Aktualitet

Emigrantët: Zvicra, shtëpia jonë

Ndonjëherë integrimi i komplikuar.

Published

on

Shumica e emigrantëve që jetojnë në Zvicër, me disa paralajmërime, thonë se ata ndihen si në shtëpinë e tyre në vendin e tyre të adoptuar dhe nuk do të kishin dashur të ishin askund tjetër gjatë pandemisë Covid-19, sipas një studimi nga Qendrat Kombëtare të Kompetencës në Kërkime.

Me imponimin e mbylljeve të kufijve, karantinës së detyrueshme dhe testeve PCR për të luftuar koronavirusin, riatdhesimi ka marrë një kuptim krejt të ri që nga Marsi i vitit 2020. Por edhe të privuar nga udhëtimet ndërkombëtare dhe ribashkimet me të dashurit e tyre në shtëpi, shumica e emigrantëve nuk janë penduar në lidhje me zgjedhjen për ta bërë Zvicrën shtëpi, shkruan swissinfo.ch.

Më shumë se tre të katërtat e të huajve të anketuar për studimin “Migration-Mobility”, i cili u krye midis tetorit 2020 dhe janarit 2021, thanë se ata ndienin se ishin “në vendin e duhur” në Zvicër gjatë pandemisë; vetëm një pakicë e vogël raportoi se ndjehej i mallëngjyer. Mostra prej 7,400 personash është përfaqësuese e popullatës së huaj të rritur që jeton dhe punon në Zvicër.

Është interesante të vërehet se në kontekstin e paparë të pandemisë Covid-19, dhe përkundër vështirësive, “Zvicra është vendi ku këta njerëz ndihen më mirë”, përmbledh Philippe Wanner, demograf dhe nën drejtor i Qendrave Kombëtare të Kompetencës në Kërkime (NCCR – Në lëvizje), i cili mbikëqyri studimin. Këto rezultate ndryshojnë disi në varësi të kombësisë dhe kritereve të tjera socio-demografike.

Ndonjëherë integrimi i komplikuar

Për një grup të vogël të të anketuarve, integrimi shoqëror dhe kontaktet me popullatën zvicerane nuk janë të dukshme. Wanner zbulon vështirësi në komunikimin dhe në krijimin e miqve zviceranë, për arsye kulturore dhe gjuhësore (vetëm gjysma e të pyeturve ishin rrjedhshëm në gjuhën e vendit ku jetonin).

“Studimi zbulon gjithashtu një nivel mjaft të lartë të diskriminimit të perceptuar, veçanërisht në nëngrupet Aziatike dhe Afrikane,” shton Wanner. Rreth një e katërta e njerëzve raportuan se kishin përjetuar paragjykime ose diskriminim gjatë dy viteve të fundit.

Më shumë se dy të tretat vlerësuan kënaqësinë e tyre për të emigruar në Zvicër në nëntë ose dhjetë nga dhjetë. Ky rezultat është rritur lehtë krahasuar me studimet e mëparshme, të cilat janë kryer çdo dy vjet që nga viti 2016.

Sidoqoftë, duhet pranuar që paneli përfshin kryesisht njerëz që kanë pasur sukses në integrimin, paralajmëron Wanner.

“Shumica e të anketuarve janë njerëz të lëvizshëm, të cilët erdhën me dëshirën e tyre pasi kishin negociuar një punë para se të migronin,” thotë ai, përcjell tutje albinfo.ch.

Në fakt, tetë në dhjetë persona thonë se situata e tyre profesionale është përmirësuar përmes emigrimit.

E ekspozuar ndaj papunësisë

Në terma profesionalë, gjysmë bllokimi i pranverës 2020 globalisht kishte pak ndikim në shumicën e të huajve të pyetur për studimin – një rezultat i cili është shumë afër me atë që shihet në mesin e zviceranëve në një sondazh tjetër.

Kjo shpjegohet me nivelin e mirë të përgjithshëm të trajnimit të popullsisë imigruese të Zvicrës – njerëzit shumë të kualifikuar përfaqësojnë pothuajse 60% të panelit (një rritje prej nëntë pikësh që nga viti 2016). Humbjet e vendeve të punës ndikuan kryesisht në klasat më të ulëta të arsimuara dhe ato më të ulëta sociale.

“Këto kritere ishin më përcaktuese sesa kombësia”, thotë Wanner.

Ankesa për pasaportë në rritje

Në disa raste pandemia ka shkaktuar pasiguri në lidhje me statusin e qëndrimit. Një në dhjetë njerëz thanë se kishin frikë të humbnin të drejtën për të qëndruar në Zvicër dhe përqindja ishte më e lartë midis më pak të kualifikuarve.

Këto shqetësime nuk ishin gjithmonë të justifikuara, sepse shumë pak (më pak se 1%) në të vërtetë kanë humbur lejen e tyre të qëndrimit, por ato shkojnë krah për krah me një interes të shtuar për natyralizimin krahasuar me vitet e mëparshme. Më shumë se gjysma e njerëzve të anketuar thanë se kishin ndërmend të aplikonin për një pasaportë zvicerane një ditë. Kjo përqindje është rritur me 13 pikë që nga viti 2016.

Sipas ekipit hulumtues, disa faktorë të tjerë përveç pandemisë mund ta shpjegojnë këtë: rritja e numrit të viteve të kaluara në Zvicër (për disa në panel), debatet që i paraprinë rishikimit të Aktit Federal për Shtetësinë Zvicerane apo edhe Brexit për britanikët.

Por Covid-19 përmendet gjithashtu si shkas për një grup të vogël të të anketuarve, të cilët e shohin marrjen e kombësisë zvicerane si një mjet për të ankoruar veten në vendin e tyre të adoptuar. Dhe sigurisht për të forcuar ndjenjën e përkatësisë: tre të katërtat e pjesëmarrësve në sondazh deklaruan një lidhje të fortë me Zvicrën dhe e konsideronin veten anëtarë të plotë të shoqërisë zvicerane.

Aktualitet

Trashëgimia evropiane në zemrën e Kosovës – UBT nderon Karl Gegën me ekspozitën më të madhe ndërkombëtare

Published

on

Në një ceremoni solemne, në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, u zhvillua hapja e ekspozitës ndërkombëtare kushtuar gjeniut të inxhinierisë hekurudhore, Karl Gega, si dhe ceremonia qendrore e Global UBT Fest 2025.

Kjo ekspozitë ndërdisiplinare, e sjellë për herë të parë në Kosovë, përfaqëson një bashkëpunim unik midis UBT-së dhe partnerëve ndërkombëtarë nga Italia dhe rajoni.

Ngjarja mblodhi një mori personalitetesh të rëndësishme nga fusha e politikës, arsimit, diplomacisë, biznesit dhe arkitekturës. Të pranishëm ishin: Rektori dhe Presidenti i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, Ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, Deputetë të Kuvendit të Kosovës, Përfaqësues të institucioneve vendore dhe ndërkombëtare, Arkitektë nga Italia, profesorë dhe studentë të shumtë.

Në hapje të ceremonisë, Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë strategjike të kësaj ekspozite për vendin tonë:

“Me këtë ekspozitë, jo vetëm që e nderojmë figurën e Karl Gegës, një prej inxhinierëve më të shquar të historisë evropiane, por njëkohësisht i japim një mesazh të qartë brezave të rinj: se vizioni, dijet dhe përkushtimi nuk njohin kufij. Qyteti i Mençur i UBT-së është hapësira ku historia takohet me inovacionin, dhe ku trashëgimia kulturore ndërlidhet me teknologjinë dhe të ardhmen”.

Prof. Lucia Nadin vlerësoi UBT-në si një partner të denjë evropian dhe përgëzoi të gjithë për punën e arritur deri më tani.

“Qëllimi i kësaj ngjarjeje është të bëjë të njohur figurën e Karl Gega-s, gjenialitetin e tij, sfidën e tij ndaj të pamundurës, këmbënguljen e tij për të mbrojtur idetë dhe projektet e veta – veçanërisht për të rinjtë: që ata të mësojnë, përmes njohjes së veprës së kësaj personaliteti të madh, se gjithçka mund të arrihet nëse, përveç ëndrrave dhe vizioneve, janë të vetëdijshëm për thellësinë e dijeve që duhet të zotërojnë – dhe që shpesh kërkojnë përpjekje për t’u fituar”, tha Nadin.

Sipërmarrësi shqiptar në Itali, Genc Podgorica, një nga kontribuuesit kyç për realizimin e kësaj ekspozite, u shpreh:

“Ky bashkëpunim është dëshmi se sa shumë mund të arrijmë kur lidhim rrënjët tona kulturore me përvojën dhe dijen ndërkombëtare. Karl Gega ishte vizionar – dhe të rinjtë e Kosovës meritojnë të inspirohen nga të tillë shembuj. UBT është duke krijuar një platformë të jashtëzakonshme që i bën të mundshme këto ura bashkëpunimi”.

Në përmbyllje të ngjarjes, UBT ndau certifikata mirënjohjeje për të gjithë ata që kontribuuan në realizimin e ekspozitës ndërkombëtare për Karl Gega. Rektori Hajrizi theksoi se këto certifikata nuk janë thjesht dokumente simbolike, por shprehje e një vlerësimi të thellë për punën dhe përkushtimin ndaj dijes dhe kulturës.

Ceremonia shënoi një moment të veçantë me këngët e kënduara nga studentët e Fakultetit Muzika Moderne, Prodhimi Digjital dhe Menaxhmenti.

Continue Reading

Aktualitet

Bruksel, Kallas: Afër miratimit të paketës së 18 të sanksioneve ndaj Rusisë

Published

on

Përfaqësuesja e lartë e BE-së për politikën e jashtme dhe sigurinë, Kaja Kallas, deklaroi se vendet anëtare të Bashkimit Evropian janë afër arritjes së një marrëveshjeje mbi paketn e 18-të të sanksioneve kundër Rusisë.

“Shpresojmë të arrijmë një marrëveshje politike mbi paketën e 18-të të sanksioneve. Jemi shumë, shumë afër. Shpresoj që kjo të ndodhë sot“, u tha Kallas gazetarëve përpara një takimi të ministrave të jashtëm të BE-së në Bruksel.

Ajo tha gjithashtu se tema e diskutimit do të jetë Lindja e Mesme. Shefja e politikës së jashtme të bllokut, Kaja Kallas, ka paraqitur 10 hapa të mundshëm pasi Izraeli u zbulua se kishte shkelur një marrëveshje bashkëpunimi midis dy palëve për arsye të të drejtave të njeriut.

Sanksionet e propozuara variojnë nga pezullimi i të gjithë marrëveshjes së bashkëpunimit ose kufizimi i lidhjeve tregtare, deri te sanksionimi i ministrave izraelitë, vendosja e një embargoje armësh dhe ndalimi i udhëtimit pa viza.

“Më kërkuan të jap një inventar të opsioneve që mund të merren në konsideratë dhe u takon shteteve anëtare të diskutojnë se çfarë do të bëjmë me këto opsione”, tha Kallas për media./Kosovapress

 

 

Continue Reading

Aktualitet

Komunave u bllokohen llogaritë bankare, mbi 210 milionë euro të marra për shkak të vendimeve gjyqësore

Published

on

Asociacioni i Komunave të Kosovës ka reaguar pas raportimeve nga kryetarët e komunave se llogaritë bankare të tyre janë bllokuar për shkak të vendimeve gjyqësore që lidhen me kontratat kolektive.

Drejtori ekzekutiv i AKK-së, Sazan Ibrahimi, tha se nga viti 2022 deri në mesin e këtij viti komunave u janë marrë mbi 210 milionë euro përmes përmbaruesve gjyqësorë, duke i pamundësuar realizimin e projekteve kapitale.

“Sot në mëngjes kemi pranuar informata nga komunat e Kosovës, përkatësisht kryetarët e komunave, ku kanë kërkuar që AKK-ja të bëjë një reagim ndaj veprimit të Ministrisë së Financave sepse gjirrollogaritë e tyre bankare janë bllokuar. Pasojat e bllokimit të gjirrollogarive bankare po janë vendimet e gjykatave përmes përmbaruesve, ku komunave padrejtësisht po u merren mjetet financiare për zbatimin e kontratave kolektive”, tha ai.

Gjithashtu, sipas Ibrahimit në kalkulimet që i kanë si AKK, që nga viti 2022 deri në mesin e këtij viti, komunave u janë marrë mbi 210 milionë euro për shkak të vendimeve gjyqësore dhe shumica absolute e këtyre mjeteve janë marrë për shkak të zbatimit të kontratave kolektive.

“Kjo është një dëm i jashtëzakonshëm që po ju shkaktohet komunave të Kosovës sepse shumë projekte për investime kapitale nuk po mund të zbatohen”, tha Ibrahimi.

Ai tha se mungon gatishmëria e nivelit qendror për të bashkëpunuar me komunat dhe për të gjetur një zgjidhje.

Ai përmendi konkretisht komunat më të prekura nga këto bllokime gjatë këtij viti.

“Është Ferizaji, që gjatë këtij viti në shumicën absolute të rasteve ka pasur pothuajse të bllokuar, sepse Ferizajit faturat i kanë shkuar mbi 10 milionë euro që duhet paguar vendime që kanë ardhur nga Gjykata përmes përmbaruesve. Komuna e Lipjanit gjithashtu, komuna e Drenasit, po ka pasur edhe komuna të tjera të cilat i përmenda, si Vitia, Rahoveci, Deçani, Suhareka e të tjera”, tha ai./Ekonomia Online

Continue Reading

Aktualitet

Grupi për Siguri dhe Barazi Gjinore: Partitë politike të rrisin përfaqësimin e grave në zgjedhjet lokale 2025

Published

on

Grupi për Siguri dhe Barazi Gjinore (SGG) u bën thirrje të gjitha partive politike në Kosovë që të respektojnë obligimet e tyre sipas Ligjit për Barazi Gjinore dhe të ndërmarrin hapa konkretë për të rritur emërimin, fuqizimin dhe përkrahjen e kandidateve gra, veçanërisht për pozitat e kryetareve të komunave në zgjedhjet e ardhshme lokale.

Në reagimin e tyre thuhet se “edhe pse korniza ligjore zgjedhore në fuqi parasheh vetëm një kuotë gjinore prej 30% për listat zgjedhore, ne u bëjmë thirrje udhëheqësve të partive politike që të udhëhiqen nga fryma e Kushtetutës dhe Ligjit për Barazi Gjinore dhe të paraqesin lista kandidatësh të bazuara në barazinë gjinore”.

“Megjithatë, në zgjedhjet lokale të vitit 2021, vetëm 2 nga 38 kryetarë komunash të zgjedhur ishin gra, ndërsa gratë përbëjnë vetëm 16% të anëtarëve të kuvendeve komunale, duke theksuar barrierat strukturore të vazhdueshme për udhëheqjen dhe pjesëmarrjen e grave në vendimmarrje politike. Ky nën-përfaqësim jo vetëm që bie ndesh me frymën e Kushtetutës dhe Ligjit për Barazi Gjinore, por paraqet edhe një mundësi të humbur për zhvillim demokratik dhe gjithëpërfshirës të Kosovës”, vijon reagimi.

Sipas tyre gratë sjellin perspektiva thelbësore, udhëheqje dhe zgjidhje për sfidat me të cilat përballen komunat nga siguria në komunitet tek arsimi, shëndetësia dhe zhvillimi ekonomik.

Mes tjerash, thuhet se Grupi për Siguri dhe Barazi Gjinore u bën thirrje të gjitha partive politike që të shkojnë përtej kërkesave minimale ligjore dhe të nominojnë në mënyrë proaktive, të promovojnë dhe fuqizojnë gratë si kandidate në nivel lokal./Telegrafi

Continue Reading

Të kërkuara