Kulturë

52 vjet nga Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe

Published

on

Më 20 nëntor të vitit 1972, u mbajt Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe, një ngjarje me rëndësi të jashtëzakonshme për zhvillimin dhe unifikimin e gjuhës shqipe në të gjitha trevat ku ajo flitet. Ky kongres, i cili u zhvillua deri më 25 nëntor të atij viti, shënoi një hap të madh drejt kristalizimit të një norme të përbashkët gjuhësore, një nevojë e ndjeshme e kohës, që do të kishte një ndikim të thellë në jetën kulturore dhe edukative të shqiptarëve.

Në punimet e Kongresit morën pjesë 87 delegatë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi, përfshirë edhe përfaqësues të diasporës shqiptare, si arbëreshët nga Italia. Ata përfaqësonin shkencën, arsimin dhe kulturën shqiptare, dhe në mes të tyre spikatën emra të njohur të fushave të linguistikës, letërsisë dhe kulturës shqiptare. Disa nga delegatët më të shquar që kontribuan me intelektin e tyre dhe autoritetin shkencor ishin: Aleks Buda, Androkli Kostallari, Bedri Dedja, Dhimitër Shuteriqi, Eqrem Çabej, Idriz Ajeti dhe Josif Ferrari.

Kongresi kishte si synim kryesor përcaktimin e parimeve dhe drejtimeve kryesore për hartimin e rregullave të drejtshkrimit dhe për arritjen e një gjuhe letrare të njësuar, e cila do të mundësonte që shqiptarët, kudo që jetojnë, të flasin dhe shkruajnë njëlloj. Ky ishte një projekt i guximshëm dhe thelbësor për ruajtjen e identitetit kombëtar dhe zhvillimin e mëtejshëm të gjuhës shqipe si mjet komunikimi dhe shprehje të kulturës.

Në këtë kontekst, Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe u paraqit si një kurorëzim i përpjekjeve të rilindësve dhe i Komisionit Letar të Shqipërisë, i cili kishte filluar punën për unifikimin e gjuhës së shkruar që nga periudha e Rilindjes. Drejtshkrimi i njësuar i gjuhës shqipe nuk ishte thjesht një përpjekje teknike për standardizimin e gramatikës dhe ortografisë, por një hap thelbësor për kristalizimin e normës letrare kombëtare. Kjo normë përfshinte të gjitha hallkat kryesore të gjuhës, duke u përfshirë në strukturën fonetike, gramatikore, fjalëformuese dhe leksikore.

Në këtë proces të rëndësishëm, një rol të veçantë ka luajtur delegacioni nga Prishtina, i cili kontribuoi me ide dhe standarde të rëndësishme për unifikimin e gjuhës. Kongresi i Drejtshkrimit erdhi pas një takimi të rëndësishëm që u mbajt në Prishtinë, ku u morën disa vendime dhe u përcaktuan standarde gjuhësore të cilat do të ndikonin drejtpërdrejt në formimin e një norme të përbashkët, e cila do të shërbente si udhërrëfyes për brezat që do të vinin.

Ky Kongres ishte një ngjarje që ndikoi në pasurimin dhe zhvillimin e mëtejshëm të gjuhës shqipe, duke e bërë atë më të fuqishme, më të njohur dhe më të unifikuar në të gjitha trevat shqiptare. Dhe, 52 vjet pas këtij kongresi, gjuha shqipe vazhdon të mbetet një nga elementët më të rëndësishëm të identitetit tonë kombëtar, duke ruajtur pastërtinë dhe pasurinë e saj, si pasuri e çdo shqiptari, kudo që ai ndodhet./UBTNews/

 

Magazinë

Van Damme thotë se ka simpati për Putinin: Dua të shkoj në Rusi dhe të bëhem ambasador i paqes atje

Published

on

Në një video të publikuar në Telegram nga gazetarja pro-ruse me origjinë nga Ukraina, Diana Panchenko, aktori dhe ish-bodybuilderi Jean-Claude Van Damme i është drejtuar presidentit rus Vladimir Putin me një mesazh të pazakontë, duke shprehur dëshirën për të vizituar Rusinë si një “ambasador i paqes”.

Panchenko, e cila më 2023 u akuzua për tradhti nga Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës, ndau videon ku Van Damme shprehet se është i gatshëm të shkojë në Rusi për të përçuar mesazhe paqeje.

“Ne duam të vijmë në Rusi. Do të përpiqemi ta bëjmë këtë ashtu siç dëshironi ju, si një ambasador i paqes. Do ta doja shumë këtë… Do të ishte nder për mua të mbaja një titull të tillë”, – tha aktori belg.

Më tej, ylli i filmave aksion rrëfen një histori disi të çuditshme për një takim të mëparshëm me Putinin në një ngjarje të arteve marciale në Sochi, ku, sipas tij, “këpucët e tyre u prekën”. Van Damme ka vizituar më parë Rusinë në vitet 2007 dhe 2010, duke marrë pjesë në aktivitete të ndryshme kulturore dhe sportive.

Në fund të videos, i njohur si “Muskujt nga Brukseli”, ai përmbyll mesazhin me fjalët: “Le ta bëjmë këtë. Ambasador i paqes. Nuk do të flasim për politikë – vetëm për paqe, sport dhe lumturi. Ju duam shumë”.

Van Damme mbyll mesazhin duke dërguar një puthje drejt Rusisë dhe një tjetër “të madhe për Putinin dhe familjen e tij”.

Përtej deklaratave të shprehura me adhurim, Jean-Claude Van Damme është përfshirë në një skandal që ka tërhequr vëmendjen e mediave. Fillim këtij muaji, aktori u përfol se kishte pasur një takim me disa persona të dyshuar për trafikim seksual që i ofruan “dhuratë” pesë modele rumune për marrëdhënie seksuale. Ish-kryeministri italian Silvio Berlusconi, Jean Claude Van Damme dhe Vladimir Putin në Shën Petersburg, Rusi – 14 prill 2007 (Foto: AP)

Drejtoria për Hetimin e Krimit të Organizuar dhe Terrorizmit në Rumani thuhet se ka dorëzuar një kallëzim penal ndaj Van Damme, duke pretenduar se ngjarja ka ndodhur në Kanë, ndonëse pa specifikuar një datë të saktë. Sipas avokatit Adrian Cuculis, i cili përfaqëson një prej viktimave të supozuara:

“Në një ngjarje të organizuar nga Jean-Claude Van Damme në Kanë, disa shtetas rumunë – aktualisht nën hetim për krijimin e një grupi kriminal dhe shfrytëzim prostitucioni – dyshohet se i kanë ofruar Van Damme pesë gra rumune, modele të njohura në vendin e tyre, për marrëdhënie seksuale”.

Ai shtoi se “personi që i ka marrë këto ‘shërbime’ ka qenë në dijeni të gjendjes së tyre”.

Van Damme ka mohuar çdo përfshirje të qëllimshme në këtë çështje, duke deklaruar përmes agjentit të tij, Patrick Goavec, se akuzat janë “të pabazuara”.

“Jemi informuar për disa artikuj që flasin për një lidhje të supozuar në Kanë që përfshin zotin Jean-Claude Van Damme”, thuhet në deklaratë. “Faktet e raportuara janë qesharake dhe të pavërteta. Z. Van Damme nuk dëshiron të komentojë apo të ushqejë këtë thashethem, i cili është po aq absurd sa edhe i pabazë”. 

Continue Reading

Magazinë

Jennifer Lopez pas divorcit bleu rezidencë 18 milionë dollarë?

Published

on

Pasi finalizoi divorcin e saj me aktorin Ben Affleck, Jennifer Lopez bleu një shtëpi të re prej 18 milionë dollarësh, shkruan Page Six.

Burimet raportuan  se 55-vjeçarja ka blerë një vilë në ndërtesat e reja pranë Los Anxhelosit.

Këngëtarja e “Let’s Get Loud” ka qenë duke kërkuar një shtëpi që pranverën e kaluar, pikërisht në momentin kur martesa e saj me Ben u shkatërrua.

Lopez dhe fituesi i Oscar, 52 vjeç, e finalizuan divorcin e tyre në janar, më pak se pesë muaj pasi ajo paraqiti kërkesën për t’i dhënë fund martesës së tyre dyvjeçare.

 

Continue Reading

Magazinë

“Miliona dollarë borxhe”/ Justin Bieber në krizë të thellë financiare?

Published

on

Njerëzit të afërt të Justin Bieber janë shumë të shqetësuar për këngëtarin.

“Ai po përballet me shumë demonë të ndryshëm tani”, thotë burimi, sipas medias së njohur ‘People‘. “Ai po merr disa vendime vërtet të këqija kohët e fundit, duke ndikuar më tej në miqësi, para dhe biznes.”

Ndër faktorët stresues me të cilët po merret Bieber janë gjyqi i Sean “Diddy” Combs (me të cilin ishte i lidhur në mesin e viteve 2010) dhe marrëdhëniet e tij të tensionuara me ish-menaxherin Scooter Braun, i cili njoftoi tërheqjen e tij në 2024.

Bieber gjithashtu ka ndërprerë publikisht lidhjet me markën e tij të modës Drew House.

“Unë Justin Bieber nuk jam më i përfshirë në këtë markë. Drew House nuk përfaqëson mua, familjen apo jetën time,” shkroi ai më 10 prill.”

Burimet pohuan se artisti kishte mbetur me miliona dollarë borxhe pasi anuloi turneun e tij në 2022. /UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Kjo është mënyra më e mirë e përgatitjes së kafes

Published

on

Provojeni në mënyrën e vjetër, më të mirë kurrë nuk keni pasur rastin të pini! Ka diçka të veçantë në kafen turke.

E para dhe themelorja, për kafe të mirë turke është e nevojshme përzierja cilësore e mos kurseni në të, pini për t’u kënaqur, jo vetëm sa për ta pirë.

E dyta, pakkush e di që për kafen turke për fillim uji nuk duhet të vlojë!

Në xhezve uji nxehet deri mu para vlimit, pastaj hiqet nga zjarri. Një pjesë e ujit qitet në filxhan, ndërkaq në pjesën tjetër shtohet kafja (nga një lugë të vogël të plotë për çdo filxhan apo më shumë nëse filxhanët janë të mëdhenj apo nëse dëshironi kafe shumë të fortë).

Përzieni të mos mbeten droçka, ktheni në zjarr, kur të bymehet deri në skajin e xhezves hiqeni nga zjarri e shtoni ujin të cilin e keni qitur në filxhan.

Sërish ktheni në zjarr e lëreni të vlojë. Hiqeni nga zjarri, prisni pak e shtoni një lugë ujë të ftohtë, kafja do të jetë e gatshme për t’u pirë.

Gabimet themelore te përgatitja e kafes:

– Përzierja e tepërt e shkatërron shijen;

– Lënia që disa herë të ngrihet deri në skajin e sipërm të xhezves shkatërron shkumën dhe ndryshon shijen e kafes;

– Përzierja pasi që kafja të jetë e vluar, shumë e nxehtë dhe e hequr nga zjarri gjithashtu do të ndryshojë shijen e pijes së parapëlqyer të mëngjesit;

– Nëse kafja ëmbëlsohet, sheqerin më së miri është t’ia shtoni derisa është uji i ftohtë në xhezve, para zierjes së kafes.

Provoni, edhe vetë do të bindeni që shija është ndryshe – më e mirë. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara