Kulturë

Tetë vite pa kolosin e letrave shqipe Dritëro Agolli

Published

on

Sot, më 3 shkurt, shënohet 8-vjetori i ndarjes nga jeta të njërit prej kolosëve të letërsisë shqipe, Dritëro Agolli. Shkrimtari, poeti dhe publicisti i njohur, që la pas një trashëgimi të pasur dhe të pashlyeshme në letërsinë shqiptare, u nda nga jeta në moshën 85-vjeçare, duke lënë pas një krijimtari të paçmuar që do të mbetet gjithmonë e pranishme në zemrat e lexuesve.

Dritëro Agolli lindi më 13 tetor 1931, në fshatin Menkulas të Devollit, dhe që nga rinia e tij e hershme, i dha frymë dhe shije të veçantë kulturës shqiptare. Mësimet e para i mori në vendlindje, e më pas vazhdoi gjimnazin në Gjirokastër, një qytet me një histori dhe traditë të pasur arsimore. Pasi përfundoi arsimin e mesëm, Agolli u ndje i ftuar për të ndjekur studimet e larta në Fakultetin e Arteve të Shën Petersburgut, ku mësoi dhe zhvilloi pasionin e tij për letërsinë.

Puna e tij si gazetar dhe si kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë, e formoi edhe më tej si një figurë të rëndësishme të jetës kulturore dhe letrare shqiptare. Për 30 vjet, ai ishte gjithashtu deputet, duke kontribuar në jetën politike të vendit. Megjithatë, ai do të mbetet i paharruar për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në letërsinë shqipe.

Krijimtaria e Dritëro Agollit është jashtëzakonisht e pasur dhe e larmishme, duke përfshirë poezi, poema, tregime, novela, romane, drama, dhe skenarë filmash. Vepra e tij më e njohur dhe më e dashur nga shqiptarët është “Nënë Shqipëri” (1975), një poezi epike që pasqyron me forcë dhe ngjyra figurën e Atdheut, me të gjitha vështirësitë dhe heroizmin që e shoqëruan atë në periudha të ndryshme të historisë. Po ashtu, në një sërë poemash dhe vjershash, ai pasqyron frymën e Luftës Nacionalçlirimtare dhe ndihmoi në ruajtjen e kujtesës historike të kombit.

Në prozë, Agolli ka lënë vepra të paharruara, mes të cilave “Komisari Memo” dhe “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo”. Këto romane, të cilat pasqyrojnë ngjarje dhe karaktere të jetuara gjatë periudhës së komunizmit, janë bërë gjithashtu pjesë e kinematografisë shqiptare, duke u ekranizuar me sukses.

Poezia e tij e fundit, “Prit edhe pak”, ishte një dhuratë e ngrohtë për bashkëshorten Sadije dhe pasqyronte një dashuri të thellë dhe të pastër, një pasqyrë e jetës së tij personale dhe një shprehje e ndjenjës së një njeriu që ka kaluar shumë, por gjithmonë ka mbajtur shpresën dhe optimizmin.

Dritëro Agolli është njohur dhe vlerësuar me shumë çmime dhe nderime, duke përfshirë titullin e lartë “Nderi i Kombit”, shpalljen Qytetar Nderi i Tiranës në vitin 2003, si dhe katër çmime të Republikës. Ai gjithashtu është anëtar i Akademisë së Firences “Muzat” në Itali dhe ka qenë një shembull i jashtëzakonshëm i përkushtimit për letërsinë dhe kulturën shqiptare.

Shkrimtari i njohur u nda nga jeta më 3 shkurt 2017, por emri dhe vepra e tij jetojnë ende si një dritë që ndriçon rrugën e letërsisë shqipe. Përmes veprave të tij, Dritëro Agolli mbetet një figurë e paharruar, një nga shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë shqiptare dhe një pasuri e patjetërsueshme e kulturës sonë.

Një fragment nga poezia e Dritëro Agollit “Nënë Shqipëri”, e njohur për pasqyrimin e dashurisë dhe nderimit të tij për atdhenë, është si vijon:

“Nënë Shqipëri, ti më dhe jetën,
Gjaku yt më bëri burim,
Për ty luftova, për ty vdes,
Ty të kujtoj, ty të shkruaj, Shqipëri!”

“Nënë Shqipëri, ti nderove emrin,
Ti më mësove të jetoj,
Dhe kur kam rënë, ti më ngrite,
Për ty çdo fjalë është një betim.”

“Nënë Shqipëri, ti je në çdo hap,
Në çdo shteg, në çdo rrugë,
Mbi gjithçka, ti më mban të gjallë,
Në zemrën time, ti je një zog.”

 

Kulturë

Dita Ndërkombëtare e Nelson Mandelas

Published

on

Nelson Mandela ishte president i Afrikës Jugore dhe luftëtar i lirisë, i cili luftonte kundër shtypjes racore që u bëhej të zinjve në Afrikë, posaçërisht në Afrikën Jugore dhe shumë vite të jetës së tij ai i kaloi nëpër burgje.

Mandela u lind më 18 korrik 1918 i cili gjatë jetës studioi juridikun dhe pikërisht për nder të datës së lindjes së tij Asambleja e Përgjithshme e OKB-së në vitin 2009 ka vendosur që 18 korriku të jetë Dita Ndërkombëtare e Nelson Mandelës.

Datëlindja e Mandelës është edhe Ditë Ndërkombëtare e Nelson Mandelës, e shpallur nga OKB-ja si shenjë mirënjohjeje për kontributin e fituesit të çmimit Nobel për Paqe e pajtimin e arritur në këtë vend. Në këtë ditë jug-afrikanët zakonisht shënojnë ditëlindjen e liderit të tyre kundër aparteidit, i cili ishte 67 vjet në shërbim publik, kurse qytetarët bëjnë 67 minuta punë për komunitet,

Fillimisht Mandela zgjodhi rrugën paqësore për qëllimet e tij dhe të shokëve të tij.

Në vitin 1956 ai u akuzua për “tradhti të lartë” nga regjimi i atëhershëm, bashkë me 155 shokë të tjerë. Procesi zgjati deri me 1961 dhe të gjithë u liruan. Mbas lirimit ai u bë lideri i grupit të armatosur së ANC-së, Umkohnto We Sizwe.

Në vitin 1962 u burgos dhe u dënua me pesë vjet burg. Në vitin 1964 u dënua me burg të përjetshëm, sepse kishte planifikuar luftë të armatosur. Në vitin 1985 atij iu afrua mundësia e lirimit, në qoftë se do të pranonte ndalimin e aktivitetit të armatosur, por ai refuzoi. Në vitin 1990 mbas një kampanje të ANC dhe presionit ndërkombëtar ai u lirua pa kushte.

Në vitin 1993 fitoi çmimin Nobel, ndërsa në vitin 1994 u zgjodh në zgjedhje demokratike president i Afrikës Jugore dhe më 9 maj u zgjodh si presidenti i parë i zi në këtë vend.

Në vitin 1999 ai dha dorëheqje dhe ishte aktiv për organizata të ndryshme për të drejtat e njeriut. Në vitin 2003 kritikoi shumë Tony Blair dhe George W. Bush për intervenimin në Irak.

Mandela vdiq pas një sëmundjeje të gjatë më 5 dhjetor 2013, në shtëpinë e tij në Johanesburg.

Continue Reading

Lifestyle

Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj

Published

on

Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:

Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.

Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.

Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.

Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.

Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.

Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online

Continue Reading

Kulturë

Orkestra Simfonike e Radiotelevizionit Shqiptar në Gala Mbrëmjen “Rame Lahaj & Friends”

Published

on

Në edicionin e tij të pestë, Festivali Ndërkombëtar i Operas Rame Lahaj do të bashkëpunojë për herë të parë me Orkestrën Simfonike të Radiotelevizionit Shqiptar, me mbështetjen e Zyrës së Kryeministrit të Qeverisë Shqiptare me datë 2 gusht.

I konsideruar si një nga institucionet më prestigjioze në vend, Orkestra Simfonike e RTSH-së do të performojë në Gala Mbrëmjen “Rame Lahaj & Friends”  nën dirigjimin e Maestro Roberto Rizzi Brignoli.

Orkestra Simfonike e RTSH-së u themelua m​ë 16 maj të vitit 1962 dhe mban titullin e lartë “Nderi i Kombit”, e akorduar nga Presidenti i Shqipërisë në vitin 2017. Krijimi i këtij formacioni muzikor shënoi një epokë të re dhe pati një ndikim të jashtëzakonshëm në zhvillimin kulturor dhe artistik në Shqipëri. Fillimisht, e quajtur si Orkestra Simfonike e Radios dhe Kinematografisë, u formua kryesisht nga muzikantë të rinj që studiuan në vend, si dhe profesionistë të specializuar në shtete të ndryshme të Evropës./Kosovapress

 

Continue Reading

Lifestyle

Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore

Published

on

Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.

Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.

“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton  Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.

Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online

Continue Reading

Të kërkuara