Kulturë

32-vjetori i ndëshkimit të nostalgjisë me poezinë e Martin Camajt

Kontributi i Camajt në letërsi ka përfshirë përkthime të poezive të tij në italisht, anglisht dhe gjermanisht, duke i hapur rrugën shpërthimit të talentit të tij në skena ndërkombëtare.

Published

on

Shënohet 32-vjetori i ndarjes nga jeta e intelektualit të ndritur Martin Camaj, që la pas një trashëgimi të pasur kulturore dhe një ndikim të thellë në letërsinë shqiptare.

Arshi Pipa, publicist, poet e kritik letrar e ka përshkruar Martin Camajn si një intelektual tipik evropian-lindor, një shpirt i përkushtuar ndaj kulturës dhe intelektualitetit. Për Pipën, karakteristikë e veçantë e Camajt ishte largimi i tij nga atdheu për shkaqe politike dhe jetesa e tij në vende të ndryshme të botës.

Në shkrimin e Pipës, theksohet se edhe pse Camaj ishte në moshë të pjekur, ai vazhdonte të ndiejë pamundësinë për t’i zënë rrënjë tokës së re ku pati gjetur strehim. Nostalgjia për atdhenë e humbur shfaqej thellë në shpirtin e tij, duke bërë që ai të ndjehet i lidhur ngushtë me kulturën dhe trashëgiminë e vendlindjes së tij.

Si shkrimtar, Pipa vlerëson mënyrën se si Camaj shprehej nëpërmjet fjalëve e pozive për këtë nostalgji. Ai e përshkruan atë si një shkrimtar që modulon këtë ndjenjë nëpërmjet një teme kryesore, duke e trajtuar atë në kontekstin e humusit kulturor të vet. Sipas tij kjo prirje e Camajt për të theksuar dhe eksploruar thellësitë e kulturës së tij personale bën që shkrimi i tij të ketë një ndjenjë të thellë dhe të ndjenjshme të lidhjes me identitetin dhe atdhenë.

Kontributi i Camajt në letërsi ka përfshirë përkthime të poezive të tij në italisht, anglisht dhe gjermanisht, duke i hapur rrugën shpërthimit të talentit të tij në skena ndërkombëtare.

Lindur më 21 korrik 1925 në Temal, një zonë e pazbuluar në brendësi të qytetit kulturor verior shqiptar të Shkodrës, Camaj mori shkollën e tij në Xaverianum, shkollën italiane jezuite në Shkodër. Pas kësaj, ai punoi si mësues në fshatrat e malësisë, duke shfaqur përkushtim të madh për arsimimin dhe kulturën. Për një periudhë, ai u përfshi në rezistencën kundër guerrilasve komunistë, për të kaluar në ilegalitet deri sa gjeti rrugën e arratisjes në Jugosllavi.

Në vitet 1949-1955, Camaj studioi sllavistikën, romanistikën dhe gjuhën shqipe në Beograd, duke filluar disertacionin e tij për autorin shqiptar të hershëm, Buzuku. Pas transferimit në Romë në vitin 1956 dhe ndihmën e mësuesve italianë, ai përfundoi disertacionin në vitin 1960. Camaj ngriti emrin e tij si pedagog dhe akademik, duke filluar mësimdhënien e Studimeve Shqiptare në Universitetin e Munch në vitin 1961. Ai themeloi departamentin dhe shërbeu si profesor titullar deri në vitin 1990.

Martin Camaj ka filluar karrierën e tij letrare me poezi, por gjatë viteve të fundit, ai ishte përqendruar shumë nga krijimi i tij tek proza. Vëllimet e tij të para me poezi, “Nji fyell ndër male” (Prishtinë, 1953) dhe “Kânga e vërrinit” (Prishtinë, 1954), janë shpërthyer nga inspirata e banorëve të zonave ku ai ka lindur, veçanërisht malësorët e veriut. Kjo influencë e ka ndjekur Camajn përgjatë jetës së tij, përkundër viteve të mërgimit dhe pamundësisë për t’u kthyer në atdhe.

Në romanin e tij “Djella” (Romë, 1958), Camaj shpalos një histori dashurie midis një mësuesi dhe një vajze të re. Ky veprim letrar shënon një ndryshim në fokusin e tij, duke treguar aftësinë për të eksploruar shumë aspekte të jetës dhe emocioneve. Përmbledhjet e poezive “Legjenda” (Romë, 1964) dhe “Lirika mes dy moteve” (Munich, 1967) janë përfshirë nga poezi të vëllimit të tij të parë, “Kânga e vërrinit”, dhe kanë ribotuar në vëllimet e mëvonshme si “Poezi” 1953-1967 (Munich, 1981).

Stili i poezisë së Camajt shfaq ndikimin e fortë të poetit italian Giuseppe Ungaretti (1888-1970). Përdorimi i karaktereve metaforike dhe simbolike rritet me kalimin e kohës, gjë që shënon një zhvillim të theksuar në temat dhe stilin e tij poetik. Për të bërë poezinë e tij më të arrirë edhe për lexuesit ndërkombëtarë, Leonard Fox ka përkthyer një pjesë të zgjedhur të poezive të Camajt në anglisht. Këto përkthime janë përfshirë në vëllimet “Selected Poetry” (New York, 1990) dhe “Palimpsest”, shkruan UBTNews.

Në këtë ditë të veçantë, në pervjetorin e 32-të të ndarjes nga jeta të shkrimtarit të shquar, Martin Camaj, po e rikujtojmë atë me një nga poezitë e tij të veçanta. Ky moment na shtyn të reflektojmë mbi trashëgiminë e pasur të një intelektuali që la gjurmë të thella në letërsinë shqiptare.

NJI POETI TË SOTËM

Rruga jote â e mirë:

Parkat janë fytyrat ma të shëmtueme

të miteve klasike. Ti nuk shkrove për to,

por për rrasa guri e ballë njerzorë

me rrudha shum e për dashuninë.

Vargjet tua janë për t’i lexue në heshtje

e jo para mikrofonit

si të çetës së poetëve tjerë,

zemra

ndonëse nën shtatë lëkura

akull,

akull

ndonëse nën shtatë lëkura./UBTNews/

Magazinë

Iggy Pop largohet nga skena e koncertin në Londër i futur në arkivol

Published

on

Iggy Pop u largua nga skena në arkivol gjatë një koncerti, duke habitur publikun me lëvizjen e tij dhe duke riafirmuar titullin e tij si një nga artistët më të çuditshëm në skenën e rokut.

Artisti e mbylli performancën e tij më 28 maj në Alexandra Palace në Londër në një mënyrë që askush nuk e priste.

Siç është kapur në video, papritmas, pak para fundit, në skenë u shfaq një arkivol i madh i zi.

Publiku mbeti pa fjalë kur pa 78-vjeçarin pa bluzë, të shtrirë brenda arkivolit, i cili u rrokullis, duke i dhënë fund kështu koncertit të tij.

Artisti postoi një video të daljes së tij të veçantë nga skena në llogarinë e tij personale në Instagram.

Ai madje qëndroi pranë arkivolit dhe u kërkoi miqve në internet të komentonin mbi zgjedhjen e tij specifike.

Siç shkroi në mbishkrim: “Londër. Ne e dimë si filloi dhe si mbaroi. Do të na pëlqente të shihnim mbishkrime imagjinative dhe të zgjuara për këtë! ».

Continue Reading

Magazinë

Pasi hoqi mbiemrin e babait, vajza e Joliet dhe Pittit ndryshon dhe emrin

Published

on

Continue Reading

Lifestyle

Microsoft me njoftim të ri për përdoruesit në Evropë

Published

on

Microsoft ka njoftuar se do të ndalojë së sugjeruari përdoruesve të Windows në Evropë që të kalojnë në shfletuesin Edge, si pjesë e përputhshmërisë me Aktin e Tregjeve Digjitale të Bashkimit Evropian.

Këto ndryshime do të zbatohen për përdoruesit në Zonën Ekonomike Evropiane, që përfshin BE-në, Islandën, Lihtenshtajnin dhe Norvegjinë.

Përdoruesit kanë mundësinë të çinstalojnë Microsoft Edge dhe Microsoft Store, dhe të shmangin njoftimet që i nxisin të vendosin Edge si shfletuesin e parazgjedhur, përveç nëse ata vetë zgjedhin ta hapin atë.

Kur përdoruesit zgjedhin shfletues si Chrome, Firefox ose Brave si të parazgjedhur, do të vendoset automatikisht në shiritin e detyrave (taskbar), përveç nëse përdoruesi vendos ndryshe. Ky shfletues i ri do të lidhet me më shumë lloje skedarësh dhe lidhjesh, duke përfshirë “read”, ftp dhe .svg, përveç https dhe .html.

Microsoft ka bërë të ditur se edhe pas çinstalimit të aplikacionit Store nga Start dhe Settings, aplikacionet e instaluara dhe të shpërndara nga kjo platformë do të vazhdojnë të marrin përditësime, dhe Store mund të riinstalohet në çdo kohë.

Ndryshime të tjera përfshijnë mundësinë për aplikacione të palëve të treta që të shtojnë rezultatet e kërkimit në Windows Search pas instalimit, si dhe opsionin për të ndryshuar ofruesin e kërkimit sipas preferencave të përdoruesit.

Këto përditësime do të fillojnë të shpërndahen në fillim të qershorit dhe pritet të jenë të disponueshme në Windows 10 dhe Windows 11 në korrik.

Continue Reading

Magazinë

Historia frymëzuese e Sydney Sweeney, si u bë yll Holliwoodi nga falimentimi i familjes së saj

Published

on

Aktorja e serialit, “Euphoria”, Sydney Sweeney, ka ndarë një pjesë të panjohur të jetës në një intervistë për “The Times”, duke treguar për sfidat që shohin në adoleshencë.

Në periudhën 16-vjeçare, pas falimentimit të prindërve, ajo me familje jeton në një dhomë hoteli në Holiday Inn, në Burbank të Kalifornisë. Jetesa në një hapësirë ​​të vogël, pa kuzhinë apo ballkon, ishte e madhe çdo komoditeti, por Sweeney e vëllai i saj të ruanin pozitivitetin.

Nga ajo periudhë është e vështirë, ajo ka një tjetër jetë tjetër, të mbushur me sukses profesional.

Sot, Sweeney është një para yjeve më të njohura të gjeneratës së re në Hollywood. Zotëron disa prona luksoze, përfshin një shtëpi në Bel Air, një shtëpi në stil Tudor në Los Angeles dhe një resort ekskluziv në Florida Keys.

Ajo idenë e zgjerojë investimet e saj edhe jashtë SHBA-së, në vende si Italia dhe Britania.

Aktorja ka se si të jetë e mundur, pas përfundimit të lidhjes me ish-të fejuarin Jonathan Davino. Pas ndarjes, ajo është përqendruar në jetën personale, duke kaluar më shumë kohë me miqtë dhe duke

Sweeney ka tërhequr gjenin me një bashkëpunim të ri me markën e sapunëve natyralë Dr. Squatch.

Ajo lanAoi një produkt që ka si të sapun me “ujin e saj të banjës”, një mënyrë ironike për të reflektuar obsesionin e rrjeteve sociale me jetën e yjeve. Fushata e shkaktuar shkaktoi reagime të ndryshme në publik, por eksperimenton dhe të shtrirë ndikimin e saj në publik. Nga një adoleshente me ekonomike në një figurë dimensionale të industrisë së argëtimit dhe biznesit, Sydney Sweeney.

 

Continue Reading

Të kërkuara