Lajmet

A duhet të trembemi nga varianti i ri i koronavirusit?

Çfarë dimë për Omicron?

Published

on

Organizata Botërore e Shëndetësisë paralajmëroi se varianti Omicron i koronavirusit ka një rrezik të lartë të infeksionit përreth globit. Varianti mund të çojë në pasoja të rënda në disa rajone, tha OBSH të hënën. Shefi i Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Tedros Adhanom Ghebrejesus përsëriti thirrjen për të furnizuar me vaksina vendet më të varfra.

“Covid-19 ende nuk ka mbaruar punë me ne”, paralajmëroi ai. Varianti u zbulua në Afrikën e Jugut herët këtë muaj dhe provat fillestare thanë se rreziku i riinfeksionit është rritur.

Afrika e Jugut është përgëzuar për raportimin e shpejtë të variantit të ri. “Omikroni ka një numër shumë të lartë të mutacioneve, disa prej tyre janë shqetësues për impaktin që mund të kenë në trajektoren e pandemisë” ka thënë OBSH.

Mjekët në Afrikën e Jugut thonë se të infektuarit me variantin e ri të koronavirusit, Omicron po përjetojnë kryesisht simptoma të lehta.

Megjithëse përhapja ka qenë e shpejtë, Dr. Unben Pillay, një mjek i përgjithshëm në provincën Gauteng ku janë raportuar 81% të rasteve të reja, tha se pacientët kanë simptoma të lehta, të ngjashme me gripin, kollë të thatë, ethe, djersitje natën dhe dhimbje trupi. Ai tha se shumica janë trajtuar në shtëpi dhe se të vaksinuarit e kalojnë më lehtë sëmundjen.

Shumica e rasteve të reja në Afrikën e Jugut ka qenë mes personave në të 20-at dhe të 30-at dhe mjekët vënë në dukje se këto grupmosha në përgjithësi kanë simptoma më të lehta të COVID-19.

Ata paralajmërojnë se të moshuarit e infektuar nga varianti i ri mund të kenë simptoma më të rënda.

Rastet e para janë raportuar tashmë në disa vende si Kanada, Britani e Madhe, Portugali, Belgjikë dhe Hollandë.

Varianti i ri ka detyruar Britaninë e Madhe, BE-në dhe SHBA të mbyllin kufijtë me vendet e Afrikës së Jugut. Edhe Japonia ka mbyllur kufijtë për të huajt, ndërsa Australia e ka shtyrë për më vonë planin e shumëpritur të lehtësimit të masave. Hyrja e studentëve dhe punëtorëve të huaj do të shtyhet për në 15 Dhjetor. Edhe Izraeli ka mbyllur kufijtë për të huajt. Në Britaninë e Madhe, doza e tretë iu është ofruar personave mbi 18 vjeç për të parandaluar një valë të re të Omicron.

Presidenti i SHBA, Xho Bajden u ka bërë thirrje amerikanëve “shkoni merrni dozën tuaj të tretë”, ndërsa i nxit të mbajnë maska në ambjente të mbyllura. Por gjithsesi Bajden nuk ka paralajmëruar një mbyllje tjetër këtë radhë.

Që nga nisja e pandemisë ka pasur 261 milion të infektuar dhe 5 milion të vdekur në të gjithë globin.

Çfarë dimë për Omicron

E gjitha është një déjà-vu; shqetësimi dhe frika për një variant të ri të koronavirusit. Ky i fundit shkruan BBC përmban më shumë mutacione se të tjerët, aq sa kur kanë zbuluar listën e gjatë të mutacioneve që përmban varianti i ri, një shkencëtar citohet ta ketë quajtur “të tmerrshme”, ndërsa një tjetër i tha BBC se ky ishte rasti më i rëndë që ai kishte parë ndonjëherë.

Megjithatë, janë vetëm ditët e para dhe shumica e rasteve të konfirmuara janë përqëndruar në një provincë të Afrikës Jugore, megjithëse dita-ditës virusi po shpërndahet në kontinentet e tjera.
Menjeherë janë ngritur pyetjet se me çfarë shpejtësie po përhapet varianti i ri, sa është aftësia e tij për të tejkaluar mbrojtjen që ofron vaksina dhe çfarë duhet bërë për atë.

Ka shumë spekulime dhe shumë pak përgjigje të qarta. Varianti i ri u quajt Omicron nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, duke ndjekur radhën e emrave në kod pas varianteve Alfa dhe Delta. Mutacionet që ka pësuar virusi janë të shumta. Profesor Tulio Oliveria drejtor i Qendrës për Epidemitë dhe Inovacionin në Afrikën Jugore e quajti një konstelacion me mutacione dhe se ishte shumë i ndryshëm nga variantet e tjera që qarkullonin.

“Ky variant na surprizoi, ka një kapërcim në evolucion dhe shumë mutacione nga sa ne prisnim” tha ai.

Në një dalje për mediat, profesor Oliviera tha se janë gjithsej 50 mutacione dhe 30 prej tyre janë në xhufkën e proteinës, që është edhe në shënjestër të shumicës së vaksinave dhe që është edhe çelësi që virusi përdor për të hapur dyert e qelizave të trupit tonë.

Një nivel i tillë mutacioni me shumë gjasë ka ardhur nga një pacient i vetëm që nuk ia ka dalë ta mundë virusin. Shumë mutacione nuk do të thotë automatikisht: e keqe. Shumë e rëndësishme është të kuptohet se çfarë bëjnë këto mutacione.

Shqetësimi është që ky virus është rrënjësisht i ndryshëm nga origjinali, ai që doli fillimisht në Vuhan të Kinës. Kjo do të thotë se vaksinat që u prodhuan për t’i ndalur këto, mund të mos jetë aq efektive. Disa mutacione janë hasur edhe më parë, që mund të japë një informacion të këtyre varianteve.

Për shembull, N501Y e bën më të lehtë përhapjen e koronavirusit. Vaksinat e kanë të vështirë ta njohin këtë mutacion. Të tjerë mutacione janë krejtësisht të reja.

Profesor Riçard Lesell nga Universiteti Kuazulu-Natal në Afrikën Jugore tha për BBC: “Jemi të shqetësuar se ky virus e ka shtuar transmetueshmërinë, ka shtuar aftësinë për t’u përhapur nga personi në person dhe për më tepër ka fituar aftësinë ta shmangë sistemin imunitar”.

Më parë ka pasur shembuj të varianteve të koronavirusit që janë dukur të frikshme në letër, por asgjë nuk ka ndodhur.

Në krye të rrezikshmërisë u tha se ishte varianti Beta në fillim të këtij viti, sepse ishte i aftë t’i shpëtonte sistemit imunitar. Por në fund, ishte varianti Delta që e pushtoi botën.

Shkencëtarët nga e gjithë bota thonë se një panoramë më e qartë do të jepet pas studimeve laboratorike të Omicron. Përgjigjet do të jenë më të shpejta pas monitorimit të pandemisë në mbarë botën. Nuk është e qartë ende se si do të përhapet varianti i ri tek vendet me një nivel të lartë vaksinimi të popullsisë se sa Afrika e Jugut që ka 24% të popullsisë së vaksinuar.

Prandaj, deri tani varianti i ri i Covid vetëm sa ka ngritur shqetësime të tjera, ndaj pritet që shkencëtarët ta ndjekin me rigorozitet për të kuptuar kur dhe ku duhet vepruar. Mësimi që na ka mësuar pandemia është se jo gjithmonë duhet pritur derisa t’i kesh të gjitha përgjigjet./Lapsi.al

Continue Reading

Lajmet

Nderohet me mirënjohje familja e dëshmorit Isuf Ferizi, Rama: Dëshmorët mbesin shtylla e lirisë

Published

on

Në përvjetorin e vrasjes së dëshmorit Isuf Ferizi, Kryetari i Komunës së Prishtinës, Përparim Rama, nderoi me mirënjohje familjen e dëshmorit për kontributin e madh që ai dhe të gjithë dëshmorët dhanë për lirinë e Kosovës.

Në një ceremoni të organizuar me këtë rast, kryetari Rama theksoi rëndësinë e ruajtjes së kujtimit dhe vlerësimit të kontributit të dëshmorëve. Ai shtoi se dëshmorët janë “shtylla e lirisë” dhe se institucionet kanë përgjegjësinë të mos i harrojnë kurrë ata. “Duke ju falënderuar dëshmorëve, vëllaut tuaj, sakrificave të tyre, sot jemi në këtë gjendje. Jemi falënderues përjetë për sakrificën. Ju kemi ftuar se nuk ju harrojmë as si institucion dhe as si popull”, tha Rama, duke shtuar se është krijuar një zyrë që merret me kontributet e dëshmorëve dhe që ka për qëllim ruajtjen e kujtimit të tyre të përjetshëm.

Nga ana e tij, vëllai i dëshmorit, Faik Ferizi, falënderoi për përkujdesjen institucionale dhe shprehu mirënjohjen për nderimin që po i bëhej familjes. Ai shtoi se për 26 vjet, familja e tij nuk ishte ftuar për të nderuar dëshmorin, duke theksuar se kishte menduar se do të harrohej. “Faleminderit për vullnetin tuaj për të na nderuar. Janë bërë 26 vjet. Kam menduar që na keni harruar krejt,” u shpreh Faiku.

Kjo ceremoni shënoi një moment të rëndësishëm për përkujdesjen dhe nderimin e kujtimit të dëshmorëve të Kosovës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Franca kryesoi kërkesat e BE-së për azil për shkurtin

Published

on

Numri i kërkesave të reja për azil në Gjermani ka pësuar një ulje të dukshme në shkurt, duke u renditur pas Francës dhe Spanjës për herë të parë pas disa muajsh. Sipas të dhënave nga Zyrat e Migracionit të Bashkimit Evropian, Franca ka pasur 13,080 kërkesa për azil, ndërsa Spanja ka regjistruar 12,975 kërkesa. Gjermania ka pasur 12,775 kërkesa, më pak se dy vendet e tjera.

Kjo ulje e kërkesave në Gjermani ka shënuar një ndryshim të dukshëm krahasuar me vitet e kaluara, kur ky vend ka qenë shpesh destinacioni kryesor për azilantët në Evropë. Numri i përgjithshëm i kërkesave për azil në Gjermani për vitin 2024 ishte 250,615, ndërsa Spanja dhe Italia regjistruan gjithsej 166,175 dhe 158,605 kërkesa përkatësisht.

Në mars, kërkesat për azil në Gjermani ranë në 10,647, duke shënuar një rënie prej 19,7% krahasuar me muajin e kaluar dhe një ulje prej 45,3% në krahasim me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Kjo ulje e madhe ka ardhur pas rënies së kërkesave nga emigrantët nga vende si Siria, Afganistani dhe Turqia./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Kurti kërkon avancimin e kërkesës së Kosovës për anëtarësim në BE

Published

on

By

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka kërkuar që Bashkimi Evropian ta trajtojë kërkesën e Kosovës për anëtarësim në BE, duke thënë se Kosova nuk ka “plan B”, por është plotësisht e angazhuar për integrim në bllokun evropian.

Ka ardhur koha që Kosova dhe BE të intensifikojnë përpjekjet e përbashkëta për të tejkaluar pengesat që e pengojnë procesin e anëtarësimit të Kosovës në BE”, tha Kurti, gjatë një diskutimi në Bruksel të organizuar nga Qendra për Studime të Politikave Evropiane (CEPS).

Kjo do të thotë: të iniciohet Pyetësori për Kosovën, për të vlerësuar kapacitetet tona institucionale dhe ligjore për anëtarësim në BE; dhe të përgatitet një mendim të bazuar në merita për statusin e kandidatit të BE-së”, shtoi ai.

Kosova aplikoi për anëtarësim në BE më 15 dhjetor të vitit 2022, dhe tani ajo mbetet vendi i vetëm në rajon që nuk e ka ende statusin e vendit kandidat.

Kosovës mund t’i duhen vite të tëra për ta fituar këtë status, pasi që edhe vendet e rajonit kanë pritur ngjashëm – si Shqipëria që priti pesë vjet, dhe Bosnja dhe Hercegovina gjashtë vjet. Megjithatë, disa vende, si Ukraina dhe Moldavia, pritën vetëm disa muaj për ta fituar këtë status.

Kurti vuri theksin në arritjet e Kosovës në fushën e reformave dhe implementimit të standardeve të BE-së, duke përmendur angazhimin e Kosovës për të ndihmuar Ukrainën me ndihma ushtarake dhe të qenit në vijë me Politikën e Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë të BE-së (CFSP).

Kosova ka dënuar luftën e paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës dhe ka mbështetur sanksionet ndërkombëtare ndaj Rusisë dhe aleatëve të saj.

Kosova është një partner i besueshëm i BE-së dhe beson fuqishëm në të ardhmen e saj evropiane”, deklaroi Kurti.

Ai theksoi se është koha që Bashkimi Evropian të tregojë se e sheh Kosovën si pjesë të së ardhmes së tij, duke forcuar kështu angazhimin e Kosovës për agjendën evropiane

Kurti gjithashtu kritikoi vonesat e procesit të zgjerimit dhe theksoi se qytetarët e rajonit, sidomos të rinjtë, janë të shqetësuar për ngadalësimin e këtij procesi, duke pasur parasysh se besimi në BE është duke u shuar.

Vendeve që i janë bashkuar BE-së në vitet 2004, 2007 dhe 2013 – tri zgjerimet e fundit të bllokut evropian – u janë dashur nga tetë deri në 14 vjet që nga dorëzimi i aplikimit e deri te anëtarësimi në BE.

Ky proces merr kohë, pasi që vendi kandidat duhet t’i përmbushë disa kritere, t’i përshtatë ligjet e veta me ato të BE-së, si dhe të presë ratifikimin e traktatit për anëtarësim në parlamentet e secilit vend anëtar të BE-së.

Kriteret për aplikim, të njohura si “Kriteret e Kopenhagës”, kanë të bëjnë me stabilitetin e demokracisë, sundimin e ligjit dhe funksionalitetin e tregut ekonomik.

Për vendet e Ballkanit Perëndimor janë vendosur edhe disa kushte shtesë, të përcaktuara përmes Procesit të Stabilizim-Asociimit.

Kroacia – vendi i fundit që iu bashkua BE-së, në vitin 2013 – kishte aplikuar për anëtarësim më pak se 1 vit e gjysmë pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit. Por, i gjithë procesi deri në anëtarësimin e Kroacisë kishte zgjatur 12 vjet.

Rrugëtimi i Kosovës mund të jetë më i ndërlikuar sesa ai i Kroacisë, pasi që kjo do të jetë hera e parë që një shtet aplikon për anëtarësim pa u njohur zyrtarisht nga të gjitha vendet anëtare të BE-së. Shtetet që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës janë Spanja, Rumania, Qipro, Greqia dhe Sllovakia.

Continue Reading

Lajmet

Konfirmohet aktakuza ndaj Naim Murselit dhe të akuzuarve tjerë për vrasjen e Liridona Ademajt

Published

on

Gjykata Themelore në Prishtinë ka konfirmuar aktakuzën ndaj Naim Murselit, Granit Plavës, Kushtrim Kokallës dhe Tom Dodajt, për rastin e vrasjes së Liridona Ademajt më 29 nëntor 2023. Gjatë seancës, kërkesat për kundërshtimin e provave dhe hedhjen e aktakuzës janë refuzuar, duke i lënë të pandehurit përballë akuzave të rënda.

Në aktakuzën e ngritur nga Prokuroria Themelore në Prishtinë më 15 janar 2025, Naim Murseli, Granit Plava dhe Kushtrim Kokalla akuzohen se janë përfshirë në një plan të mirëkoordinuar për të kryer vrasjen e Liridona Ademajt, me qëllim hakmarrjen dhe përfitim financiar nga sigurimi i jetës së saj. Sipas aktakuzës, Murseli ishte ai që e kishte orkestruar vrasjen për shkak të çrregullimeve në raportet e tij familjare dhe martesore me Liridonën. Ai ka siguruar armën dhe ka marrë marrëveshje me Granit Plavën që ai ta kryejë vrasjen për një shumë prej 30 mijë eurosh.

Plava ka përdorur armën për të qëlluar dhe vrarë Liridonën, ndërsa Naimi, në mënyrë të planifikuar, ka qëndruar me të bijtë dhe ka ndihmuar që të duket si një grabitje e inskenuar. Për këtë, ai është akuzuar për “Vrasje të rëndë” në bashkëkryerje me Plavën dhe Kokallën.

Në aktakuzë është gjithashtu përmendur se pas vrasjes, Kushtrim Kokalla nuk e ka raportuar ngjarjen, edhe pse ka pasur dijeni për planifikimin dhe realizimin e krimit. Kjo ka rezultuar në një akuzë shtesë ndaj Kokallës për “Moslajmërimin e veprave penale apo kryerësve të tyre”.

Përveç të akuzuarve të tjerë, Tom Dodaj është akuzuar për shitjen e paautorizuar të armës, e cila u përdor në vrasjen e Liridona Ademajt. Ai është ngarkuar me veprën penale “Importi, eksporti, furnizimi, transportimi, prodhimi, këmbimi, ndërmjetësimi ose shitja e paautorizuar e armëve”.

Në seancën e parë të mbajtur më 31 janar 2025, Naim Murseli e ka pranuar se është i përfshirë në vrasje, por është deklaruar i pafajshëm, ndërsa Granit Plava dhe Kushtrim Kokalla nuk janë deklaruar për fajësinë. Tom Dodaj pranoi fajësinë dhe është dënuar me 5 vjet burg dhe një gjobë prej 5 mijë eurosh.

Ky rast ka tronditur opinionin publik, pasi bëhet fjalë për një vrasje të planifikuar nga një burrë për të eliminuar bashkëshorten e tij, ndërsa pritet që gjykata të vazhdojë me shqyrtimin e provave dhe dëshmive që mund të ndryshojnë fatin e të akuzuarve./BetimipërDrejtësi/

Continue Reading

Të kërkuara