Shëndeti

10 ushqime të pasura me kalcium që nuk duhet t’i lëmë pas dore

Qumësht, kos e djathë janë vetëm disa prej tyre.

Published

on

Kalciumi është thelbësor për ruajtjen e masës sonë të kockave. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të përfshini ushqime të pasura me kalcium në dietën tuaj, të cilat mund të parandalojnë sëmundje të rënda të tilla si osteoporoza.

Trupi i njeriut përmban rreth 1.2 kilogram të kalciumit mineral. Rreth 99 për qind e saj gjendet në dhëmbë dhe kocka, dhe pjesa tjetër në gjak, limfë dhe lëngje trupore, ku është thelbësore për depërtueshmërinë e membranës qelizore, mpiksjen e gjakut, transmetimin e mesazheve midis nervave dhe tkurrjen e muskujve.

Megjithëse 60 për qind e masës sonë të eshtrave përcaktohet nga gjenetika, gjinia, raca dhe mosha, ne mund të ndikojmë në pjesën tjetër, përmes aktivitetit fizik, zakoneve të shëndetshme të jetesës pa pirjen e duhanit dhe alkoolit, por edhe një dietë të duhur që përmban kalcium dhe vitamina D.

Marrja ditore e kalciumit duhet të jetë ndërmjet 800 dhe 1200 miligramë dhe rekomandohet që të paktën gjysma e marrjes së kalciumit të sigurohet nga ushqimi.

Qumësht

Ushqimi më i famshëm i pasur me kalcium është sigurisht qumështi. Avantazhi i qumështit me origjinë shtazore ndaj vetvetes tjetër është se trupi ynë e thith atë më mirë në krahasim me burimet e origjinës bimore.

Në 1 decilitër qumësht lope ka deri në 140 miligramë kalcium, varësisht nga cilësia, dhe në qumështin e dhisë 137 miligramë.

Kos dhe djathë

Ashtu si lënda e parë bazë nga e cila prodhohen, qumështi, kosi, djathi dhe produktet e tjera të qumështit janë gjithashtu të pasura me kalcium. Kjo është arsyeja pse rekomandohet që t’i konsumoni nëse nuk jeni të prirë për qumësht të pastër.

Në varësi të faktit nëse është me yndyrë të plotë apo jo, një kos mund të mbulojë 18 për qind të nevojave ditore për kalcium. Sa i përket djathit, me më shumë kalcium është parmezani, i cili ka 1182 mg kalcium në 100 gramë. Prandaj këshillohet që ta shtoni në makarona dhe salca.

Lakër jeshile

Perimet me gjethe jeshile duhet të gjenden në pjatën e çdo personi që kujdeset për shëndetin e tyre, dhe disa prej tyre, si lakra jeshile dhe dardha, janë jashtëzakonisht të pasura me kalcium. Për shembull, 200 gramë lakër jeshile të gatuar përmban 270 miligramë kalcium, që është më shumë se një e katërta e kërkesës ditore.

Rekomandohet që lakra jeshile të përfshihet në dietë përmes zierjeve ose enëve të ndryshme në lugë. Nëse është vetëm në avull, dhe atëherë uji në të cilin është gatuar nuk konsumohet, shumica e lëndëve ushqyese, përfshirë kalciumin, do të zhduken me ujin e hedhur.

Brokoli

Përveç që përmban dy herë më shumë vitaminë C sesa portokajtë, brokoli është gjithashtu i pasur me kalcium. Dy gota me brokoli të papjekur, e cila është e mjaftueshme për një porcion, përmban 85 miligramë kalcium. Ashtu si me lakrën jeshile, është mirë që ta përzieni në zierje në mënyrë që të konsumojmë si vitamina ashtu edhe minerale të tretura në lëng.

Rrepë

Panxhari ka një status disi të paqartë në mesin e perimeve, por është mjaft i neglizhuar në mënyrë të padrejtë. Për shkak të vlerës së ulët kalorike, është një shtesë e shkëlqyeshme në menynë e humbjes së peshës, dhe në të njëjtën kohë e pasur me minerale dhe vitamina, përfshirë kalciumin.

Mund të konsumohet si pjesë e një merak ose si sallatë.

Peshk blu

Peshqit e freskët blu duhet të gjenden në menytë tona të paktën tri herë në javë, por kjo shpesh nuk është një praktikë për shkak të rrethanave të ndryshme dhe zakoneve të jetesës. Sidoqoftë, në situata të tilla është mirë të kërkohet ton i konservuar ose sardele, të cilat janë gjithashtu të pasura me kalcium. Për shembull, një konservë me sardele të vogla përmban deri në 40 për qind të nevojave ditore për kalcium.

Fik

Fiku është i pasur me kalcium, magnez dhe fosfor, minerale që janë pjesë e indit të kockave. Raporti i kalciumit dhe magnezit prej afërsisht 2: 1 është saktësisht proporcional me raportin e këtyre mineraleve në trupin tonë, i cili siguron thithjen e tyre më të mirë. Frutat e freskëta përmbajnë rreth 46 miligramë kalcium dhe është mirë t’i ruani për ditë më të ftohtë dhe t’i konsumoni të thatë.

Bajame

Nga të gjitha arrat, bajamet janë më të pasurat me kalcium, kështu që 100 gramë bajame përmbajnë 248 miligramë kalcium, sa 25 për qind e sasisë së rekomanduar ditore. Përveç kalciumit, bajamet janë të pasura me fibra, yndyra të shëndetshme dhe proteina dhe janë një burim i shkëlqyeshëm i magnezit, manganit dhe vitaminës E.

Farat Chia

Përveçse janë të pasura me hekur, ato janë të pasura edhe me kalcium. Vetëm 100 gramë përmbajnë 631 miligramë kalcium.

Ata nuk kanë erë dhe shije, andaj përshtaten lehtësisht me ushqimin të cilit i shtohen. Për shembull, mund t’i shtoni në një shumëllojshmëri të smoothies, ëmbëlsirave të shëndetshëm ose të bëni një puding prej tyre në kombinim me disa qumësht me bazë bimore. Kjo është arsyeja pse ato janë zgjedhja perfekte për njerëzit që nuk konsumojnë produkte qumështi.

Fasule të bardha

Fasulet janë të njohura për pjesën e tyre të mineraleve, por pjesa e kalciumit dominohet nga fasulet e bardha, të cilat janë gjithashtu të pasura me hekur dhe fibra. Një pjatë me fasule të bardha përmban 175 miligramë kalcium.

Duke kombinuar këto ushqime, ju do të siguroni trupin tuaj me sasitë e nevojshme të kalciumit për funksionimin e tij normal dhe në të njëjtën kohë të zvogëloni rrezikun e osteoporozës në të ardhmen.

Shëndeti

Çfarë i ndodh trupit kur konsumoni shumë mish?

Published

on

Proteinat janë të pazëvendësueshme e të rëndësishme për organizëm të balancuar. Ato gjenden te mishi dhe sidomos ai i kuqi, i cili preferohet edhe më shumë se të tjerët.

Pavarësisht këtyre vlerave konsumimi i tepërt kthehet në problem për organizmin, ja çfarë i ndodh trupit kur hani shumë mish, cilat janë shenjat që trupi jep.

Lodhje e tepërt

Proteinat janë të njohura për vlerat dhe energjinë që i dhurojnë trupit ditën, janë mënyrë e mirë për të stimuluar fokusimin dhe përqendrimin e trurit. Ndjesia e përgjumjes dhe e lodhjes kur konsumoni mish të kuq përkthehet në një sasitë madhe të proteinave në trup.

Flokë dhe lëkurë e dëmtuar

Ekzagjerimi me mishin e kuq do të thotë mungesë vitamine C, e cila nuk gjendet me shumicë te mishi i kafshëve, është e rëndësishme për flokët dhe lëkurën, pasi ndihmon në formimin e kolagjenit në trup që është edhe proteina baze për rritjen e flokëve dhe rininë e lëkures.

Nëse shikoni që flokët, lëkura apo thonjtë janë të dëmtuar arsyeja mund të jetë mishi. Gjithnjë kur hani një racion shoqëroni me një larmishmëri perimesh si spinaqi, kungujt, patatet apo lakrat e egra.

Konstipacioni

Problemet me tretjen e ushqimeve janë prezente sidomos me kalimin e viteve tek secili, konstipacioni është një ndër shenjat që trupi jep kur ka mungesë të fibrave. Duke qenë se mishi nuk përmban fare fibra, nëse zë pjesën më të madhe të dietës keni probleme me tretjen.

Sipas mjekëve duhet të keni vakte të larmishme mes proteinave të mishit, drithërave, bishtajorëve, perimeve dhe frutave.

Rrit kolesterolin e keq

Duke qenë i pasur me yndyrna dhe dhjamë, konsumimi i tepërt rrit edhe kolesterolin e keq, një risk i shtuar për trupin zhvillon sëmundje kardiovaskulare.

Aroma e keqe e gojës

Kjo ndodh pasi trupi nuk ka karbohidrate, përdorë dhjamin si burim kryesor për të funksionuar, nën këtë proces formohen disa përbërje organike që shkaktojë aromë të keqe. Mundohuni të mos konsumoni më shumë se 70 gr mish, dhe jo çdo ditë.

Shtim në peshë

Mishi i kuq është i pasur me yndyrna dhe dhjamë, këto yndyrna shtojnë peshën e janë të vështira për t’u djegur nga metabolizmi, është e rëndësishme të mos e teproni me këtë ushqim. Mjekët rekomandojnë një sasi të caktuar të konsumimit të mishit të kuq në javë e cila nuk do të dëmtojë organizmin tuaj.

Përafërsisht rekomandohet 70 gramë mish i kuq i gatuar në ditë dhe rreth 400-500 gr në javë.

Continue Reading

Shëndeti

A e dini si të kontrolloni varësinë ndaj sheqerit?

Published

on

Ideja e varësisë ndaj sheqerit është një temë e diskutuar e shpesh kategorizohet si “sjellje jonormale” kur bëhet fjalë rreth të ushqyerit.

Çfarë është varësia ndaj sheqerit?

E përkufizuar si varësi emocionale ose psikologjike ndaj ushqimeve e pijeve me sheqer, duket se varësia ndaj sheqerit në një interpretimin fjalë për fjalë mund të mos ekzistojë. Disa ekspertë pajtohen se ka dallime neurobiologjike midis një varësie ndaj një substance si aklooli, dhe diçkaje që ju nevojitet për të mbijetuar, siç është ushqimi.

Sipas Shoqatës Amerikane të Psikologjisë, varësia ndaj ushqimit është term i diskutueshëm, i përdorur nga disa studiues për të përshkruar paralelet midis vështirësive që disa njerëz përjetojnë në kufizimin e varësisë ndaj të ngrënit dhe varësisë ndaj substancave.

Ndryshe nga varësia, është e vështirë të identifikohet një ushqim që qëndron në themel të “varësisë nga ushqimi”. Studimet kanë treguar se konsumi i sheqerit mund të pasqyrojë sjelljen e varësisë.

A mund të jeni të varur nga sheqeri?

Midis studiuesëve e nde ka debate nëse sheqeri shkakton vërtetë varësi fizike, në bazë të disa studimeve, disa njerëz janë më të prirur të dëshirojnë të konsumojnë më tepër sheqer se të tjerët, jo të gjithë kanë një preferencë të lartë për gjërat e ëmbla.

Pse mund të ndiheni të varur nga sheqeri?

Ka arsye fizike dhe psikologjike që ju bëjnë të ndiheni të varur nga sheqeri, mund të mos konsumoni mjaftueshëm ushqim ditën, kështu që dëshira për sheqer intensifikohet sepse trupi juaj sinjalizon se ka nevojë sa më shpejt për energji.

Arsyet psikologjike janë komplekse, mund të ndiheni të varur nga sheqeri për disa arsye. Mund t’ju jetë bërë zakon trupi është i kushtëzuar ta do sheqerin shpesh. Nëse jeni të stresuar ose nëse keni mungesë gjumi, hormonet e urisë shtohen, duke e bërë të vështirë kontrollimin e dëshirës për ushqime të ëmbla.

Kur hani ushqime me sheqer, në tru gjenerohen sinjale që japin ndjesi shpërblimi që përforcon dëshirën e vazhueshme për të konsumuar këto produktesh.

Si të kontrolloni dëshirën për sheqer?

Dëshira për sheqer dhe zakonet e të ngrënit janë mënyra juaj për të përmbushur ose kompensuar një nevojë emocionale, shumë njerëz kërkojnë sheqer kur janë të lodhur, të zemëruar, të trishtuar ose të mërzitur. Identifikimi i ndjenjave tuaja mund të jetë një mënyrë e fuqishme për të frenuar këtë dëshirë.

Konsumi i mjaftueshëm i proteinave, fibrave dhe drithërave të plota në çdo vakt, mund të mbajë të qëndrueshme nivelet e sheqerit në gjak e frenon dëshirat për sheqerna. Menaxhimi i stresit përmes ushtrimeve, kujdesit për veten dhe meditimit, është një mënyrë tjetër efikase.

Continue Reading

Shëndeti

Lëvizja parandalon mpiksjen e gjakut

Published

on

Kardiologët kanë paralajmëruar se qëndrimi ulur rrit mundësinë për mpiksje të gjakut, duke shtuar se njerëzit duhet të lëvizin sa më shumë për ta parandaluar këtë gjë.

Sipas Aleancës Kombëtare për Mpiksjen e Gjakut në SHBA, çdo ditë rreth 274 persona humbin jetën nga mpiksja e gjakut. Hulumtimet e fundit tregojnë se ka mbi 900 mijë raste në vit, çka e bën këtë problem një kërcënim të madh për shëndetin publik, ka raportuar Parade.

Megjithëse tingëllon frikshëm, mpiksja e gjakut në vetvete është një proces normal i trupit – një mënyrë për të ndaluar gjakderdhjen. Por kur ndodh në mënyrë jonormale, brenda enëve të gjakut ose kur ajo shkëputet dhe udhëton në pjesë të tjera të trupit, rreziku bëhet serioz.

Mos qëndroni ulur shumë gjatë

“Mundohuni të mos qëndroni joaktivë për kohë të gjatë dhe shtoni më shumë lëvizje në rutinën tuaj, në mënyrën që është e sigurt dhe e përshtatshme për ju”, ka thënë doktoresha Danielle Belardo, kardiologe në Los Anxhelos.

Ajo ka thënë se aktiviteti fizik ndihmon në qarkullimin e mirë të gjakut.

“Levizja zvogëlon rrezikun e mpiksjes. Kur i lëvizni muskujt, përmirësoni qarkullimin dhe e parandaloni mbledhjen e gjakut në vende të caktuara”, ka shtuar ajo.

Edhe doktori Mohanakrishnan Sathyamoorthy, kardiolog dhe shef i mjekësisë së brendshme në Burnett School of Medicine në Universitetin TCU, ka thënë se qëndrimi ulur për kohë të gjatë është një nga shkaktarët kryesor të mpiksjes së gjakut.

Çka e shkakton mpiksjen?

Kjo varet nga vendndodhja, por në përgjithësi, mpiksjet në arterie apo vena mund të shkaktohen nga:

-Sëmundje që rrisin tendencën për mpiksje

-Çrregullimet e vetë enëve të gjakut

Sipas doktorit Peter Kowey, profesor i mjekësisë në Thomas Jefferson University, “shumë sëmundje ndikojnë në mënyrën si mpikset gjaku, dhe kjo mund të çojë në komplikime të rënda.”

Belardo ka thënë se duhen vëzhguar me kujdes simptomat si:

-Kollë me gjak

-Rrahje të shpejta të zemrës

-Marramendje ose ndjesi që do të bini

-Vështirësi në frymëmarrje

-Dhimbje apo shtrëngim në gjoks

-Fryrje, ngrohtësi apo ndryshim ngjyre në krahë apo këmbë

Ndërkohë, Sathyamoorthy ka theksuar se shenjë specifike është “fryrja e njëanshme, në pjesën e poshtme të këmbëve, që shfaqet papritur dhe shoqërohet me dhimbje, sidomos gjatë përkuljes, është diçka që duhet kontrolluar menjëherë”.

Si ta parandaloni mpiksjen e gjakut?

Lëvizni sa më shumë

Nëse keni punë që kërkon shumë qëndrim ulur, apo jeni në udhëtime të gjata me avion, ecni herë pas here.

“Gjatë fluturimeve të gjata, rekomandoj të ecni çdo disa orë për të mbajtur aktiv qarkullimin e gjakut”, ka thënë Kowey.

Në jetën e përditshme, mjaftojnë edhe hapa të vegjël si ngjitja e shkallëve në vend të ashensorit, apo ecje të shkurtra.

Pini ujë mjaftueshëm. Dehidratimi e rrit rrezikun për mpiksje.

“Veçanërisht në mot të nxehtë, hidratimi është thelbësor për të parandaluar trashjen e gjakut. Pyesni mjekun për sasinë e duhur të ujit që duhet të pini çdo ditë”, ka thënë Kowey.

Njihni rreziqet tuaja

Sipas American Heart Association, disa prej faktorëve që rrisin rrezikun janë:

-Mbipesha;

-Diabeti;

-Shtatzënia;

-Mosha e shtyrë;

-Qëndrimi ulur për kohë të gjatë;

-Pirja e duhanit.

Continue Reading

Shëndeti

Parazitët në trup: Si t’i dalloni dhe si të mbroni veten?

Published

on

Shumë njerëz nuk janë të vetëdijshëm që mund të bartin parazitë në organizëm, madje edhe për vite me radhë pa simptoma të qarta.

Parazitët janë mikroorganizma që jetojnë brenda ose mbi trupin e njeriut, duke shfrytëzuar ushqyesit e dobësuar imunitetin. Infektimi ndodhë shumë më lehtë sa mendohet: mjafton larja jo e duhur e duarve, pirja e ujit të pasigurt, konsumimi i mishit ose peshkut të pagatuar mirë, a pickimi nga insektet bartëse.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, infeksionet janë të zakonshme në zona me higjienë të dobët e ujë të ndotur, nuk përjashtojnë vendet e zhvilluara.

Simptomat që nuk duhen neglizhuar

Shenjat që mund të tregojnë për praninë e parazitëve janë të paqarta e ngatërrohen me probleme të tjera shëndetësore. Disa simptoma të mundshme janë:

▪ Çrregullime të zorrëve (diarre, kapsllëk i përsëritur, fryrje barku)
▪ Kruajtje anale, sidomos natën
▪ Akne dhe skuqje të shpeshta të lëkurës
▪ Rënie e flokëve dhe dobësim i thonjve
▪ Lodhje e vazhdueshme dhe dobësi e imunitetit
▪ Erë e keqe e gojës
▪ Infeksione të shpeshta të rrugëve urinare
▪ Humbje peshe pa arsye të qartë

Sipas Centers for Disease Control and Prevention, CDC, burimet më të zakonshme të infeksionit përfshijnë mishin e gjallë ose të pagatuar mirë derri dhe peshku), frutat dhe perimet e palara, ujin e ndotur, si dhe kontaktin e drejtpërdrejtë me kafshë ose udhëtimet në zona tropikale.

Si diagnostikohen?

Metodat moderne të diagnostikimit përfshijnë ekzaminimin e mostrave të jashtëqitjes në laborator (coprograma), teste të gjakut për disa lloje parazitësh, si dhe teste më të avancuara molekulare në rastet kur dyshohet për infeksione të rralla. Për disa parazitë, identifikimi është sfidues e kërkon përsëritje të analizave.

Mbrojtja dhe trajtimi natyral

Përveç terapive mjekësore që mund të përshkruajë mjeku, disa ushqime dhe bimë mund të ndihmojnë organizmin të luftojë parazitët, nëse përdoren me kujdes dhe si mbështetje:

Hudhra – konsiderohet një nga agjentët natyralë më të fuqishëm kundër parazitëve. Studime të ndryshme kanë treguar se përbërjet si alicina pengojnë zhvillimin e parazitëve (Journal of Helminthology, Cambridge University Press).

Një thelb hudhre i grimcuar mund të përzihet me qumësht të ngrohtë dhe të konsumohet esëll disa herë në javë.

Vaji i kokosit – përmban acid laurik, që mund të ketë efekt antibakterial dhe antiparazitar. Mund të përdoret në kuzhinë ose të merret 1-2 lugë në ditë për një periudhë të kufizuar.

Shafrani i Indisë – ka veti të fuqishme anti-inflamatore dhe mund të ndihmojë në mbështetjen e zorrëve. Kombinohet mirë me kos natyral.

Kanella dhe rigoni – vaji esencial i rigonit dhe kanellës ka treguar veti antimikrobike në disa studime (Frontiers in Microbiology). Duhet të përdoren me kujdes (2-3 pika vaj rigoni të holluar në ujë, jo më shumë se disa ditë).

Farat e linit, farat chia, panxhari i kuq – përmbajnë fibra që ndihmojnë pastrimin e zorrëve dhe mund të kontribuojnë në largimin mekanik të disa parazitëve.

Vitamina C – një sistem imunitar i fortë është mbrojtja më e mirë natyrale kundër shumë infeksioneve, përfshirë ato parazitare. Frutat e freskëta, sidomos agrumet, kivi, specat dhe manaferrat janë burime të shkëlqyera.

Si të parandaloni infeksionet?

▪ Lani duart me sapun, sidomos pas tualetit dhe para gatimit.
▪ Konsumoni mish dhe peshk të gatuar mirë.
▪ Shpëlani frutat dhe perimet me ujë të bollshëm.
▪ Pini ujë të filtruar ose të sigurt.
▪ Kujdesuni për higjienën e kafshëve shtëpiake.

Metodat natyrore janë ndihmëse, por në rast të dyshimit për infeksion serioz, gjithmonë konsultohuni me një mjek. Vetëtrajtimi mund të mos jetë i mjaftueshëm për të zhdukur disa lloje parazitësh.

Continue Reading

Të kërkuara