Aktualitet

115 vjet nga Kongresi i Alfabetit

Published

on

Më 14 nëntor 1908 në Manastir filloi punimet Kongresi i Manastirit ose Kongresi i Alfabetit, me qëllim krijimin e një alfabeti të njehsuar që do të ishte edhe fillimi i letërsisë mbarë shqiptare.

Në këtë kongres ishin të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë, si dhe nga komunitetet shqiptare në Rumani, Itali, Greqi, Turqi, Egjipt, Amerikë etj.

Kryetar i Kongresit u zgjodh Mit’hat Frashëri, i biri i Abdyl Frashërit. Mit’hat Frashëri ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik “Liria” dhe “Dituria”. Sekretare e komisionit u zgjodh Parashqevi Qiriazi, mësuese e shkollës së Vashave në Korçë.

Nënkryetar u zgjodh Grigori Cilka, nga Korça si dhe 11 anëtarë të tjerë. Në këtë Kongres merrnin pjesë shqiptarë të të gjitha komuniteteve fetare si, myslimanë, katolike, ortodoksë, protestantë, njerëz të ditur, të bashkuar për një qëllim të madh kombëtar.

Kumtesa e mbajtur nga prifti katolik Gjergj Fishta, preku të gjithë pjesëmarrësit sa një hoxhë rendi ta përqafonte para të gjithëve. Kërkesa ishte që gjuha shqipe të mos shkruhej as me shkronja arabe, as me shkronja greke, por me alfabetin latin.

Kongresi vendosi me votë unanime për të lenë mënjanë alfabetin e Stambollit, dhe të shkruanin gjuhën shqipe vetëm me alfabetin latin me 36 shkronja, alfabet që përdoret në ditët tona.

Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një Kongres i dytë, në Janinë, për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njehsuar shqipe.

Kongresi vendosi ngritjen e Shtypshkronjës Shqipe në Manastir nën drejtimin e Gjergj Qiriazit, e cila u bë shpejt e njohur anembanë vendit si shpërndarëse e librave dhe gazetave shqipe.

Një pjesëmarrës i shquar në Kongresin e Alfabetit ishte studiuesi, poeti dhe atdhetari nga Shkodra, Ndre Mjeda. Tetë nga trembëdhjetë propozimet e tij u miratuan nga Kongresi i Manastirit. Ndonëse jetoi në disa vende të huaja dhe fliste 13 gjuhë, mbi gjuhën shqipe ai nuk vinte gjë tjetër.

Continue Reading

Aktualitet

Ndryshimet klimatike po përkeqësojnë ashpërsinë e zjarreve në të gjithë Evropën

Published

on

By

Zjarret vdekjeprurëse po ndodhin ndërsa Evropa jugore po përjeton një valë të nxehti intensive që ka thyer rekordet e temperaturës në të gjithë kontinentin, e përkeqësuar nga ndotja nga lëndët djegëse fosile që bllokon rrezet e diellit dhe ngroh planetin dhe që ka tharë bimësinë.

Është e qartë se ndryshimet klimatike po e përkeqësojnë ashpërsinë e zjarreve”, tha Eduardo Rojas Briales, studiues pyjor në Universitetin Politeknik të Valencias dhe ish-drejtor i përgjithshëm i Organizatës së Ushqimit dhe Bujqësisë të OKB-së.

Por nuk është e përgjegjshme të pritet vetëm ulja e emetimeve të gazeve serrë … si e vetmja qasje për të trajtuar problemin”.

Ai bëri thirrje për politika shtesë, si sigurimi që materiali bimor i tharë të mbahet në nivele të menaxhueshme, krijimi i hapësirave në bimësi, për shembull përmes kthimit mbrapsht të braktisjes së zonave rurale, dhe përdorimi i djegieve të kontrolluara.

Nuk ka alternativë tjetër veçse të ndërtojmë peizazhe … që janë vërtet rezistuese ndaj zjarreve”, tha ai.

Një raport i publikuar të enjten nga XDI, një grup për analizën e rrezikut klimatik, zbuloi se kriza klimatike ka dyfishuar rrezikun e dëmtimit të infrastrukturës nga zjarret pyjore në Francë, Itali, Greqi, Rumani dhe Bullgari që nga viti 1990. Ai parashikoi që rreziku do të rritet edhe më tej në të ardhmen, raporton Guardian.

Continue Reading

Bota

Zelensky: Kemi siguruar armë amerikane me vlerë 1.5 miliardë dollarë

Published

on

By

Ukraina ka siguruar armë amerikane me vlerë 1.5 miliardë dollarë të blera nga aleatët evropianë, shkroi presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky në rrjetin social X.

Udhëheqësi ukrainas tha se Lista e Kërkesave të Përparësuara të NATO-s për Ukrainën, e cila u lejon aleatëve të blejnë armë të prodhuara në SHBA për Ukrainën, “po sjell tashmë rezultate të prekshme”, raporton KosovaPress.

Që nga sot, ne tashmë kemi 1.5 miliardë dollarë të premtuar. Përmes iniciativës së Listës së Kërkesave të Përparësuara të NATO-s për Ukrainën, anëtarët e NATO-s mund të bashkëpunojnë për të blerë armë të prodhuara në SHBA për Ukrainën”, shkroi ai.

Zelensky sot ka qëndruar për vizitë në Londër, ku është takuar me kryeministrin britanik Keir Starmer, me të cilin ka biseduar mbi luftën në Ukrainë – përpara një samiti midis Donald Trump dhe Vladimir Putin në Alaska të premten.

Zelensky dhe Starmer nuk iu përgjigjën pyetjeve të medias. Negociatat midis Trump dhe Putin nesër mund të kenë një ndikim të madh në Ukrainë dhe Evropë. As Starmer dhe as Zelensky nuk do të jenë rreth tryezës.

Continue Reading

Aktualitet

UBT – Lider në nxjerrjen e kuadrove profesionale në Shkencat e Ushqimit dhe Bioteknologji: Pesë studente punësohen në SACH Corporation

Published

on

UBT angazhohet që çdo student i Fakultetit të Shkencave të Ushqimit dhe Bioteknologjisë të ketë rrugë të sigurta drejt punësimit. Falë bashkëpunimeve strategjike me kompani vendore dhe ndërkombëtare, rreth 98% e studentëve tanë janë të punësuar pas diplomimit, ndërsa një pjesë e tyre fillojnë karrierën profesionale edhe gjatë studimeve.

Një shembull i qartë i këtij suksesi është partneriteti me SACH Corporation, kompani lidere në gastronomi dhe prodhimin e ushqimit, e cila ka hapur dyert për studentët e UBT-së, duke u ofruar mundësi për praktika profesionale dhe punësim të drejtpërdrejtë.

Pesë studentë dhe të diplomuar të Fakultetit janë aktualisht pjesë e kësaj kompanie:

Argjenta Thaqi, e diplomuar në Shkencat e Ushqimit, prej tre vitesh udhëheq me profesionalizëm Departamentin e Kontrollit të Cilësisë në njësinë Gastronomix të SACH.

Femijona Shala, e sapodiplomuar, punon si teknologe ushqimore në sektorin e prodhimit.

Orinda Restelica dhe Tuana Shameti, studente të vitit të dytë, kanë kombinuar studimet me punën praktike në sektorin e prodhimit.

Bashkëpunimet me kompani si SACH Corporation garantojnë vendet e praktikës, përgatitjen profesionale në ambiente prodhuese dhe rrjedhimisht kontrata pune në pozicione të teknologjisë ushqimore, kontrollit të cilësisë dhe menaxhimit të prodhimit — elementë kyç të punësimit të qëndrueshëm dhe adaptimit profesional.

Continue Reading

Aktualitet

Studentja e Farmacisë, Vlera Lipa – Një histori suksesi që nis në UBT dhe vazhdon me shërbim cilësor shëndetësor

Published

on

Vlera Lipa, ish-studente e Fakultetit të Farmacisë në UBT, ka hapur barnatoren “Lipa Pharm”. Rruga e saj nga studimet e deri te shërbimi shëndetësor është dëshmi praktike e vizionit të UBT-së: formimi i kuadrove profesionale që jo vetëm punësohen, por edhe krijojnë vende të reja pune dhe përmirësojnë kujdesin shëndetësor për komunitetin.

Aftësitë e fituara në lëndët e farmacisë klinike, teknologjisë farmaceutike, legjislacionit dhe menaxhimit të barnave i dhanë asaj bazën e nevojshme për të kuptuar të gjitha hallkat e zinxhirit të furnizimit dhe shërbimit farmacetik.

Praktikat profesionale, punët në laborator dhe angazhimet me partnerë të industrisë e ndihmuan që të transformonte njohuritë teorike në kompetenca të aplikuara.

Përveç shërbimeve të përditshme, “Lipa Pharm” ka vendosur standarde në zbatimin e procedurave të sigurisë, ruajtjes së medikamenteve dhe mekanizmave të sigurimit të cilësisë — elemente që pasqyrojnë qasjen profesionale që Vlera mori gjatë studimeve në UBT.

Historia e suksesit të Vlera Lipës dëshmon me fakte se modeli i UBT-së — i mbështetur te mësimdhënia praktike, bashkëpunimet me industrinë dhe fokusimi në zhvillimin e aftësive të duhura profesionale — prodhon jo vetëm farmacistë të kualifikuar, por edhe liderë që kontribuojnë në zhvillimin ekonomik dhe shëndetësor të komunitetit. Suksesi i Vlerës tregon se programet universitare mund të jenë katalizator për sipërmarrje, punësim dhe shërbim cilësor ndaj pacientit.

Continue Reading

Të kërkuara