Aktualitet

​202 vjet nga vrasja e Ali Pashë Tepelenës

I njohur si “Luani i Janinës”, Ali Pashë Tepelena, në historiografinë shqiptare njihet më së miri si themelues i Pashallëkut autonom të Janinës.

Published

on

Sot bëhen 202 vjet që nga vrasja e sunduesit dhe feudalit më të fuqishëm të Shqipërisë së Mesme dhe Jugore, Ali Pashë Tepelena.

I njohur si “Luani i Janinës”, Ali Pashë Tepelena, në historiografinë shqiptare njihet më së miri si themelues i Pashallëkut autonom të Janinës, si dhe si kryengritës kundër pushtetit të Portës Osmane në Shqipëri.

“Luani i Janinës”, lindi rreth viteve 1740-1750 në Tepelenën e Labërisë, dhe vdiq më 24 janar 1822 duke mbrojtur trojet shqiptare të Epirit nga forcat osmane. Familja e Ali Pashës ishte një nga familjet me të forta në trojet shqiptare. Stërgjyshi i tij Muçojaka ka qenë Be nga Gjirokastra dhe besohet të ketë qenë nënguvernator i nahijes së Tepelenës, qytet që ishte pjesë e Sanxhakut të Vlorës.

Gjyshi i tij, Muhtar Pasha ishte luftëtar, i famshëm për trimërinë e tij. Vdiq në rrethimin e Korfuzit (pasi shkatërroi një pjesë të mureve veneciane) duke komanduar forcat osmane në 1716.

Muhtar Pasha kishte 3 fëmijë: Salek, Mehmet dhe Veli. Ali Pashë Tepelena si i ri u dallua shumë shpejt për aftësitë e tij dhe për energjinë me të cilën ndoqi planet e veta ambicioze për t’u bërë sundimtar i vetëm i vendit duke përdorur gjithë mjetet, dhunën, dinakërinë, po aq sa edhe lidhjet familjare me feudalët e tjerë vendas.

Moktar, gjyshi i tij vdiq, me shpatën në dorë, gjatë ekspeditës së osmanëve kundër Korfuzit në 1716. Vdekja e babait të tij, Veli, ka shkatërruar shumë familje.

Aliu do të bashkonte një grup grabitësish në rininë e tij. Ai ishte përgjegjës për bastisje të ndryshme, deri në arrestimin e tij nga Pashai i Beratit. Ai arriti megjithatë të shpëtojë dënimit nga hyrja në shërbim të tij. Ai pastaj kaloi në shërbim të një armiku të Pashës së Beratit, Pashait i Delvinës. Aliu u martua me një vajzë të këtij të fundit. Ajo i dha dy djem që u quajtën : Moktar dhe Veli. Nuk ishte e gjatë për të intriga kundër vjehrrit të tij. Ai shpresonte se pas ekzekutimit të tij, të trashëgonte pashallëkun tij.

Më 1784 fitoi gradën e Pashait si komandant ushtarak pranë Valiut të Rumelisë në Sofje. Po këtë vit siguroi me luftë qeverisjen e sanxhakut të Delvinës. Në vitet 1786-88 u bë derbendpashë dhe qeveritar i Sanxhakut të Tërhallës (Thesali) dhe shtiu në dorë, sidomos me përkrahjen e borgjezisë zejtare-tregtare të vendit, qeverisjen e sanxhakut të rëndësishëm të Janinës, duke shtrirë kështu pushtetin e vet mbi Epirin dhe një pjesë të trojeve jugore shqiptare.

Rreth 1787, i thirrur në Kostandinopojë Tepelenë Dervenci Ali-Pasha (Marshall,- titull ushtarak) për gjithë e Thesalisë. Ai ishte i lejuar për të mbajtur nën vehte katër mijë burra për të luftuar kundër kaçakëve e të krishterëve. Ish-kaçak vetë, ai dinte të gjitha turket. Ata ai nuk e mbyti, por i mori në shërbim të tij. Sulltani shpërblen atë në mënyrë të suksesshme dhe me emrin Ali Pasha (Pasha në turqisht) në Trikala, Thesalisë.

Si pronar i madh tokash, sipërmarrës i taksave shtetërore, si pjesëmarrës aktiv në veprimtari tregtare dhe duke mbrojtur interesat e çifligarëve të rinj po dhe të borgjezisë tregtare, të cilën e bëri për vete me një politikë tolerance të gjere fetare, Ali Pashë Tepelena mënjanoi përkrahësit e pushtetit qendror osman dhe “tiranët e vegjël” si shkaktarë të anarkisë feudale në vend. Ai i shndërroi kështu trevat e përfshira nën sundimin e tij në një formacion shtetëror në fakt autonom, që dallonte nga viset e tjera të perandorisë për nga rregulli, qetësia dhe zhvillimi ekonomik e kulturor. Janina u bë një qytet nga më të rëndësishmit dhe më të begatë në viset Perëndimore të Ballkanit, qendër e tregut ndërkrahinor të Rumelisë Jugore, qe përfshinte edhe një varg krahinash të Shqipërisë, një vatër arsimore dhe kulturore ku filloi të përdorej përveç greqishtes si gjuhë shkrimi dhe shqipja.

Në vitet 1798-1812, duke nënshtruar me luftë qeveritarët rivalë të sanxhaqeve fqinjë si dhe krahinat e vetëqeverisura të Sulit, Himarës, etj. dhe duke shfrytëzuar situatën e vështirë të Perandorisë Osmane në periudhën e luftërave të Napoleon Bonapartit, Ali Pashë Tepelena arriti të zgjeronte e përforconte pushtetin e vet duke përfshirë trevat që nga gjiri i Prevezës deri afërsisht në lumin Shkumbin. Pashallëku i Janinës u bë një faktor me rëndësi ndërkombëtare në kushtet kur forcat franceze e ruse që ishin vendosur në Ishujt Jonianë si dhe Anglia, drejtuan vëmendjen e tyre ndaj sundimtarit të fuqishëm shqiptar dhe krijuan lidhje direkte diplomatike me të, duke kapërcyer Portën.

Ali Pashë Tepelena ishte bërë kështu një sundimtar faktikisht i pavarur, por gjithmonë i kujdesshëm, për të mos krijuar konflikte të parakohshme me pushtetin qendror, duke pritur një moment të volitshëm për t’u shkëputur prej këtij.

Aktualitet

UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit 2025

Published

on

UBT fton studiuesit, profesionistët dhe studentët për të marrë pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit (ICJMC 2025), një ngjarje që synon të bashkojë ekspertët për të prezantuar rezultatet e fundit të kërkimeve, për të shkëmbyer ide dhe përvoja në fushën e gazetarisë, medias dhe komunikimit.

Kjo konferencë është pjesë e edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion, ku fokusi i këtij viti do të jetë Reziliencia dhe Qëndrueshmëria.

Datat e rëndësishme:

  • Dorëzimi i abstrakteve: 10 Tetor 2025
  • Njoftimi për pranimin e abstrakteve: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i hershëm: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i vonë: 20 Tetor 2025
  • Dorëzimi i artikujve të plotë: 14 Nëntor 2025
  • Peer review: 17 Tetor 2025

Qëllimi i konferencës:

Konferenca synon të krijojë një platformë për shkëmbimin e njohurive ndërmjet studiuesve inovativë, akademikëve, hulumtuesve të rinj, studentëve pasuniversitarë dhe kandidatëve për doktoraturë, si dhe ekspertëve të fushës, duke mbështetur diskutime mbi sfidat, trendet dhe zhvillimet më të fundit në Gazetari, Media dhe Komunikim.

Tema e vitit:

  • Inteligjenca Artificiale dhe Sensacionalizmi i Informacionit në Kohë Krize dhe Konflikti

Nën-temat përfshijnë:

  • Roli i medias në kohë krize dhe kriza gjeopolitike
  • Transformimi i komunikimit politik në epokën dixhitale
  • Etika e medias dhe komunikimit gjatë krizave humanitare: Përdorimi i Chat GPT

Temat e tjera të trajtuara:

  • Reklama, media alternative dhe komunitare
  • Inteligjenca artificiale dhe gazetaria
  • Komunikimi biznesor dhe marketingu i integruar
  • Media dhe globalizimi, media dhe sporti
  • Etika e medias, dezinformimi dhe lajmet false
  • Komunikimi ndërkulturor dhe ndëretnik
  • Studime kritike dhe kulturore, rinia dhe gjinia
  • Gazetaria, ligji dhe ndikimi shoqëror
  • Media, ndryshimet klimatike dhe studimet mjedisore
  • Komunikimi i rrezikut, stigma dhe shëndeti publik
  • Media vizuale, muzikore, multimediale dhe teknologjitë e reja

Dorëzimi i artikujve:

Materiali i dorëzuar duhet të jetë origjinal, nuk duhet të jetë publikuar më parë apo të jetë duke u shqyrtuar diku tjetër. Maksimumi i artikullit është 6 faqe. Artikujt që nuk përmbushin kriteret e formatit nuk do të konsiderohen.

Për më shumë detaje mbi standardet e pranimit dhe regjistrimin, vizitoni faqen zyrtare: Konferenca Ndërkombëtare e UBT-së

Continue Reading

Aktualitet

Publikohet punimi i profesorëve të UBT-së rreth efekteve të stërvitjes së strukturuar në futboll në revistën ndërkombëtare Human Movement

Published

on

Punimi shkencor i profesorëve të UBT-së, të Fakultetit Shkencat e Sportit dhe të Lëvizjes, me titull: “The effects of strength and conditioning programs on soccer players’ performance across a single season divided into two phases”, është publikuar në revistën ndërkombëtare Human Movement (ISSN 1899-1955).

Studimi, i realizuar nga profesorët: Milaim Berisha, Abedin Bahtiri dhe Agron Thaqi nga UBT, në bashkëpunim me Monèm Jemni nga Fakulteti i Edukimit Fizik në Ningbo, në Kinë, analizon ndikimin e programeve të forcës dhe kondicionit në performancën e futbollistëve profesionistë gjatë një sezoni të plotë futbollistik, i ndarë në dy faza përgatitore dhe dy faza garuese.

Rezultatet kryesore

Faza e parë përgatitore pati efektin më të madh në qëndrueshmërinë specifike, me rritje të dukshme në Yo-Yo Recovery Level 1 dhe VO₂max, kryesisht për shkak të niveleve fillestare më të ulëta. Faza e dytë, megjithëse efektive, solli rritje më të vogël për shkak të gjëndjes iniciale ne ketë fazë. Gjatë fazës së parë garuese u pa përmirësim i lehtë dhe mirëmbajtje e performancës; në të dytën mbizotëroi stabilizimi, me rënie të lehta.

Analiza e përbërjes trupore tregon se rritja e yndyrës është në kundershtim me qëndrueshmërinë, ndërsa uji trupor lidhet pozitivisht me të; masa muskulore, në mungesë të kondicionit kardiovaskular adekuat, korrelon negativisht me qëndrueshmërinë.

Yndyra viscerale shfaqi lidhje të dobët dhe jo domethënëse statistikisht. U vu re edhe një mospërputhje e pjeshshme midis Yo-Yo RL1 dhe VO₂max në fazat e mëvonshme, ndonëse VO₂max derivohet nga distancat e Yo-Yo. Kjo për shkak të fazave të pushimit që përmban testi. megjithatë, Yo-Yo RL1 mbetet një mjet praktik, ekonomik dhe efikas për vlerësimin e VO₂max dhe i ndjeshëm ndaj ndryshimeve në përsëritje të ushtrimeve intensive.

Në thelb, studimi nënvizon rëndësinë e stërvitjes së strukturuar në fazën përgatitore, rikuperimit aktiv për ruajtjen e performancës gjatë periudhave të ndeshjeve dhe menaxhimit të kujdesshëm të përbërjes trupore, sidomos kur testimi laboratorik nuk është i mundur.

Continue Reading

Aktualitet

Mungesa e kuorumit, Kuvendi i Prishtinës mbyll mandatin me dështim të seancës

Published

on

Ka dështuar seanca e cila ishte paraparë të mbyllte ciklin katërvjeçar të Kuvendit të Komunës së Prishtinës, kjo për shkak të mungesës së kuorumit brenda sallës.

Mungesa e ekzekutivit të Komunës dhe grupit të asamblistëve të Lidhjes Demokratike të Kosovës pamundësoi vazhdimin e punës dhe shtyu edhe njëherë diskutimin e temave të mbetura në rend dite.

Përfaqësuesi i grupit të asamblistëve të Lëvizjes Vetëvendosje, Gëzim Sveçla, u shpreh se disa çështje të rëndësishme, siç është afati i fundit ligjor për miratimin e buxhetit për vitin e ardhshëm, apo raporti i auditimit, do duhej të diskutoheshin në këtë mbledhje.

“Kjo nuk është hera e parë që ndodhë kështu, në demokraci të konsoliduara të pakta janë rastet ku pushteti mungon në seanca, mirëpo në Kuvendin Komunal, gjatë këtij mandati, kjo ka qenë një dukuri e shpeshtë”, ka thënë Sveçla.

Kryetarin Rama dhe asamblistët e pozitës, ngjashëm i ka kritikuar edhe përfaqësuesi i asamblistëve të Partisë Demokratike të Kosovës, Leutrim Retkoceri.

“Përparim Rama dhe ekzekutivi nuk erdhën as sot, e mbyllën mandatin me ikje, me heshtje, me përbuzje ndaj kuvendit dhe ndaj qytetarëve të Prishtinës. Ky është treguesi më i qartë i mënyrës se si kanë qeverisur”- u shpreh Retkoceri.

Pas kësaj, kryesuesi i Kuvendit, Fehmi Kupina, shpalli mbledhjen e mbyllur.

Kjo ishte mbledhja e fundit e Kuvendit Komunal të Prishtinës, para mbajtjes së zgjedhjeve lokale.

Një prej çështjeve të mbetura pezull, e cila ende nuk ka gjetur zgjidhje në Asamblenë e Prishtinës, është miratimi i projektbuxhetit për vitin 2026./S.K/EO/

Continue Reading

Aktualitet

UBT ofron 20 për qind bursë në programin Master në Shkencat dhe Teknologjia e Ushqimit, për teknologët, nutricionistët dhe infermierët

Published

on

UBT po ofron një mundësi të veçantë për profesionistët e industrisë ushqimore. 20 për qind bursë për teknologët ushqimorë, nutricionistët dhe infermierët, në programin Master në Shkencat dhe Teknologjia e Ushqimit, për të zhvilluar njohuri të thella akademike, aftësi praktike të avancuara dhe përvojë ndërkombëtare.

Programi Master në Shkencat dhe Teknologjinë e Ushqimit në UBT është dizajnuar për të ofruar arsimim të avancuar akademik dhe profesional në këtë fushë vitale për zhvillimin shoqëror, ekonomik dhe shëndetësor të vendit.

Ky program është ndërtuar sipas kurrikulave bashkëkohore, të krahasueshme me ato të universiteteve më të zhvilluara ndërkombëtare, duke përfshirë qasje multidisiplinare, kërkime shkencore dhe praktika laboratorike.

Studentët pajisen me njohuri të thelluara mbi kiminë ushqimore, mikrobiologjinë, inxhinierinë e ushqimit dhe nutricionin, duke mësuar të krijojnë, përpunojnë dhe ruajnë produkte ushqimore të sigurta, cilësore dhe të shëndetshme.

Ky program përgatit profesionistë të aftë për:

  • të punuar në kompani kombëtare dhe ndërkombëtare të industrisë ushqimore,
  • të kontribuar në sektorin publik dhe privat,
  • të udhëheqin projekte të inovacionit në ushqim,
  • të zhvillojnë kërkime shkencore dhe të vazhdojnë studimet në nivel doktorature.

Përmes një mjedisi modern akademik, UBT u ofron studentëve mundësi për mobilitete studimore në universitete partnere evropiane, staf me përvojë ndërkombëtare dhe kushte laboratorike të nivelit më të lartë.

Programi gjithashtu u mundëson studentëve të specializohen në fusha të ndryshme si nutricioni, teknologjia ushqimore dhe menaxhimi i cilësisë e sigurisë së ushqimit, duke i pajisur ata me aftësi për të adresuar sfida komplekse që lidhen me prodhimin, sigurinë dhe ndikimin shëndetësor të ushqimit.

UBT thekson se qëllimi i këtij programi është të krijojë profesionistë dhe ekspertë që jo vetëm plotësojnë nevojat e tregut vendor dhe ndërkombëtar, por gjithashtu kontribuojnë në ngritjen e standardeve të ushqimit, shëndetit dhe inovacionit në Kosovë dhe më gjerë.

APLIKO TANI ONLINE dhe përfito nga bursa 20 për qind për të qenë pjesë e gjeneratës së re të ekspertëve të ushqimit dhe nutricionit.

Continue Reading

Të kërkuara