Shëndet
8 ushqimet që janë më të dëmshme sesa cigarja
Disa produkte mund t’ju vrasin ngadalë, ashtu si pirja e duhanit.
Published
4 years agoon
By
UBT newsDietat e pabalancuara vrasin më shumë njerëz në ditët e sotme sesa pirja e duhanit. Shkencëtarët zbuluan se mungesa e lëndëve ushqyese të rëndësishme mund të dëmtojë shëndetin tuaj.
Sidoqoftë, disa produkte, të cilat i përfshijmë në dietën tonë si të ashtuquajturat cilësi të dobishme, mund të jenë gjithashtu shkatërruese për trupin tonë. Midis tyre janë lëngjet e frutave të freskëta që duken të shëndetshme në krahasim me pijet e tjera, por në të vërtetë mund t’ju sjellin një hap më afër diabetit.
Lëngu i freskët i frutave
Frutat konsiderohen thelbësore për ushqimin tuaj dhe lëngjet e freskëta janë një mënyrë e thjeshtë për t’i shtuar ato në racionin tuaj të përditshëm. Sidoqoftë, në formë të lëngshme, frutat humbin shumicën e elementeve të tyre të shëndetshëm, si fibrat, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në parandalimin e diabetit, sëmundjeve të zemrës dhe mbipeshes. Për më tepër, konsumi i pakontrolluar i lëngjeve mund të shkaktojë probleme shëndetësore për shkak të sasisë së sheqerit që ato përmbajnë. Rekomandohet të hani njëfrut të plotë në vend që të pini lëng. Një frut është i mjaftueshëm për t’ju plotësuar dhe për të kënaqur dëshirën tuaj për diçka të ëmbël, ndërsa për të bërë një gotë me lëng zakonisht kërkon disa fruta njëherësh.
Granola
Edhe pse janë të pasura me lëndë ushqyese, disa granola janë gjithashtu të pasura me sheqer të shtuar. Më të njohurat përmbajnë nga 15 deri në 30 g sheqer për çdo porcion. Një granola e përsosur duhet të ketë të paktën 3 g fibra, 5 g proteina dhe më pak se 10 g sheqer.
Sushi
Sushi në vetvete nuk është e dëmshme. Sidoqoftë, janë përbërësit dhe aditivët e ndryshëm në sushi që shkaktojnë problemin kryesor. Shumë sushi në ditët e sotme përmbajnë majonezë, krem djathi, salca dhe produkte të tjera të diskutueshme të cilat të gjitha bashkë ju japin shumë kalori.
Peshku i supermarketit
Peshku i egër është një burim i pasur i acideve yndyrore të shëndetshme Omega-3, të cilat mund të zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe goditjes në tru. Por përmbajtja e tij varet shumë nga ajo që hanë peshqit. Fatkeqësisht, peshqit që blejmë në supermarkete zakonisht nuk vijnë nga oqeani, por nga rezervati. Prandaj, jo vetëm që atyre u mungojnë ushqyes të shëndetshëm, por ato përmbajnë gjithashtu aditivë kimikë që fermerët i përdorin për t’i bërë ato të rriten më shpejt. Mundohuni të gjeni një burim të besueshëm të peshkut të freskët në qytetin tuaj.
Ushqimet pa yndyrë
Në shekullin e kaluar, një dietë pa yndyrë ishte një bum. Tani ekspertët rekomandojnë të zgjedhin produkte të qumështit që janë të pasura me proteina dhe yndyrna të shëndetshme, si gjizë ose kos grek, të cilat nuk përmbajnë asnjë sheqer të përpunuar.
Cereali
Drithërat janë konsideruar gjithmonë si një zgjidhje e thjeshtë për një mëngjes të shëndetshëm dhe ushqyes. Sidoqoftë, jo të gjitha llojet e drithërave ofrojnë të njëjtën sasi përfitimesh. Shumica e tyre janë bërë nga kokrra të rafinuara. Gjatë këtij përpunimi, drithërat humbasin një sasi të konsiderueshme të fibrave dhe lëndëve ushqyese të tjera që ju ndihmojnë të qëndroni të ngopur. Për të mos përmendur sasinë e sheqerit të shtuar në drithëra për t’i bërë ato të shijojnë më mirë dhe të jenë më tërheqës për fëmijët. Rritja e konsumit të sheqerit mund të rezultojë në diabet, sëmundje të zemrës dhe mbipeshë. Në vend të drithërave, shikoni për alternativa të tërshërës ose kokrra integrale të cilat përmbajnë fibra të mjaftueshme për t’ju mbajtur të plotësuar dhe energjikë.
Buka e bardhë
Buka e bardhë është një produkt tjetër i bërë nga kokrra të rafinuara që i mungojnë ushqyesit dhe fibrat e shëndetshme. Ndërsa fibrat kontribuojnë në një peshë të shëndetshme, presion të mirë të gjakut dhe një rrezik më të ulët të diabetit dhe sëmundjeve kardiovaskulare, fakti që buka e bardhë nuk e ka atë mund të jetë arsyeja pse përballesh me të gjitha këto probleme.
Soja
Shumica e farave të sojës janë modifikuar gjenetikisht, do të thotë se vështirë të merrni prej tyre lëndët ushqyese të premtuara.
Një problem tjetër me sojën është përqendrimi i lartë i tij i izoflavoneve, ose estrogjeneve bimore, që rrisin nivelin e tyre në trupin tuaj dhe prishin ciklin tuaj menstrual. Për të njëjtën arsye, marrja e sojës zakonisht lidhet me një aktivitet të rritur të hormoneve tiroide, e cila mund të çojë në humbje të papritur të peshës, djersitje dhe ënjtje të qafës tuaj./neps
You may like
Shëndet
Pse fryhet barku? Shkaqet dhe zgjidhjet më të zakonshme
Published
2 days agoon
October 31, 2025By
UBT News
Fryrja e barkut është një nga shqetësimet më të zakonshme që raportohen në kabinetet mjekësore.
Ajo ndodh kur barku zmadhohet përtej përmasave normale për shkak të gazrave, lëngjeve, përmbajtjes tretëse ose ndryshimeve strukturore në organet e brendshme.
Shkaqet kryesore:
Shkaqe organike: shtatzënia, shtimi në peshë, bllokimet në zorrë, gastropareza, celiakia, peritoniti, asciti ose rritja e organeve të brendshme.
Shkaqe funksionale: gazrat nga sindroma e zorrës së irrituar (IBS), intoleranca ushqimore, kapsllëku, çrregullime të tkurrjes së zorrëve dhe dobësia e muskujve të barkut.
Diagnoza
Mjeku vlerëson simptomat përmes ekzaminimit fizik, nëse është e nevojshme, kryen ultratingull abdominal apo analiza tjera për të përcaktuar shkakun.
Trajtimi
Në rastet organike, trajtohet sëmundja themelore. Në rastet funksionale, ndihmojnë laksativët, probiotikët, enzimat tretëse dhe ndryshimet në dietë.
Shmang ushqimet që shkaktojnë gazra.
Ha ngadalë dhe në porcione të vogla.
Pij më shumë ujë dhe konsum më shumë fibra.
Bëj aktivitet fizik të rregullt.
Nëse fryrja është e shpeshtë ose e shoqëruar me dhimbje, kërko këshillë mjekësore për të përjashtuar shkaqe më serioze. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ekspertët paralajmërojnë: Këto dy ushqime të përpunuara e dëmtojnë trurin
Published
2 days agoon
October 31, 2025By
UBT News
Ushqimet e përpunuara që mund të dëmtojnë më shumë shëndetin e trurit, sipas një studimi të ri, janë mishi i përpunuar dhe pijet e gazuara me sheqer.
Një ekip studiuesish nga Universiteti Virginia Tech ka zbuluar se personat që konsumojnë rregullisht këto produkte kanë rrezik dukshëm më të lartë për të zhvilluar probleme njohëse, përfshirë çrregullime që lidhen me demencën dhe sëmundjen e Alzheimerit, raporton Science Alert.
Studimi u mbështet në të dhënat e Universitetit të Michiganit për Shëndetin dhe Pensionimin, ku u analizuan 4,750 amerikanë mbi 55 vjeç, të ndjekur për një periudhë shtatëvjeçare (2014–2020). Çdo dy vjet, pjesëmarrësit i’u nënshtruan testeve të kujtesës dhe aftësive njohëse, duke përfshirë kujtimin e menjëhershëm, kujtimin e vonuar, llogaritje të thjeshta dhe ushtrime për përqendrim.
Rezultatet treguan se 1,363 persona zhvilluan probleme me kujtesën. Ata që konsumonin një racion mishi të përpunuar në ditë kishin 17% më shumë rrezik për çrregullime njohëse, ata që pinin çdo ditë pije të ëmbëlsuara – si kola, çaj i ftohtë me sheqer apo lëngje frutash industriale – kishin 6% më shumë rrezik.
Megjithatë, studimi nuk gjeti një lidhje të fortë mes konsumit të përgjithshëm të ushqimeve ultra të përpunuara dhe rritjes së rrezikut për probleme njohëse, përveç mishrave të përpunuar dhe pijeve me sheqer. Ushqime të tjera si gatimet e gatshme, ëmbëlsirat, snack-et e kripura apo produktet e bulmetit dhe drithërave nuk rezultuan me ndikim të njëjtë negativ.
Autorët theksojnë se shmangia e këtyre dy kategorive kryesore mund të ndihmojë në mbrojtjen e shëndetit të trurit.
“Ka gjëra që mund t’i ndryshoni. Sekreti është moderimi dhe balanca në zgjedhjet ushqimore,” – deklaroi profesoresha Brenda Davy, autore e studimit.
Ndikimi i ushqimeve të përpunuara është më i madh sesa mendojnë shumica e njerëzve. Vetëm më 2020, 65% e ushqimeve dhe 38% e pijeve të blera nga familjet amerikane përbëheshin nga produkte të përpunuara me ngjyrues, aromatizues e përbërës artificialë që mungojnë në ushqimin e përgatitur në shtëpi.
Një tjetër autor i studimit, Ben Katz nga Virginia Tech, sugjeroi se edukimi ushqimor mund të jetë pjesë e zgjidhjes: “Nuk mjafton të ndjekësh një dietë. E rëndësishme është t’u japësh njerëzve aftësitë për të gatuar sipas asaj diete,” – u shpreh ai. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ndërrimi i natës rrit rrezikun e kancerit tek gratë
Published
2 days agoon
October 31, 2025By
UBT News
Puna gjatë natës ka qenë prej kohësh e lidhur me shëndetin e dobët. Tani një studim i ri sugjeron se për gratë, puna gjatë kësaj kohe mund të rris rrezikun e kancerit.
Hulumtuesit kanë zbuluar se gratë që punojnë në turnin e natës janë pothuajse pesë herë më të rrezikuara nga kanceri në krahasim me gratë që punojnë gjatë ditës.
Në këtë studim ekspertët kanë gjetur se gratë që punonin gjatë natës ishin më shumë të rrezikuara nga kanceri i gjirit, kanceri i lëkurës dhe kanceri i mushkërive, shkruan Medicalnewstoday,
Bashkautori i hulumtimit, Xuelei Ma, nga Qendra Mjekësore e Kinës Perëndimore dhe kolegët e tij kanë publikuar gjetjet e tyre në revistën “Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention”.
Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se puna gjatë ndërrimit të natës mund të pengojë rëndë ritmin tuaj të qarkullimit.
Ky është orari kur rregullohen proceset fiziologjike të trupit gjatë një cikli 24 orësh. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ja lista me ushqime që mbajnë yndyrën në gjak nën kontroll
Published
2 days agoon
October 31, 2025By
UBT News
Meqenëse nuk kanë kurrfarë shijeje apo arome, këta dy artikuj mund t’u shtohen ushqimeve më të llojllojshme. Hani pa u shtuar sheqer dhe organizmit tuaj do t’u bëjnë mirë.
Në ditë mjafton të hani një deri në dy lugë të vogël fara chia, ndërkaq nga ajo lugë të vogël do të përfitoni deri në tri herë më shumë hekur sesa nga spinaqi.
Më parë duhet t’i zhytni në ujë, meqë nuk kanë aromë mund t’u shtohet të gjitha gjellëve – supës, perimeve, vezëve e pijeve. Farat e chias janë me omega-3 të thartirave yndyrore, të cilat ndihmojnë në rregullimin e kolesterinës së mirë dhe të kolesterinës së keqe në gjak, ndihmojnë ne shëndetin e zemrës.
Pas eliminoni nga organizmi të të gjithë “armiqtë” e njohur, sheqerit, produkteve të mishit dhe të tjera, në ushqim shtoni farat e tërshërës.
Konsumoni ashtu siç janë, pa shtesa të ëmbla. Kokrrat e tërshërës pastrojnë zorrët nga yndyrat, sepse fibrat e tërshërës të njohura si beta-glukan, yndyrarti thithin, andaj kolesterina as që hyn në gjak dhe në qarkullim të gjakut.
Një filxhan kokrra tërshëre do t’i plotësojë nevojat ditore për beta-glukan, mirëpo fibra të tilla ka edhe në elb dhe në alga.
Në ushqim kohë pas kohe përdorni edhe avokado, e cila, pos që ul kolesterinën LDL, mbron edhe arteriet. /A.Z/UBT News/
Elita nga Kosova fiton çmimin për mentoren më të mirë në garën botërore të robotikës në Panama
Studentët e UBT-së përfundojnë praktikën profesionale në Coca-Cola HBC Kosova
Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”
Profesorët e UBT-së, Musa Sabedini dhe Ferid Selimi, botojnë artikull shkencor në revistën e indeksuar në SCOPUS
TikTok fshin mbi 189 milionë video
Pse fryhet barku? Shkaqet dhe zgjidhjet më të zakonshme
Ja pse Selena Gomez zhduket herë pas here nga interneti
Dy stadiume në garë për finalen e Ligës së Kampionëve 2029
Osmani: Do të bëj çmos për të evituar zgjedhjet, edhe pak ditë sqarohen të gjitha
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet1 week agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
