Sipas grupit të avokimit “Autism Speaks”, një në çdo 36 fëmijë në SHBA ka një çrregullim të spektrit të autizmit (ASD).

Diagnoza e hershme është thelbësore për të ndihmuar në trajtimin e gjendjes, por si bëhet një diagnozë?

Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, kanë përmbledhje të përditësuar të asaj që përfshihet në diagnostikimin e autizmit tek fëmijët.  “Diagnostifikimi i çrregullimit të spektrit të autizmit mund të jetë i vështirë sepse nuk ka asnjë test mjekësor, si një test gjaku, për të diagnostikuar çrregullimin,” vuri në dukje agjencia.

“Mjekët shikojnë historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës për të vendosur një diagnozë.”

Në cilën moshë mund të bëhet një diagnozë?

Sipas CDC, koha në të cilën fëmija merr një diagnozë ndryshon. Ndonjëherë një çrregullim i spektrit të autizmit zbulohet në moshën 18 muajshe, apo edhe më parë, por vetëm në moshën 2-vjeç mund të konsiderohet i besueshëm një diagnozë nga një profesionist i trajnuar.

Një diagnozë e autizmit mund të mos vijë deri më vonë në fëmijëri. Disa njerëz nuk janë të vetëdijshëm se kanë çrregullim të spektrit të autizmit derisa të diagnostikohen si të rritur. Një diagnozë e besueshme duhet të bëhet në fëmijëri, kur terapitë janë më efektive, tha CDC.

Monitorimi i zhvillimit

Ndërsa fëmijët rriten, duhet të inkurajohen bisedat midis prindërve dhe ofruesve të kujdesit shëndetësor që përqendrohen në aftësitë e fëmijëve, thekson CDC. Ndjekja e zhvillimit të fëmijës suaj – p.sh sa shpejt ai arrin piketa tipike zhvillimore është thelbësore.

Këto momente lidhen me moshën përfshijnë aftësitë e vëzhguara në lojë, të mësuarit, të folurit dhe sjelljet. Të gjithë mund të jenë pjesë e procesit të “monitorimit të zhvillimit”, prindërit, gjyshërit, punonjësit e çerdheve e mësuesit, japin komente se si një fëmijë po përparon.

Skreningu për çështjet e zhvillimit dhe autizmin

Akademia Amerikane e Pediatrisë, këshillon që ekzaminimi zhvillimor dhe i sjelljes ndodh për fëmijët gjatë vizitave të rregullta në mosha: 9 muaj, 18 muaj dhe 30 muaj. Kur bëhet fjalë për ekzaminimin specifik të çrregullimit të spektrit të autizmit, duhet të ndodhin në moshën 18 muajshe dhe 2 vjeç, sipas rekomandimeve të akademisë.

Ekzaminimi mund të ndodhë në raste të tjera, nëse një kujdestar ose mjek shqetësohet se një fëmijë mund të ketë autizëm, ose nëse një fëmijë është në rrezik për një çrregullim të spektrit të autizmit (p.sh fëmija ka një vëlla ose një anëtar tjetër të familjes me këtë gjendje).

Një studim i botuar në revistën Neurology tregon se konsumimi i lartë i ëmbëlsuesve artificialë, si Equal apo Sweet’N Low, lidhet me rënie më të shpejtë të aftësive mendore dhe kujtesës.

Hulumtuesit nga Universiteti i São Paulos në Brazil analizuan shëndetin e 12,800 të rriturve për një periudhë mesatare prej tetë vitesh.

Rezultatet treguan se personat që konsumonin më shumë ëmbëlsues kishin rënie 62% më të shpejtë të funksioneve njohëse, e barabartë me rreth 1.6 vite plakje shtesë të trurit, shkruan HealthDay.

Efekti ishte më i fortë te personat e moshës së mesme dhe te ata me diabet, ndërsa nuk u pa një lidhje e qartë tek personat mbi 60 vjeç.

Nga ëmbëlsuesit e studiuar, të gjithë përveç tagatozës rezultuan të lidhur me rënie të kujtesës dhe aftësive njohëse.

Studiuesit paralajmërojnë se, ndonëse promovohen si alternativa më të shëndetshme ndaj sheqerit, ëmbëlsuesit artificialë mund të kenë pasoja negative për shëndetin e trurit në afatgjatë.

Duart tona mund të zbulojnë shumë rreth gjendjes së brendshme shëndetësore.

Sipas ekspertëve, ndryshimet në lëkurë, gishtërinj dhe thonj mund të jenë paralajmërime për sëmundje serioze si artriti reumatoid, sindroma e Raynaud, tuneli karpal apo edhe çrregullime neurologjike si Parkinsoni.

Simptoma të tilla si dridhja e duarve, gishtërinjtë e ftohtë, njolla të kuqe apo kafe, dhimbje dhe ndjesi shpimi nuk duhet të anashkalohen.

Nëse ato vazhdojnë ose përkeqësohen, rekomandohet një kontroll mjekësor për të diagnostikuar në kohë shkakun dhe për të parandaluar ndërlikimet.

Diabeti mund të shkaktojë simptoma të ndryshme si etje ose urinimi i shpeshtë, rezulton se nuk është e pazakontë, që diabeti të shkaktojë edhe dhimbje të forta koke.

Kjo është një nga shenjat që nivelet e sheqerit në gjak janë luhatur e mund t’ju duhet të bëni ndryshime në planin e kontrollit të diabetit.

Ja disa mënyra për të lehtësuar dhe parandaluar dhimbjen e kokës.

Cili është lloj i dhimbjes së kokës që lidhet me diabetin?

Si hipo dhe hiperglicemia mund të shkaktojnë dhimbje koke dhe migrenë, mund keni ndjesi pulsuese në kokë e mund të ndiheni më të dobët fizikisht, të keni të përziera dhe të jeni të ndjeshëm ndaj dritës ose zërit.

Dhimbjet e kokës që lidhen me diabetin mund të shkaktojnë edhe simptoma të tjera, në varësi të niveleve të sheqerit në gjak. Kur niveli i sheqerit në gjak është i ulët, ju mund të përjetoni gjëndje të fikëti, përzierje, dridhje ose djersitje.

Kur niveli i sheqerit në gjak është i lartë, ju mund të ndiheni më të etur, të urinoni më shpesh, të ndjeni lodhje dhe të keni shikim të turbullt.

Si të parandaloni dhimbjet e kokës?

Kontrolloni nivelet e sheqerit, kujdesuni të jenë në kufirin e lejuar, synoni të mbani sheqerin në gjak në vlerat optimale duke e kontrolluar më shpesh e duke vepruar në mënyrën e duhur.

Ushimet si peshku, perimet me gjethe jeshile, kosi dhe vezët ndihmojnë me ruajtjen e niveleve të sheqerit në gjak dhe si rrjedhojë të reduktojë dhimbjen e kokës që lidhet me të. Ju mund të shtoni vaktet e ndërmjetme nëse nivelet e sheqerit në gjak janë të ulta.

Pini ujë mjaftueshëm

8 gota ujë është e mjaftueshme, por konsumi i frutave dhe perimeve të pasura me ujë si kastraveci, shalqiri e spinaqi ndihmojnë gjithashtu.

Identifikoni shkaktarët e mundshëm dhe eleminoni ato

Nëse keni ndërmarrë hapa për të vendosur nën kontroll sheqerin në gjak, por dhimbja është ende një problem, provoni të mbani një ditar të simptomave me ushqimet që keni konsumuar para se shqetësimi të fillojë.