Kulturë

38 gradë Celsius në Siberi?

Temperatura është regjistruar në qytetin rus Verhojansk

Published

on

Një temperaturë prej 38 gradësh Celsius në Siberi, gjatë një vale të nxehtë në verën e vitit 2020, është njohur si një rekord për Arktikun, thanë ekspertët.

Temperatura është regjistruar në një stacion vëzhgimi meteorologjik në qytetin rus Verhojansk, më 20 qershor 2020, dhe është njohur si rekord nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO), transmeton ATSH.

WMO tha se temperatura, që i përshtatet më shumë Mesdheut sesa poleve, erdhi gjatë kushteve që mesatarisht ishin deri në 10 gradë Celsius mbi normale për pjesën më të madhe të verës mbi Siberinë Arktike.

”Vala e të nxehtit nxiti zjarre shkatërruese, shkaktoi humbje masive të detit dhe luajti një rol të madh në vitin 2020, duke qenë një nga tre vitet më të nxehta të regjistruara”, tha organi i OKB-së për motin dhe klimën.

Arktiku po sheh temperatura ekstreme dhe po ngrohet me një ritëm më shumë se dyfishi i mesatares globale, duke bërë që WMO të krijojë një kategori të re në arkivin e saj të ekstremeve të motit dhe klimës.

Për ta konfirmuar se kjo temperaturë ishte një rekord për rajonin, një komitet ekspertësh përcaktoi se matjet nga Verhojansku ishin në përputhje me stacionet përreth dhe me kushtet e motit.

”Hulumtimet historike nga të dhënat kombëtare të vendeve të Arktikut, përfshirë Kanadanë, zbuluan gjithashtu se nuk kishte temperatura të njohura prej 38 gradë Celsius ose më lart në asnjë vend në Rrethin Arktik”, tha WMO.

Organizata po kërkon gjithashtu të vërtetojë një rekord të raportuar për Evropën, në Siçili, ku termometri vajti në 48,8 gradë Celsius këtë verë.

Continue Reading

Kulturë

30-vjetori i “Odës Dibrane”, një udhëtim në kulturën shqiptare

Published

on

“Oda Dibrane”, festivali folklorik mbarëkombëtar, përmbylli mbrëmë me sukses aktivitetin e saj të 30-të në qytetin e Peshkopisë, duke ofruar një përvojë artistike të paharrueshme.

Performancat e grupeve dhe ansambleve pjesëmarrëse ishin mbresëlënëse, duke magjepsur artdashësit që mbushën Pallatin e Kulturës “Haki Stërmilli”. Secila paraqitje ishte një festë e vërtetë e traditave dhe kulturës shqiptare, që solli në skenë tinguj dhe valle të ndryshme, duke reflektuar pasurinë e trashëgimisë sonë kulturore.

Një risi e veçantë e këtij përvjetori jubile ishte pjesëmarrja e grupit folklorik nga arbëreshët e Italisë, si dhe numri special artistik i Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve. Festivali përfshiu grupe folklorike nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Lugina e Preshevës, duke e shndërruar këtë ngjarje në një platformë bashkëpunimi kulturor.

Hapja zyrtare e festivalit u bë nga kryetari i bashkisë Dibër në Shqipëri dhe kryetari i komunës Dibër në Maqedoninë e Veriut, të cilët vlerësuan kontributin e rëndësishëm të “Odës Dibrane” për promovimin e traditave dibrane. Ata theksuan se ky festival ka ndihmuar në krijimin e një ure të qëndrueshme bashkëpunimi ndërmjet komuniteteve, duke forcuar lidhjet kulturore dhe miqësinë.

Parada e veshjeve tradicionale ishte një tjetër atraksion që tërhoqi vëmendjen e qytetarëve dhe vizitorëve. Kostumet shumëngjyrëshe, të punuara me mjeshtëri, reflektuan pasurinë dhe diversitetin e kulturës shqiptare, duke krijuar një atmosferë festimi dhe krenarie.

“Oda Dibrane” nuk është vetëm një festë kulturore, por edhe një motor i rëndësishëm për promovimin e turizmit lokal. Ky festival ka forcuar lidhjet ndërmjet komuniteteve, duke ofruar mundësi për shkëmbim kulturor dhe bashkëpunim. Me këtë edicion, “Oda Dibrane” vazhdon të mbetet një simbol i trashëgimisë kulturore dhe i bashkimit të shqiptarëve, përmes artit dhe traditave që e karakterizojnë këtë rajon të pasur./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Kërkohet drejtor i ri për Muzeun Kombëtar të Kosovës në prag të restaurimit

Published

on

Muzeu Kombëtar i Kosovës ka nisur përgatitjet për një proces të rëndësishëm restaurimi me vlerë prej 3 milionë eurosh. Në kuadër të këtyre përgatitjeve, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS) ka shpallur një konkurs për pozitat e drejtorit të këtij institucioni, i cili do të udhëheqë Muzeun gjatë këtij procesi.

Konkursi është hapur dhe do të mbyllet më 3 nëntor, duke ftuar të gjithë ata që kanë interesa për të drejtuar këtë institucion të aplikojnë deri në datën e caktuar. Aktualisht, Muzeu Kombëtar, së bashku me Institutin e Kosovës për Mbrojtjen e Monumenteve dhe Institutin Arkeologjik të Kosovës, është pa drejtor, duke funksionuar me ushtrues detyre.

Vjollca Aliu, drejtoreshë e Departamentit të Trashëgimisë Kulturore në MKRS, është aktualisht ushtruese e detyrës së drejtorit. Ajo e ka mbajtur këtë pozitë që nga largimi i Ajet Lecit, i cili ishte larguar nga posti pas një marrëveshjeje verbale me MKRS-në.

Për të qenë kandidat për pozitat drejtuese, MKRS-ja kërkon individë me kualifikime në fusha si historia, arkeologjia, etnologjia, dhe shkencat shoqërore, si dhe një përvojë të konsiderueshme profesionale. Drejtori do të ketë një mandat katërvjeçar dhe do të jetë përgjegjës për menaxhimin dhe koordinimin e aktiviteteve të Muzeut, shkruan Koha.

Muzeu Kombëtar ka paralajmëruar se gjatë vitit të ardhshëm, hapësirat do të jenë të mbyllura për publikun për shkak të punimeve restauruese. Projekti i restaurimit është i rëndësishëm për ruajtjen e trashëgimisë kulturore të Kosovës, duke angazhuar operatorët ekonomikë “Froni 1 ShPK” dhe “Çeta-General Invest Group”.

Historikisht, problemi i drejtorëve në këtë institucion ka qenë sfidues, me largime dhe emërime të shumta që kanë shkaktuar shqetësime për menaxhimin dhe zhvillimin e tij. Udhëheqësi i Fondacionit Kosovar për Trashëgimi Kulturore pa Kufij, Sali Shoshi, ka theksuar rëndësinë e menaxhimit të duhur, pavarësisht nëse është ushtrues detyre apo drejtor i plotë, për të siguruar që Muzeu të ketë një qasje më të madhe ndaj publikut, shkruan Koha.

Continue Reading

Kulturë

At Shtjefën Gjeçovi, intelektuali françeskan i vrarë nga shovinistët serbë

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot 95-vjetorin e ndarjes nga jeta të At Shtjefën Gjeçovit, një figurë të shquar të intelektualizmit françeskan dhe një aktivist të rëndësishëm për identitetin shqiptar.

Lindur në Janjevë të Kosovës më 12 korrik të vitit 1874, At Shtjefën Gjeçovi u shqua për përkushtimin e tij në arsim dhe kulturë. Pasi përfundoi kolegjin françeskan në Troshan, ai vazhdoi studimet në Kroaci, ku përfundoi në vitin 1896 dhe u dorëzua prift. Ai shërbeu në disa qytete shqiptare, përfshirë Pejën, Gomsiqen, Thethin dhe Rubikun, duke lënë një gjurmë të thellë në çdo komunitet ku shërbeu.

Gjeçovi ishte një intelektual erudit, i cili grumbulloi qindra gojëdhëna dhe ndihmoi në ruajtjen e traditave kulturore shqiptare. Ai përgatiti monografi shkencore, shkroi artikuj, hartoi tekste mësimore dhe përktheu nga letërsia botërore. Një nga arritjet më të rëndësishme të tij është libri “Kanuni i Lekë Dukagjinit”, një përmbledhje e rregullave të zakoneve shqiptare, të cilat i mblodhi nga goja e popullit. Kjo vepër, e cila fillimisht u botua në revistën “Hylli i Dritës”, bëri jehonë të madhe dhe e vendosi atë në qendër të vëmendjes kulturore.

At Shtjefën Gjeçovi botoi një sërë veprash të tjera, përfshirë “Jeta e shën Luçis, pajtores s’arkidieçezit të Durrsit” (1904), “Mark Kuli Kryeqitas” (1905), “Agimi i qytetnis” (1910), “Shna Ndou i Padues” (1912), “Atil Reguli” (përkthim i lirë i dramës me tri pamje të Pjetër Metastasit) (1912), “Vajza e Orleans-it ase Joana d’Ark” (1915) dhe “Moisi Golemi” (1933).

Përveç kontributit të tij në kulturën shqiptare, At Shtjefën Gjeçovi u përball me sfida të mëdha në jetën e tij, duke qenë objekt i shovinistëve serbë që e shihnin si një kërcënim për projektin e tyre hegjemonik. Ai u vra më 14 tetor të vitit 1929 në katundin Zym të Prizrenit, aty ku shërbente si famulltar.

Vdekja e tij shënoi një humbje të madhe për kulturën dhe identitetin shqiptar, por trashëgimia e tij vazhdon të jetojë përmes veprave të tij dhe përkushtimit të tij për popullin shqiptar. Muzeu Historik Kombëtar e nderoi kujtimin e tij duke rikujtuar rëndësinë e kontributeve të tij në historinë e Shqipërisë dhe nevojën për të mbajtur gjallë vlerat e traditës dhe kulturës shqiptare.

Dita e sotme është një kujtesë se intelektualët si At Shtjefën Gjeçovi kanë luajtur një rol të rëndësishëm në formësimin e identitetit kombëtar dhe se angazhimi i tyre për arsim dhe kulturë është një pasuri që duhet të çmohet dhe ruhet nga brezat e rinj./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Muzika, poezia dhe historia: ‘Muzak’ Fest’ një rrëfim i ri kultural në Apoloni

Published

on

Në mbrëmjen e 10 tetorit, qyteti antik i Apolonisë u shndërrua në një skenë të artit dhe kulturës, duke mirëpritur edicionin e parë të festivalit “Muzak’ Fest.” Ky festival, i mbajtur mes monumenteve historike që flasin për shekuj të tërë histori, solli një përvojë të jashtëzakonshme që bashkoi harmoninë e muzikës dhe poezisë me frymën e lashtësisë.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, përmes një postimi në rrjetet sociale, ndau emocionet e kësaj mbrëmjeje të paharrueshme.

“Një mbrëmje që përqafoi historinë e Apolonisë dhe frymëzoi zemrat e të pranishmëve. Edicioni i parë i ‘Muzak’ Fest’ shënon fillimin e një tradite të re kulturore, dedikuar trashëgimisë sonë të përbashkët,” shkroi ai, duke vlerësuar ndërthurjen e artit me madhështinë e këtij qyteti antik.

Nën tingujt e muzikës dhe fjalët e poezisë, atmosfera magjepsëse e Apolonisë u rigjallërua, duke i dhënë festivalit një rëndësi të veçantë kulturore. Bashkia Fier gjithashtu ndau momente nga kjo natë magjike, duke e promovuar “Muzak’ Fest” si një destinacion të ri kulturor për të gjithë ata që dëshirojnë të zbulojnë bukuritë e Apolonisë dhe të përjetojnë atmosferën e saj të lashtë.

Ky edicion i parë pritet të shënojë nisjen e një tradite të qëndrueshme kulturore në Apoloni, duke e kthyer këtë qytet antik në një pikë takimi të artit, historisë dhe trashëgimisë kombëtare./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara