

Kulturë
11 librat që e ndryshuan historinë e njerëzimit
Historitë janë ende mësime të rëndësishme morale dhe kanë pasur një ndikim të gjerë mbi letërsinë dhe thëniet e përbashkëta.
Published
2 years agoon
By
Betim Gashi“Fabulat e Ezopit” nga Ezopi
Origjinën e botimit besohet se e ka në mes viteve 620 dhe 560 para Krishtit
Libri “Fabulat e Ezop-it” është një koleksion i tregimeve që tregojnë një mësim të përjetshëm. Fabulat i janë referuar shpesh një njeriu të lashtë grek dhe tregimtari të quajtur Ezop (edhe pse origjina e tij mbetet e diskutueshme). Historitë janë ende mësime të rëndësishme morale dhe kanë pasur një ndikim të gjerë mbi letërsinë dhe thëniet e përbashkëta, duke përfshirë “Ujku me lëkurë deleje”, “Djali që thirri ujkun”, “Pata që bëri vezën e artë”, dhe shumë të tjerë.
“Anne Frank: Ditari i një vajze të re” nga Anne Frank
Botuar në vitin 1947
Libri është një përmbledhje e shkrimeve të Ditarit të Anne Frank, një vajzë që ishte fshehur me familjen e saj për dy vjet gjatë pushtimit nazist të Hollandës. Familja u zbulua në vitin 1944, dhe Frank vdiq nga tifoja në kampin e përqendrimit të zonës Bergen-Belsen. Që nga botimi i tij, “Anne Frank: Ditari i një vajze të re” është përkthyer në më shumë se 60 gjuhë dhe mbetet një nga dokumentet më të famshme dhe me ndikim në Evropë gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Kur’ani
Origjinën e ka në vitin 610
Teksti qendror fetar i Islamit, i cili është ndiqet nga 1.6 miliard myslimanë në mbarë botën. Kurani ose Kur’an-i, është shkrimi i shenjtë i fesë islame, i cili siç besojnë myslimanët, përmban fjalë për fjalë zbulesën e Zotit (arabisht: Allahut) ndaj profetit Muhamed nëpërmjet engjëllit Gabriel. Përkthimi i kuranit konsiderohet nga teologjia tradicionale islame si i pamundur, pasi çdo përkthim mbart njëkohësisht edhe një interpretim. Prandaj leximi i kuranit sugjerohet të bëhet në tekstin origjinal arabisht.
“Ese” nga Michel de Montaigne
Botuar në 1580
Descartes René, Blaise Pascal, Jean-Jacques Rousseau, Ralph Waldo Emerson, Friedrich Nietzsche, Stefan Cvajg, Eric Hoffer, Isaac Asimov, Jean-Jacques Rousseau dhe mendimtarë të mëdhenj të botës janë ndikuar nga përmbledhja masive e eseve të Motaigne-së. Aftësia e shkrimtarit dhe burrit të shteti francez për të përzierë pyetjet serioze morale me anekdotat rastësore, ishte një vepër “vetëtoleruese”, por në ditët e sotme konsiderohet si një pjesë e literaturës më të rëndësishme që vjen nga Rilindja Franceze.
“Folio i parë” nga William Shakespeare
Botuar në 1623
Në 1623, një koleksion i dramave të Shekspirit është botuar nga miqtë e tij John Heminges dhe Henry Condell, i njohur si “Dorëshkrimi i Parë”. Këtu përfshihen “Romeo dhe Xhuljeta”, “Mbreti Lear”, “Hamleti”, etj. Kontributi i Shekspirit mbi letërsinë dhe teatrin ka mbetur i pashembullt, dhe ndikimi i tij në zhanër, komplot dhe gjuhë, vazhdon të ndihet nga gjeneratat e ardhshme të artistëve.
“Si jeton gjysma tjetër” nga Jacob Riis
Botuar në 1890
Në fund të shekullit 19, Nju Jorku nuk ishte një vend i mirë për punëtorët industrialë. Ata jetonin në ndërtesa shumëkatëshe të rrënuara, dhe Riis, një gazetar, e nisi misionin e tij, duke treguar çdo ditë, me përshkrime grafike, skica, statistika, dhe fotografi, klasat e sipërme dhe të mesme. Duke vënë në dukje kushtet e rrezikshme me të cilat përballen të varfrit. “Si jeton gjysma tjetër”, jo vetëm që frymëzoi ndryshim të ndjeshëm nëpër shkolla, dyqane ëmbëlsirash dhe ndërtesa, por ishte edhe bazë për të ardhmen e gazetarisë.
“Për lirinë”, nga John Stuart Mill
Botuar në 1859
Ese-ja e shkurtër nga filozofi britanik Mill u bë një nga librat më të famshëm mbi utilitarizmin e shoqërisë dhe shtetit. Mill theksoi rëndësinë e individualitetit si dhe pavarësinë nga qeveria. “Për Lirinë”, vazhdon të ketë një ndikim të madh në shkencat politike dhe filozofi, dhe pyetjet e saj në lidhje me natyrën e lirisë individuale në një shoqëri demokratike, mbeten po aq të ngutshme dhe të rëndësishme.
“Mbi origjinën e specieve” nga Charles Darwin
Botuar në 1859
Darwini udhëtoi për në ishujt Galapagos, ku ai identifikoi një nga zbulimet më të rëndësishme shkencore të shekullit të 19, evolucionin. Sot, pothuajse të gjithë e dinë emrin e tij, çfarë bëri, dhe pse vlerësohet kaq shumë. Duke respektuar natyrën në të gjitha format e saj – Darwin pa se të gjitha qeniet janë të lidhura. Çdo gjë e gjallë ndan një prejardhje, dhe arriti në përfundimin se, shumëllojshmëria e jetës në Tokë rezulton nga proceset në punë gjatë miliona vjetëve, dhe ende në punë sot. Shpjegimi i Darvinit për këtë shpalosje kaq të gjerë të jetës në kohë – teoria e evolucionit nëpërmjet seleksionimit natyror – transformoi të kuptuarit e botës së gjallë – ashtu si idetë e shkencëtarëve Galileo, Newton, dhe Ajnshtajn ndryshuan të kuptuarit e universit fizik. E thjeshtë por njëkohësisht e diskutueshme, keqkuptuar, keqpërdorur për qëllime sociale, thonë studiuesit, teoria e Darwinit mbetet e pakundërshtueshme si koncepti qendror i biologjisë, duke ndihmuar mikrobiologë e gjenetistë të panumërt.
“Seksi i dytë”, nga Simone De Beauvoir
Botuar në 1949
“Seksi i Dytë” është cilësuar nga shumë kritikë si libri që inauguroi lëvizjen feministe të kohës moderne. “Seksi i Dytë” është puna e një mendje brilante që shquhet për mprehtësi në disiplina të tilla si filozofia, psikologjia, ekonomia dhe historia. Simone De Beauvoir shkruan se “nuk lindim gra; po bëhemi të tilla”. Libri vazhdon të ketë një ndikim të madh në lëvizjet e grave në mbarë botën.
“Libri i rrugës drejt fuqisë” Lao Tzu
Shkruar midis 600 dhe 400 para erës sonë
Taoizmi është një fe kombëtare kineze që daton në shekullin e dytë para erës sonë. Lao-Tzu, themeluesi i shkollës taoiste në dinastinë e hershme Qin, nderohet si babai i taoizmit dhe vepra e tij kryesore “Libri i rrugës drejt fuqisë” përbën bazën e kësaj feje. Për taoizmin ka, gjithashtu, edhe shume vepra letrare si dhe një seri doktrinash të plota dhe të thella.
“Varrose zemrën time në gjurin e plagosur” nga Dee Alexander Brown
“Varrose zemrën time në gjurin e plagosur” zbulon historinë e amerikanëve vendas në fund të shekullit 19, sidomos padrejtësitë dhe tradhtitë e kryera nga qeveria e SHBA dhe zhvendosja e tyre e detyruar. Është ndër librat më të shitur dhe i përkthyer në 17 gjuhë. Nëpërmjet të dhënave të qeverisë, Brown zbuloi masakrën e një populli të tërë në përpjekje për të “fituar” Perëndimi amerikan.
Kulturë
Festivali i parë Mesdhetar i Filmit, aktorë e regjisorë nga bota “zbresin” në Tiranë
Published
2 days agoon
May 2, 2025By
UBTnews
Tirana, ka hapur dyert për edicionin e parë të Festivalit Mesdhetar të Filmit (TMFF), një ngjarje kulturore që ka bashkuar filma, aktorë, regjisorë dhe producentë nga e gjithë bota, për të ndarë me publikun shqiptar disa nga historitë më emocionuese dhe reflektuese të Mesdheut.
Nga një total prej 3030 filmash të aplikuar, festivali ka përzgjedhur prodhime që trajtojnë tema të thella dhe aktuale si emigracioni, pabarazitë sociale dhe marrëdhëniet mes qytetarëve dhe shtetit.
Këto filma prekin tema universale që flasin për përpjekjet njerëzore për një të ardhme më të drejtë dhe më të mirë, duke sjellë në ekran histori që ngjallin ndjenja dhe ndihmojnë për të kuptuar më mirë sfidat e kohës.
“Me një grup djemsh dhe vajzash të reja jemi munduar që në këtë festival të sjellim artistë, aktorë, regjisorë e producentë shumë të mirë nga Mesdheu. Në vitin 2025, Tirana është shpallur kryqyteti mesdhetar i artit dhe kulturës. Në këtë epokë të re, Tirana merr rolin kryesor të kryeqytetit të filmit mesdhetar. Le të jetë ky festival pikëtakimi i ideve, projekteve, ëndrrave”., – thotë Ledion Zoi drejtor i festivalit.
Festivali, do të vijojë deri më 4 maj, duke ofruar një program të pasur me shfaqje filmash, por edhe me Workshop-e dhe diskutime të vlefshme me profesionistë të njohur të industrisë së filmit.
I ftuar nderi i këtij edicioni është aktori i mirënjohur Arben Bajraktari, ndërsa juria e kryesuar nga regjisori dhe producenti Eno Milkani do të vlerësojë artistët pjesëmarrës me pesë çmime.
Magazinë
Sunny Hill 2025: Dita e fundit për biletat “Believers”- fillon zbulimi i emrave të artistëve që do të performojnë sivjet
Published
2 days agoon
May 2, 2025
Biletat më të lira të festivalit Sunny Hill mbyllen sot. Menjëherë pas kësaj, do të filloj zbulimi i emrave të artistëve më të mëdhenj të muzikës botërore që do të jenë pjesë e këtij edicioni.
Ka ardhur momenti i fundit për të siguruar biletat “Believer” për Sunny Hill Festival 2025! Vetëm deri në ora 20:00 do të keni mundësinë për të blerë biletën me çmimin me të lirë ndonjëherë, e që u siguron mundësinë për të qenë pjese e festivalit me të madh të muzikës në rajon.
Pas mbylljes së biletave “Believer”, nis zbulimi i emrave të parë të artistëve të mëdhenj ndërkombëtarë që do të ndezin skenat e këtij edicioni spektakolar.
Këtë vit, Sunny Hill Festival po premton një listë artistësh që do ta bëjnë këtë edicion absolutisht të paharrueshëm dhe atraktiv për adhuruesit e muzikës nga gjitha vendet e Evropës. Këtë vit, numri i njerëzve që do të marrin pjesë në Sunny Hill Festival nga vendet e ndryshme të botës pritet të rritet edhe më tej. Vitin e kaluar, Sunny Hill Festival ka shërbyer mbi 100,000 njerëz në gjithë edicionin e festivalit.
Sunny Hill Festival mbahet nga 1 deri më 3 gusht në Bërnicë dhe pritet të ofrojë një atmosferë elektrizuese, performanca të paharrueshme, dhe një miks të fuqishëm të ikonave globale me talentet më të mirë të skenës vendore.
Linku për biletat “Believer” para skadimit të tyre sonte prej orës 20:00, është në këtë link.
Pas tyre, nis shitja e biletave “Early Bird” e më pas “Regular” dhe “VIP”.
Magazinë
“Dështim?!”, Beyonce nuk po arrin t’i mbush stadiumet
Published
4 days agoon
April 30, 2025
Pavarësisht se bëri histori me albumin e saj të muzikës country në Grammy të këtij viti , duket se Beyonce ende po përpiqet të shesë biletat e stadiumeve , me vende të shumta në dispozicion vetëm disa orë para natës së hapjes.
Këngëtarja 43-vjeçare e hitit Texas Hold ‘Em nisi zyrtarisht turneun prej 32 stadiumesh “Cowboy Carter” në stadiumin SoFi në Los Angeles të hënën në mbrëmje. Prej andej, superylli i popit do të performojë në SHBA dhe Evropë përpara se të mbyllë koncertin në Las Vegas më 26 korrik.
Javën e kaluar në stadiumin SoFi kishte më shumë se 3,000 vende të lira, me një numër të madh vendesh ende të lira vetëm pak çaste para se ajo të ngjitej në skenë të hënën në mbrëmje, sipas hartave të vendeve në Ticketmaster.
Duke folur për DailyMail.com, një burim i brendshëm pohoi se rishitësit – individë ose biznese që blejnë sasi të mëdha biletash koncertesh dhe ua shesin fansave me çmime të tepruara, janë fajtorë për pjesëmarrjen e kufizuar.
Burimi i brendshëm pohoi se Beyoncé dhe Jay-Z kishin mbetur me shpresë dhe ‘presin që më shumë fansa të saj të blejnë bileta sot e në ditët në vijim nëse rishitja bëhet më e lirë’. Por, kur bëhet fjalë për ndryshimin e biletave, Beyoncé po has vështirësi në krahasim me turnetë e mëparshëm në stadiume .
Një pjesë e kritikave të hershme erdhën nga adhuruesit që shprehën pakënaqësi për çmimet e larta fillestare.
“Jam shumë e lumtur që ndodhi kjo. Çmimet ishin absurde që në fillim”, ka shkruar një përdoruese në X (ish-Twitter).
“Daily Mail” citon një fans që krahasoi një biletë në tribunat më të larta me një menu të restorantit të njohur të ushqimit të shpejtë McDonald’s.
“Për shkak të kërkesës së ulët, biletat për turneun ‘Cowboy Carter’ të Beyoncét ($20) janë më të lira se menu ‘Minecraft’ në McDonald’s ($21.39)”, shkroi ai.
Megjithatë, shumë nga këto bileta të lira janë bileta të rishitura, pra jo të shitura direkt nga organizatorët, por nga individë që i kanë blerë më herët për t’i shitur me fitim. Kur nuk arrijnë t’i shesin, ata i ulin çmimet drastikisht, një fenomen i njohur në industrinë e muzikës live.
Një burim i brendshëm ka thënë për “Daily Mail” se “çmimet mund të bien në mbrëmje për disa data, nëse ulëset duken bosh”.
Kjo nuk është strategji e panjohur – është praktikë e zakonshme për të mbushur stadiumet deri në fund.
Magazinë
Pse duket gjithmonë serioz? Ben Affleck tregon anën që s’e shihni shpesh
Published
4 days agoon
April 30, 2025
Ben Affleck ka sqaruar më në fund misterin pas shprehjes së tij gjithmonë serioze në foto që shpesh kthehen në meme: ai nuk është i mërzitur, është i turpshëm.
Në paraqitje në podcast-in “This Past Weekend”, aktori rrëfeu se ndonëse e adhuron aktrimit, fama e vëmendja publike nuk janë pjesë e preferencave të tij.
“Jam mjaft i turpshëm, nuk më pëlqen të jem para kamerave,” tha ai, duke shtuar se ka një ndarje të qartë mes të bërit filma dhe të përballurit me paparacët apo daljet publike.
Ai e pranon se nuk është tipi që frekuenton evente madhështore apo që del në publik. “Nuk dua që njerëzit të më shohin duke ecur me bluzë ose të brendshme. Do të doja që jeta ime private të ishte edhe më private,” u shpreh ai me një sinqeritet që rrallë dëgjohet nga një yll i Hollywood-it.
Paraqitja e tij në këtë episod ka tërhequr mbi 2.7 milionë shikime dhe mijëra komente mbështetëse nga ndjekës që e vlerësojnë për autenticitetin e tij.
“Media e ka ngacmuar për vite me radhë,” shkruan një komentues. Një tjetër shton: “Na duhen më shumë njerëz si Affleck në këtë industri.”
Duket se shpesh, pas një fytyre serioze fshihet një shpirt i qetë që do pak më shumë privatësi. Dhe ndoshta, më pak aparate fotografike të drejtuara nga ai.

Shefi i NATO-s, Rutte paraqet planin e rritjes së shpenzimeve për mbrojtjen

Etika mediatike në fokus të debatit në UBT, me pjesëmarrje të personaliteteve të njohura nga fusha e gazetarisë dhe komunikimit

Kina shqyrton ofertat e SHBA, Ministria e Tregtisë: Pekini i hapur për bisedime

Festivali i parë Mesdhetar i Filmit, aktorë e regjisorë nga bota “zbresin” në Tiranë

Një tërmet me magnitudë 7.4 ballë godet jugun e Argjentinës

Rubio: SHBA-të vazhdojnë përpjekjet për të zgjidhur konfliktin në Ukrainë

Shkencëtarët kanë arritur të kultivojnë dhëmbë zëvendësues në laborator

Anija me aktivistë pro-palestinezë sulmohet nga dronët izraelit

Sunny Hill 2025: Dita e fundit për biletat “Believers”- fillon zbulimi i emrave të artistëve që do të performojnë sivjet
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet3 weeks ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim
-
Lajmet nga UBT6 days ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”