Bota

10 qytetet me cilësinë më të mirë të ajrit në Evropë

Published

on

Pas më shumë se një viti të mbyllur e duke mbajtur maska anti-COVID, po bëhet më se e zakonshme që çmojmë më shumë daljet në ajër të pastër.

Por për ata që jetojnë në qytete të mëdha, kjo mund të kthehet në një luks të paarritshëm – veçanërisht kur valët e të nxehtit kontribuojnë dhe më tepër në ndotjen e ajrit.

Sipas Agjencisë Evropiane të Mjedisit (EEA) ekspozimi ndaj grimcave të imëta – një prej ndotësve kryesorë që shkaktojnë sëmundje kardiovaskulare dhe të frymëmarrjes – përbën rreth 417 mijë të vdekje të parakohshme në mbarë kontinentin vetëm për vitin 2018.

Por, cilat janë vende që gëzojnë ajrin më të pastër në Evropë?

Kompania britanike ‘HouseFresh’ ka analizuar raportin “Cilësia e Ajrit në Botë 2020” përpiluar nga ekspertët zviceranë të ajrit, IQAir, dhe renditi qytetet në bazë të përqendrimit të grimcave të imëta. Renditja vlen për Evrope

Sakiai, Lituani (5.0 μg/m3)

Qyteti i vogël pranë Kaliningradit ndodhet në një prej rajoneve më të pastra të Lituanisë dhe është shtëpiza e shtatë rezervave natyrore.

Corte, Francë (4.6 μg/m3)

Ngritur në një prej maleve të Korsikës, Corte ishte dikur kryeqyteti i këtij ishulli, gjatë një periudhe pavarësie të shkurtër në shekullin XVIII.

Neuchatel, Zvicër (4.5 μg/m3)

Qyteti mesjetar që shtrihet përgjatë liqenit, e me të cilin ndan edhe të njëjtin emër, është një prej pikënisjeve më të mira për të eksploruar malet Jura.

Almeria, Spanjë (4.4 μg/m3)

Qyteti andaluzian, i njohur për ditët me më shumë diell në Spanjë, rrethohet nga një sërë plazhesh mbresëlënëse. Këtu, ajri është i pastër, por rrallëherë i freskët gjatë orëve të ditës.

Umea, Suedi (4.3 μg/m3)

Qyteti më i madh i Suedisë së Veriut renditet edhe si ndër më të pastrit nga EEA. Një qytet studentësh me një jetë të gjallë kulturore vetëm 400 kilometra larg rrethit Arktik ku vizitorë të shumtë shkojnë për të parë Aurorën Polare.

Crieff, Skoci dhe Enniskillen, Irlandë e Veriut (4.3 μg/m3)

Për të marrë një dozë ajri të pastër në Mbretërinë e Bashkuar duhet shkuar në Crieff, një qytet tipik skocez në Perthshire. Ose mund të shkoni në Enniskellen, dikur një prej pikave kryesore të dhunës sektare në Irlandën e Veriut, sot njihet më tepër për kështjellën dhe liqenin përreth.

Fundao, Portugali (4.2 μg/m3)

Qyteti rural ndodhet midis dy parqeve kombëtare – Serra da Estrela dhe Serra da Malcata – dhe ka disa kështjella të shekullit XVII dhe pemishte me qershi.

Vielsalm, Belgjikë (4.2 μg/m3)

Vielsalm ndodhet në zemër të Ardennes dhe është një vend ende sekret për ata që preferojnë natyrën e që kërkojnë të eksplorojnë vende të qeta në pyll.

Bodo, Norvegji (3.4 μg/m3)

Qyteti norvegjez, midis maleve dhe detit, është një tjetër vend i mrekullueshëm për të ngjitur malet apo për të parë Dritat e Veriut.

Muonio, Finland (2.8 μg/m3)

Për të thithur ajrin më të pastër në Evropë duhet të shkoni në Lapland. Muonio rrethohet nga parku i çmuar kombëtar i Finlandës “Pallas-Yllästunturi”. \euronews

Bota

UNICEF: Ka kolapsuar sistemi i ujit, fëmijët do të vdesin nga etja në Gazë

Published

on

By

Gaza po përballet me thatësirë të shkaktuar nga njeriu, pasi ka kolapsuar sistemi i ujit, tha Agjencia për Fëmijë e Kombeve të Bashkuara, UNICEF, më 20 qershor.

Fëmijët do të nisin të vdesin nga etja… Vetëm 40 për qind e impianteve për prodhimin e ujit janë funksionale”, tha zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, për gazetarët në Gjenevë.

Jemi shumë nën standardet e emergjencës sa i përket ujit të pijshëm për njerëzit në Gazë”, shtoi ai.

UNICEF-i gjithashtu raportoi për një rritje prej 50 për qind të fëmijëve nga gjashtë muaj deri në pesë vjeç që janë shtruar në spital për shkak të kequshqyerjes gjatë periudhës prill-maj në Gazë, si dhe për gjysmë milioni njerëz që po vuajnë nga uria.

Kjo agjenci tha se sistemi i shpërndarjes së ndihmave që udhëhiqet nga Fondacioni Humanitar për Gazën (GHF) – i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara – po “e bën situatën dëshpëruese edhe më të rëndë.”

Më 20 qershor, të paktën 25 persona që po prisnin kamionët me ndihma u vranë nga zjarri izraelit në Netzarim, sipas autoriteteve shëndetësore në Rripin e Gazës. Një ditë më parë, të paktën 51 persona u vranë nga sulmet izraelite, përfshirë 12 që po përpiqeshin t’i afroheshin një qendre të operuar nga GHF-ja në pjesën qendrore të Gazës.

Nga sulmet izraelite të premten, edhe 12 persona të tjerë u vranë gjatë një sulmi ajror që goditi shtëpinë e një familjeje në Deir al-Balah, duke e çuar numrin e viktimave të asaj dite në 37.

Elder, i cili së fundmi ka qëndruar në Gazë, tha se kishte shumë dëshmi nga gra dhe fëmijë të plagosur ndërsa përpiqeshin të merrnin ndihma ushqimore, përfshirë një djalë të vogël që u plagos nga një sulm me tank dhe më pas vdiq nga plagët e marra.

Ai tha se mungesa e qartësisë publike për kohën kur janë të hapura qendrat e shpërndarjes së ndihmave – disa prej të cilave ndodhen në zona lufte – po shkakton viktima të shumta.

Ka pasur raste kur është shpërndarë informacioni se një vend është i hapur, por më pas është komunikuar në rrjetet sociale se është i mbyllur – por ai informacion është shpërndarë në një kohë kur në Gazë nuk kishte internet dhe njerëzit nuk kishin qasje në të,” tha ai.

Të mërkurën, GHF-ja tha përmes një deklarate se kishte shpërndarë 3 milionë vakte ushqimore në tri qendrat e ndihmës që operon, pa asnjë incident.

Lufta në Gazë filloi kur militantë të udhëhequr nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarë afro 1.200 njerëz dhe duke marrë rreth 250 pengje. Izraeli thotë se 58 pengje mbeten ende në Gazë, megjithëse besohet se rreth 35 prej tyre janë të vdekur.

Që atëherë, lufta e Izraelit ka vrarë më shumë se 55.000 njerëz në Gazë, shumë prej tyre gra dhe fëmijë, sipas zyrtarëve shëndetësorë palestinezë.

Lufta ka shkaktuar shkatërrime të mëdha në territorin palestinez, ndërsa OKB-ja ka thënë se pothuajse e gjithë popullsia e Gazës është në prag të zisë së bukës./REL/

Continue Reading

Bota

Erdogan bisedë telefonike me Merz për luftën Izrael-Iran

Published

on

By

Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdoğan ka zhvilluar bisedë telefonike me kancelarin gjerman, Friedrich Merz.

Sipas deklaratës së bërë në llogarinë e rrjeteve sociale të Kryesisë së Komunikimit të Presidencës së Turqisë, në bisedë u diskutua për konfliktin midis Izraelit dhe Iranit si dhe mbi çështjet bilaterale dhe rajonale.

Erdogan, ka paralajmëruar se përshkallëzimi i konfliktit mes Iranit dhe Izraelit mund të ketë pasoja serioze për rajonin dhe për Evropën, sidomos në rritjen e flukseve migratore.

Duke theksuar se zgjidhja e mosmarrëveshjes mbi programin bërthamor të Iranit është kthimi në tryezën e negociatave dhe se konflikti që filloi me sulmin e Izraelit ndaj Iranit e ka rritur kërcënimin për sigurinë rajonale në nivelin më të lartë, Erdogan vuri në dukje se pasojat e kësaj spiraleje dhune të shkaktuar nga sulmet izraelite mund të dëmtojnë rajonin dhe Evropën.

Spirala e dhunës e shkaktuar nga sulmet e Izraelit mund të dëmtojë rajonin dhe Evropën për sa i përket migracionit dhe mundësisë së rrjedhjes bërthamore”, e citoi zyra e tij të thoshte atë në një bisedë telefonike me kancelarin gjerman Friedrich Merz.

Presidenti Erdoğan në bisedë tha se Turqia po bën përpjekje për t’i dhënë fund konfliktit dhe për të siguruar paqen, dhe se këto përpjekje do të vazhdojnë.

Continue Reading

Bota

Qeveria britanike organizon fluturime çarter nga Izraeli për qytetarët e saj

Published

on

By

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar po përgatit organizimin e fluturimeve çarter nga Izraeli për të ndihmuar qytetarët britanikë në zonë, ndërsa situata në rajon po përkeqësohet.

Sipas një njoftimi të Downing Street, qytetarëve britanikë u është kërkuar që të regjistrojnë praninë e tyre pranë Ministrisë së Jashtme për të qëndruar në kontakt me autoritetet dhe për të marrë udhëzime të mëtejshme lidhur me fluturimet.

PA Media raporton se qeveria po bashkëpunon ngushtë me autoritetet izraelite për të organizuar transportin jashtë rajonit, sapo hapësira ajrore të rihapet. Kryeministri Sir Keir Starmer ka bërë thirrje për një zgjidhje diplomatike mes palëve në konflikt.

Ne këshillojmë qytetarët britanikë që të vazhdojnë regjistrimin në Izrael dhe Territoret e Pushtuara Palestinase, për të qenë të kontaktueshëm dhe për udhëzime të mëtejshme mbi fluturimet,” tha një zëdhënës i qeverisë.

Sekretari i Jashtëm pritet të bëjë njoftimin zyrtar për organizimin e fluturimeve çarter nga aeroporti i Tel Avivit në ditët në vijim.

Continue Reading

Bota

Trump konsultohet me këshilltarë të zgjedhur ndërsa shqyrton mundësinë e një sulmi ndaj Iranit

Published

on

By

Presidenti i ShBA-së, Donald Trump, gjithnjë e më shumë po mbështetet në një grup të ngushtë këshilltarësh, ndërsa është duke shqyrtuar nisjen e sulmeve ushtarake kundër objekteve bërthamore të Iranit.

Në të njëjtën kohë, thuhet se Trump po kërkon kontribut nga një grup më i gjerë aleatësh – si brenda ashtu edhe jashtë administratës – për të vlerësuar mendimet nëse ai duhet të miratojë veprime ushtarake në Iran, një veprim që ka ndarë mbështetësit e tij kryesorë, tha një zyrtar tjetër i lartë.

Edhe pse ai shpesh kërkon këshilla nga një gamë e gjerë njerëzish, Trump zakonisht merr vendime kyçe me një grup të vogël këshilltarësh të ngushtë, duke përfshirë Zëvendëspresidentin JD Vance, Shefen e Shtabit të Shtëpisë së Bardhë, Susie Wiles, Zëvendës Shefin e Shtabit Stephen Miller dhe Sekretarin e Shtetit Marco Rubio, i cili shërben gjithashtu si këshilltar i përkohshëm i sigurisë kombëtare, sipas zyrtarit të lartë.

Trump gjithashtu konsultohet me Steve Witkoff, të dërguarin e tij për çështjet e Lindjes së Mesme, për vendimet brenda fushëveprimit të tij.

Ndërsa peshon mundësinë e përfshirjes së SHBA-së në një konflikt të drejtpërdrejtë me Iranin, Trump thuhet se ka ngushtuar rrethin e tij të ngushtë, duke lënë mënjanë zyrtarë të caktuar.

Drejtori i Inteligjencës Kombëtare, Tulsi Gabbard, i cili njihet për kundërshtimin e veprimeve ushtarake, thuhet se është përjashtuar nga diskutimet kryesore, dhe Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth thuhet gjithashtu se është përjashtuar kryesisht nga cikli i rregullt i vendimmarrjes së Trump, sipas zyrtarëve.

Megjithatë, zëdhënësi i Pentagonit, Sean Parnell, e ka hedhur poshtë karakterizimin.

Ky pretendim është plotësisht i rremë. Sekretari po flet me presidentin disa herë në ditë dhe ka qenë i pranishëm në Dhomën e Situatave këtë javë. Sekretari Hegseth po ofron lidership të fortë dhe vazhdon të mbështesë qasjen e presidentit ‘paqe përmes forcës‘”, tha ai.

Burime të mbrojtjes dhe një ish-zyrtar i administratës thanë se Trump po dëgjon gjithashtu me vëmendje gjeneralin Dan Caine, kryetarin e Shtabit të Përbashkët, kreun e Komandës Qendrore të SHBA-së, gjeneralin Erik Kurilla, dhe drejtorin e CIA-s John Ratcliffe.

Të enjten, Sekretarja e Shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, u tha gazetarëve se Trump pritet të marrë një vendim brenda dy javëve të ardhshme në lidhje me përfshirjen e mundshme ushtarake amerikane në konfliktin e vazhdueshëm Izrael-Iran.

Ndryshe nga paraardhësit e tij pas Luftës së Dytë Botërore, Trump nuk mbështetet në informime të strukturuara mbi politikat nga zyrtarë të lartë kur bëhet fjalë për çështjet e jashtme dhe ushtarake, thanë dy burime të njohura me procesin.

Në vend të kësaj, stili i tij i vendimmarrjes është më informal, me biseda që shpesh zhvillohen me një përzierje anëtarësh të administratës, udhëheqësish të huaj dhe kontaktesh të jashtme. Ky stil më pak formal mund të kufizojë mundësitë që të tjerët të sfidojnë supozimet e tij ose të ngrenë shqetësime, shtuan burimet.

Muajin e kaluar, Trump i habiti shumë kur njoftoi heqjen e sanksioneve ndaj Sirisë pas takimit me Princin e Kurorës Saudite Mohammed bin Salman. Zyrtarët në Departamentin e Thesarit u kapën në befasi, pasi nuk ishte bërë asnjë planifikim, as nuk ishin konsultuar bankat e huaja apo zyrtarët sirianë paraprakisht, sipas atyre që kanë njohuri të drejtpërdrejta.

Që nga kthimi në detyrë në janar, Trump ka zvogëluar ndjeshëm rolin e Këshillit të Sigurisë Kombëtare, i cili tradicionalisht koordinohet me agjencitë federale për të zhvilluar opsione politike dhe për të vlerësuar pasojat e veprimeve ushtarake.

Continue Reading

Të kërkuara