

Shëndeti
4 mënyrat se si ndikon vetmia në shëndetin e trurit
Ndjenja e vetmisë mund të na bëjë më të prirur të përqendrohemi në anët negative të një situate.
Published
3 years agoon
By
UBT newsTë gjithë me shumë gjasa e dimë se sa e dhimbshme mund të jetë vetmia. Një përqafim apo një fjalë e ngrohtë në ditët më të vështira, mund të jetë ajo që ndonjëherë na mungon më së shumti.
Gjatë historisë njerëzore, ne na është dashur të mbështetemi tek njëri-tjetri për të mbijetuar, qoftë kjo për t’u mbrojtur nga kërcënimet fizike apo nga nevoja për të jetuar në komunitet.
E sipas ekspertëve të shëndetit mendor, ne në përgjithësi ndihemi më të sigurt kur ndjejmë se nuk jemi vetëm. Dhe kur ndjesia e vetmisë bëhet kronike ose rëndohet, efektet mund të jenë shumë të dëmshme për shëndetin. Ne mund të ndihemi të kërcënuar fizikisht dhe kjo ndërhyn në aftësinë e të menduarit dhe perceptimin tonë.
Më poshtë AgroWeb.org ju njeh me katër mënyra se si vetmia mund të ndikojnë në të menduarit, perceptimin dhe mirëqenien tonë.
Vetmia mund të shkaktojë ‘dëshira’ për shoqëri aq të forta sa uria ose etja
Studiuesit thonë se vetmia shkakton përgjigje nervore në tru të ngjashme me aktivitetin që ata shohin kur njerëzit janë të uritur dhe duan ushqim.
Studime të tjera kanë sugjeruar se kur ndihemi të vetmuar, zonat e trurit të lidhura me ndjenjat e pasigurisë dhe stresit ndizen. Pas një shqyrtimi mbi këtë temë, kërkuesit besojnë se këto sinjale na paralajmërojnë se duhet të kthehemi në lidhjet tona shoqërore. Vetmia nuk është vetëm një gjendje e keqe, është një sinjal se diçka mungon dhe se duhet të veprojmë.
Vetmia mund të na bëjë më armiqësorë dhe pesimistë
Ndjenja e vetmisë mund të na bëjë më të prirur të përqendrohemi në anët negative të një situate. Kjo sipas ekspertëve, ndodh sepse truri aktivizohet më shumë në përgjigje të stimujve negativë sesa nxitësve pozitive.
Kështu të menduarit në mënyrë negative kthehet në një rreth vicioz, ku personat që ndihen të vetmuar mund të shfaqin më tepër agresivitet. Agresiviteti apo armiqësia është një mekanizëm mbrojtës që njerëzit e përdorin sepse kanë frikë nga refuzimi i mëtejshëm, por kjo çon në largimin e njerëzve të dashur.
Besimi tek të tjerët zbehet
Njerëzit e vetmuar janë më vigjilentë ndaj kërcënimeve të mundshme rreth tyre dhe kjo mund të rrisë mosbesimin tek të tjerët. Kjo është një nga shenjat më shqetësuese të vetmisë dhe tregon që keni kaluar shumë kohë vetëm.
Vetmia mund të kontribuojë në rënien e aftësive njohëse
Gjatë një studimi të kryer për këtë temë, shkencëtarët zbuluan se personat pjesëmarrës në studim që kishin nivele të larta të izolimit social kishin gjithashtu rënie të funksioneve njohëse kur bëhej fjalë për testet e kujtesës. Ndërveprimi social aktivizon qendrat e shpërblimit në trurin tonë dhe është me të vërtetë diçka që na fal shumë kënaqësi. /AgroWeb.org
Shëndeti
Shkencëtarët kinezë zhvillojnë një ngjitës të ri për shërimin e eshtrave
Published
49 minutes agoon
September 18, 2025By
UBT News
Shkencëtarët kinezë kanë prezantuar një ngjitës të ri mjekësor të quajtur Bone-02, që riparon frakturat e eshtrave për vetëm tre minuta.
I frymëzuar nga guacat që ngjiten fort në sipërfaqe të lagështa, Bone-02 është i tretshëm nga trupi dhe zhduket brenda gjashtë muajve, duke shmangur nevojën për ndërhyrje të dytë kirurgjikale.
Ky ngjitës është testuar me sukses në mbi 150 pacientë, duke treguar forcë të madhe, ngjitje të shpejtë dhe tolerancë të lartë nga trupi.
Ai funksionon edhe në mjedise me shumë gjak dhe mund të zëvendësojë implantet tradicionale si vidat apo plakat metalike.
Bone-02 pritet të përshpejtojë shërimin, të ulë rrezikun e infeksioneve, dhe të ketë përdorim të gjerë në kirurgji, mjekësi emergjente, luftime apo katastrofa natyrore.
Ekspertët e quajnë një ndryshim të madh në trajtimin e frakturave. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
COVID-19 mbetet kërcënim, por marrja e vaksinës është sfidë për shumë njerëz
Published
3 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Edhe pse pandemia e COVID-19 ka qenë prezente për më shumë se tre vjet, virusi vazhdon të përbëjë një kërcënim serioz për shëndetin publik.
Shumë njerëz, megjithatë, nuk kanë mundësi të lehtë për të marrë vaksinën, pavarësisht se ajo është një nga mënyrat më efektive për të parandaluar sëmundjen serioze dhe për të zvogëluar përhapjen e virusit.
Shkaqet për këtë vështirësi janë të ndryshme. Disa njerëz jetojnë në zona me qasje të kufizuar ndaj qendrave të vaksinimit, ndërsa të tjerë përballen me sfida ekonomike që i pengojnë të udhëtojnë ose të paguajnë për shërbimet shëndetësore.
Mungesa e informacionit të saktë për vaksinën ose dezinformatat rreth sigurisë së saj gjithashtu ndikojnë që disa të hezitojnë të vaksinohen.
Ekspertët paralajmërojnë se edhe niveli i ulët i vaksinimit rrit rrezikun e shpërthimeve të reja e shton presionin mbi sistemin shëndetësor.
Autoritetet e shëndetësisë rekomandojnë lehtësimin e aksesit, informimin e saktë dhe mbështetjen logjistike për të arritur grupet që kanë më shumë vështirësi. Vaksinimi mbetet një mjet kryesor për të mbrojtur individët e komunitetet, por pandemia tregon se nuk mjafton vetëm të ketë vaksina duhet edhe të sigurohet që të gjithë të kenë mundësinë reale për t’i marrë ato. /A.Z/UBT News/Sciencenews.org/
Shëndeti
Si të qetësoni fryrjen dhe të pastroni zorrët në mënyrë natyrale?
Published
4 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Shumë njerëz vuajnë nga fryrja e barkut dhe gazrat, të cilat shpesh lidhen me zakonet e ushqimit dhe stilin e jetesës.
Disa nga shkaktarët janë: Konsumi i tepërt i alkoolit, ushqimet e shpejta dhe ëmbëlsirat industriale, që ngarkojnë sistemin tretës dhe prishin ekuilibrin e zorrëve. Pastrimi i zorrëve dhe rikthimi i funksionit normal nuk kërkon trajtime të shtrenjta ose barna që kanë efekte anësore.
Një mënyrë e thjeshtë, natyrale dhe e përballueshme është përgatitja e një çaji detox në shtëpi.
Përbërësit e çajit:
½ lugë shafran i Indisë (kurkumë) – ka veti anti-inflamatore dhe antibakteriale, që ndihmojnë në qetësimin e zorrëve dhe përmirësimin e tretjes. Një majë piper i zi – përmirëson përthithjen e kurkumës në trup dhe nxit metabolizmin.
½ lugë pluhur xhenxhefili – i njohur për efektet e tij kundër nauzës, gazrave dhe fryrjes, stimulon qarkullimin.
1 lugë mjaltë natyral – jo vetëm që ëmbëlson çajin, por vepron edhe si antibakterial natyral dhe qetësues për mukozën e zorrëve.
Si përgatitet:
Në një gotë ujë të nxehtë shtoni shafranin e Indisë, xhenxhefilin dhe piperin e zi.
Përzieni mirë e lërini për pak minuta.
Pas ftohjes së lehtë, shtoni një lugë mjaltë.
Pini këtë çaj një herë në ditë, më së miri në mëngjes me stomak bosh ose pas një vakti të rëndë.
Përfitimet:
Qetëson barkun e fryrë dhe ul formimin e gazrave.
Ndihmon në detoksifikimin e zorrëve, duke lehtësuar kalimin e ushqimit dhe toksinave.
Përmirëson metabolizmin dhe mund të ndihmojë në mbajtjen e një peshe të shëndetshme.
Forcon imunitetin, falë vetive antioksiduese dhe anti-inflamatore të përbërësve.
Ky çaj i thjeshtë, i bërë me disa përbërës të zakonshëm, mund të kthehet në zakon të përditshëm për ata që duan të mbajnë një sistem tretës të shëndetshëm dhe të ndihen më lehtë gjatë ditës.
Shëndeti
Fruti që duhet shmangur dhe ato që përmirësojnë shëndetin e zorrëve
Published
7 hours agoon
September 18, 2025By
UBT News
Zgjedhja e frutave që konsumojmë ndikon në nivelet e energjisë, sheqerin në gjak dhe shëndetin e sistemit tretës.
Një nga gastroenterologët më të njohur, Dr. Saurabh Sethi (me diplomë në Harvard), ka renditur dhjetë fruta të zakonshme sipas dobisë ose dëmshmërisë për shëndetin e zorrëve, duke zbuluar edhe një frut që ai e shmang për të parandaluar inflamacionin.
Frutat që nuk i rekomandon
Në fund të listës janë bananet e tepërta të pjekura, një zgjedhje mëngjesi për miliona njerëz. Dr. Sethi shpjegon se këto banane rrisin sheqerin në gjak, ndërkohë që ofrojnë më pak lëndë ushqyese për bakteret e mira të zorrëve.
Studimet tregojnë se gjatë procesit të pjekjes, banania humb niseshtenë rezistente dhe fibrat bimore, ndërsa rritet niveli i sheqerit.
Niseshteja rezistente, që gjendet më shumë në bananet gjysmë të gjelbra, nuk tretet në zorrën e hollë, por fermentohet në zorrën e trashë, duke ushqyer bakteret e dobishme dhe duke mos rritur glukozën në gjak.
Bananet të pjekura hyjnë në “listën e zezë” të Dr. Sethi-t. Bananet të gjelbra janë më të pasura me fibra e marrin vlerësim mesatar, pasi ndihmojnë tretjen, parandalojnë kapsllëkun dhe ulin rrezikun e disa sëmundjeve kronike si diabeti i tipit 2 dhe kanceri i zorrës së trashë.
Frutat që favorizojnë shëndetin e zorrëve
Kivi – Një burim i shkëlqyer fibrash të tretshme, që lehtësojnë kapsllëkun dhe nxisin jashtëqitje të rregullt.
Boronicat – U renditën të parat nga Dr. Sethi, falë sasisë së lartë të antioksidantëve që ndihmojnë trupin të luftojë radikalet e lira, të lidhura me diabetin dhe kancerin.
Shega – Përmban polifenole të fuqishme që reduktojnë inflamacionin, duke ulur rrezikun për sëmundje të zemrës.
Studime të Universitetit të Barcelonës kanë treguar se një dietë e pasur me polifenole (nga manaferrat e errëta, arrat, kakao dhe vaji i ullirit) ul deri në 46% rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare.
Fruta me efekt mesatar
Në mes të listës gjenden pjepri, dardha dhe molla, ndërsa rrushi dhe portokalli morën vlerësime më të ulëta.
Rrushi është i pasur me vitaminë C dhe kalium, por krahasuar me frutat tjera ka vlera më të kufizuara ushqyese.
Portokalli ka vitaminë C, folat dhe antioksidantë, por konsumimi i tepërt mund të ketë pasoja negative. Studime të botuara në British Journal of Dermatology tregojnë një lidhje mes konsumit të lartë të agrumeve dhe rrezikut të shtuar për kancer të lëkurës, për shkak të vetive fotosensitive të këtyre frutave.
Vitamina C është thelbësore për shëndetin e lëkurës, enëve të gjakut, kockave dhe kërceve. Mungesa çon në sëmundje si skorbuti.
Sipas të dhënave të Shërbimit Shëndetësor Britanik, nevojat ditore për vitaminë C plotësohen vetëm me ushqim, por në disa raste rekomandohen edhe suplemente.

Basha pret në takim ambasadorin e Shqipërisë, Petrit Malaj

Haradinaj takohet me ambasadoren greke, kërkon njohjen e Kosovës nga Greqia

Jessie J rikthehet me albumin e ri pas 8 vitesh pauzë

Armatimi i kapur në Zveçan, Elshani: Dyshohet se lidhen me të akuzuarin Nemanja Radivojeviq – Gandi

Shkencëtarët kinezë zhvillojnë një ngjitës të ri për shërimin e eshtrave

Spanja diskuton tërheqjen nga Botërori 2026 nëse kualifikohet Izraeli

Pse Apple po tërheq disa modele të vjetra?

Rektori i UBT-së, folës kryesor në Konferencën Shkencore Ndërkombëtare të Institutit Pedagogjik të Kosovës

Bella Hadid shqetëson ndjekësit me postime nga shtrati i spitalit
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26