Kulturë

Një vit prej ndarjes nga jeta të kolosit të letrave shqipe, Ismail Kadare

Published

on

Një vit më parë u nda nga jeta, në moshën 88-vjeçare, gjeniu i letrave shqipe, Ismail Kadare.

Ai ishte shkrimtari shqiptar më i shquar brenda e jashtë kufijve të vendit, i cili ngriti lart prestigjin e letrave shqipe anembanë globit.

Ismail Kadare lindi më 28 janar 1936 në lagjen Palorto të Gjirokastrës. Në vendlindje qëndroi deri në përfundimin e arsimit të mesëm, kur përgatiti për botim ciklin e tij të parë me poezi “Frymëzimet djaloshare” (1954). Më pas kreu në Tiranë studimet e larta në degën e Gjuhë-Letërsisë dhe u diplomua për “Mësuesi”.

Në harkun e viteve 1958-1960, Kadare thelloi studimet në Institutin “Maksim Gorki” në Moskë. Në vitin 1960, i detyruar t’i braktiste studimet për shkak të ndërprerjes së marrëdhënieve mes Shqipërisë dhe ish-Bashkimit Sovjetik, u kthye në atdhe dhe nisi angazhimin në gazetari.

Në vitin 1963 botoi romanin e tij “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, i cili pati jehonë edhe përtej vendit. Karriera e Kadaresë shënoi kulme të tjera me tema sa lokale aq edhe universale. Tematika e natyrës liridashëse të shqiptarëve ishte kryefjalë edhe në romanin “Kështjella”, botuar në vitin 1970. I njëjti frymëzim vihet re edhe tek “Krushqit janë të ngrirë”, i cili flet mbi demonstratat e vitit 1981 të shqiptarëve të Kosovës.

Një tjetër roman i vlerësuar ishte “Kronikë në gur” (1970). Në vargun e publikimeve të pandërprera, romani alegorik “Nëpunësi i Pallatit të ëndrrave” (1981), veçohet si më i lakuari në tërësinë e veprës së Kadaresë. Në vjeshtën e vitit 1990, Kadare u largua drejt Francës dhe u rikthye në atdhe pas zhvillimeve të para demokratike.

Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit”. Prej vitit 1996, shkrimtari shqiptar u bë anëtar i asociuar (përjetësisht) i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës. Në tetor 2023 presidenti francez Emmanuel Macron, në Tiranë, e ngriti në gradën e Oficerit të Lartë, në Urdhrin e Legjionit të Nderit.

Ai u vlerësua me një sërë çmimesh ndërkombëtare (“Man Booker Prize”, “Princi i Asturias” etj.), si i përzgjedhur në radhët e shkrimtarëve botërisht të njohur, sikurse Gabriel Garcia Marquez, Günter Grass dhe Milan Kundera.

Deri tani, veprat e tij janë përkthyer në rreth 45 gjuhë të botës./atsh

Magazinë

Mediet amerikane: Sunny Hill, më shumë se një festival – një lëvizje që përfaqëson aspiratat e Kosovës

Published

on

Festivali Sunny Hill është rikthyer këtë gusht në Prishtinë si një nga ngjarjet më të rëndësishme të muzikës në Evropë.

Nga data 1 deri më 3 gusht, kodrat pranë kryeqytetit do të mbushen me yje botërorë si Dua Lipa, Shawn Mendes, Peggy Gou, Fatboy Slim e të tjerë, por më shumë se kaq, do të ringjallin shpirtin e një kombi që përmes muzikës kërkon të dëgjohet në mbarë botën.

Që prej nisjes së tij në vitin 2018 nga Dukagjin dhe Dua Lipa, Sunny Hill ka qenë më shumë se një event muzikor – një platformë që ka ndihmuar Kosovën të gjejë zërin e saj në hartën globale, shkruan newsbreak.

Që nga sfidimi i hartave digjitale që e injoronin Kosovën, deri te ndërhyrjet në ndihmë pas tërmetit në Shqipëri, festivali është kthyer në simbol të aktivizmit kulturor dhe solidaritetit rajonal. Më 2022, festivali u bë zë i fuqishëm në fushatën për liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës.

Momente si ai kur J Balvin mbështolli veten me flamurin kosovar e iu drejtua turmës me mesazhe shprese, u bënë virale e ndikuan në rritjen e presionit ndërkombëtar. Rezultati? Më 1 janar 2024, BE hoqi vizat për kosovarët.

Për të përballuar rritjen dhe për të përmirësuar përvojën, në vitin 2024 festivali u zhvendos në një park të ndërtuar enkas në Bernicë.

Hapësira e re, me kapacitet deri në 100 mijë njerëz, tashmë krahasohet me festivale si Coachella, jo vetëm për madhësinë por edhe për ndikimin.

Sunny Hill sjell çdo vit mbi 50 milionë dollarë të ardhura për Prishtinën dhe shndërron Kosovën në një destinacion të rëndësishëm turistik dhe kulturor.

Kur Dua Lipa të ngjitet në skenë këtë verë, ajo nuk do të performojë vetëm si artiste, por si një zë që përfaqëson shpresën, identitetin dhe të ardhmen e një kombi të vogël që po bën zhurmë të madhe. /Telegrafi/

Continue Reading

Magazinë

Gwyneth Paltrow flet për ndarjen nga Brad Pitt: “Nuk ishte i emancipuar”

Published

on

Fejesa e shkurtër, por shumë e komentuar e Gwyneth Paltrow me Brad Pitt në mesin e viteve ’90 ishte një nga romancat më të joshëse të Hollywood-it.

Megjithëse çifti dukej i përsosur në sytë e publikut e shfaqej rregullisht në evente madhështore, pas fasadës së shkëlqimit fshiheshin mosmarrëveshje të thella që përfundimisht çuan në ndarjen e tyre.

Sipas biografisë më të re të shkruar nga Amy Odell, me titull “Gwyneth: The Biography”, që publikohet më 29 korrik, shkaku kryesor i ndarjes së tyre ishte mospërputhja në karaktere dhe mënyrë jetese.

Paltrow, e rritur në një ambient elitar, intelektual dhe kulturor të New York-ut, besonte se Pitt, që vinte nga një familje tradicionale, fetare dhe me rrënjë të thella në Misuri, nuk përfaqësonte nivelin e emancipimit që ajo kërkonte te një partner.

“Ajo e shihte veten si më e zgjuar, më e arsimuar dhe më e sofistikuar se ai,” shkruan autorja.

Vetë Gwyneth tregoi se kur dilnin për darka elegante, i duhej t’i shpjegonte Pitt-it çfarë lloj havjari po konsumonin. Sipas miqve dhe kolegëve, ajo qante gjatë kësaj marrëdhënieje, e përfshirë nga pasiguria dhe ndjenja e inferioritetit përballë suksesit të madh të Pitt-it. Edhe pse ai e quajti “engjëlli im” dhe “dashuria e jetës sime” në ndarjen e çmimeve Golden Globes më 1996, dyshimet e saj për të ardhmen e tyre ishin tashmë prezente.

Në një intervistë të fundit në podcast-in “Call Her Daddy”, Paltrow pranoi se në atë periudhë nuk ishte ende e gatshme për martesë, megjithëse ndarja nuk ishte e lehtë për të. Koha tregoi se secili ndoqi rrugën e vet: Pitt u kthye në një ikonë globale të kinemasë, ndërsa Paltrow, përmes markës së saj Goop, u shndërrua në simbolin e një jete të rafinuar dhe moderne, stil që ajo e ka mishëruar gjithmonë.

Continue Reading

Magazinë

Ellen DeGeneres: U zhvendosa në Britani për shkak të Trumpit

Published

on

Ylli televiziv amerikan, Ellen DeGeneres, ka bërë paraqitjen e saj të parë publike që kur është zhvendosur në Mbretërinë e Bashkuar, duke thënë se vendimin për zhvendosje në Angli e mori një ditë pasi Donald Trump u rizgjodh president i SHBA-së.

Komediania dhe prezantuesja tha para një turme në Cheltenham, Gloucestershire, se jeta “është më e mirë në Mbretërinë e Bashkuar”.

Ellen tha se ajo dhe gruaja e saj Portia de Rossi po mendonin të martoheshin në Angli pas disa lëvizjeve në SHBA drejt anulimit të së drejtës për martesë të personave me gjini të njejtë dhe se Amerika ende mund të jetë e frikshme për njerëzit të jenë ata që janë.

Ellen ishte një nga emrat më të mëdhenj në televizionin amerikan për 30 vjet, falë emisionit të saj, si dhe për prezantimin e çmimeve Oscar, Grammy dhe Emmy. Të dielën në teatrin Everyman në Cheltenham, ajo zhvilloi një bisedë me prezantuesin Richard Bacon, i cili e pyeti nëse raportimet se ajo u zhvendos për shkak të Donald Trumpit ishin të sakta dhe ajo u përgjigj me “Po”.

Continue Reading

Magazinë

Nicole Scherzinger emocionon në performancën e saj të fundit në “Sunset Boulevard” në Broadway

Published

on

Nicole Scherzinger përmbylli me emocion të thellë rrugëtimin e saj si Norma Desmond në hit-muzikën Sunset Boulevard në Broadway, me një performancë të fundit që la audiencën pa frymë.

47-vjeçarja u ngjit për herë të fundit në skenë të dielën në mbrëmje, duke rrëmbyer zemrat e publikut me interpretim që u përmbyll me lot e ovacione të gjata. Nicole u shfaq me gjak teatral që i rridhte në qafë, simbol i dramës dhe intensitetit që mbarti ky rol për të.

Pas gati dy vitesh me personazhin e Normës, ajo e përshëndeti publikun dhe kastin me një mesazh prekës: “Sot, dielli perëndon në Sunset Blvd për herë të fundit… Norma më ka ndryshuar përgjithmonë”.

Në një postim në Instagram, Nicole rrëfeu se roli ishte për të më shumë se vetëm një shfaqje, ai përfaqësonte të gjithë ata që ndihen të vetmuar, të harruar apo të flakur tej nga bota, dhe një himn për ëndërrimtarët dhe luftëtarët që nuk dorëzohen. Fjalët e saj ngjallën emocione të mëdha te ndjekësit, që e vërshuan me komente mirënjohjeje dhe admirim për rolin e saj të paharrueshëm.

Roli i Normës, i luajtur më parë nga legjenda Glenn Close, e cila e cilësoi interpretimin e Nicole si akt “trimërie mahnitëse”, i solli Scherzinger-it edhe një çmim Tony për interpretimin më të mirë në një musical. Me një kast të talentuar dhe regji nga Jamie Lloyd, produksioni në Teatrin St.

James u shndërrua në një nga sukseset më të mëdha të sezonit në Broadway. Pas suksesit në Londër dhe New York, Nicole largohet nga skena me duartrokitje dhe respekt të jashtëzakonshëm, duke lënë pas një trashëgimi artistike të fuqishme.

Fansat e saj thonë se ajo “i dha Normës skenën që meriton për një brez të ri”, një rol i madh që, në duart e Nicole, mori jetë të re dhe u bë i pavdekshëm.

Continue Reading

Të kërkuara