Kuriozitete

A e parandalon gripin Vitamina C?

Published

on

Një sërë studimesh kanë vërtetuar se, vitamina C lehtëson me 23% intensitetin e simptomave të rrufës dhe gripit, si: dhembjen e muskujve, hundët që rrjedhin dhe kollën. Vitamina C ka treguar që ul kohëzgjatjen e rrufës nga disa ditë deri në një javë. Por, nëse e parandalon rrufën dhe gripin, kjo është e vështirë të përcaktohet.

Efektet e dobishme të vitaminës C janë demonstruar në segmentin e shkurtimit të kohëzgjatjes së ftohjes dhe të lehtësimit të simptomave.

Megjithëse kërkimet tregojnë që se parandalon, një studim zbuloi që atletët e garave të gjata, sistemet imunitare të të cilëve kanë tendencën të jenë më të dobët pas një gare, që kanë pirë 600 miligramë vitaminë C në ditë si zinte  shpesh gripi sa që nuk e merrnin fare vitaminën.

Këshillë: Nuk ju dëmton marrja e një vitamine C në ditë, veçanërisht nëse ndieni se po ju zë gripi. Nëse ju zë gripi, është e mundshme të shëroheni më shpejt dhe të mos bezdiseni nga simptomat e tij. Marrja e 200 miligramëve është e mjaftueshme, sepse një pjesë e saj sekretohet me urinën.

Edhe pse lëngu i portokallit është i pasur në vitaminë C, mos u varni vetëm tek ai. Përmbajtja e vitaminës C ndryshon në varësi të portokalleve të përdorura dhe se sa kohë lëngu ka qëndruar në karton. Vitamina C është jostabile dhe shpejt humbet gjatë ngrirjes dhe ruajtjes së ushqimeve në frigorifer. Ajo gjithashtu zhduket nga procesimi termik dhe nga gatimi me ujë.

Kuriozitete

Gota e Jacqueline Kennedy që s’është larë prej 58 vitesh, kujtimi më i çmuar i një hoteli legjendar

Published

on

Në vitin 1967, katër vjet pas vrasjes së Presidentit John F. Kennedy, Jacqueline Kennedy, tashmë një nga gratë më të famshme dhe më të admirueshme në botë, udhëtoi drejt Kamboxhias — një udhëtim i rrallë dhe simbolik në një kohë kur rajoni po tronditej nga lufta në Vietnam.

Në Phnom Penh, ajo u prit me nderime të larta dhe u vendos në Hotel Le Royal, një ndërtesë historike e ndërtuar në vitin 1929 dhe e inauguruar nga mbreti Sisowath Monivong.

Për nder të ish-Zonjës së Parë, barmeni i hotelit krijoi një koktej të veçantë që do të hynte në legjendë — “Femme Fatale”.

I përbërë nga konjak, shampanjë dhe krem luleshtrydheje, i dekoruar me lule delikate, ky koktej elegant u bë shenjë dalluese e finesës dhe misterit që karakterizonte gjithmonë Jacqueline Kennedy.

Pas luftës civile që përfshiu Kamboxhian, shumë prej objekteve të vlefshme të hotelit u ruajtën nëpër depo. Gjatë restaurimit të pronës në vitin 1996, kur hoteli u ble nga grupi Raffles, një punëtor thuhet se gjeti gotën origjinale nga e cila Jackie kishte pirë koktejin, ende me gjurmët e buzëkuqit. Sot, ajo ruhet me krenari në një vitrinë në Elephant Bar, përkrah fotografive të vizitës së saj historike.

Brenda hotelit ndodhet edhe suita “Kennedy”, e zbukuruar me portretin e ish-Zonjës së Parë mbi shtretërit me çarçafë të bardhë dhe dysheme elegante me pllaka guri. Në korridor ekspozohet një kopje e revistës Life, e blerë nga Raffles në eBay, e hapur në faqet që dokumentojnë udhëtimin e saj në Kamboxhia.

Sipas ekspertes Elizabeth J. Natalle, autore e librit “Jacqueline Kennedy and the Architecture of First Lady Diplomacy”, kjo periudhë ishte një “kohë kalimtare” për Jackie, mes dhimbjes së thellë që la pas atentati ndaj të shoqit dhe kërkimit të një jete të re.

Gjatë vizitës, shoqërohej nga diplomati David Ormsby-Gore, një mik i afërt i familjes Kennedy, me të cilin kishte lidhje, megjithëse jo zyrtare. Edhe pse udhëtimi u zhvillua në kulmin e tensioneve mes Shteteve të Bashkuara dhe Kamboxhias, Jacqueline këmbënguli se qëllimi i saj ishte krejtësisht kulturor – një vizitë në Angkor Wat, një nga monumentet më të lashta dhe madhështore të Azisë.

E pasionuar pas artit dhe historisë, ajo përdori diplomacinë kulturore si mjet për të ndërtuar ura respekti, pa fjalime politike e pa bujë.

Sot, pas dekadash ndryshimesh e trazirash, Raffles Hotel Le Royal mbetet një simbol i elegancës dhe qëndrueshmërisë në zemër të Phnom Penhit. Ai ka pritur personalitete të shumta, nga Charles de Gaulle dhe Angelina Jolie, deri te Presidenti Barack Obama.

Por për shumë vizitorë, jehona e Jacqueline Kennedy dhe gota e saj me gjurmën e buzëkuqit mbeten kujtimi më romantik dhe më i paharruar i historisë së këtij hoteli legjendar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

12 fakte për mënyrën se si muzika ndikon në trurin tonë

Published

on

Truri i njeriut funksionon në mënyra që shpesh mbeten mister.

Studimet kanë treguar se elemente të zakonshme të jetës sonë të përditshme, si muzika, kanë ndikim në funksionet dhe strukturën e trurit, ndonjëherë duke sjellë ndryshime të mëdha në mënyrën si mendojmë, ndjejmë dhe sillemi.

Ja disa fakte interesante që tregojnë se muzika është shumë më tepër se një zë i këndshëm në veshët tanë.

1. Të dridhurat nga muzika lidhen me dopaminën

A ndiheni ndonjëherë të përfshirë emocionalisht deri në dridhje kur dëgjoni një këngë të fuqishme? Kjo ndodh për shkak të dopaminës, një kimikate që truri e liron gjatë momenteve të kënaqësisë. Dopamina lidhet me motivimin, kënaqësinë dhe varësinë, dhe është arsyeja pse muzika ka qenë gjithmonë pjesë e ngjarjeve emocionale në historinë e njerëzimit.

2. Muzika aktivizon pothuajse tërë trurin

Shumë pak aktivitete aktivizojnë kaq shumë zona të trurit si muzika. Përmes skanimeve me rezonancë magnetike funksionale, studiuesit kanë vërejtur se dëgjimi i muzikës stimulon zonat emocionale, motorike e kreative, madje ndihmon në zhvillimin e qelizave nervore të reja.

3. Muzika mund të ndryshojë fizikisht strukturën e trurit

Truri ka aftësinë të përshtatet e të ndryshojë gjithë jetës, një proces që quhet plasticitet cerebral. Muzikantët profesionistë kanë korteks më të zhvilluar sesa jo-muzikantët, duke dëshmuar se dëgjimi dhe të mësuarit ndikojnë në mënyrë të matshme në strukturën e trurit.

4. Truri reagon ndaj muzikës si ndaj ushqimit

Ashtu si ushqimi apo aktivitetet e këndshme, muzika nxit lirimin e dopaminës, e cila shkakton ndjenjën e kënaqësisë. Studimet tregojnë se dëgjimi i muzikës, edhe pa tekst, aktivizon të njëjtat qendra të kënaqësisë si ngrënia apo përjetimi i emocioneve të forta pozitive.

5. Muzika përmirëson performancën gjatë ushtrimeve

Dëgjimi i muzikës gjatë aktivitetit mund të rrisë performancën dhe të ulë ndjenjën e lodhjes. Kjo ndodh për shkak të një procesi të quajtur disasociacion, i cili e shpërqendron mendjen nga përpjekja fizike dhe e fokuson tek ritmi e motivimi që sjell muzika.

6. Lidhjet emocionale ndikojnë në zgjedhjen e këngës së preferuar

Këngët tona të preferuara lidhen me kujtime apo ndjenja të forta emocionale. Edhe pse mund të ndryshojmë shijet muzikore me kalimin e kohës, lidhjet e krijuara përmes emocioneve e bëjnë një këngë të caktuar të mbetet e paharrueshme.

7. Rrahjet e zemrës ndjekin ritmin e muzikës

Muzika ndikon në rrahjet e zemrës, presionin e gjakut dhe frymëmarrjen. Sistemi kardiovaskular i pasqyron ritmet e muzikës, kur muzika është e qetë, zemra rreh më ngadalë; kur ajo është ritmike dhe e fortë, rrahjet shtohen.

8. Muzika ndikon në perceptimin e realitetit

Dëgjimi i muzikës ndryshon mënyrën si e perceptojmë botën. Truri përpunon informacionin vizual duke u bazuar në emocionet që ndiejmë, një këngë e gëzueshme mund ta bëjë botën të duket më e ndritshme, ndërsa një melodi e trishtuar mund ta errësojë perceptimin tonë.

9. “Krimbi i veshit” – kur një këngë nuk të del nga mendja

Të gjithë kemi përjetuar “krimbin e veshit”,  atë këngë që nuk ndalon së luajturi në mendje. Kjo ndodh sepse korteksi auditiv i trurit përpiqet të “plotësojë” boshllëqet muzikore, duke e riprodhuar ritmin edhe pasi kënga ka përfunduar.

10. Muzika stimulon qendrat e kënaqësisë në tru

Një pjesë e vogël e trurit, e quajtur nucleus accumbens, liron dopaminë gjatë ushqimit apo aktivitetit seksual, e njëjta ndodh kur dëgjojmë muzikë. Amygdala, e cila përpunon emocionet, aktivizohet nga muzika, duke shpjeguar pse ajo mund të na gëzojë apo të na trishtojë thellë.

11. Muzika përdoret në terapi mjekësore

Terapia me muzikë është përdorur për dekada për pacientët me Parkinson, goditje në tru dhe probleme motorike. Ajo ndihmon në koordinimin e lëvizjeve dhe përmirësimin e të folurit, pasi stimulon zonat e trurit që lidhen me këto funksione.

12. Të mësuarit e një instrumenti përmirëson aftësitë njohëse

Një studim me fëmijë tregoi se ata që kishin trajnim muzikor për tre ose më shumë vite kishin rezultate më të larta në aftësi motorike, fjalor dhe arsyetim logjik. Muzika ndikon pozitivisht jo vetëm në kreativitet, por edhe në zhvillimin intelektual. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Shkencëtarët austriakë paralajmërojnë: Mikroplastika në ushqim mund të dëmtojë zorrët

Published

on

Kërkime të reja nga shkencëtarët austriakë tregojnë se mikroplastika e përdorur në paketimin e ushqimeve mund të dëmtojë zorrët, duke rritur rrezikun për kancerin e zorrëve dhe depresionin.

Studiuesit analizuan mostra të materialit të jashtëm të zorrëve të vullnetarëve të shëndetshëm dhe zbuluan se grimcat e vogla mund të ndikojnë në aktivitetin e mikrobiomës së zorrëve. Disa nga këto ndryshime lidhen me sëmundje si depresioni dhe kanceri i zorrëve.

Kjo është hera e parë që një studim në njerëz tregon se mikroplastikat ndryshon mikrobiomën e njeriut. Megjithatë, ekspertët nga Mail Online theksojnë se nevojiten studime të mëtejshme për të kuptuar mënyrën se si këto grimca shkaktojnë dëme.

Mikroplastikat janë të pranishme gjerësisht në ushqim, ujë dhe ajër, shumë njerëz ekspozohen ndaj tyre çdo ditë. Studimi tregon gjithashtu se këto grimca mund të ndikojnë në mikrobiomën, e cila luan një rol kyç në shëndetin e përgjithshëm, nga tretja deri te shëndeti mendor.

Prandaj, reduktimi i ekspozimit ndaj mikroplastikave mund të jetë një masë parandaluese e mençur. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Katër satelitë Starlink bien çdo ditë drejt Tokës, shkencëtarët paralajmërojnë për ndikim në atmosferë

Published

on

Sipas të dhënave të fundit, deri në katër satelitë nga konstelacioni gjigant Starlink po bien në Tokë çdo ditë.

Astronomi Jonathan McDowell nga Qendra Harvard-Smithsonian për Astrofizikë në SHBA ka regjistruar një mesatare prej një deri në dy satelitësh Starlink që kanë dalë nga orbita çdo ditë gjatë vitit 2025.

Ai parashikon që ky numër të rritet në rreth pesë satelitë në ditë, teksa SpaceX vazhdon zgjerimin e rrjetit të saj të internetit satelitor.

Së fundmi, në rrjetet sociale janë shpërndarë pamje që tregojnë satelitët Starlink duke rënë drejt Tokës, gjë që ka ngritur shqetësime për sigurinë e njerëzve.

Megjithatë, këta satelitë kanë një jetëgjatësi prej pesë vjetësh dhe janë projektuar që të digjen në atmosferë para se të prekin sipërfaqen e Tokës, duke minimizuar rrezikun për njerëzit.

Pavarësisht kësaj, Dr. McDowell paralajmëron se fenomeni mund të ketë pasoja të tjera.

Shkencëtarët ende po studiojnë ndikimin e mundshëm të djegies së mijëra satelitëve në atmosferën e Tokës, pasi gjatë këtij procesi krijohen ndotës si grimcat e oksidit të aluminit, të cilat mund të kontribuojnë në ngrohjen atmosferike. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara