Shëndet
Çfarë do të ndodhë me trupin tuaj nëse hani çdo ditë arra?
Rregullimi i niveleve të sheqerit në gjak.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiTë vogla por të fuqishme, ato janë plot me yndyrna të shëndetshme, proteina dhe fibra. Ato janë një shtesë e shkëlqyeshme për sallatat, supat, kosin dhe mund të hahen vetë si meze të lehtë. Ka shumë arsye për t’u kënaqur me arrat, dhe këto janë vetëm disa.
Humor më të mirë
Vitet e fundit, studiuesit kanë qenë në gjendje të lidhin dietën dhe disponimin. Një dietë e modifikuar mesdhetare është treguar se lehtëson simptomat e depresionit. Një porcion me arra në ditë u përfshi në grupin e ndërhyrjes, i cili përfundimisht tregoi simptoma dukshëm më të buta të depresionit.
Një studim tjetër ekzaminoi rolin e dietës në depresion tek të rinjtë. Për këtë studim, pjesëmarrësve iu tha të konsumonin dy deri në tre lugë gjelle arra dhe fara çdo ditë. Ngjashëm me studimin e mëparshëm, ky tregoi përmirësim.
Ka shumë arsye pse arrat mund të përmirësojnë disponimin tuaj. Dy prej tyre përfshijnë profilin e aminoacideve të arrave që janë të dobishme për trurin, si dhe acidet yndyrore omega-3 që janë neuroprotektive.
Ushqimet që ngopin
Nëse planifikoni të hani kos ose supë me perime, tashmë e dini se shpejt do të ndiheni të uritur. Shtoni një grusht arra në pjata të tilla dhe ato jo vetëm që do të përmirësojnë shijen, por edhe do t’ju ngopin më shumë.
Inflamacion i reduktuar
Konsumimi i arrave shoqërohet me shënues më të ulët të inflamacionit. Arrat, veçanërisht bajamet, janë të pasura me vitaminë E. Një porcion me bajame siguron rreth 47 për qind të dozës së rekomanduar ditore. Vitamina E vepron si një antioksidant dhe mbron qelizat nga stresi oksidativ i cili nga ana tjetër ndihmon në reduktimin e inflamacionit.
Ato funksionojnë mirë në zemër
Një dietë e shëndetshme e zemrës përfshin më shumë ushqime të pasura me yndyrna të pangopura dhe të pangopura. Arrat janë të pasura me të dyja dhe janë një burim veçanërisht i mirë i yndyrave të pangopura të njohura si acide yndyrore omega-3.
Një mënyrë për të reduktuar nivelet e larta të triglicerideve që janë një faktor rreziku për sulmet në zemër është rritja e marrjes së yndyrës omega-3. Përveç kësaj, konsumimi i këtyre llojeve të yndyrave më të shëndetshme shoqërohet me nivele më të larta të kolesterolit HDL dhe nivele më të ulëta të kolesterolit LDL.
Rregullimi i niveleve të sheqerit në gjak
Sheqeri në gjak ndikohet nga sasia e proteinave, yndyrave, fibrave dhe karbohidrateve të pranishme në ushqim. Hani vetëm një mollë të lëngshme për një meze të lehtë dhe ndoshta do të jeni sërish të uritur pas 30 minutash, madje mund të ndjeni një mall për sheqer ose një rënie të energjisë.
Vetë molla është kryesisht një karbohidrate që do të rrisë dhe më pas do të ulë shpejt sheqerin në gjak. Por nëse e kombinoni me një grusht arra ose gjalpë arra, do të keni një kërcim më të ulët të sheqerit në gjak si dhe një rënie.
You may like
Shëndet
Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve
Published
3 days agoon
December 19, 2025By
UBTnews
Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.
Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.
Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.
“Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.
Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.
Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.
Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.
Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.
Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.
Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.
Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.
“Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
6 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
7 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
7 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Sonte finalja e Superkupës së Italisë, Rrahmani pranë një tjetër trofeu të madh
Një gazetar i BBC-së i bëri Putinit një pyetje. Mikrofoni iu hoq menjëherë.
Reuters: Kosova shkon në zgjedhje ndërsa bllokimi politik kërcënon fondet jetike
Malisheva dhe Drita mbesin barazim në ndeshjen e fortë të Liman Gegaj
Sportisti kosovar diskualifikohet në Mal të Zi pasi festoi me shqiponjë
SHBA dhe Ukraina i quajnë bisedimet në Miami produktive
Drita dominoi në mbrëmjen “Laureatët 2025” nga FFK
Përditësohen të dhënat në pikat kufitare të Kosovës
122 vjet nga lindja e Odhise Paskalit
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
