Lajmet

Hetimi i krimeve të luftës me katër prokurorë

Published

on

Fetah Berisha nga fshati Burim, komuna e Vushtrrisë, ka të vrarë gjatë luftës babain dhe xhaxhain, ndërsa një vëlla të zhdukur. Berisha tregon për Radion Evropa e Lirë se qëkur ka mbaruar lufta në vitin 1999, asnjë zyrtar nga sistemi i drejtësisë nuk e ka pyetur atë apo ndonjë familjar tjetër për rastin e vrasjeve dhe zhdukjes së vëllait.

Berisha theksoi se ka dëshmi për vrasjet që kanë ndodhur, por siç shprehet ai, nuk ka shpresë se kryesit e krimeve do të mund të dalin para drejtësisë.

“Në familjen tonë nuk ka marrë askush kurrfarë shënimesh dhe nuk di asgjë… sikur të mos kishte ndodhë asgjë. Nuk jemi optimistë se do të ndriçohet diçka. Me këtë ritëm të punës dhe me këtë sistem të drejtësisë, nuk presim diçka. Nëse ndërron diçka, nëse rritet numri i prokurorëve dhe gjyqtarëve, ndoshta ndryshon diçka. Përndryshe, nuk e di, kështu jemi ne [në këtë gjendje] dhe shumë familje që kanë humbur familjarët e tyre gjatë luftës”, tha Berisha.

Që nga përfundimi i luftës e deri më tash, në Kosovë, në Serbi dhe në Hagë, janë dënuar më pak se 70 persona për krime lufte.

Sipas të dhënave nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë, që ka monitoruar proceset e gjykimeve në rastet e krimeve të luftës, thuhet se deri tani, në Kosovë, për krime të luftës në procese gjyqësore, kanë qenë të përfshirë 111 persona, kurse janë dënuar vetëm 41 prej tyre.

Sipas organizatave joqeveritare që merren me ketë çështje, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës [QKRMT] dhe Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë [FDHK], institucionet e Kosovës ende nuk janë duke e marrë seriozisht trajtimin e krimeve të luftës, sepse mungojnë prokurorët për këtë çështje.

Këshilli Prokurorial i Kosovës thotë se aktualisht në Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës, janë vetëm katër prokurorë, të cilët janë duke punuar në trajtimin dhe hetimin e rasteve të krimeve të luftës. Në kuadër të Prokurorisë Speciale është departamenti i veçantë i cili merret me krimet e luftës. Ata kanë shtuar se ky këshill ka bërë shpalljen e brendshme për avancimin edhe të dy prokurorëve në këtë prokurori.

Më shumë se 13.500 persona u vranë gjatë luftës më 1998-99

Nga ana tjetër, Feride Rushiti, drejtoreshë ekzekutive në Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), thotë se për çështjen e krimeve të luftës, duhet të ketë numër më të madh dhe angazhim më të fuqishëm të prokurorëve.

Ky numër kaq i vogël i prokurorëve, vë në pah se sa me seriozitet janë trajtuar krimet e luftës dhe ky numër kaq i kufizuar i prokurorëve, vë në pah pastaj edhe moszbardhjen e krimeve të luftës dhe mosndëshkimin e gjithë atyre krimeve”, tha Rushiti.

Sipas të dhënave të Fondit për të Drejtën Humanitare, gjatë luftës në Kosovë në vitet 1998 dhe 1999, janë vrarë më shumë se 13.500 njerëz, shumica dërmuese e të cilëve ishin civilë shqiptarë.

Muaji më i përgjakshëm ishte prilli i vitit 1999 kur u vranë 4,082 persona.

Bekim Blakaj nga Fondi për të Drejtën Humanitare, thotë për Radion Evropa e Lirë se është e pakuptueshme se pse në Departamentin për Krime Lufte në Prokurorinë Speciale, aq pak prokurorë merren me krimet e luftës.

“Por, ne nuk besojmë se mjafton vetëm rritja e numrit të prokurorëve, sigurisht se ata duhet të përkrahen edhe me staf tjetër. Vetë fakti apo informatat që vijnë nga kjo prokurori, tregojnë se është e domosdoshme që të rritet numri, sepse ata kanë trashëguar shumë lëndë nga EULEX-i”, tha Blakaj.

Në Serbi, për krimet të luftës në Kosovës, janë dënuar 17 persona me vendim të formës së prerë, ku dy nga ta kanë qenë shqiptarë.

Ndërsa, në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi, me seli në Hagë të Holandës, janë dënuar tetë persona, nga ta dy shqiptarë, pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

site logo

KërkoAKTUALE

Hetimi i krimeve të luftës me katër prokurorë

42 minuta më herët

Në grua shqiptare ecën mes varreve të viktimave të masakrës së Mejës. Foto nga arkivi.
Në grua shqiptare ecën mes varreve të viktimave të masakrës së Mejës. Foto nga arkivi.

Komentet

Fetah Berisha nga fshati Burim, komuna e Vushtrrisë, ka të vrarë gjatë luftës babain dhe xhaxhain, ndërsa një vëlla të zhdukur. Berisha tregon për Radion Evropa e Lirë se qëkur ka mbaruar lufta në vitin 1999, asnjë zyrtar nga sistemi i drejtësisë nuk e ka pyetur atë apo ndonjë familjar tjetër për rastin e vrasjeve dhe zhdukjes së vëllait.

Berisha theksoi se ka dëshmi për vrasjet që kanë ndodhur, por siç shprehet ai, nuk ka shpresë se kryesit e krimeve do të mund të dalin para drejtësisë.

“Në familjen tonë nuk ka marrë askush kurrfarë shënimesh dhe nuk di asgjë… sikur të mos kishte ndodhë asgjë. Nuk jemi optimistë se do të ndriçohet diçka. Me këtë ritëm të punës dhe me këtë sistem të drejtësisë, nuk presim diçka. Nëse ndërron diçka, nëse rritet numri i prokurorëve dhe gjyqtarëve, ndoshta ndryshon diçka. Përndryshe, nuk e di, kështu jemi ne [në këtë gjendje] dhe shumë familje që kanë humbur familjarët e tyre gjatë luftës”, tha Berisha.

Që nga përfundimi i luftës e deri më tash, në Kosovë, në Serbi dhe në Hagë, janë dënuar më pak se 70 persona për krime lufte

Sipas të dhënave nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë, që ka monitoruar proceset e gjykimeve në rastet e krimeve të luftës, thuhet se deri tani, në Kosovë, për krime të luftës në procese gjyqësore, kanë qenë të përfshirë 111 persona, kurse janë dënuar vetëm 41 prej tyre.

Sipas organizatave joqeveritare që merren me ketë çështje, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës [QKRMT] dhe Fondi për të Drejtën Humanitare në Kosovë [FDHK], institucionet e Kosovës ende nuk janë duke e marrë seriozisht trajtimin e krimeve të luftës, sepse mungojnë prokurorët për këtë çështje.

Këshilli Prokurorial i Kosovës thotë se aktualisht në Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës, janë vetëm katër prokurorë, të cilët janë duke punuar në trajtimin dhe hetimin e rasteve të krimeve të luftës. Në kuadër të Prokurorisë Speciale është departamenti i veçantë i cili merret me krimet e luftës. Ata kanë shtuar se ky këshill ka bërë shpalljen e brendshme për avancimin edhe të dy prokurorëve në këtë prokurori.

Më shumë se 13.500 persona u vranë gjatë luftës më 1998-99

Nga ana tjetër, Feride Rushiti, drejtoreshë ekzekutive në Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), thotë se për çështjen e krimeve të luftës, duhet të ketë numër më të madh dhe angazhim më të fuqishëm të prokurorëve.LEXONI EDHE KËTË:Arkivimi i krimeve seksuale të luftës për të ngritur padi

“Ky numër kaq i vogël i prokurorëve, vë në pah se sa me seriozitet janë trajtuar krimet e luftës dhe ky numër kaq i kufizuar i prokurorëve, vë në pah pastaj edhe moszbardhjen e krimeve të luftës dhe mosndëshkimin e gjithë atyre krimeve”, tha Rushiti.

Sipas të dhënave të Fondit për të Drejtën Humanitare, gjatë luftës në Kosovë në vitet 1998 dhe 1999, janë vrarë më shumë se 13.500 njerëz, shumica dërmuese e të cilëve ishin civilë shqiptarë.

Muaji më i përgjakshëm ishte prilli i vitit 1999 kur u vranë 4,082 persona.

Bekim Blakaj nga Fondi për të Drejtën Humanitare, thotë për Radion Evropa e Lirë se është e pakuptueshme se pse në Departamentin për Krime Lufte në Prokurorinë Speciale, aq pak prokurorë merren me krimet e luftës.

“Por, ne nuk besojmë se mjafton vetëm rritja e numrit të prokurorëve, sigurisht se ata duhet të përkrahen edhe me staf tjetër. Vetë fakti apo informatat që vijnë nga kjo prokurori, tregojnë se është e domosdoshme që të rritet numri, sepse ata kanë trashëguar shumë lëndë nga EULEX-i”, tha Blakaj.

Në Serbi, për krimet të luftës në Kosovës, janë dënuar 17 persona me vendim të formës së prerë, ku dy nga ta kanë qenë shqiptarë.

Ndërsa, në Gjykatën Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi, me seli në Hagë të Holandës, janë dënuar tetë persona, nga ta dy shqiptarë, pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.LEXONI EDHE KËTË:I dënuari për krime lufte, në Ushtrinë e Serbisë edhe pas vendimit gjyqësor

Këshilltarja e përhershme ligjore në Departamentin Amerikan të Drejtësisë, Lana Morton-Owens, në një intervistë për emisionin për sundim të ligjit ‘Iustitia’, thotë se Kosova ka trashëguar rreth 1,000 raste te krimeve të luftës nga UNMIK-u dhe EULEX-i.

“Këta prokurorë janë vendosur në një pozitë jo të drejtë, sepse ata kanë trashëguar gjithë këto raste dhe ato janë rreth 15 vjet të vjetra. Unë mendoj se ka pasur pak përmirësim dhe duhet të ketë edhe më shumë. Ne dëgjojmë shumë biseda nga politikanë të ndryshëm, se si do të krijojnë institucione të reja dhe duan të bëjnë shumë gjëra kur flitet për krime lufte, mirëpo nuk dëgjoni shumë për vendosjen e më shumë burimeve në prokurori dhe polici, për t’u siguruar se ata kanë çka iu duhet për t’i sjellë këto raste në gjykatë”, tha Morton-Owens.

Këshilli Prokurorial i Kosovës, në një përgjigje per Radion Evropa e Lirë, ka thënë se në planet e punës dhe politikat e veta, në vazhdimësi e ka fuqizimin e prokurorive me kapacitete të reja njerëzore.

Bota

Komiteti i OKB-së: Metodat e luftës të Izraelit ngjasojnë me gjenocid

Published

on

Komiteti i posaçëm i Kombeve të Bashkuara ka akuzuar Izraelin për përdorimin e metodave lufte që përkojnë me karakteristikat e gjenocidit gjatë operacioneve të tij ushtarake në Rripin e Gazës. Në një raport të publikuar më 14 nëntor 2024, komiteti theksoi se veprimet e Izraelit, përfshirë “përdorimin e urisë si metodë lufte” dhe shkatërrimin e shërbimeve themelore, po shkaktojnë një katastrofë të madhe humanitare dhe mjedisore në këtë rajon.

Komiteti, i cili ka hetuar për dekada shkeljet e të drejtave të njeriut në territoret palestineze, shprehu shqetësimin e tij për numrin e madh të viktimave civile dhe kushtet e jetesës për palestinezët. Sipas raportit, Izraeli ka shkaktuar vdekje, uri dhe lëndime të rënda përmes rrethimit të Gazës, pengimit të ndihmave humanitare dhe sulmeve të shënjestruara, pavarësisht thirrjeve të vazhdueshme nga OKB-ja dhe urdhrave të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.

Në raport, Komiteti i OKB-së tha se metodat e luftës që përdor Izraeli “përkojnë me karakteristikat e gjenocidit”, duke përfshirë përdorimin e urisë si një “armë” dhe ndëshkimin kolektiv të popullsisë palestineze. Dëshmitë nga terreni tregojnë se veriu i Gazës është përfshirë nga një situatë ekstreme urie, e cila po përkeqësohet me kalimin e kohës.

Një tjetër çështje e ngritur nga komiteti është shkatërrimi i infrastrukturës thelbësore të Gazës, përfshirë sistemet e ujit, kanalizimeve dhe furnizimin me ushqime. Raporti nënvizon se bombardimet ajrore izraelite kanë shkatërruar mbi 25,000 tonë mjete shpërthyese, një sasi që është e barabartë me dy bomba bërthamore, duke shkaktuar një krize mjedisore dhe shëndetësore që do të ketë pasoja afatgjata për brezat e ardhshëm.

Komiteti shprehu gjithashtu shqetësim për përdorimin e inteligjencës artificiale nga Izraeli për avancimin e sistemeve të tij të shënjestrimit gjatë operacioneve ushtarake. Ky përdorim i teknologjisë ka ngritur pyetje rreth ndikimit të saj në shkallën dhe precizitetin e sulmeve, që shpesh kanë shënjestruar civilët dhe objektet civile.

Në fund, Komiteti i OKB-së bëri thirrje për një reagim urgjent nga shtetet e tjera për të ndërprerë luftën dhe për të ushtruar presion ndaj Izraelit, duke theksuar se disa shtete po vazhdojnë të ofrojnë mbështetje ushtarake dhe ndihmë tjetër, pavarësisht shkeljeve të drejta të njeriut dhe shkatërrimeve të shkaktuara në Gaza./REL/

Continue Reading

Bota

Kroacia planifikon të blejë 394 raketa HIMARS me rreze veprimi deri në 80 km

Published

on

Kroacia ka njoftuar planet për blerjen e një sërë raketash GMLRS, me rreze veprimi deri në 80 km, për sistemin raketor HIMARS, një hap i rëndësishëm në modernizimin e forcave të saj të armatosura. Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes, Branko Hrg, ka bërë të ditur se do të blihen gjithsej 394 raketa GMLRS, që janë pjesë e një marrëveshjeje të mundshme për forcimin e kapaciteteve ushtarake të Kroacisë.

Hrg shpjegoi se ky prokurim është pjesë e një iniciative më të gjerë për modernizimin e ushtrisë kroate, duke theksuar rëndësinë e rritjes së ndarjes së fondeve për mbrojtjen. Ai bëri një krahasim me vitin 2016, duke theksuar se buxheti për mbrojtjen ka pësuar një rritje prej 142% që nga ajo periudhë. “Aktualisht, ne jemi në përputhje me standardet e NATO-s për ndarjen e fondeve, me 2% të GDP-së për mbrojtjen dhe 20% për pajisjet ushtarake,” tha Hrg.

Në lidhje me blerjen e raketave për HIMARS, Hrg nënvizoi se sistemi HIMARS është një nga teknologjitë më moderne dhe se, si pjesë e bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara, procesi i prokurimit është i qartë dhe i njohur. Ai e përshkroi HIMARS si një sistem shumë efikas dhe të besueshëm për forcën e tij raketore.

Kur u pyet se pse Kroacia nuk ka vendosur të blejë raketa me rreze më të gjatë, si ER GMLRS apo ATACMS, Hrg e sqaroi këtë duke theksuar se Kroacia nuk ka “afinitete sulmi” dhe nuk ka nevojë për raketa me rreze të gjata që mund të mbulonin territore të largëta. Megjithatë, ai nuk e përjashtoi mundësinë e blerjes së këtyre raketave në të ardhmen, duke lënë hapësirë për mundësi të tjera nëse situata strategjike kërkon një ndryshim të kursit.

Ky hap i Kroacisë për të forcuar kapacitetet e saj ushtarake është një pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të vendit për të rritur standardet e mbrojtjes dhe për të kontribuar më shumë në sigurinë e përgjithshme të Aleancës së NATO-s, duke i dhënë prioritet teknologjive moderne dhe sistemeve raketore efikase./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Lajmet

BE-ja e gjobit Meta-n me gati 800 milionë euro për praktika “abuzive”

Published

on

By

Komisioni Evropian e ka gjobitur të enjten Meta-n, kompaninë që zotëron Facebook-un, me 797.72 milionë euro, për shkak të praktikave abuzive nga të cilat përfitoi tregu online në Facebook, i njohur si Martkerplace.

Komisioni Evropian e gjobiti Meta-n… për shkeljen e rregullave të BE-së duke e lidhur shërbimin e vet online për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, me rrjetin e vet social personale, Facebook, dhe duke vendosur kushte të padrejta komerciale ndaj shërbimeve të tjera online për reklama të klasifikuara”, tha Komisioni Evropian.

Meta njoftoi se do të ankohet ndaj këtij vendimi, por në ndërkohë, do të bashkëpunojë dhe do të punojë pa humbur kohë për të gjetur zgjidhje për adresimin e çështjeve të ngritura.

Ky vendim i Komisionit Evropian vjen dy vjet pasi ai e kishte akuzuar gjigantin amerikan të teknologjisë se i kishte dhënë përparësi të padrejtë shërbimit të vet për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, duke i bashkuar dy shërbimet.

Bashkimi Evropian nisi një hetim formal ndaj dyshimeve për sjellje kundër konkurrencës nga Facebook në qershor 2021. Në dhjetor 2022, BE-ja ngriti shqetësime se Meta e lidh rrjetin e vet social mbizotërues, Facebook, me shërbimet e veta online për reklama të klasifikuara.

Facebook e lansoi tregun online Marketplace në vitin 2016 dhe e zgjeroi atë në disa vende evropiane një vit më pas.

BE-ja argumenton se Meta ua imponon Facebook Marketplace njerëzve të cilët e përdorin Facebook-un me një “lidhje” të jashtëligjshme, por Meta tha se ky argument e shpërfill faktin se përdoruesit e Facebook-ut mund të zgjedhin nëse duan të shkojnë në Marketplace, dhe shumë prej tyre nuk e bëjnë.

Meta tha se Komisioni Evropian pretendoi se Marketplace ka mundësi ta pengojë rritjen e tregjeve të mëdha të reja online në BE, por nuk gjeti prova për të dëshmuar se kjo i dëmton konkurrentët.

Continue Reading

Lajmet

​Etiopia regjistron 7.3 milionë raste malarie për gati 10 muaj

Published

on

By

Më shumë se 7.3 milionë njerëz u diagnostikuan me malarie dhe 1.157 vdekje u raportuan në Etiopi nga 1 janari deri më 20 tetor, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).

Në raport thuhet se ky është numri më i lartë i rasteve vjetore të regjistruara në shtatë vjetët e fundit të shkaktuara nga pickimi i mushkonjave femra të infektuara Anopheles.

Transmetimi i malaries është gjithashtu i mundur përmes transfuzionit të gjakut, transplantimit të organeve ose ndarjes së gjilpërave ose shiringave të kontaminuar me gjak të infektuar. Sëmundja gjithashtu mund të transmetohet nga nëna te fëmija para ose gjatë lindjes.

Malaria paraqet një sfidë të rëndësishme të shëndetit publik në Etiopi, ku afërsisht 75% e masës tokësore konsiderohet të jetë endemike e sëmundjes, tha OBSH.

“Rreth 69% e popullsisë në këto zona përballen me rrezikun e infeksionit ku shpërthimet periodike kontribuojnë në deri në 20 për qind të vdekjeve në mesin e fëmijëve nën moshën pesë vjeç,” thuhet në raport.

OBSH tha se po ofron mbështetje për Ministrinë e Shëndetësisë së Etiopisë në koordinimin e përpjekjeve të reagimit ndaj malaries përmes platformave të integruara së bashku me një strukturë të menaxhimit të incidenteve shumë emergjente.

Continue Reading

Të kërkuara