Lajmet

Zbulohen avuj uji në atmosferën e hënës së Jupiterit

Evropa, një nga 79 hënat e Jupiterit, është sateliti i gjashtë më i afërt me Jupiterin.

Published

4 years ago

October 19, 2021

Betim Gashi

Shkencëtarët kohët e fundit zbuluan avujt e ujit duke vëzhguar me teleskopin hapësinor Hubble në atmosferën e Ganymede, një nga hënat e Jupiterit.

Duke përdorur të njëjtën teknikë, gjatë analizës së imazheve dhe të dhënave arkivore, ata zbuluan se avujt e ujit janë gjithashtu të pranishëm në atmosferën e hënës së akullit të Jupiterit, Evropa, por vetëm në njërën anë të saj.

Evropa, një nga 79 hënat e Jupiterit, është sateliti i gjashtë më i afërt me Jupiterin dhe i gjashti më i madh në sistemin diellor. Është një trup i akullt hapësinor më i madh se Plutoni.

Temperatura mesatare në sipërfaqen e saj është minus 170 gradë Celsius. Por shkencëtarët besojnë se Evropa po fsheh një oqean të madh nën sipërfaqen e saj, në të cilën mund të ketë jetë jashtëtokësore. Tani, astronomët kanë zbuluar për herë të parë dëshmi të ekzistencës së avullit të qëndrueshëm të ujit në atmosferën e Evropës, shkruan ESA.

Astronomët kanë gjetur avuj uji në atmosferën e rrallë të Evropës në anën tjetër të hemisferës që është e kundërt me drejtimin e saj të lëvizjes. Përkatësisht, sateliti Evropa është e mbyllur në baticë, që do të thotë se, ashtu si Hëna jonë, njëra anë e saj është gjithmonë përballë planetit të saj.

“Zbulimi i avujve të ujit në Ganymede dhe në njërën anë të Evropës do të përmirësojë kuptimin tonë për atmosferën e hënës së akullit. Çuditërisht, ekziston një sasi e qëndrueshme e H2O në atmosferën e Evropës duke pasur parasysh temperatura të tilla të ulëta të sipërfaqes”, tha astronomi Lorenz Roth nga Instituti i Teknologjisë në Stokholm Royal KTH.

Roth analizoi të dhënat arkivore nga vëzhgimet e Evropës nga 1999, 2012, 2014 dhe 2015 ndërsa ajo ishte në pozicione të ndryshme në orbitë. Në këtë mënyrë, ai mund të përcaktojë sasinë e oksigjenit (një molekulë uji përbëhet nga atome, hidrogjen dhe oksigjen) në atmosferën e Evropës dhe më pas, bazuar në intensitetin e emetimeve në gjatësi vale të ndryshme, të përcaktojë praninë e avullit të ujit.

Shkencëtarët kanë regjistruar më parë avujt e ujit në këtë hënë, por ajo është lidhur me avujt e ujit që shpërthejnë nëpër akull, të ngjashme me gejzerët në Tokë, përveç se në këtë hënë të largët ato janë më shumë se 100 kilometra të larta.

Rezultatet e reja, megjithatë, tregojnë se vëzhgimet nga viti 1999 deri në 2015 tregojnë sasi të ngjashme të avullit të ujit të shpërndarë në një zonë më të madhe. Kjo tregon praninë afatgjatë të një atmosfere të avullit të ujit në njërën anë të hemisferës. Në anën e Evropës që është gjithmonë përballë Jupiterit, asnjë provë e pranisë së avullit të ujit nuk është gjetur.

Lajmet

Kurti: Zgjedhjet nuk janë zgjidhje, ose “Kurti 2.5”, ose “Konjufca 1”

Published

2 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti ka deklaruar para mediave se nuk i rekomandon zgjedhjet e reja.

Kurti tha se duhet ketë Kurti 2.5 deri në dhjetor ose Glauk Konjufca 1 deri në prill.

“Ka ngelur edhe 10 ditë, mandati i është dhënë nga presidentja Osmani Konjufcës, ne urojmë për më të mirën. Ritheksojmë se nuk mendojmë që është punë e meçme të shkojmë të zgjedhje në dhjetor dhe sërish në prill, deputetët janë para përzgjedhje ose Kurti 2.5 deri dhjetor ose Konjufca 1 deri në prill, por pa asnjërën prej tyre duhet të përcaktohet prej njërën prej tyre”, tha Kurti.

Lajmet

Kreshnik Uka merr çmimin ‘Ylli i javës’

Published

3 hours ago

November 10, 2025

UBT News

Federata e Futbollit e Kosovës, në bashkëpunim me sponsorin zyrtar të Superligës, Albi Mall, vazhdon ndarjen e çmimit tradicional “Ylli i Javës”, i cili i dedikohet futbollistit më të dalluar të javës në Superligën e futbollit kosovar.

Për javën e trembëdhjetë të këtij edicioni, ky çmim i është ndarë futbollistit të FC Drenica, Kreshnik Uka, i cili pati një paraqitje individuale shumë të mirë për skuadrën e tij për 90 minuta të ndeshjes duke e shënuar edhe golin e dytë në fitoren e rëndësishme të skudrës së tij kunër FC Ballkanit 2:0.

Vlerësimi është bërë nga Komisioni i Veteranëve të Futbollit në përbërje të Avni Shala, Blerim Haxholli dhe Raif Nasufi.

Pasi mori këtë çmim, Uka u shpreh i lumtur që u vlerësua si lojtari më i mirë i javës:

“Ndeshjen e kemi përgatitur shumë mirë, duke pasur parasysh që kemi pasur një kundërshtar të fortë si FC Ballkani. Gjatë gjithë javës terreni ka qenë me shi dhe i rënduar, dhe njësoj ishte gjendja edhe gjatë ndeshjes, prandaj e kishim shumë të vështirë. Falënderoj bashkëlojtarët për punën që po bëjnë dhe tifozët “Shqiponjat e Zeza” për mbështetjen e vazhdueshme”, tha ai për faqen zyrtare të FFK-së./S.K/UBTNews/

Lajmet

Dimal Basha takon sindikalistët e RTK-së: Thirrje deputetëve për mbështetje të Komisionit për Buxhet

Published

3 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Dimal Basha, ka pritur përfaqësuesit e Sindikatës së Pavarur të RTK-së dhe Shoqatës Sindikale të Radios së Kosovës, pas protestës së mbajtur nga ta.

Ai tha se qëllimi i takimit ishte gjetja e një zgjidhjeje të drejtë për pagat e punëtorëve të RTK-së dhe për stabilitetin financiar të transmetuesit publik.

“Sot, gjatë protestës së Sindikatës së Pavarur të RTK-së dhe Shoqatës Sindikale të Radios së Kosovës, dola për t’i takuar nga afër protestuesit dhe më pas i mirëprita në takim përfaqësuesit e tyre në Kuvend. Biseda jonë u zhvillua me përkushtim dhe mirëkuptim, me synimin për të gjetur zgjidhje të drejtë për pagat e merituara të punëtorëve të RTK-së dhe për funksionimin e qëndrueshëm financiar të institucionit publik të transmetimit”, ka shkruar Basha në Facebook.

Ai ka theksuar se si kryetar i Kuvendit ka dhënë mbështetje të plotë për tejkalimin e kësaj situate dhe ka kërkuar funksionalizimin e trupave parlamentare për të mundësuar miratimin e raportit të RTK-së.

“Si Kryetar i Kuvendit, kam dhënë mbështetjen time të plotë për zgjidhjen e kësaj situate, pasi tashmë kemi një Kuvend funksional dhe ekziston mundësia ligjore për të vepruar në këtë drejtim. Të njëjtën qasje e kam mbajtur edhe në mbledhjen e parë të Kryesisë së Kuvendit, ku kam kërkuar formimin e trupave parlamentare, në mënyrë që të hapet rruga për Komisionin përkatës për Buxhet, i cili më pas do të mund të miratonte Raportin e Shpenzimeve të RTK-së dhe të mundësonte procedimin e mjeteve përmes Thesarit të Republikës së Kosovës”, tha ai.

Basha u ka bërë thirrje të gjithë deputetëve dhe subjekteve parlamentare që të mbështesin themelimin e Komisionit për Buxhet, duke theksuar se kjo nuk është çështje politike, por institucionale dhe humane.

“Prandaj, në frymë bashkëpunimi e mirëkuptimi, u bëj thirrje të gjithë deputetëve dhe subjekteve të tjera parlamentare që ta mbështesin këtë iniciativë, sepse votimi për komisione nuk është çështje politike, por çështje e funksionalizimit të institucionit publik të transmetimit dhe mirëqenies së rreth 700 familjeve që jetojnë nga puna dhe pagat e punëtorëve të RTK-së”, shtoi Basha./EO

Lajmet

Sali Berisha përjashtohet 10 ditë nga Kuvendi

Published

3 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Sekretariati për Procedurat, Votimet dhe Etikën u mblodh sot për të shqyrtuar kërkesat e grupit të PD për masë disiplinore ndaj Taulant Ballës dhe kërkesën e PS për masë disiplinore ndaj Sali Berishës.

Është vendosur që Sali Berisha të përjashtohet 10 ditë nga punimet e Kuvendit, pas deklaratës që kreu i PD bëri për qëndrimin e ambasadorit Silvio Gonzato ndaj ligjit për barazinë gjinore, raporton tch.

Ndërsa kërkesa e PD për Taulant Ballën është rrëzuar. PD kërkoi përjashtimin e tij me argumentin se ka përdorur gjuhë fyese dhe kërcënuese ndaj deputetëve të opozitës./KP