periudhë të jetës.

Kjo e bën atë një risk të vazhdueshëm përsa i përket trashigimisë nga prindi tek fëmija.

Gjithsesi kjo lloj dementia konsiderohet si një tip shumë i rrallë për tu shfaqur, në të cilën ndikojnë shumë faktorë.

Lloje të tjera të dementias së trashëgueshme janë, sëmundja e Huntingtoni apo Parkinsoni i kthyer në dementia.

Kalimin nga njëri brez tek tjetri të ketyre sëmundjeve e përcakton një gjen ‘dominant’ i cili mund të merret vetëm nga njëri prej prindërve.

Rastet e diagnostikimit me këto lloj sëmundjesh janë të rralla, por mjekët sugjerojnë të bëni kujdes.

Disa mënyra të lehta se si të mbani trurin të mprehtë e në formë i gjeni duke klikuar këtu./AgroWeb.org

Lajmet

Sekretari gjerman i Mbrojtjes vlerëson lart përkushtimin dhe profesionalizmin e ushtarëve të KFOR-it

Published

on

By

Sekretari i Ministrisë së Mbrojtjes së Gjermanisë, Jan Stoss, e ka realizuar një vizitë në Kosovë ku ka takuar ushtarët gjermanë që veprojnë në kuadër të KFOR-it.

Pas pritjes dhe informacioneve të ofruara nga i Ngarkuari me Punë, Christian Böttcher, ai vizitoi Kampin Film City, ku u prit nga Koloneli Müller, Komandanti i kontingjentit gjerman.

Gjatë vizitë aty, sekretari i Ministrisë gjermane të Mbrojtjes, shprehu mirënjohjen e tij për përkushtimin dhe profesionalizmin e burrave dhe grave që shërbejnë në KFOR, duke theksuar rëndësinë e kontributit të tyre për paqen dhe stabilitetin në rajon.

Ai gjithashtu mori njohuri të vlefshme mbi operacionet e përditshme të trupave dhe sfidat me të cilat ata përballen në terren.

Continue Reading

Lajmet

Andrew Gordon zyrtarizohet te Vëllaznimi

Published

on

KB Vëllaznimi ka prezantuar përforcimin më të ri në radhët e saj, ku Andrew Gordon, është rikthyer në basketbollin kosovar, kësaj radhe për të veshur fanellën kuqezi të skuadrës gjakovare.

Gordon është emër i njohur për adhuruesit e basketbollit në Kosovë, falë paraqitjeve të shkëlqyera me Trepçën, me të cilën u aktivizua për dy edicione dhe arriti të fitojë trofe në basketbollin vendor.

Përvoja e tij profesionale është e pasur, pasi përveç Kosovës ka luajtur edhe në Bullgari, Uruguai, si dhe së fundmi në Britaninë e Madhe me skuadrën Caledonia Gladiators.

Në karrierën e tij, Gordon ka qenë pjesë e dy universiteteve të njohura amerikane, West Virginia Mountaineers dhe Louisiana Tech Bulldogs, duke ndërtuar një profil të fortë si lojtar i pozitës së qendrës.

Me ardhjen e Gordonit, Vëllaznimi synon të forcojë repartin e brendshëm dhe të rrisë ambiciet për objektivat e sezonit. Klubi i ka uruar mirëseardhje lojtarit amerikan, me shpresën për suksese dhe trofe të përbashkëta./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Presidentja Osmani nderohet me Çmimin Bonifacio VIII në Anagni

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, u nderua mbrëmë në Anagni, qytetin e Papëve, me Çmimin Bonifacio VIII, i ndarë nga Akademia Bonifaciana, në vlerësim të angazhimit të saj institucional për paqen, si dhe kontributit të vazhdueshëm në forcimin e bashkëpunimit ndërkulturor dhe ndërfetar.

Ky vlerësim i lartë pasqyron frymën dhe misionin e Akademisë Bonifaciana, një institucion prestigjioz që vendos në themel të veprimtarisë së tij drejtësinë, dinjitetin njerëzor dhe paqen. Çmimi Bonifacio VIII u është ndarë më herët personaliteteve të shquara botërore, përfshirë edhe Shenjtërinë e Tij, Papa Gjon Palin II.

Me këtë rast, Presidentja Osmani theksoi se ky çmim përforcon më tej përkushtimin e saj ndaj këtyre vlerave universale dhe të përhershme, të cilat udhëheqin vizionin dhe veprimin institucional të Republikës së Kosovës në ndërtimin e paqes, dialogut dhe mirëkuptimit ndërmjet popujve.

Continue Reading

Lajmet

​Kurti: Bruto produkti vendor vitin e ardhshëm do të jetë 12 miliardë euro

Published

on

By

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti tha se Kosova është më e sigurt dhe më e fortë ekonomikisht se pesë vjet më parë.

Para përfaqësuesve të më shumë se 200 bizneseve, Kurti premtoi se do të vazhdojnë me mbështetje dhe më pak burokraci për bizneset.

Borxhi jonë publik është më i vogli në rajon. Rritja ekonomike mbi 4 për qind, sektori bankar përgjithësisht i kanalizuar mirë, këto nuk janë vetëm numra por edhe garanci për juve, ky stabilitet nuk janë llukës politik por themeli mbi të cilin ka zhvillim ekonomik. Ky progres është për të gjithë shqiptarët dhe komunitetet tjera. Në këtë kontekst, roli i sektorit privat është kyç. Bruto produkti vendor ka kaluar për herë të parë pragun prej 10 miliardë euro, sivjet është 11 miliardë euro, vitin e ardhshëm 12 miliardë euro“, u shpreh ai.

Kështu u shpreh ai në konferencën vjetore të Agjencisë për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë (KIESA), ku do të prezantohen Performanca Industriale 2025 dhe Planet për Mbështetjen e NVM-ve në vitin 2026.

Ministrja në detyrë e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari tha mungesa e fuqisë punëtore të kualifikuar mbetet sfidë.

Continue Reading

Të kërkuara