Kulturë

15 libra klasikë, që duhet t’i lexoni të paktën njëherë

Published

on

Janë libra të njohur të letërsisë amerikane, shumica e të cilave janë të botuar edhe në shqip. Në listën e leximeve më të reja dhe ‘të nxehta’, mund të jetë e lehtë të harrojmë herë pas here çfarë është vërtet me vlerë dhe të lemë mënjanë ata çfarë i quajmë libra klasikë, që nuk njohin kohë apo ‘modë’.

Por, janë pikërisht këta libra në të cilët ia vlen të zhytemi dhe ‘të harrohemi’.

Në vazhdim ne do u’a rekomandojmë disa nga botimet që duhet t’i lexoni, sidomos në një pasdite Ramazani teksa prisni Iftarin.

1.“Mbulesa e qelqtë” (The Bell Jar) nga Sylvia Plath (1961)

Esther, protagonistja e romanit përballet me një sërë përvojash ndryshimesh në jetën e saj, shumica e të cilave duhet t’i sillnin kënaqësi dhe eksitim. Esther zhytet në udhëtimin e vet jetësor, zbret më thellë në çmenduri. Ky libër ofron vështrim të thellë në shëndetin mendor dhe në pritshmëritë konvencionale të vendosura ndaj grave në atë periudhë. Vetëm një paralajmërim: Mos e merrni këtë libër me vete në plazh.

2. “Bashkë me Erën” (Gone with the Wind) nga Margaret Mitchell (1936)

Një nga librat më të preferuar të të gjithë kohëve. Kur futeni në botën e Scarlett O’Hara do të bini në dashuri me Jugun e Amerikës. Një novelë historike, me një heroinë të vërtetë. Ndërsa e lexoni, do kuptoni se mund të ketë pak Scarlett O’Hara tek të gjithë ne. Margaret Mitchell, duke mbajtur në dorë një kopje nga libri i saj “Bashkë me Erën”.

3. “Damka e turpit” (The Scarlet Letter) nga Nathaniel Hawthorne (1850)

Libri që udhëhoqi revolucionin e romantizmit të errët vjen si histori e vërtetë pasioni për moralin e shoqërinë. Ngjarjet e Salemit të dikurshëm, ku forca e mentalitetit të pazhvilluar të shoqërisë ndryshuan jetën e një gruaje, vijon të japë leksione dhe në shekullin XXI. E shkruar me stil nga Nathaniel Hawthorne, “Damka e turpit” është një libër që të bën ta duash që në rreshtat e parë. Edhe pse nuk është një histori e zakonshme dashurie, ai është një rrëfim për rolin e femrës në shoqëri dhe njohjen e të drejtave të kësaj gjinie.

4. “1984” nga George Orwell (1949)

E shkruar 35 vjet më parë se sa daton në titull, “1984” është një parashikim i asaj se çka përmban e ardhmja: Shumë tirani, censurë, kontroll të mendjes, mbikqyrje publike (Big Brother) e luftë. Romani “1984” flet për një botë që gjendet e ndarë në një konflikt të vazhdueshëm. Konflikti justifikon sundimin e qeverisë, e cila ka zhvilluar shkencën me qëllimin për të kontrolluar dhe shtypur individin.

5.“Roje në thekërishten buzë greminës” (The Catcher in the Rye) nga J.D Salinger (1951)

16 vjeçari Holden Kolfild, bëhet prototipi i adoleshentit rebel e konfuz në kërkim të së vërtetës dhe së pafajshmes, jashtë botës artificiale së të rriturve. Romani u botua më 1951, fillimisht për të rriturit, e më tej u bë pjesë e librave të këshilluar për shkollat e larta dhe kolegjet në të gjithë botën anglishtfolëse, shtë përkthyer në të gjitha gjuhët e botës, me një shitje të përgjithshme prej më shumë se 65 milionë kopjesh.

6.“Ferma e kafshëve” nga George Orwell (1949)

Pasi kanë hequr qafe pronarin njerëzor, kafshët e fermës “Menër” janë duke shpresuar për një jetë të lirë dhe të bollshme. Një elitë e mençur mizore vjen në pushtet, kafshët tjera e gjejnë veten në mënyrë të pashpresë të zënë në grackë sipas mënyrave të vjetra. Ky libër ishte një kritikë për Revolucionin Rus dhe simbolizon më së miri rregullin e diktatorit në shtetin e tyre. Është mirë që, kur të lexoni këtë libër, të lini mënjanë bindjen personale politike, për të kuptuar më mirë ideologjinë që libri prezanton për lirinë dhe barazinë.

7. “Lartësitë e stuhishme” (Wuthering Heights) nga Emily Bronte (1847)

Romani është rrëfim dashurie e urrejtjeje, i së mirës dhe i së keqes, vendosur në shekullin XIX. Është himn dashurie, që su prit mirë nga kritika e kohës për mënyrën e rrëfimit, por pikërisht për të njëjtën arsye, ky roman mbeti në listën e romaneve klasikë dhe Brontë, përfaqësuese e denjë e romantizmit anglez. “Lartësitë e stuhishme” është një histori e egër dhe pasionante dashurie mes Kethit dhe Hithklifit, i adoptuar nga babai i Kethit. Pas vdekjes së babait, Hithklif ngacmohet dhe poshtërohet nga vëllai i Kethit.

Duke besuar gabimisht se dashuria që ndjen për Kethin është e njëanshme, largohet nga Lartësitë e stuhishme, për t’u rikthyer më vonë si një burrë tashmë i pasur dhe i etur për hakmarrje.

8. “Gratë e vogla” (Little Women) nga Louisa May Alcott (1868)

Mbetet vepra më e njohur e Louisa May Alcott. Sharmi dhe pafajësia vijon të tërheqë lexuesit, pavarësisht faktit se realiteti shoqëror dhe familjar i përshkruar në roman është i ndryshëm nga jeta familjare e ditëve tona. Sipas standardeve të shoqërisë së kohës së autores, vajzat e familjes March janë të brishta. Autorja tentoi t’i jepte personazheve të veta një dozë egoizmi, vaniteti, inati dhe turpi, cilësi që s’janë parë më herët në personazhe të tilla për fëmijë. Shumë djem ndjehen mirë kur e lexojnë librin po aq sa dhe vajzat. Ai flet për jetën dhe dashuritë e katër motrave, që u rritën gjatë luftës Civile Amerikane. Romani u bazua në eksperiencën e vetë autores, e cila e kaloi fëmijërinë në Germantown të Pensilvanisë me tre motrat e saj, Anna, May dhe Elizabeth.

9. “Njerëz dhe minj” (Of Mice and Men) nga John Steinbeck (1937)

Me këtë parabolë përkushtimi, vetmie, shprese dhe humbjeje, John Stainbeck krijoi portretet e fuqishme të dy burrave që rropaten të kuptojnë vendin unik në botë. Duke u mbërthyer te njëri-tjetri, në vetminë, mbylljen në guackë dhe armiqësinë ndaj ambientit rrethues, Xhorxhi dhe shoku i tij mendjelehtë, Leni, ëndërrojnë siç bëjnë bredharakët, për një vend që ta quanin “të vetin”.

10. “Të vrasësh zogun përqeshës” (To Kill A Mockingbird) nga Harper Lee (1960)

Fitues i çmimit Pulitzer, ky libër është historia e Atticus Finch e fëmijëve të tij Jem/Scout që rriten në Alabama, është bazuar në jetën e autorit. Një nga rrëfimet më të dashura. “Të vrasësh zogun përqeshës” është përkthyer në më shumë se dyzet vende të botës.

11. “Zemra e errësirës” (Heart of Darkness) nga Joseph Conrad (1899)

Edhe ky është një libër, jo për t’u marrë në pushime. Karakteri kryesor i librit, Charles Marlow, transporton fildish poshtë lumit Kongo në Afrikën Qendrore. Gjatë një prej udhëtimeve të tij. takon Kurtz, një burrë i njohur për vendasit me të cilin ai zhvillon një marrëdhënie të sëmurë. Ky libër është një eksplorim i kolonializmit, brutalitetit dhe racizmit, që është i nevojshëm për të ruajtur pushtetin.

12, “Tesi i D’Erbervilëve” (Tess of the d’Urbervilles) nga Thomas Hardy (1891)

Libri më i vlerësuar dhe më i famshëm i Tomas Hardi. Personazhet udhëhiqen nga forca e temperamentit të tyre, paguajnë gabimet që kanë bërë dhe fati i mposht ata.

13. “Getsbi i madh” (The Great Gatsby) nga F. Scott Fitzgerald (1925)

Vepra që shënoi pikën kulmore në krijimtarinë e F. Scott Fitzgerald. Historia e Jay Gatsby, një i ri i pashëm dhe i pasur dhe dashurisë për bukuroshen Daisy. Një përshkrim i mrekullueshëm i periudhës kur, “xhini ishte pija kombëtare dhe seksi obsesioni i përgjithshëm”.

14. “Perëndia e mizave” (Lord of the Flies) nga William Golding (1954)

Vepra u cilësua si metaforë e Satanait nga Tomas Eliot. “Perëndia e mizave” u bë letërsia e preferuar e studentëve universitarë. Përcillet nga format e utopisë negative. Ai analizon sjelljen e një grupi nxënësish britanikë, që si pasojë e një fatkeqësie ajrore, braktisen në një ishull.

15. “Kështjella e qelqtë” (The Glass Castle) nga Jeanette Walls (2005)

I shkruar më 2005, ky libër s’është “klasik”, por është një që i’a vlen të lexohet. Ky libër është si një biografi e rrëfim shokues që tregon se ç’do të thotë të rritesh në Amerikën rurale. Çdo herë që mendoni se gjërat s’mund të shkojnë më keq, do të shikoni se ka edhe më keq se aq. /UBT News/

Lifestyle

7 këshilla për femrat që duan të bëhen lidere

Published

on

A jeni promovuar kohët e fundit në pozitë drejtuese në kompaninë tuaj ose organizatë dhe jeni të shqetësuar se pavarësisht se keni talentin, aftësitë dhe etikën e punës të nevojshme për të udhëhequr, ju mungon prezenca që zotëron respekt?

Nëse mund të identifikoheni me sa thamë më sipër, mos u shqetësoni – nuk jeni vetëm. Miliona gra kanë hyrë në fuqinë punëtore gjatë disa dekadave të fundit dhe përmes djersës dhe punës së madhe janë ngjitur në pozita të pushtetit dhe udhëheqjes.

Por shumë të tjera po kaq të talentuara nuk kanë mundur ta realizojnë këtë, për shkak se shumica e kompanive dështojnë të njohin dhe trokasin në këtë rezervuar të madh talentesh. Shumica e kompanive dështojnë t’u ofrojnë grave trajnimin e lidershipit që është i nevojshëm që të ngrihen.

Ekziston edhe një arsye tjetër: Shumë gra, të përdorura për normat shoqërore që i vendosin burrat në krye, luftojnë me konceptin e lidershipit.

Për dekada me radhë, sociologët kanë debatuar nëse liderët e vërtetë janë të lindur apo bëhen rrugës, por përkundër konkluzioneve të disa akademikëve, udhëheqësit nuk lindin meshkuj. Lajm edhe më i mirë për femrat është se shumë nga gjërat që na mësojnë si vajza të vogla dhe të reja – durimi, ndjeshmëria, mendja e hapur, gatishmëria për të dëgjuar – janë shenjat dalluese të lidershipit.

Shumë gra në biznes tashmë i kanë këto aftësi, por mbyten nga vetë-kufizimi dhe mendimet negative. Ato nuk dinë si të balancojnë kërkesat e jetës së tyre të përditshme dhe trokitjen e lehtë në muzën e tyre krijuese.

Shtatë hapa për femrat që duan të bëhen lidere dhe gjeneratore të ideve të reja:

1. Le të jetë e kaluara juaj udhërrëfyesi juaj

Një nga gjërat më të thjeshta që mund të bëni është të kaloni ca kohë duke menduar për të kaluarën, keni krijuar mendim ose një ide të re. Reflektoni mbi atë përvojë dhe nxirrni diçka nga ajo. Ju do të habiteni nga ajo që mund të mësoni nga përvojat e mëparshme.

2. Kurrë mos thuaj kurrë

Duke u përpjekur të kultivoni të menduarit krijues, zhvilloni mendim për suksesin. Kjo do të thotë të jeni të gatshëm të eleminoni të menduarit negativ, i cili pengon aftësinë tuaj për të krijuar ide të reja. Mos harroni, mendja është në thelb neutrale, vepron në atë që i thoni. Pra, nëse i thoni vetes mendime pozitive dhe fuqizoni gjërat, ka të ngjarë që të keni mendime pozitive. Nëse ju i thoni vetes se nuk mund të bëni diçka përtej saj, më besoni, ajo do të realizohet.

3. Besoni në intuitën tuaj

Shumë gra kanë aftësinë e çuditshme për të ndierë, kuptuar e perceptuar gjërat ndryshe nga burrat. Mësoni të besoni “shqisën tuaj të gjashtë”, pranoni se një “moment aha” mund të vijë në një ëndërr, ose në një mendim të pandërgjegjshëm. Shiko për to dhe vepro mbi to.

4. Mos kini frikë të thyeni rregullat

Shumica e grave janë socializuar në përputhje me status quo-në, që thotë “mos thyejnë rregullat, të punojnë brenda sistemit”. Ne mësohemi se nuk është e përshtatshme që një grua të jetë shumë në gjithçka- shumë e zhurmshme, shumë imponuese, agresive, e zgjuar mbi të gjitha, shumë efektive. Për të qenë krijues, duhet të jeni të gatshëm të bëni pyetje. Shumica e gjërav bëhen më mirë dhe kur jemi të gatshëm të sfidojmë supozimet e së kaluarës.

5. Kapni një shans

Nuk do të mësoni të krijoni ide të reja nëse jeni i burgosur në status quo. Nëse keni frikë se mos dështoni, nëse keni frikë nga ëndërrimi i madh, kurrë nuk do të arrini sukses të madh. Gjenerimi i një mendimi të ri ndodh kur mendoni për gjërat ndryshe nga mënyra se si ato ekzistojnë sot.

6. Rrisni njohuritë tuaja

Një nga mënyrat më të thjeshta për të zgjeruar mendjen është rritja e ekspozimit ndaj artit, muzikës dhe historisë – kulturave, feve, bizneseve, organizatave dhe njerëzve të ndryshëm. Mendimtarët zakonisht kanë një etje të pabesueshme për njohuri dhe lexojnë shumë libra.

7. Jepni kohën krijuese trurit tuaj

Lini mënjanë kohë për “brainstorming”, nuk mund të prisni të krijoni ide të reja nëse shpenzoni 100% të kohës të preokupuar me shqetësime e probleme.

Mendja nuk do të jetë e hapur për mendime të reja, se do të jetë e mbushur me mijëra mendime për të përfunduar detyrat që keni në dorë. Mësohuni të lini mënjanë një sasi të caktuar kohe për të reflektuar dhe qetësuar çdo ditë, ku të rifreskoni trurin tuaj dhe të jeni të hapur ndaj ideve të reja dhe të menduarit.

Tiparet që femrat zhvillojnë në mënyrë të natyrshme që nga fëmijëria deri në moshën e rritur sigurojnë bazën për aftësitë që kemi nevojë për të udhëhequr kompanitë dhe organizatat në nivelin më të lartë.

Kur hedhim poshtë stereotipet e vjetra mbi gratë dhe lidershipin dhe përdorim intuitën, mund të japim kuptim të ri për “boss lady” të monokulturës që ekziston.

Continue Reading

Magazinë

Brenda vilës luksoze në Ksamil ku po i bënë pushimet Dua Lipa

Published

on

Pas një angazhimi të madh dhe energjik në festivalin Sunny Hill, Dua Lipa ka nisur disa ditë të merituara pushimi në jug të Shqipërisë.

Ajo ka zgjedhur të pushojë në një prej destinacioneve më luksoze dhe të preferuara të vendit, në resortin ekskluziv Kep Merli, i vendosur në bukurinë natyrore të Ksamilit.

Vila ku po qëndron Dua Lipa është vërtetë e jashtëzakonshme. Me gjashtë dhoma të rehatshme, një pishinë private përpara vilës, dhe madje edhe një plazh të vogël privat, ajo siguron jo vetëm luks dhe komoditet, por edhe një ambient të qetë dhe të sigurt për pushime relaksuese.

Kjo rezidencë është veçuar nga vilat e tjera të resortit, duke i ofruar artistes privatësinë më të madhe, një gjë shumë e rëndësishme për një personazh publik me famë botërore si ajo.

Muaj më parë, gazetari Blendi Fevziu kishte realizuar një reportazh të veçantë për këtë vilë luksoze, duke sjellë në ekran pamje mahnitëse nga brenda saj. Reportazhi tregonte jo vetëm arkitekturën dhe ambientin luksoz, por edhe pamjet spektakolare që ofron rezidenca – me pamje drejt ujërave të kristalta të Ksamilit dhe ishullit të Korfuzit.

Dua Lipa është kthyer disa herë në këtë vend të mrekullueshëm për pushimet e saj, dhe kjo dëshmohet edhe nga numri i madh i fotografive që ajo ndan rregullisht në rrjetet sociale, duke i dhënë ndjekësve mundësinë të ndjekin nga afër momentet e saj të qeta larg skenave të mëdha.

Në këto ditë pushimi, duket se po shijon maksimalisht çdo çast në këtë parajsë shqiptare, duke u rigjeneruar e marrë energji për projektet e ardhshme.

Continue Reading

Magazinë

Pretendimet për racizëm, Princi Harry heq dorë nga organizata e bamirësisë

Published

on

Princi Harry mbrëmë u largua nga organizata bamirëse për të rinjtë afrikanë pas një raporti për një debat shpërthyes mbi baza raciste.

Një hetim i Komisionit të Bamirësisë kritikoi të dyja palët për sallën e bordit, megjithatë lufta e fjalëve midis të dyjave nuk tregoi shenja qetësimi.

Hetimi tha se nuk mund të gjente prova për ‘ngacmim ose sistematik, duke përfshirë mizogjininë ose mizogjinizmin’ në Sentebale pasi kryetarja e re e saj, Dr. Sophie Chandauka, bëri një sërë akuzash nxitëse në lidhje me sjelljen e Dukës së Sussex dhe kolegëve të tij administratorë.

Ajo kritikoi administratorët, përfshirë Harry-n, i cili dha dorëheqjen në pranverë, pasi trazira shpërtheu në publik.

Dështimi për të zgjidhur mosmarrëveshjet brenda organizatës bamirëse “ndikoi rëndë në reputacionin e saj dhe rrezikoi të minonte besimin e publikut në to në përgjithësi”, zbuloi Komisioni i Bamirësisë.

Në mars, Harry dha dorëheqjen si mbrojtës i Sentebale, organizatës bamirëse që ai themeloi në vitin 2006, duke thënë më tej se priste që hetimi të “zbulonte të vërtetën”, ndërsa shpresonte që organizata bamirëse “do të vihej në duart e duhura”, duke sugjeruar se mund të ketë pasur një rrugë kthimi për të.

Sentebale u krijua për të ndihmuar jetimët me AIDS në mbretërinë e varfër të Lesotos në kujtim të nënës së ndjerë, Dianës, Princeshës së Uellsit.

Emri do të thotë ‘mos më harro’ në gjuhën zyrtare të vendit.

E bëri të qartë se nuk kishte ndërmend të kthehej, një zëdhënës tha: “Duke pasur parasysh misionin fillestar të Sentebale-s, në nder të trashëgimisë që ai dhe Princi Seeiso filluan – Duka i Sussex-it përqendrohet në gjetjen e mënyrave të reja për të vazhduar mbështetjen e fëmijëve të Lesotho-s dhe Botsvanës.”

Continue Reading

Magazinë

Jennifer Lopez mori vëmendjen në performancë mahnitëse në Stamboll

Published

on

Jennifer Lopez mori vëmendjen me një kostum mahnitës ngjyrë argjendi, teksa dha një performancë përvëluese në Stamboll, Turqi, mbrëmjen e së martës.

Këngëtarja 56-vjeçare, e cila është ndarë nga shtëpia diskografike, dukej spektakolare me veshjen skenike, ndërsa vazhdonte turneun “Up All Night Live 2025”.

Veshja e guximshme, me prerje të lartë dhe një dekolte të thellë, theksonte në mënyrë perfekte trupin e saj të tonifikuar.

Jennifer tërhoqi vëmendjen me çizmet e saj të gjata deri në kofshë, të zbukuruara me sekuenca argjendi që shkëlqenin nën dritat e skenës, teksa interpretonte hitet e saj përpara një turme të mbushur plot.

Këngëtarja e famshme për hitin “Jenny from the Block” i kishte lënë flokët bionde të lirshme, duke u valëvitur nga era ndërsa kërcente plot energji së bashku me balerinët e saj në skenë.

Ajo performoi me një mikrofon të zbukuruar me gurë të çmuar, të koordinuar në ngjyrë argjendi, dhe kompletoi pamjen me vathë prej perlash dhe një varëse të artë me shkëlqim ku shkruhej emri i saj – “Jennifer”.

Continue Reading

Të kërkuara