

Kulturë
7 mënyra si t’i edukoni fëmijët tuaj të mos jenë të përkëdhelur
Vazhdoni të praktikoni aftësitë sociale.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiHeqja dorë sepse ka mbetur prapa ose zemërimi dhe të bërtiturat kur nuk fiton dot, janë shenja që fëmija juaj mund të jetë i përkëdhelur dhe nuk është mësuar ende si të sillet në situata kur i duhet të pranojë humbjen.
Të qenit i përkëdhelur me shumë mundësi nuk do t’i bëj favore fëmijës suaj gjatë jetës së tij si adult. Në fund të fundit, askush nuk do të luaj me një fëmijë që bën hile sepse nuk pranon dot humbjen apo që heq dorë në mes të një loje.
Mos të harrojmë, këto shpesh janë karakteristika të zakonshme për një fëmijë që ende nuk e ka formuar personalitetin e tij. Por si prindër, është e rëndësishme të ndërhymë dhe t’i japim atyre një shembull që do t’i vlejë gjatë gjithë jetës së tij.
Ekspertët amerikanë të Truity ofrojnë disa mënyra se si t’i ndihmoni fëmijët tuaj të jenë ‘humbës fisnikë’, të dinë të jenë në humor edhe nëse humbin, si dhe të jenë të aftë të gëzohen për suksesin e të tjerëve dhe ta tregojnë atë haptazi.
1 – Lavdërojini përpjekjet e fëmijës suaj
Nëse ju i lavdëroni fëmijët tuaj kur ata bëjnë më shumë gola se të tjerët ose kur marrin notën më të mirë në një test matematike, kjo do t’jua ushqejë atyre natyrën luftarake. Por, ajo mund edhe t’i bëjë ata të mendojnë se të fituarit është më e rëndësishme se të qenit njeri.
Ndaj, lavdërojini ata për përpjekjet e tyre pavarësisht rezultatit final.
Në vend që të thoni, ‘Jeni më të shpejtët në skuadër’, thoni ‘Më pëlqen mënyra se si ti luaje me fëmijët e tjerë sot.” Vijini në dukje rëndësinë e të luajturit në grup, dhe theksoni rëndësinë e trajtimit të të tjerëve me respekt.
2 – Krijoni modele
Nëse ju vetë i bërtisni arbitrit në lojën e futbollit të fëmijës suaj, atëherë ai do t’i regjistrojë sjelljet dhe zakonet tuaja dhe t’i kthejë ato shumë shpejt në pjesë të personalitetit të tij.
Krijimi i modeleve që dinë të sillen natyrshëm dhe të jenë në humor të mirë, ndërkohë që e lavdërojnë fituesin, edhe nëse ata janë në skuadrën për të cilën ju nuk po bënit tifo, i mëson fëmijës suaj më shumë seç e mendoni.
Tregojani fëmijëve tuaj me shembuj real se si t’i trajtojnë të tjerët, me mirësi.
3 – Ndihmojini fëmijët tuaj të kuptojnë emocionet
Kur fëmijët mund t’i identifikojnë dhe kuptojnë emocionet e tyre, si për shembull mërzinë, zemërimin, zhgënjimin apo acarimin, kjo e ul probabilitetin që ata të veprojnë nën ndikimin e tyre. Mësojini fëmijës suaj rreth emocioneve dhe kuptimit që secili prej tyre ka. Dhe ndihmojini ata të ndërtojnë strategji të shëndetshme se si t’i përballojnë situatat e vështira dhe t’i kapërcejnë ato.
Pranojini dhe miratojini ndjenjat e tyre. Mos u sillni sikur ato nuk ekzistojnë. Flisni me ta dhe tregojini se si është normale të ndjehesh keq apo të provosh turp dhe zhgënjim, sidomos kur humb. Por, bëjani të qartë që ata e kanë në dorë të zgjedhin se si të sillen kur përballen me këto emocione të parehatshme.
4 – Mësojini si të menaxhojnë stresin
Humbësit shpesh bëjnë ndonjë gjest të pakëndshëm ose nisin të shajnë të tjerët në një shpërthim emocional. Ndihmojini ata të kuptojnë që këto lloj sjelljesh nuk janë të pranueshme.
Mësojini që të ndjerit i zemëruar është normale por ta manifestojmë këtë sjellje duke i vrarë të tjerët si pasojë e zemërimit tonë nuk është aspak e tillë. Investoni kohë në edukimin e fëmijës suaj, sidomos në mësimin e përballimit të situatave të vështira dhe stresuese.
5 – Mos e lini fëmijën tuaj të fitojë
Ndonjëherë, mund të tundoheni ta luani lojën qëllimisht që fëmija juaj mos të humbë, në mënyrë që mos të merrni reagimin e tij negativ. Dhe kjo mund të jetë diçka pa zarar nëse bëhet rrallë. Por në përgjithësi, nëse i lejoni fëmijët tuaj të humbin dhe të kuptojnë që humbja është pjesë e jetës në çdo moshë, do t’i ndihmojë ata në të ardhmen.
6 – Injorojini shpërthimet emocionale
Nëse fëmija juaj nis të qajë, të bërtasë, të shkelmojë etj, kur nuk merr atë që do, injorojeni. Ndonjëherë kjo mund ta përkeqësojë situatën, por pas pak fëmija juaj do të kuptojë që këto sjellje nuk kanë efekt dhe do të ndalojë.
Mos e ngushëlloni ose t’i flisni kur ata sillen në këtë mënyrë. Prisni që ata të qetësohen, më pas flitini, këshillojini dhe jepini sërish emocione pozitive.
7 – Vazhdoni të praktikoni aftësitë sociale
Sporti është një mënyrë mjaft e mirë për t’i mësuar fëmijës suaj të sillet në situata sociale dhe të luajë apo punojë në grup. Nëse luani lojëra ose sporte me fëmijën tuaj do t’i jepni atij mundësinë të praktikojë aftësitë e tij sociale. Lavdërojeni atë kur ai sillet me mirësi dhe respekt dhe theksojeni faktin që ju e vlerësoni më tepër kur ai trajton të tjerët mirë se sa kur fiton një lojë.
Me kohë dhe praktikë, fëmija juaj do të mësoj të jetë një lojtar i mirë dhe të ndërtojë një personalitet pozitiv. Dhe sa më herët ta mësojë këtë, aq më mirë.
You may like
Magazinë
Spotify heq masivisht përmbajtjen e krijuar nga AI
Published
1 day agoon
September 30, 2025By
UBT News
Spotify ka njoftuar një operacion të gjerë kundër keqpërdorimit të inteligjencës artificiale, duke bërë të ditur se gjatë vitit të kaluar ka hequr më shumë se 75 milionë këngë “spam”.
Sipas kompanisë, ky hap synon të mbrojë artistët nga paraqitjet e rreme, mashtrimet dhe përmbajtja e dobët e gjeneruar nga AI. Spotify ka prezantuar gjithashtu rregulla dhe mjete të reja që synojnë të mbrojnë identitetin e artistëve dhe të rrisin transparencën për dëgjuesit.
Këto masa vijnë në një kohë kur teknologjia gjenerative e AI po ndryshon rrënjësisht industrinë e muzikës, duke sjellë shqetësime për përmbajtje të padëshiruar, vokale “deepfake” dhe publikime mashtruese.
Spotify ka miratuar politikë të re që ndalon klonimin e zërit të artistëve dhe incizimet “deepfake”, përveç rasteve kur ato janë të licencuara zyrtarisht. Kompania po merr masa për të ndaluar publikimet e rreme që paraqiten si krijime të artistëve të tjerë.
Për të parandaluar manipulimet, këtë vjeshtë Spotify prezanton një sistem të ri që identifikon përmbajtjen e padëshiruar.
Ky filtër do të zbulojë llogaritë që përdorin taktika të tilla si duplikimet, këngët shumë të shkurtra dhe strategjitë mashtruese, duke i ndaluar këto materiale nga rekomandimet e platformës. Gjithashtu, Spotify mbështet standardin e ri për etiketimin e përmbajtjes së krijuar me AI, që u lejon artistëve dhe shtëpive botuese të tregojnë se si është përdorur gjatë krijimit të një kënge, qoftë tek vokalet apo instrumentalet.
Etiketat do të shfaqen direkt në aplikacion, sipas informacionit të dhënë nga distributorët dhe partnerët.
Që nga qershori, përdoruesit e Spotify vunë re një grup të ri të quajtur The Velvet Sundown, dhe shumë dyshuan se ishte i krijuar nga AI.
Megjithëse grupi e mohoi këtë në rrjetet sociale, më vonë u zbulua se këngët ishin vërtet të gjeneruara nga inteligjenca artificiale, duke treguar se publiku nuk është gjithmonë i lehtë për t’u mashtruar. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Premiera e “Bukuria e gomarit” në Festivalin e Filmit në Cyrih
Published
1 day agoon
September 30, 2025By
UBT News
Filmi dokumentar-artistik “Bukuria e gomarit”, i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës, ka pasur premierën e tij në Festivalin prestigjioz të Filmit në Cyrih.
Ky produksion sjell një reflektim të ndjerë mbi brishtësinë e kujtesës, duke ndërthurur elementin dokumentar me një gjuhë vizuale që ngjan me përrallën.
Filmi mban firmën e regjisores dhe skenaristes Dea Gjinovci, ndërsa producent është Ilir Hasanaj. Në rolet kryesore paraqiten Asllan Gjinovci dhe Leart Gjinovci, të shoqëruar nga aktorë të tjerë nga Makermali dhe Skenderaj.
Në ekipin krijues veçohen emra të njohur si Samir Karahoda dhe Samir Ljuma në kinematografi, Valmira Hyseni në produksion, si dhe një grup i gjerë profesionistësh nga Kosova, Zvicra, Franca dhe SHBA. Muzikën origjinale e ka realizuar Gael Kyriakidis me vokale arbëreshe, ndërsa për ngjyrat është kujdesur Raphaël Dubach.
Filmi është bashkë-produksion i Astrae Productions, Unseen Films, Haut et Court Doc, Facet (US) dhe RTS, me mbështetje nga institucione të rëndësishme si Suissimage, Sundance Documentary Fund, Cineforom, Qendra Kinematografike e Kosovës, si dhe nga komuna të ndryshme në Kosovë e Zvicër.
Përndryshe, premiera në Cyrih u prit me interes të madh, duke shënuar një hap të rëndësishëm për prezencën e kinematografisë kosovare në arenën ndërkombëtare. /A.Z/UBT News/
Lifestyle
30 shtatori – Dita Kombëtare e dashurisë për njerëzit
Published
1 day agoon
September 30, 2025By
UBT News
Çdo vit, më 30 shtator, shënohet Dita Kombëtare e Dashurisë për Njerëzit (National Love People Day), një ditë që promovon dashurinë pa kushte dhe mirësinë njerëzore.
Ajo na fton të japim dashuri pa pritur asgjë në këmbim, duke nxjerrë në pah vlerat universale që na bashkojnë pavarësisht prejardhjes, besimit apo bindjeve tona.
Kjo ditë u shpall për herë të parë në vitin 2017 nga New Life Covenant Church në Çikago, me synimin për të përhapur idenë se dashuria duhet të praktikohet çdo ditë dhe ndaj kujtdo.
Qëllimi i saj është të frymëzojë njerëzit të tregohen zemërgjerë, të ndihmojnë komunitetin dhe të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në respekt e mirëkuptim.
Dashuria pa kushte është vlerë që gjendet në shumë tradita fetare e praktika shpirtërore, por kjo ditë na kujton se ajo duhet të reflektohet edhe në përditshmëri: një gjest i vogël mirësie, një fjalë mbështetjeje apo një akt solidariteti mund të ndryshojë ditën e dikujt dhe të krijojë një zinxhir pozitiv tek të tjerët.
Si mund ta shënojmë këtë ditë?
Duke shprehur mirënjohje për njerëzit pranë nesh.
Duke ndihmuar ata që kanë nevojë.
Duke dhuruar kohë, buzëqeshje apo fjalë të ngrohta.
Duke përhapur dashuri pa kushte në familje, shoqëri dhe komunitet.
Në një botë shpesh të mbushur me ndarje e tensione, 30 shtatori na rikujton se dashuria dhe humanizmi mbeten forcat më të fuqishme për të kapërcyer çdo pengesë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Edi Rama për Ditën e Trashëgimisë: Një pasuri që lidh të kaluarën me të ardhmen
Published
2 days agoon
September 29, 2025By
UBT News
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka përkujtuar Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore me një mesazh të veçantë dhe një dedikim mbi rëndësinë e saj për identitetin kombëtar.
Ai ndau me publikun pamje që përfaqësojnë motive tradicionale shqiptare, duke theksuar se kjo trashëgimi është një pasuri e çmuar që lidhet ngushtë me rrënjët, historinë dhe shpirtin e popullit tonë.
”Sot kremtojmë Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore, një ditë që na kujton pasurinë më të çmuar të identitetit tonë kombëtar. Trashëgimia jonë kulturore është lidhja jonë me të kaluarën, një pasqyrë e historisë dhe frymëzim për të ardhmen. Ajo na kujton rrënjët tona, traditat e gjyshërve, dhe forcon lidhjen me shpirtin e vendit tonë. Ruajtja dhe vlerësimi i saj nuk është vetëm një detyrë historike, por edhe një angazhim për të kultivuar krenarinë dhe për të trasmetuar gjallërinë e kulturës shqiptare brez pas brezi”, shkroi Rama.
Ai theksoi se ruajtja e trashëgimisë kulturore është një detyrë kolektive që kërkon bashkëpunim dhe vëmendje nga të gjithë qytetarët, institucionet dhe komunitetet, duke e bërë këtë ditë një mundësi për të reflektuar mbi vlerat që na lidhin si komb. /A.Z/UBT News/

UBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën Ndërkombëtare MBE 2025

Snapchat ndryshon! Memories nuk do të jetë më plotësisht falas

Genc Nuza delegohet nga UEFA në Conference League

Roma synon të rinovojë kontratën e Paulo Dybala-s

Robbie Williams zbulon se ka sindromën Tourette

Covey për incidentet: Asnjë prej aktiviteteve nuk lidhen drejtpërdrejt me Thaçin
Arrestohen tre të mitur në Mitrovicë të Veriut, dyshohen për lëndim të lehtë

Lautaro thyen tjetër rekord në Inter

Ekranet e palosshme të Samsung drejt një klienti nga SHBA, iPhone Fold në horizont?
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega