Shëndet

Njerëzit me këtë grup gjaku janë më të rrezikuarit për të pësuar goditje në tru

Ata me grupin e gjakut O kanë më pak gjasa të kenë një goditje të tillë.

Published

on

Njerëzit me grupin A të gjakut mund të jenë në rrezik më të lartë për të pasur një goditje në tru para moshës 60 vjeçare në krahasim me grupet e tjera të gjakut, kanë zbuluar studiuesit. Sakaq ata me grupin e gjakut O kanë më pak gjasa të kenë një goditje të tillë.

Hulumtimi u krye nga një ekip i udhëhequr nga shkencëtarë nga Shkolla e Mjekësisë e Universitetit të Maryland në Shtetet e Bashkuara, të cilët shikuan lidhjen midis lidhjes së grupit të gjakut dhe shanseve të tyre për të pësuar goditje në tru.

Për ta bërë këtë, ata shikuan të dhënat nga 48 studime gjenetike mbi goditjet ishemike te të rriturit midis moshës 18 dhe 59 vjeç. Goditjet në tru shkaktohen nga një bllokim i rrjedhës së gjakut në tru.

Në total, studimet përfshinin rreth 17 mijë pacientë me goditje në tru dhe gati 600 mijë kontrolle të shëndetshme që nuk kishin përjetuar kurrë një goditje në tru.

“Ne ishim të interesuar në përpjekjen për të identifikuar përcaktuesit gjenetikë të goditjes në tru”, tha për Euronews hetuesi kryesor i studimit Braxton Mitchell.

Njerëzit kanë katër grupe kryesore të gjakut, A, B, AB dhe O, dhe grupi i gjakut i një personi përcaktohet nga gjenet që trashëgojnë nga prindërit e tyre.

“Të kesh grupin e gjakut A rrit rrezikun me rreth 16 për qind për sulmin e hershëm në tru”, tha Mitchell.

“Nëse keni grupin e gjakut O, keni 12 për qind më pak gjasa të merrni infarkt, krahasuar me vetëm 4 për qind më pak gjasa për të marrë infarkt të mëvonshëm”.

Ata theksojnë se ata me grupin A të gjakut nuk duhet të shqetësohen për të pasur një goditje të hershme, ose të përfshihen në ekzaminime shtesë.

“Klinikisht, ne nuk duhet të shqetësohemi për grupet tona të gjakut që na vënë në rrezik të lartë për goditje në tru”, tha Mitchell.

“Ka faktorë të tjerë rreziku për goditje në tru që janë shumë më të rëndësishëm, si hipertensioni dhe pirja e duhanit. Pra, nëse duam të zvogëlojmë rrezikun e goditjes në tru, këta janë me të vërtetë faktorët që duhet t’u kushtojmë vëmendje”.

Është ende e paqartë se pse grupi i gjakut A e jep këtë rrezik më të lartë, por studiuesit mendojnë se mund të ketë të bëjë me faktorët e koagulimit të gjakut.

Studime të tjera kanë sugjeruar që ata me një grup gjaku A kanë një rrezik pak më të lartë të zhvillimit të mpiksjes së gjakut në këmbë, e njohur si tromboza e venave të thella.

Lloji i gjakut i lidhur me rrezikun e kushteve të tjera

Një studim nga shkencëtarët nga Shkolla e Shëndetit Publik të Harvardit zbuloi se njerëzit me grupe gjaku A, B ose AB kanë një rrezik më të lartë për sëmundje koronare të zemrës sesa njerëzit me grup gjaku O.

Ata me grupin më të rrallë të gjakut, AB, kishin rrezikun më të madh.

Studime të tjera kanë sugjeruar që njerëzit me grupin A të gjakut kanë një rrezik më të lartë të kancerit të stomakut , krahasuar me ata me grupe të tjera gjaku.

‘Hap i madh’ drejt ndihmës për të reduktuar rrezikun e goditjes në tru

Duke komentuar gjetjet, Clare Jonas nga Shoqata e Bamirësisë në Mbretërinë e Bashkuar për Stroke tha se rezultatet ishin një “hap i madh” drejt monitorimit më të mirë të faktorëve të rrezikut për goditjen e hershme.

“Shumica e goditjeve në tru ndodhin tek njerëzit e moshuar, për arsye që ne zakonisht jemi të vetëdijshëm si presioni i lartë i gjakut, trashja e arterieve ose fibrilacioni atrial”, tha ai.

Jonas, i cili është Drejtues i Kërkimit të Komunikimit dhe Angazhimit në Shoqatën Stroke.

“Shkaktarët e goditjes në tru tek të rriturit më të rinj nuk janë kuptuar mirë, gjë që e bën më të vështirë parandalimin e tyre”, tha ajo në një deklaratë.

“Ne nuk e dimë ende pse njerëzit me grupin e gjakut A mund të jenë në rrezik të shtuar të goditjes së hershme. Kjo do të thotë se ne nuk mund të zhvillojmë ende parandalime të synuara për goditjen e hershme në tru”.

Shëndet

Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve

Published

on

By

Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.

Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.

Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.

Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.

Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.

Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.

Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.

Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.

Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.

Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.

Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.

Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC

Continue Reading

Shëndet

Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë

Published

on

Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.

Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.

Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.

Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.

FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.

Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.

Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara