Lajmet

A e dini se ngrënia e ushqimit me shumë ngjyra është e mirë për ju?

Të konsumosh një larmi ngjyrash do të thotë që ju hani më shumë fruta dhe perime në përgjithësi.

Published

on

Ushqimi i të gjitha ngjyrave të ylberit mund të ndihmojë në rritjen e shëndetit të trurit dhe zvogëlimin e rrezikut të sëmundjeve të zemrës, transmeton UBT News.

Shumica prej jush ballafaqoheni me të njëjtën pyetje shumë herë në ditë: çfarë të hani?! Bashkë me çmimin dhe preferencën, shpesh do të përdorni shëndetin e ushqimit për të ju ndihmuar të merrni një vendim.

Por si ta dini që po merrni lëndët ushqyese që ju duhen?

Pra, është pranuar gjerësisht nga studiuesit se ne kemi nevojë për një dietë të larmishme, dhe se një mënyrë për ta bërë këtë është duke ngrënë të gjitha ngjyrat e ylberit. Por a është kjo udhëzuesi më i mirë për të marrë të gjitha lëndët ushqyese që na duhen?

Dëshmia mund të jetë në dietën mesdhetare, e cila përmban shumë fruta, perime dhe yndyrna të shëndetshme siç është vaji i ullirit ekstra i virgjër, dhe shpesh vlerësohet si dieta më e shëndetshme nga shkencëtarët.

“Sidoqoftë, dieta nuk përmban gjithmonë çdo ngjyrë – varet nga stina, pasi ndjekësit e dietës hanë sezonalisht dhe në vend dhe rritin frutat dhe perimet e tyre”, thotë Francesco Sofi, profesor i asociuar i ushqyerjes klinike në Universitetin e Firence.

Ka edhe arsye të tjera që dieta mesdhetare është ndër më të shëndetshmet. Popullatat mesdhetare tradicionalisht ziejnë, në vend që të skuqin perimet e tyre, kjo ruan lëndët ushqyese, sipas tij.

Por përfitimet e dietës nga frutat dhe perimet nuk mund të injorohen. Ngrënia e shumë ngjyrave mund të zvogëlojë rrezikun e humbjes së ushqyesve jetikë.

Ushqimet blu dhe vjollce, përfshirë boronicat, kanë një përmbajtje të lartë të pigmentit bimor antocianin, i cili është lidhur me uljen e rrezikut të sëmundjeve të zemrës dhe diabetit të tipit dy. Flavonet, të cilat i japin ushqimeve një ngjyrë të verdhë, mund të zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Pasi ndoqi dietat e 50,000 njerëzve për më shumë se 20 vjet, Tian-shin Yeh, studiuese në epidemiologji në Shkollën e Shëndetit Publik në Harvard TH Chan, zbuloi se ata që hanë më shumë ushqime të pasura me flavonoide, duke përfshirë portokall, speca, selino dhe grejpfrut , kanë nivele më të ulëta të dëmtimit njohës* dhe demencës.

Edhe pse aktualisht nuk ka shërim për demencën dhe dëmtimin njohës, sipas saj, ngrënia e shumë ushqimeve të pasura me flavonoide mund të ndihmojë në uljen e rrezikut.

*Shënim: Dëmtimi njohës është kur një person ka probleme të kujtojë, të mësojë gjëra të reja, të përqëndrohet ose të marrë vendime që ndikojnë në jetën e tyre të përditshme.

Marrë me shkurtime nga BBC, përktheu dhe përshtati: UBT News

lajme

Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete

Published

on

UBT do të jetë nikoqir i Konferencës së VII Ndërkombëtare të Botës Turke për Shkencë dhe Inxhinieri – TURK-COSE 2025, e cila do të mbahet nga 13 dhe 14 nëntor, në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, në Lipjan.

Kjo ngjarje e madhe shkencore do të organizohet në formën fizike dhe online, duke mbledhur studiues, profesorë dhe kërkues nga e gjithë bota.

Konferenca organizohet në bashkëpunim mes UBT-së, Universitetit Kirgizo-Turk “Manas” (KTMU – Kirgizi), Universitetit Teknik të Azerbajxhanit (AZTU – Azerbajxhan), Universitetit “Akhmet Yasawi” (Kazakistan) dhe Universitetit “Niğde Ömer Halisdemir” (NOHU – Turqi).

TURK-COSE 2025 do të përqendrohet në tema bashkëkohore të fushave të ndryshme shkencore dhe teknologjike, përfshirë:

  • Teknologjitë e Informacionit dhe Telekomunikimit
  • Shkencat Natyrore dhe të Aplikuara
  • Shkencat Fizike dhe Teknike
  • Inxhinierinë e Ndërtimit dhe Teknologjitë Arkitekturore
  • Shkencat Bujqësore dhe Mjedisore
  • Transportin dhe Energjjinë e Rinovueshme

Në fokus do të jenë edhe konceptet moderne si Industria 4.0, Inteligjenca Artificiale, Interneti i Gjërave (IoT), Energjia e Gjelbër, dhe Qytetet e Mençura.

Në konferencë do të marrin pjesë folës nga të paktën pesë shtete të ndryshme, ndërsa gjuhët zyrtare të punimeve do të jenë: turqishtja, kazakishtja, kirgizishtja, azerbajxhanishtja, anglishtja dhe rusishtja.

Punimet e pranuara dhe prezantuara do të publikohen në Librin e Abstrakteve dhe Librin e Punimeve me ISBN, ndërsa versionet e zgjeruara në anglisht do të kenë mundësi botimi në revista të indeksuara si SCOPUS, TRDizin dhe Crossref.

Organizatorët ftojnë studiues, akademikë, profesionistë dhe studentë të diplomuar të kontribuojnë me punime shkencore që reflektojnë zhvillimet më të fundit në shkencë dhe inxhinieri.

Continue Reading

Lajmet

Si ta largoni mykun nga shtëpitë tuaja?

Published

on

Në mënyrë që të mbani shtëpinë tuaj pa myk, ju duhet të eliminoni lagështinë duke ruajtur ventilimin e duhur, duke inspektuar rregullisht kanalet tuaja për dëmtim dhe ndoshta edhe duke investuar në një dehumidifikues.

Por nëse është vonë për të marrë masa parandaluese sepse po keni një bodrum të mbushur me myk, ja çfarë duhet të bëni.

Mbuloni bazat tuaja – Nëse keni gjetur myk në një zonë, bëni kërkim të tërë pronës për t’u siguruar që problemi nuk është më i gjerë. Kushtoni vëmendje banjës, kuzhinës, bodrumit dhe zonave të tjera që janë të prirura ndaj lagështirës.

Mbroni veten – Kur pastroni myk, vishni pantallona të gjata dhe një këmishë me mëngë të gjatë, doreza, syze mbrojtëse dhe çizme të papërshkueshëm nga uji. Kjo ndihmon të mbroheni nga efektet e rrezikshme. Nëse keni astmë ose sistem imuniteti më të dobët nuk preferohet të pastroni mykun vetë.

Ndaloni përhapjen e mykut – Para se të filloni të pastroni, parandaloni që problemi të udhëtojë duke larguar çdo mobilje të pastër nga dhoma dhe duke hedhur sende me myk që mund të shpëtohen. Sigurohuni që të hapni dritaret në mënyrë që problemi të mos përhapet në të gjithë shtëpinë tuaj.

Nëse është e nevojshme, punësoni një profesionist – Sipas Agjencisë së Mbrojtjes së Mjedisit, nëse zona e mykur ka më shumë se 10 metra katror në madhësi, mund të jetë koha për të thirrur një profesionist.

Specialistët e mykut do të inspektojnë dëmtimet duke mbledhur mostra ajri të cilat më pas dërgohen në një laborator, në mënyrë që të mund të japin rekomandime.

Profesionistët përdorin një shtresë antimikrobike për të trajtuar zonën, një pastrim ajri për të hequr sporet e mykut dhe një dehumidifikues për të hequr lagështinë e tepërt.

Më pas kur shtëpia do jetë pa myk, është e rëndësishme të merrni në konsideratë se çfarë ndryshimesh mund të bëni në rutinën tuaj të pastrimit për të parandaluar përsëritjen e këtij problemi.

Ka shumë pika përreth shtëpisë që nuk mendoni se duhet pastruar, por duhet. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lajmet

Durkee për 1999-ën: S’e dinim cilat ishin kapacitetet ushtarake të UÇK-së, donin pavarësi

Published

on

By

Ish-këshilltari politik i Wesley Clark, Michael Durkee në gjykimin ndaj ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, ka thënë se në kohën kur kishte ndodhur takimi mes tyre dhe Hashim Thaçit në mars ose prill të 1999-ës në Mons të Belgjikës, nuk e dinin se cilat ishin kapacitete e UÇK-së.

Në dokumentin që iu prezantua dëshmitarit, thuhej se në atë takim ishin Hashim Thaçi, Ramë Buja, Jakup Krasniqi, Xhavit Haliti, Azem Syla, Blerim Shala, Edita Tahiri, Mehmet Hajrizi, Fehmi Agani dhe Gjergj Dedaj, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Dëshmitari tha se i njeh të gjithë këta emra, por që vetëm Thaçin dhe Jakup Krasniqin e kishte takuar.

Të gjithë ata emra unë i njoh në kuptimin që jo si persona që i kam parë ose takuar vetë. Personat që i kam takuar personalisht kanë qenë zoti Thaçi dhe Krasniqi dhe emrat tjerë janë thjesht të dëgjuar dhe jo të takuar”, tha Durkee.

Në këtë takim, Clark sipas dëshmitarit po mendonte se deri në çfarë mase do mund të bashkëpunohej me ata.

Ishin të gatshëm që të gjenin mënyra për të marrë mbështetje e NATO-s për fushatën ajrore për t’i rezistuar shtypjes serbe” i shpreh Durkee.

Kurse për kapacitete ushtarake të UÇK-së, Durkee tha se në atë kohë s’kishin ndonjë informacion të mirë dhe se nuk mund të bënin vlerësime sa i përket kapaciteteve të tyre.

Në atë kohë s’kishim informacion shumë të mirë dhe se nuk mund të bënim vlerësime sa i përket kapaciteteve të tyre. Pra, nuk e dinim se cilat ishin kapacitetet e tyre ushtarake saktë. E dinim që kishin luftëtarë në terren”, tha Durkee.

Ai tha se ishte e qartë se delegacioni i shqiptarëve dhe UÇK-ja ishin të vendosur për pavarësinë nga Serbia.

Ishte e qartë që ata ishin të vendosur për pavarësi nga Serbia”, deklaroi dëshmitari.

Mbrojtja: Durkee do të tregojë se dhuna e ’99-ës s’ishte e kontrolluar nga UÇK-ja dhe se Thaçi s’kishte motiv ta nxiste

Ish-këshilltari politik i Gjeneralit Wesley Clark, Michael Durkee sipas mbrojtjes së Thaçit, do të tregojë se dhuna e përhapur në Kosovë gjatë 1999-ës ishte spontane dhe s’mund të kontrollohej nga UÇK-ja.

Madje, sipas avokates Nina Tavakoli, dëshmitari do të tregojë se Thaçi s’kishte motive ta nxiste këtë dhunë.

Udhëheqja e UÇK-së nuk ishte në gjendje që ta kontrollonte dhunën pjesërisht sepse emocionet e personave që u larguan ishin kaq të forta saqë ishte e vështire të kontrollohej dhe për shkak se UÇK-ja nuk kishte një linjë komanduese të fort. Sipas zotit Durkee, Thaçi s’kishte asnjë motiv që të nxiste dhunën nga ana e UÇK-së por bëri çdo përpjekje të mundshme për t’i zbutur rastet e dhunës sepse nëse do të urdhëroheshin akte dhunë sidomos etnike, kjo rrezikonte marrëdhëniet me ndërkombëtarët, me të cilët Thaçi e kërkonte që ta kishte marrëdhënien e mirë”, tha Tavakoli.

Ajo tha se Durkee ka qenë këshilltar politik për katër komandantë të lartë të NATO-s në Evropë për disa vite.

Oficer i shërbimeve të huaja amerikane i cili është në pension i cili ka qenë këshilltar politik për katër komandant të lartë tëNATO-s në Evropë nga 1993-2009 duke përshirë që ka qenë edhe Këshilltar i Wesley Clark. E kishte përgjegjësi t’iu jepte këshillat gjeneralit Clark edhe oficerëve të lartë të NATO-s. Shërbeu si oficer ndërlidhës për ambasadorët e NATO-s si dhe me aktorët në terren në Kosovë”, tha ajo.

Ndërsa, për Thaçin dhe delegacionin e Kosovës në Rambuje, Tavakoli tha se Durkee do të tregojë se ai dhe gjeneral Clark krijoi përshtypje se UÇK-ja dëshironte pavarësinë e Kosovës por nuk kishte një strategji të qartë ushtarake.

“Në kuadër të përgjegjësive të tij, zoti Durkee ka marrë pjesë në një takim në mes gjeneralit Clark dhe delegacionit shqiptar të Kosovës në Rambuje ku ka komunikuar me zotin Hashim Thaçi. Gjenerali Clark dhe Michael Durkee krijuan përshtypje se udhëheqësit e UÇK-së donin pavarësinë e Kosovës por nuk kishin një strategji të qartë ushtarake. Nuk kishin mundësi ta realizonin këtë qëllim”, tha ajo.

Avokatja Tavakoli tha se Durkee do të tregojë se lufta e përhapur në Kosovë pas konfliktit ka qenë më shumë një reagim social spontan që s’mund ta kontrollonte as KFOR-i dhe as UÇK-ja.

“Zoti Durkee do të japë komentet e veta lidhur me dhunën pasluftës që gllabëroi Kosovën në verën e 1999-ës. Sipas tij, ka qenë një reagim social i cili ka qenë i shtrirë gjithandej e që nuk mund ta kontrollonte as KFOR-i dhe as UÇK-ja. Nuk ishte e koordinuar nga lart, por një reagim spontan i motivuar nga dëshira për hakmarrje dhe gjakmarrje”, shtoi ajo./EO

Continue Reading

Lajmet

Basha takon përfaqësuesin e Komisionit Evropian, diskuton për buxhetin dhe Marrëveshjen për Planin e Rritjes

Published

on

By

Deputeti i Kuvendit të Kosovës, Dimal Basha, ka pritur sot në takim Shefin e Divizionit për Kosovë pranë Komisionit Evropian, Jiri Plecity, me të cilin ka diskutuar për zhvillimet e fundit politike e ekonomike në vend.

“Sot mirëprita në takim Shefin e Divizionit për Kosovë pranë Komisionit Evropian, z. Jiri Plecity dhe ekipin e tij. Gjatë takimit e njoftova z. Plecity për sfidat politike lidhur me miratimin e Buxhetit për vitin 2026, përfshirë buxhetin për RTK-në dhe për tri komunat: Zveçan, Gjilan dhe Prishtinë”, ka shkruar Basha në Facebook.

Ai ka bërë të ditur se temë e rëndësishme e diskutimit ka qenë edhe ratifikimi i Marrëveshjes për Planin e Rritjes dhe Agjendën e Reformave, për të cilën palët janë pajtuar se përfaqëson një interes të përbashkët kombëtar.

“Të dy palët ndamë bindjen se këto iniciativa nuk i përkasin ndarjeve politike, por përfaqësojnë një interes të përbashkët kombëtar – zhvillimin e vendit, përmirësimin e jetës së qytetarëve, si dhe përshpejtimin e vendit tonë në rrugën drejt familjes evropiane”, ka theksuar ai.

Basha ka shprehur mbështetjen e tij për procedimin e marrëveshjes nga Presidentja dhe për trajtimin e shpejtë të saj në Kuvend, duke kërkuar që Plecity të zhvillojë takime edhe me përfaqësuesit e të gjitha partive politike.

“Rikujtova se qëllimi ynë mbetet avancimi i reformave dhe stabilitetit për të mirën e qytetarëve të Republikës”, ka shtuar Basha./EO

Continue Reading

Të kërkuara