

Lajmet
52 vjet nga Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe
Published
11 months agoon
By
EAd SulMë 20 nëntor të vitit 1972, u mbajt Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe, një ngjarje me rëndësi të jashtëzakonshme për zhvillimin dhe unifikimin e gjuhës shqipe në të gjitha trevat ku ajo flitet. Ky kongres, i cili u zhvillua deri më 25 nëntor të atij viti, shënoi një hap të madh drejt kristalizimit të një norme të përbashkët gjuhësore, një nevojë e ndjeshme e kohës, që do të kishte një ndikim të thellë në jetën kulturore dhe edukative të shqiptarëve.
Në punimet e Kongresit morën pjesë 87 delegatë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi, përfshirë edhe përfaqësues të diasporës shqiptare, si arbëreshët nga Italia. Ata përfaqësonin shkencën, arsimin dhe kulturën shqiptare, dhe në mes të tyre spikatën emra të njohur të fushave të linguistikës, letërsisë dhe kulturës shqiptare. Disa nga delegatët më të shquar që kontribuan me intelektin e tyre dhe autoritetin shkencor ishin: Aleks Buda, Androkli Kostallari, Bedri Dedja, Dhimitër Shuteriqi, Eqrem Çabej, Idriz Ajeti dhe Josif Ferrari.
Kongresi kishte si synim kryesor përcaktimin e parimeve dhe drejtimeve kryesore për hartimin e rregullave të drejtshkrimit dhe për arritjen e një gjuhe letrare të njësuar, e cila do të mundësonte që shqiptarët, kudo që jetojnë, të flasin dhe shkruajnë njëlloj. Ky ishte një projekt i guximshëm dhe thelbësor për ruajtjen e identitetit kombëtar dhe zhvillimin e mëtejshëm të gjuhës shqipe si mjet komunikimi dhe shprehje të kulturës.
Në këtë kontekst, Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe u paraqit si një kurorëzim i përpjekjeve të rilindësve dhe i Komisionit Letar të Shqipërisë, i cili kishte filluar punën për unifikimin e gjuhës së shkruar që nga periudha e Rilindjes. Drejtshkrimi i njësuar i gjuhës shqipe nuk ishte thjesht një përpjekje teknike për standardizimin e gramatikës dhe ortografisë, por një hap thelbësor për kristalizimin e normës letrare kombëtare. Kjo normë përfshinte të gjitha hallkat kryesore të gjuhës, duke u përfshirë në strukturën fonetike, gramatikore, fjalëformuese dhe leksikore.
Në këtë proces të rëndësishëm, një rol të veçantë ka luajtur delegacioni nga Prishtina, i cili kontribuoi me ide dhe standarde të rëndësishme për unifikimin e gjuhës. Kongresi i Drejtshkrimit erdhi pas një takimi të rëndësishëm që u mbajt në Prishtinë, ku u morën disa vendime dhe u përcaktuan standarde gjuhësore të cilat do të ndikonin drejtpërdrejt në formimin e një norme të përbashkët, e cila do të shërbente si udhërrëfyes për brezat që do të vinin.
Ky Kongres ishte një ngjarje që ndikoi në pasurimin dhe zhvillimin e mëtejshëm të gjuhës shqipe, duke e bërë atë më të fuqishme, më të njohur dhe më të unifikuar në të gjitha trevat shqiptare. Dhe, 52 vjet pas këtij kongresi, gjuha shqipe vazhdon të mbetet një nga elementët më të rëndësishëm të identitetit tonë kombëtar, duke ruajtur pastërtinë dhe pasurinë e saj, si pasuri e çdo shqiptari, kudo që ai ndodhet./UBTNews/
Lajmet
Kosova mund të shkojë në Botëror nëse i grumbullon katër pikë në ndeshjet e nëntorit
Published
8 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Kombëtarja e Kosovës e bëri një hap gjigant drejt pozitës së dytë në grup në kualifikimet e Botërorit 2026.
Dardanët e mposhtën Suedinë në udhëtim me rezultat minimal, 1:0, ndërsa paraprakisht muajin e kaluar e kishin mundur të njëjtin kundërshtar me rezultat 2:0 në “Fadil Vokrri”.
Vedat Muriqi me shokë i kanë grumbulluar 7 pikë, 3 më pak se Zvicra, e cila është lidere me 10 pikë.
Deri në fund të kualifikimeve të Botërorit kanë mbetur për t’u luajtur edhe nga dy lojë për secilën Kombëtare në muajin nëntor.
Situata momentale në grup ia lejon Kosovës që ta synojë edhe vendin e parë, që do të thoshte kualifikim direkt në Kupën e Botës, e cila do të mbahet vitin tjetër në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në Kanada dhe në Meksikë.
Ndonëse do të jetë një mision i vështirë, ai nuk është edhe i pamundur.
Por, për ta arritur këtë, Kosovës nuk do t’i mjaftojnë dy fitore në nëntor, të cilat i ka të obligueshme.
Pra, me fitore të Dardanëve ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës dhe me kusht që Helvetikët të mos e fitojnë paraprakisht lojën me Suedinë në muajin tjetër (barazim ose humbje), e natyrisht të humbin edhe nga Kosova, trupa e Franco Fodës me këtë rast do ta shkruante historinë duke shkuar direkt në Botëror.
Në versionin tjetër, Kosova mund të shkojë në Botëror nëse i grumbullon katër pikë në ndeshjet e nëntorit, e me kusht që Granit Xhaka me shokë t’i humbin dy takimet, me Suedinë dhe me Kosovën./S.K/EO/
Lajmet
Suedia shkarkon trajnerin pas humbjes me Kosovën
Published
9 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Duket se humbja e Suedisë ndaj Kosovës ka qenë pika e fundit për trajnerin Jon Dahl Tomasson, sepse Federata Suedeze e Futbollit ka vendosur ta shkarkojë trajnerin danez nga detyra e përzgjedhësit të kombëtares.
Suedia ka vetëm një pikë pas katër ndeshjeve në kualifikueset e Kupës së Botës dhe ndodhet në vendin e fundit të grupit, që kryesohet nga Zvicra.
“Vendimi i marrë nga Shoqata Suedeze e Futbollit bazohet në faktin se ekipi kombëtar i meshkujve nuk ka dhënë rezultatet që shpresonim. Ende ka një shans për një ndeshje eliminatore në mars dhe përgjegjësia jonë është të sigurohemi që të kemi kushtet më të mira të mundshme për të qenë në gjendje të arrijmë në finalen e Kupës së Botës. Në këtë drejtim, ne besojmë se kërkohet një udhëheqje e re në formën e një trajneri të ri të kombëtares,” deklaroi Simon Åström, kryetar i SvFF.
Tomasson mori drejtimin e ekipit në mars të vitit 2024 dhe gjatë kësaj periudhe ka arritur nëntë fitore gjithsej.
Sipas raportimeve, ish-lojtari Kim Källström ka njoftuar futbollistët e kombëtares për vendimin dhe emrat që përfliten si zëvendësues të mundshëm janë Graham Potter, Olof Mellberg dhe Peter Gerhardsson.
Suedia ka edhe dy ndeshje të mbetura në kualifikueset e nëntorit, ndaj Zvicrës dhe Sllovenisë./S.K/KP/

Presidenti i FIFA-s, Gianni Infantino, ka premtuar mbështetje për rindërtimin e infrastrukturës së futbollit në Gaza, pas shkatërrimeve të shkaktuara nga lufta. Ai e bëri këtë zotim pas samitit të paqes të mbajtur në Sharm El-Sheikh të Egjiptit, ku morën pjesë mbi 20 udhëheqës botërorë.
“Është shumë e rëndësishme që FIFA të ndihmojë në këtë proces paqeje dhe të japë shpresë përmes futbollit,” tha Infantino. Ai shtoi se organizata do të ndihmojë në rindërtimin e stadiumeve, fushave dhe objekteve të tjera sportive në Gaza, si dhe do të krijojë programe për fëmijët dhe të rinjtë.”, tha Infantino.
FIFA planifikon gjithashtu të krijojë një fond për ndërtimin e mini-fushave dhe një arenë të re FIFA Arena në rajon, duke ftuar partnerë ndërkombëtarë të bashkohen në këtë nismë.
Ndërkohë, Federata Palestinaze e Futbollit (PFA) ka kërkuar që FIFA të pezullojë Izraelin, duke akuzuar për diskriminim dhe përfshirje të klubeve në territoret e pushtuara.
Çështja ndodhet ende në shqyrtim nga Këshilli i FIFA-s dhe nuk është marrë ende asnjë vendim përfundimtar./S.K/KP/
Lajmet
Barcelona merr një goditje të rëndë para El Clásico
Published
11 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Sulmuesi polak Robert Lewandowski është dëmtuar gjatë grumbullimit me Poloninë dhe do të mungojë për rreth katër javë, duke i lënë kështu Barcelonës një goditje të rëndë para “El Clásico” së 26 tetorit.
Testet mjekësore kanë konfirmuar një këputje të kofshës së pasme në këmbën e majtë.
Lewandowski, që shënoi në fitoren 2-0 të Polonisë ndaj Lituanisë, ka zhvilluar këtë sezon 431 minuta me Barcelonën duke realizuar katër gola.
Përveç tij, skuadra katalanase do të jetë pa portierin Joan García, ndërsa Raphinha dhe Dani Olmo mbeten në dyshim për shkak dëmtimeve.
Trajneri Hansi Flick pritet të rikthejë Ferran Torres, Fermín López dhe Lamine Yamal, të cilët janë rikuperuar dhe mund të jenë gati për ndeshjen ndaj Gironas këtë fundjavë./S.K/KP/

Kosova mund të shkojë në Botëror nëse i grumbullon katër pikë në ndeshjet e nëntorit

Suedia shkarkon trajnerin pas humbjes me Kosovën

Infantino jep premtim të madh në Gaza

OBSH paralajmëron përhapje shqetësuese të infeksioneve rezistente ndaj antibiotikëve

Princi dhe Princesha e Uellsit habitin me veprimin

“Oda Dibrane” – Festivali që bashkoi shqiptarët përmes trashëgimisë kulturore

Barcelona merr një goditje të rëndë para El Clásico

Stafi i Fakultetit të Stomatologjisë në UBT merr pjesë në kongresin e OEGAO në Austri

Eminem po bëhet gjysh për herë të dytë
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën