Lajmet

Çfarë duhet të dini me patjetër për datat e skadencës?

Data e afatit të shitjes tregon për sa kohë një produkt duhet të qëndrojë në raftet e dyqanit.

Published

on

Në përpjekje për të rritur ndërgjegjësimin e konsumatorit në lidhje me jetëgjatësinë ose sigurinë e konsumit të një produkti ushqimor, AgroWeb.org synon të japë më shumë informacion në lidhje me nënkuptimin e datave të shtypura në paketimet ushqimore.

Për këtë artikull, AgroWeb.org u konsultua me përfaqësues të një prej rrjeteve më të mëdha të supermarketeve në vend, EcoMarket mbi të vërtetat dhe legjendat e përhapura në lidhje me datat e skadencave.

Nëse shikoni në frigoriferin ose tek raftet ushqimore të shtëpisë, do të vini re se shumë produkte kanë të printuar përveç datës së skadencës, edhe datën e paketimit, madje edhe datën e afatit të shitjes.

Natyrshëm lind dilema; nëse produktin e keni hapur pasi ka përfunduar data e afatit të shitjes, a duhet ta konsumoni apo ta hidhni tutje?

Studimet thonë se mbi 91 përqind e konsumatorëve vendosin për hedhjen në kosh të ushqimeve, bazuar në datën e paketimit.

Sigurisht askush nuk kërkon të helmohet nga ushqimi, por edhe të hedhë ushqime në kosh nuk është një gjë e mirë.

Çfarë nënkupton data?

Ligjet ndërkombëtare nuk detyrojnë kompanitë e prodhimit të vendosin data në paketimet e tyre. Në shumë raste, vetë kompanitë vendosin këto data vullnetarisht. Por kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht që data tregon nëse një artikull është i prishur apo thartuar.

Disa data informojnë shitësit mbi afatin optimal të freskisë dhe shijes së produktit.

Ndryshimet në emërtime:

Data e afatit të shitjes tregon për sa kohë një produkt duhet të qëndrojë në raftet e dyqanit. Edhe nëse kalojnë ditë pas këtij kufiri, nëse produktet ruhen në kushte të mira, ato janë sërish të sigurta për konsum.

Emërtimi “Është mirë të përdoret deri në” vjen direkt i printuar nga prodhuesit ushqimorë.

Ky emërtim tregon se produkti ruan freskinë dhe shijen deri në datën e caktuar, por ju mund ta konsumoni edhe pas kësaj date. Pra, kjo datë nuk ka të bëjë me sigurinë ushqimore.

Emërtimi “Duhet përdorur deri në” vjen direkt nga prodhuesit ushqimore dhe nënkupton datën e fundit që konsumatori mund të marrë cilësinë maksimale nga ushqimi.

Pas kësaj date, shija dhe cilësia e ushqimit mund të përkeqësohen, por ushqimi është sërish i ngrënshëm.

Data e skadencës është data e vetme e etiketës së ushqimit që ka të bëjë me të vërtetë me sigurinë ushqimore.

Nëse keni blerë një produkt pas datës së skadencës, hidheni menjëherë.

Kohëzgjatja e cilësisë së disa produkteve bazë

Jeni akoma konfuzë apo të shqetësuar? AgroWeb.org ju rekomandon rregullat e mëposhtme për të qenë të sigurt.

Qumështi mund të konsumohet dy ose tre ditë pasi ka kaluar data e përdorimit. Ruajeni në zonat më të thella të frigoriferit ku temperaturat janë zakonisht më të ftohta.

Gjalpi qëndron i freskët nga dy ditë deri në tre javë pas blerjes.

Margarina zgjat nga katër deri në gjashtë javë pas blerjes.

Vezët janë të sigurta për konsum për 3 deri në 4 javë pas blerjes.

Në lidhje me këto produkte, përfaqësues të EcoMarket sugjerojnë që të ruhen në zonat më të thella të frigoriferit ku temperaturat janë të ftohta dhe mos i mbani në zonën e derës së tij.

Pula, shpendët dhe mishi i grirë mund të qëndrojnë të freskëta nga një deri në dy ditë pas blerjes.

Shpendët e paragatuar mund të konsumohen nga tre deri në 4 ditë.

Peshqit mbesin të freskët nga deri në 3-4 ditë pas blerjes, përderisa ruhen në frigorifer.

Mishi i konservuar mund të konsumohet deri në tre javë pas blerjes përsa kohë nuk është i hapur. Pas hapjes mund ta ruani deri në katër ditë.

Makaronat zgjasin nga një deri në dy vjet pas blerjes.

Perimet dhe frutat e konservuara zgjasin shumë. Por nëse janë të ekspozuara ndaj ngricave apo temperaturave të larta ky rregull nuk vlen. Tregoni kujdes me konservat e dëmtuara.

Duhet të dini që nëse ruani diçka në ngrirje, atëherë produkti do të mund të konsumohet, ndonëse freskia dhe shija mund të zbehen me kalimin e kohës./AgroWeb.org

Vendi

Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT

Published

on

Në kuadër të lëndës Artet dhe Hapësira, pjesë e programit Dizajn i Integruar në UBT, gjatë kësaj jave u organizua një ligjëratë e veçantë me dizajnerin grafik Berin Hasi, i cili u ftua si ligjërues mysafir për të ndarë përvojën dhe njohuritë e tij profesionale me studentët e këtij programi.

Gjatë takimit, Berin Hasi prezantoi rrugëtimin e tij profesional në fushën e dizajnit grafik, duke ndarë me studentët shembuj konkretë nga puna e tij, projekte të realizuara dhe praktikat bashkëkohore që aplikohen sot në industrinë kreative. Ai u ndal në mënyrë të veçantë te procesi kreativ, duke sqaruar fazat kryesore nga ideimi fillestar deri te realizimi final i një koncepti dizajnerik.

Diskutimi u fokusua gjithashtu në trendet më të fundit në dizajnin grafik, ndikimin e teknologjisë dhe mediave digjitale në formësimin e identitetit vizual, si dhe rëndësinë e integrimit të dizajnit me hapësirën, kulturën dhe kontekstin shoqëror. Ligjëruesi theksoi se përshtatja e vazhdueshme me zhvillimet e reja dhe ndërtimi i një mendësie fleksibile janë elemente kyçe për suksesin profesional në këtë fushë dinamike.

Studentët patën mundësinë të angazhohen aktivisht përmes pyetjeve dhe diskutimeve, duke shkëmbyer ide mbi sfidat e profesionit, mundësitë e zhvillimit të karrierës dhe rëndësinë e ndërtimit të një portofoli cilësor që reflekton identitetin personal dhe profesional të dizajnerit.

Continue Reading

Vendi

Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së

Published

on

Studentët e nivelit Bachelor të programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT realizuan një vizitë studimore në terren në kuadër të lëndëve “Urat” dhe “Gjeoteknika Inxhinierike”, me qëllim të ndërlidhjes së njohurive teorike me praktikën inxhinierike reale.

Vizita u zhvillua në intervalin kohor 13:00–14:30, në një urë rrugore funksionale në afërsi të UBT Dukagjini në Prishtinë, nën udhëheqjen e Prof. Arsim Rapuca, bartës i lëndës “Urat”, dhe Prof. Hysen Ahmeti, bartës i lëndës “Gjeoteknika Inxhinierike”.

Qëllimi kryesor i kësaj vizite ishte analizimi praktik i një objekti real inxhinierik, duke u fokusuar në elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave. Studentët patën mundësinë të njihen nga afër me strukturën e urës, mënyrën e projektimit dhe zgjidhjet teknike të aplikuara në ndërtim.

Ura e përzgjedhur u vlerësua si shembull shumë i përshtatshëm studimor, pasi ofron dukshmëri të plotë të elementeve të nënstrukturës dhe mbistrukturës, zgjidhje konstruktive moderne dhe komponentë të qartë gjeoteknikë dhe mbrojtës.

Gjatë vizitës, Prof. Arsim Rapuca realizoi një shpjegim të detajuar praktik për elementet kryesore të lëndës “Urat”, duke përfshirë: nënstrukturën, si: shtyllat bregore, shtyllat e mesit, themelet dhe krahët e urës; mbistrukturën, përfshirë mbajtësin kryesor të tipit tra–pllakë, trarët skajorë, shtresat izoluese dhe shtresat e asfaltit, etj.

Nga ana tjetër, Prof. Hysen Ahmeti trajtoi në mënyrë profesionale aspektet gjeoteknike që ndikojnë drejtpërdrejt në projektimin dhe stabilitetin e urave. Studentët u njohën me: funksionin e mureve mbrojtëse dhe rolin e tyre stabilizues; ndërveprimin strukturë–tokë; arsyetimin teknik të thellësisë së fondimit, etj.

Vizita studimore e realizuar u vlerësua si shumë e suksesshme dhe me vlerë të lartë akademike, duke përmbushur plotësisht objektivat e lëndëve Urat dhe Gjeoteknika Inxhinierike.

Continue Reading

Lajmet

​Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare

Published

on

By

Gjykata Supreme ka aprovuar kërkesëpadinë e Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) kundër Qeverisë së Kosovës dhe ka shfuqizuar nenin 6, paragrafi 6, të Rregullores për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

Paditësi KDI në Gjykatën Supreme ka parashtruar padi kundër të paditurës Qeveria e Kosovës për shfuqizimin e pjesshëm të aktit nënligjor normativ, përkatësisht paragrafit 6 të nenit 6 të Rregullores Për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

KDI, në korrik 2025, ka pranuar ankesë nga një grup i ushtarëve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkeljen e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, lidhur me kompensimin e udhëtimeve zyrtare.

Gjykata Supreme, pas shqyrtimit të rastit, ka vlerësuar se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar dhe se dispozita e kontestuar bie ndesh me legjislacionin në fuqi.

Neni 6 i kësaj Rregulloreje, vendos kufizimin që shpenzimet e udhëtimit zyrtar nuk mbulohen për periudha më të gjata se një muaj, por, ky kufizim njëmujor për mbulimin e shpenzimeve të udhëtimit zyrtar nuk parashihet në ligj.

Ligji për Pagat në Sektorin Publik garanton qartë të drejtën e zyrtarëve publikë për kompensim të shpenzimeve të udhëtimit zyrtar, pa asnjë kufizim kohor.

Qeveria është e autorizuar vetëm të rregullojë mënyrën, kushtet dhe procedurën e kompensimit, por jo të kufizojë vetë këtë të drejtë, përkujton Gjykata Supreme.

Gjykata Supreme vlerëson se kufizimi njëmujor nuk është thjesht një rregull teknik, por cenon të drejtën e garantuar me ligj dhe tejkalon kompetencat e Qeverisë.

Continue Reading

Lajmet

Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës

Published

on

By

Komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës – Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku – kanë votuar për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës të enjten, pasi duan të jenë pjesë e një asociacioni të veçuar të komunave me shumicë serbe në vend.

Ky vendim vjen pasi Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës që mbështetet nga Serbia – e riktheu pushtetin në këto katër komuna pas zgjedhjeve lokale të tetorit.

Kryetarët e rinj nga kjo parti kishin paralajmëruar në fillim të dhjetorit se do t’i rishikonin vendimet e marra nga kryetarët e deriatëhershëm shqiptarë.

Ata paralajmëruan një “shqyrtim të hollësishëm të gjendjes së trashëguar juridike dhe financiare, në mënyrë që në periudhën e ardhshme të merren vendime në përputhje me ligjin dhe në interesin më të mirë të qytetarëve”.

Në seancën e parë të rregullt më 18 dhjetor, në Mitrovicë të Veriut për kryetar të kuvendit komunal u zgjodh Nemanja Bisevac, në Zveçan Sërxhan Millosavljeviq, në Leposaviq Marko Rakiq, ndërsa në Zubin Potok Nemanja Jakshiq.

Kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Millan Radojeviq, duke arsyetuar kërkesën për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës, tha se kjo kurrë nuk ka qenë dëshirë e popullsisë serbe në këtë komunë dhe se bëhej fjalë për një “vendim politik”.

Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku u udhëhoqën nga kryetarë shqiptarë nga maji i vitit 2023 deri në zgjedhjet e tetorit 2025, pasi përfaqësuesit e Listës Serbe kishin dhënë dorëheqje në nëntor të vitit 2022, si pjesë e nismës së përbashkët të serbëve për t’i braktisur institucionet e Kosovës në shenjë kundërshtimi ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës.

Nën udhëheqjen e kryetarëve shqiptarë, këto komuna iu bashkuan Asociacionit të Komunave të Kosovës verën e vitit 2023.

Ky asociacion vepron si organizatë joqeveritare me qëllim të shkëmbimit të përvojave dhe mbrojtjes së interesave të anëtareve të saj.

Lista Serbe e kishte kundërshtuar asokohe anëtarësimin e komunave me shumicë serbe në të, duke vlerësuar se vendimi nuk ishte marrë “në dobi të qytetarëve dhe ishte i paligjshëm”.

Asokohe pati reaguar edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke vlerësuar se komunat me shumicë serbe duhet të ishin pjesë e një asociacioni të komunave me shumicë serbe, për themelimin e të cilit Kosova dhe Serbia u pajtuan disa herë gjatë dialogut të tyre nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Kosova nuk ka bërë hapa për ta themeluar këtë asociacion, me gjithë trysninë nga bashkësia ndërkombëtare.

Gjatë qeverisjes së tyre në komunat me shumicë serbe, kryetarët shqiptarë gjithashtu morën në administrim objektet në pronësi të tyre ku funksiononin institucionet serbe, ndaluan ndërtimet që i quanin të jashtëligjshme të financuara nga Serbia, si dhe paralajmëruan rrënimin e vendbanimeve të ndërtuara pa leje.

Po ashtu, komuna e Mitrovicës së Veriut, verën e këtij viti, nënshkroi memorandum mirëkuptimi me komunën e Mitrovicës së Jugut, i cili parashikoi ndërtimin e urave mbi lumin Ibër për këmbësorë dhe automjete, gjë që u mbështet nga Qeveria e Kosovës.

Lista Serbe ka paralajmëruar se do të kërkojë rishikimin e të gjitha këtyre vendimeve.

Ligji për vetëqeverisjen lokale parasheh që, për një vendim ose akt tjetër të komunës që nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, mund të kërkohet rishqyrtim nga organi mbikëqyrës – në këtë rast Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ose institucione të tjera përgjegjëse të Qeverisë së Kosovës./REL

Continue Reading

Të kërkuara