Shëndet
9 ushqime me efekt ‘paracetamol’ që luftojnë dhimbjet dhe inflamacionin
Published
4 years agoon
By
UBT newsÇdo dhimbje e ka bazën tek inflamacioni dhe përgjigjet inflamatore. Inflamacioni kronik luan një rol të madh në sëmundjet e zemrës, artritin, astmën, kancerin dhe demencën. Duke mbajtur nën kontroll inflamacionin, do të jemi në gjendje të mbajmë nën kontroll dhimbjet dhe të pakësojmë shanset për të zhvilluar sëmundje të ndryshme.
E dini që disa ushqime mund ta rrisin inflamacionin? Sheqeri dhe mielli i bardhë janë ‘fajtorë të mëdhenj’. Lajm i mirë është që ka dhe ushqime që zvogëlojnë inflamacionin, inflamacionin kronik dhe luftojnë sëmundjet e lidhura me të.
Lajm i shkëlqyer është se të gjitha këto ushqime kanë shije shumë të mirë dhe janë lehtësisht të integrueshme në dietën tonë.
Acidet yndyrore omega 3
Ato gjenden në shumë burime dhe janë të njohura në luftimin e inflamacionit. Në fakt, studimet kanë treguar se vaji i ullirit ekstra i virgjër mund të ndalojë zhvillimin e artritit dhe të reduktojë ënjtjen e kyçeve. Treguesit e inflamacionit janë reduktuar ndërmjet 1/3 dhe ½.
Burimet më të mira ku mund të gjeni omega 3 janë peshqit e yndyrshëm si salmoni, toni, trofta, etj. Farat chia, arrat, vezët me omega-3 dhe frutat e tjera të thata janë gjithashtu të pasura me acide yndyrore omega 3. Ju mund të vëreni pakësim të dhimbjeve dhe shumë benefite të tjera.
Hudhrat
Hudhrat, qepët dhe preshtë përmbajnë një antioksidant, kuercetinën, e cila mund të largojë inflamacionin. Hudhra është sidomos shumë efektive. Mund të konsumoni rreth 4 thelpinj hudhre të gjallë, mund ta merrni në formë pluhuri ose suplementesh. Hudhra gjithashtu është e njohur në luftën kundra kancerit dhe redukton riskun e sëmundjeve të zemrës dhe demencën. Nuk gaboni kurrë nëse keni hudhra në tryezë.
Qershitë
Po kërkoni për një pije që nuk rrit inflamacionin, ashtu siç bëjnë zakonisht pijet me gaz? Provoni lëngun e qershive. Qershitë përmbajnë një antioksidant, antocianin, që njihet si anti-inflamator. Studimet tregojnë se qershitë janë po aq efektive sa medikamentet qetësues kundra inflamacionit. Edhe nga studimet për artritin, rezulton se një gotë lëng qershie në ditë përmirëson dhimbjen dhe ngurtësimin e kyçeve. Mos i prishni përfitimet shëndetësore të tij duke i shtuar sheqer dhe ëmbëlsues natyralë.
Çaji jeshil
Çaji jeshil është një super ushqim anti-inflamator. Është i dobishëm për çdo pjesë të trupit dhe duhet ta pini atë edhe kur nuk keni dhimbje. Çaji jeshil përmban antioksidantë që reduktojnë inflamacionin. Përmban gjithashtu benefite të dobishme në parandalimin e kancerit, shkrin yndyrat në bark, ndihmon kundra simptomave të alkoolit dhe lehtëson ato të depresionit.
Drithërat dhe bishtajat
Drithërat dhe bishtajat luftojnë inflamacionin, ndryshe nga ‘kushërinjtë’ e tyre, mielli dhe orizi i bardhë të cilët e rrisin atë. Ushqime si tërshëra, farat chia, orizi kaf, etj, zvogëlojnë nivelet e proteinës C-reacitve (CRP). Këto proteina janë ‘tregues’ për inflamacionin e lidhur me sëmundjet e zemrës, diabetin dhe artritin reumatoid.
Fibrat janë gjithashtu të rëndësishme për të pasur sistem të shëndetshëm të tretjes, për të luftuar sëmundjet e zemrës dhe për të ulur presionin e gjakut. Zgjidhini fibrat me kujdes dhe mos i përzieni me ushqime si gjalpi, apo djathi të cilat janë shkaktare të rritjes së inflamacionit.
Shafrani i Indisë
Shafrani është një erz e lashtë që gjen shumë përdorime në mjekësinë popullore kundra sëmundjeve anti-inflamatore. Ai është shumë i pasur në kurkumin, një antioksidant dhe anti-inflamator.
Nëse nuk e merrni mjaftueshëm përmes ushqimeve, merrni suplemente të tij ose pini çaj me shafran. Shtoni një lugë çaji shafran në ujë të vluar dhe lëreni për 10 minuta të pushojë. Shtojini pak lëng limoni dhe pak piper të zi dhe pijeni.
Brokoli, lakrat e Brukselit dhe lakrat
Brokoli, lakrat e Brukselit dhe lakra mund të mos jenë ushqimet tuaja të preferuara, por janë vërtet të shëndetshme. Këto perime kruçifere janë të pasura në antioksidantë që mbrojnë qelizat nga radikalet e lira, përgjegjëse për zhvillimin e inflamacionit kronik. Është e lehtë t’i integroni këto perime në dietën tuaj. Dhe nëse ju pëlqejnë në versionin turshi, hani sa më shumë. Ekziston një lidhje e fortë mes ushqimeve të fermentuara dhe zvogëlimit të inflamacionit kronik. Ushqimet e fermentuara gjithashtu luftojnë depresionin duke ju bërë të ndiheni më mirë.
Xhinxheri
Një tjetër bimë, xhinxheri është një anti-inflamator i fuqishëm. Ju mund ta shijoni si çaj, në ushqime të ndryshme ose në versionin e thatë. Një studim ka zbuluar se ekstrakti i xhinxherit ka ndihmuar 63% të pjesmarrësve me dhimbjet e gjunjëve dhe osteoartritin. 2 gramë xhinxher në ditë ju ndihmojnë në reduktimin e dhimbjes së muskujve. Nëse keni bërë shumë stërvitje, xhinxheri mund t’ju ndihmojë të ndiheni më mirë.
Xhinxheri ndihmon gjithashtu në uljen e niveleve të sheqerit në gjak dhe kundra sëmundjeve të zemrës. Çaji i xhinxherit gjithashtu qetëson stomakun.
Brodot
Brodot e perimeve, peshkut, mishit, kockave e erëzve janë ‘të tmerrshme’ për të luftuar inflamacionin. Mund të keni dëgjuar diku që supa e pulës është ilaç për trupin dhe shpirtin, pasi është anti-virale, anti-inflamatore dhe antioksidante. Shtoni në të pak hudhra, pak lakër kale ose spinaq si dhe disa kërpudha për një vakt që lufton sëmundjet e lidhura me inflamacionin. Brodot ju ndihmojnë edhe pas një operacioni ose nëse dëshironi që trupi juaj të ndihet më mirë./neps
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
1 day agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.
Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.
Si ta matni saktë?
Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.
Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.
Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.
Çfarë tregon pulsi?
Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.
Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.
Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.
Këshilla për puls të shëndetshëm
Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).
Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).
Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.
Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.
Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/
Kriteret dhe përbërja e kandidatëve për deputetë në Kosovë
Supremja konfirmon se pensionet nuk mund të suspendohen nga akte nënligjore
Ekstradohet nga Zvicra për në Kosovë i kërkuari me urdhër-arrest ndërkombëtar
Osmani në takim me Costa: Mirëpresim heqjen e pjesshme të masave të BE-së, synojmë largimin e plotë të tyre
Ambasadori britanik takohet me Kurtin, diskutojnë për zgjedhjet
Ambasadori britanik vlerëson rolin e Gjykatës Supreme në garantimin e mbarëvajtjes së proceseve zgjedhore
Të premten do të nisë instalimi i ujëmatësve digjitalë në “Breg të Diellit”
Gjykata pranon dëshminë e dhënë më herët të Antonijeviqit në rastin Banjska, aprovohet dëshmitar i ri i mbrojtjes
Kosova heq ndalesën e importit për kafshët e gjalla dhe shpezët nga Shqipëria
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
