Lajmet

2022, një vit jetese në rrezik

Viti filloi me pushtimin e Ukrainës nga Rusia, luftë kjo e cila po vazhdon.

Published

on

Nga pushtimi rus i Ukrainës deri te përmbysja e ligjeve të abortit në Shtetet e Bashkuara, këtu është një përmbledhje e ngjarjeve kryesore për të shënuar vitin 2022.

Lufta në Ukrainë
Presidenti rus Vladimir Putin fillon pushtimin më të madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore, kur dërgoi trupa në Ukrainë më 24 shkurt për të “çmilitarizuar dhe denazifikuar” vendin, duke bërë që miliona ukrainas të ikin jashtë vendit.

Perëndimi vendosi sanksione të paprecedentë ndaj Moskës dhe dërgoi miliarda dollarë ndihmë në Ukrainë, gjë që zmbrapsi përpjekjen e Putinit për të kapur kryeqytetin, Kiev, dhe për të rrëzuar qeverinë e presidentit Volodymyr Zelensky.

Në jug, megjithatë, forcat ruse kanë kapur pjesën më të madhe të vijës bregdetare të Detit të Zi të Ukrainës, duke përfshirë portin e Mariupolit, i cili është shkatërruar.

Në prill, forcat ruse u akuzuan për masakrimin e shumë civilëve në periferi të Kievit, Bucha.

Në shtator, forcat ukrainase rifituan terren në verilindje dhe jug. Putini aneksoi me nxitim katër rajone të kontrolluara nga Rusia, një veprim i dënuar si i paligjshëm nga Kombet e Bashkuara.

Në nëntor, forcat ukrainase arrijnë fitoren e tyre më të madhe ende kur forcat ruse tërhiqen nga porti jugor i Khersonit, duke i dhënë fund një pushtimi tetë-mujor.

Ndalimi i abortit në SHBA
Gjykata e Lartë e SHBA-së shkaktoi reagime globale në qershor, kur përmbysi vendimin e saj historik të vitit 1973 “Roe v Wade” që garanton aksesin ndaj aborteve në mbarë vendin.

Pas vendimit, ndalimet e abortit u vendosën nga republikanët në 16 shtete amerikane, ku jetojnë 26.5 milionë gra.

Çështja ndikon në afatin e mesëm të nëntorit.

Ka fitime më të vogla se sa pritej për besnikët e Donald Trump në kampin republikan, pasi votuesit amerikanë në disa shtete mbështesin kandidatët që mbrojnë aksesin ndaj abortit.

Poashtu, Donald Trump ka njoftuar se do të kandidojë përsëri për president në 2024.

Presidenti kinez forcon kontrollin e tij
Presidenti Xi Jinping ka forcuar kontrollin e tij në krye të Kinës pasi fitoi një mandat të tretë historik në nëntor si udhëheqës i ekonomisë së dytë më të madhe në botë.

Por kinezët humbën durimin me bllokimet, testimin masiv dhe frenimin e lëvizjeve të shkaktuara nga strategjia e tij zero-Covid.

Mijëra njerëz kanë marrë pjesë në protesta disaditore kundër kufizimeve në Pekin, Guangzhou, Shangai, Urumqi, Wuhan dhe qytete të tjera. Madje disa kanë guxuar të bëjnë thirrje për dorëheqjen e Xi.

Fuqia gjithnjë e më e pakontrolluar e Xi shkakton alarm në Tajvan, pasi Kina ka organizuar stërvitje masive ushtarake rreth ishullit.

Verat më të nxehta në shekuj, përmbytjet në Pakistan
Evropa po kalon verën më të nxehtë në historinë e saj të regjistruar, me merkurin që arrin 40 gradë Celsius (104 gradë Fahrenheit) për herë të parë në Britani.

Pjesë të Arktikut dhe Antarktikut, Kinës dhe SHBA-së poashtu kanë përjetuar temperatura rekord.

Ngjarjet ekstreme të motit të lidhura me ndryshimet klimatike vazhdojnë të bëjnë kërdi në vendet në zhvillim.

Përmbytjet në Pakistan prekin pjesë të mëdha të vendit, Nigeria vuan nga përmbytjet më të këqija në një dekadë dhe pjesë të Somalisë së goditur nga thatësira përballen me kërcënimin e urisë.

Në samitin (COP27, vendet në zhvillim më në fund arritën të bëjnë “ndotësit e pasur” të pranojnë të paguajnë në një fond “humbjet dhe dëmet” për të kompensuar ato për dëmet klimatike.

Inflacioni
Pushtimi i Ukrainës dhe sanksionet ndaj Rusisë krijojnë një krizë energjetike të përmasave të papara në gjysmë shekulli, me kostot në rritje për gazin dhe energjinë elektrike.

Britania ka parë dyfishimin e faturave të energjisë brenda një viti. Rritja e çmimeve të energjisë është gjithashtu një faktor në krizën e kostos së jetesës në Sri Lanka, e cila në gusht detyron presidentin Gotabaya Rajapaksa të ikë jashtë vendit.

Inflacioni rritet globalisht, duke i shtyrë bankat qendrore të rrisin në mënyrë agresive normat e interesit, duke rritur frikën për një tjetër krizë të madhe borxhi.

Krahu i djathtë arrin fitime të paprecedentë në Evropë

Votuesit në Itali zgjedhin lideren e tyre të djathtë -post-fashiste- që nga Lufta e Dytë Botërore, Giorgia Meloni.

Demokratët suedezë kundër imigracionit janë fituesit e mëdhenj të zgjedhjeve të përgjithshme që sjellin në pushtet konservatorët në vend.

Në Francë, një rritje si nga e djathta ekstreme ashtu edhe nga e majta e fortë pakëson shumicën parlamentare të presidentit të qendrës së djathtë, Emmanuel Macron.

Por në Amerikën Latine, e djathta është në rënie.

Veterani i krahut të majtë, Luiz Inacio Lula da Silv,a bën një rikthim mahnitës në Brazil, duke rrëzuar Jair Bolsonaron. Udhëheqësit e krahut të majtë vijnë gjithashtu në pushtet në Kolumbi dhe Honduras.

Makth në Downing Street
Britania ndërron kryeministrin e saj të pestë në gjashtë vjet.

Rishi Sunak mori detyrën në tetor pas dorëheqjes së paraardhëses së tij, Liz Truss, që qëndroi në pushtet vetëm 44 ditë – mandati më i shkurtër ndonjëherë për një udhëheqës britanik.

Rënia e rrufeshme e Truss, e shkaktuar nga një mini-buxhet katastrofik, mbyll një 2022 të trazuar në Britani. Viti shënohet nga vdekja e monarkes së saj më jetëgjatë, Mbretëreshës Elizabeth II, në moshën 96-vjeçare dhe dorëheqja e detyruar e kryeministrit të Brexit, Boris Johnson pas një sërë skandalesh.

Trazirat në Iran
Në Iran, vdekja e 22-vjeçares Mahsa Amini pas arrestimit të saj për shkelje të dyshuara të kodit të veshjes islame të vendit ka ndezur protestat më të mëdha ndër vite.

Në rrugë dhe në mediat sociale gratë dhe vajzat kanë hequr shamitë e tyre në një sfidë të paprecedentë ndaj udhëheqjes klerikale të vendit.

Irani është munduar të shtypë protestat duke dënuar disa prej protestuesve me vdekje.

Sipas autoriteteve, mbi 300 njerëz janë vrarë në trazira, me grupet e të drejtave që thonë se numri është edhe më i lartë, shkruan RFI, transmeton UBT News.

Paqja në Etiopi
Pas dy vitesh konflikti që lanë të vrarë një numër të madh civilësh dhe kanë çuar në kushte të mjerueshme urie në Tigray, qeveria e Etiopisë dhe rebelët Tigrayan kanë rënë dakord për një marrëveshje paqeje, e cila u cilësua si historike.

Marrëveshja lejon që ndihma kritike humanitare të rifillojë në rajonin verior.

Kupa e Botës në shkretëtirë
Kontradiktat kanë dëmtuar paraprakisht Kupën e parë Botërore të futbollit në Lindjen e Mesme.

Disa tifozë kanë bojkotuar turneun në Katar për shkak të shqetësimeve për të drejtat e njeriut dhe numrin e lartë të vdekjeve midis punëtorëve migrantë të përfshirë në ndërtimin e tetë stadiumeve.

Vendimi i vendit për të ndaluar alkoolin nga stadiumet gjithashtu ka lënë një shije të hidhur tek disa tifozë, por ndërsa turneu po vazhdon lojën, e gjithë vëmendja është zhvendosur në fushë./UBTNews/

Aktualitet

UBT feston me ceremoni solemne gradimin e Gjeneratës së 22-të të studentëve

Published

on

Në një atmosferë solemne dhe plot emocion, UBT ka shënuar ceremoninë e gradimit të Gjeneratës së 22-të të studentëve, duke i dhuruar Kosovës dhe rajonit një brez të ri profesionistësh, inovatorësh dhe liderësh të ardhshëm. Ceremonia u zhvillua në Sallën “1 Tetori” në Prishtinë, në dy sesione, për të mirëpritur me nderim e krenari qindra të diplomuar të programeve Bachelor dhe Master në fusha të ndryshme.

Studentët, të entuziazmuar për këtë arritje të madhe akademike, përmbyllën një kapitull të rëndësishëm të jetës së tyre, për të nisur tashmë një rrugëtim të ri profesional e shoqëror.

Në këtë ngjarje, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, shprehu krenarinë dhe gëzimin e tij për suksesin e studentëve, duke i përgëzuar për punën e palodhur dhe përkushtimin e treguar gjatë viteve të studimeve.

“Ky është një moment krenarie, reflektimi dhe gëzimi. Ju tashmë keni treguar se me disiplinë, vullnet dhe dije mund të arrini gjithçka. Si gjenerata e 22-të e UBT-së, ju do të mbani mbi supe përgjegjësinë për të qenë ambasadorë të dijes, inovacionit dhe vlerave që përfaqëson ky institucion”, tha Rektori Hajrizi.

Në mesin e të pranishmëve ishin edhe përfaqësues të trupit diplomatik. Ambasadori i Francës në Kosovë, Olivier Guérot, uroi studentët për suksesin e tyre, ndërsa e pranishme ishte edhe përfaqësuesja e Ambasadës së Italisë në Kosovë, Refaela Rittuci.

Ceremonia u pasurua me fjalimet e ish-studentëve të UBT-së që ndanë përvojat e tyre të suksesshme.

Fortesa Kllokoqi, alumni e Fakultetit të Shkencave Mjekësore, ndau rrugëtimin e saj nga studimet në Infermieri dhe Shkencat Paramjekësore në UBT, deri te puna e saj aktuale në Spitalin United.

“Rruga ime nuk ka qenë gjithmonë e lehtë, por ka qenë gjithmonë e vlefshme. UBT më mësoi se me punë, pasion dhe mbështetje, çdo ëndërr mund të bëhet realitet. Sot jam krenare që si ish-studente e këtij institucioni po kontribuoj drejtpërdrejt në kujdesin shëndetësor”.

Nga ana tjetër, arkitekti i njohur dhe themeluesi i Maden Group, Ideal Vejsa, foli për rrugëtimin e tij profesional pas përfundimit të studimeve Master në UBT. Ai theksoi se sfidat janë pjesë e natyrshme e profesionit, por janë ato që e bëjnë punën më kreative. “Çdo projekt është një mundësi për të testuar ide të reja dhe për të lënë gjurmë. Kjo është diçka që e mësova në UBT dhe që më ka shoqëruar në çdo hap të karrierës sime”, tha Vejsa.

Fjalë mirënjohjeje dhanë edhe disa nga studentët e diplomuar.

Marigona Doberlluka, nga Fakulteti i Psikologjisë, tha se UBT nuk është vetëm vend studimi, por edhe një hapësirë e shëndetshme dhe frymëzuese për zhvillim personal e profesional.

“Këtu mësuam se sfidat nuk janë pengesa, por mundësi për të zbuluar potencialin tonë të vërtetë. UBT është vendi ku ëndrrat marrin formë”, theksoi ajo.

Ndërsa Beatrisë Shabanaj, nga Fakulteti Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi, e cila së shpejti do të vazhdojë studimet Master në Frankfurt me bursën prestigjioze Deutschlandstipendium, u shpreh:

“Ky institucion më ka dhënë dije, vlera dhe guxim për të synuar më lart. Sot e ndaj këtë sukses me profesorët, prindërit dhe kolegët e mi, duke besuar se secili prej nesh do të vazhdojë të bëjë ndryshim në shoqëri”.

Një moment i veçantë i ceremonisë ishte betimi solemn i studentëve, i udhëhequr nga Rinor Rexhaj dhe Fjona Sylejmani, si dhe betimi i Hipokratit i udhëhequr nga Mjellma Çollaku, duke simbolizuar përkushtimin e të diplomuarve për t’i shërbyer dijes, shëndetit dhe vendit me ndershmëri e përgjegjësi.

Atmosfera u gjallërua edhe nga interpretimet muzikore të studentëve të Fakultetit të Muzikës Moderne, Prodhimit Digjital dhe Menaxhimit: Eda Lecaj me “I will survive”, Leona Ferati me “Firework” dhe Genta Selmani me “We are the Champions”.

Ceremonia kulmoi me hedhjen e kapelave në ajër, një moment i shumëpritur dhe simbol i përfundimit të një periudhe të mbushur me punë, përkushtim dhe sakrifica. Me këtë gjest, Gjenerata e 22-të e UBT-së nisi zyrtarisht kapitullin e ri të jetës së saj.

UBT, me dy dekada përvojë dhe arritje, po dëshmon edhe një herë se mbetet lider kryesor i arsimit, inovacionit dhe zhvillimit në Kosovë dhe rajon.

Continue Reading

Lajmet

Vendimi i ShBA-së, PDK: Dëmi më i madh politik, diplomatik dhe strategjik i Kurtit

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës ka reaguar pas vendimit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për të pezulluar pa afat Dialogun Strategjik me Kosovën, duke thënë se ky proces i cili ishte menduar të forconte marrëdhëniet tona ekonomike, politike, diplomatike dhe të mbrojtjes.

Sipas PDK-së, ky zhvillim i rëndë është pasojë e drejtpërdrejtë e veprimeve të pamatura dhe të papërgjegjshme të Qeverisë në largim dhe kryeministrit në largim, Albin Kurti.

“Sjellja e tij ka cenuar besimin dhe partneritetin me aleatin tonë më të madh dhe më të rëndësishëm strategjik, ShBA-në, vendin që ka qenë dhe mbetet mbështetësi më i madh i lirisë, pavarësisë dhe shtetndërtimit të Kosovës. Ky është dëmi më i madh politik, diplomatik dhe strategjik që i është shkaktuar Republikës së Kosovës në 25 vitet e lirisë së saj, duke cenuar drejtpërdrejt raportet me aleatin tonë kryesor dhe duke e vënë në pikëpyetje besueshmërinë ndërkombëtare të shtetit tonë. Për më shumë se dy dekada, marrëdhëniet e Kosovës me ShBA-në kanë qenë të pakontestueshme, të bazuara mbi vlera të përbashkëta të lirisë, paqes dhe demokracisë. Sot, për shkak të një qeverisjeje që ka zgjedhur konfliktin mbi bashkëpunimin dhe populizmin mbi përgjegjësinë, këto raporte po vendosen në rrezik”, thuhet në deklaratën e PDK-së.

Partia Demokratike e Kosovës rithekson se marrëdhënia me ShBA-të është interes jetik dhe kombëtar i Kosovës, i pakrahasueshëm dhe i pazëvendësueshëm. Ne mbetemi të përkushtuar për ta ruajtur, forcuar dhe zgjeruar këtë partneritet në çdo rrethanë.

“Qytetarët e Kosovës e dinë se aty ku ka qenë PDK në qeverisje, marrëdhëniet me ShBA kanë qenë gjithmonë të konsoliduara dhe në rritje. Prandaj, ky dëm që i është shkaktuar Kosovës nga Qeveria në largim duhet të shërbejë si thirrje alarmi për të gjithë: partneriteti me Shtetet e Bashkuara nuk është një çështje e zakonshme politike, por themeli i sigurisë, zhvillimit dhe të ardhmes sonë. Partia Demokratike e Kosovës do të vazhdojë të angazhohet që ky partneritet të mbetet i pathyeshëm dhe gjithmonë në funksion të interesave të popullit të Kosovës. Kosova është e popullit të saj, i cili ka ndërtuar lirinë e vet me mbështetjen vendimtare të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Përtej gabimeve të një qeverie të përkohshme, besimi i qytetarëve të Kosovës në miqësinë dhe partneritetin me ShBA-të ka qenë dhe do të mbetet i pathyeshëm, sepse kjo lidhje është më e fortë se çdo interes i përkohshëm politik dhe është rrënjosur thellë në historinë dhe të ardhmen tonë të përbashkët”, thuhet në deklaratë..

Pas sanksioneve të Bashkimit Evropian dhe tani vendimit të Shteteve të Bashkuara për pezullimin e Dialogut Strategjik, është bërë krejtësisht e qartë se vendi po rrëshqet në një drejtim të rrezikshëm për shkak të një qeverie të papërgjegjshme. Kjo është koha e fundit që të gjitha forcat politike properëndimore, me vetëdije shtetformuese, të bashkohen dhe t’i japin Kosovës një qeveri të përgjegjshme, e cila e rikthen vendin në rrugëtimin e sigurt të integrimit euroatlantik – aspiratë e përhershme e popullit të Kosovës./KP

Continue Reading

Lajmet

Abdixhiku pritet në Ambasadën Amerikane pas pezullimit të Dialogut Strategjik

Published

on

By

Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, është parë sot duke hyrë në Ambasadën e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë, vetëm pak minuta pas vendimit të SHBA-së për pezullimin e Dialogut Strategjik me Kosovën.

Abdixhiku ka mbërritur në objekt rreth orës 15:00, ku pritet të zhvillohet një takim me përfaqësues të ambasadës amerikane.

Para këtij takimi, kreu i LDK-së reagoi përmes një postimi në Facebook, ku theksoi se “është koha të bëhemi bashkë, t’i japim fund kësaj çmendurie politike”./UBTnews

Continue Reading

Lajmet

SHBA pezullon dialogun strategjik me Kosovën për një kohë të pacaktuar

Published

on

By

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë ka njoftuar të premten se Uashingtoni ka vendosur të pezullojë për një periudhë të pacaktuar dialogun strategjik me Kosovën.

Në deklaratën e publikuar nga Ambasada thuhet se ky vendim është marrë për shkak të shqetësimeve rreth veprimeve të Qeverisë në detyrë, të cilat, sipas SHBA-së, kanë kontribuar në rritjen e tensioneve dhe paqëndrueshmërisë, duke vështirësuar bashkëpunimin produktiv mbi prioritetet e përbashkëta.

Ne mbetemi të përkushtuar për të çuar përpara interesat e përbashkëta të Shteteve të Bashkuara dhe popullit të Kosovës. Marrëdhënia jonë me Kosovën bazohet në një qëllim të përbashkët: forcimin e paqes dhe stabilitetit si bazë për prosperitet të ndërsjellë ekonomik. Fatkeqësisht, veprimet dhe deklaratat e fundit nga Kryeministri në detyrë Kurti kanë paraqitur sfida për progresin e bërë gjatë shumë viteve”, thuhet në deklaratë.

Dialogu strategjik kishte për synim forcimin e lidhjeve ekonomike dhe diplomatike mes dy vendeve, në interes të qytetarëve.

Continue Reading

Të kërkuara