Kuriozitete

​Zbulohen avuj uji në atmosferën e hënës së Jupiterit

Evropa, një nga 79 hënat e Jupiterit, është sateliti i gjashtë më i afërt me Jupiterin.

Published

on

Shkencëtarët kohët e fundit zbuluan avujt e ujit duke vëzhguar me teleskopin hapësinor Hubble në atmosferën e Ganymede, një nga hënat e Jupiterit.

Duke përdorur të njëjtën teknikë, gjatë analizës së imazheve dhe të dhënave arkivore, ata zbuluan se avujt e ujit janë gjithashtu të pranishëm në atmosferën e hënës së akullit të Jupiterit, Evropa, por vetëm në njërën anë të saj.

Evropa, një nga 79 hënat e Jupiterit, është sateliti i gjashtë më i afërt me Jupiterin dhe i gjashti më i madh në sistemin diellor. Është një trup i akullt hapësinor më i madh se Plutoni.

Temperatura mesatare në sipërfaqen e saj është minus 170 gradë Celsius. Por shkencëtarët besojnë se Evropa po fsheh një oqean të madh nën sipërfaqen e saj, në të cilën mund të ketë jetë jashtëtokësore. Tani, astronomët kanë zbuluar për herë të parë dëshmi të ekzistencës së avullit të qëndrueshëm të ujit në atmosferën e Evropës, shkruan ESA.

Astronomët kanë gjetur avuj uji në atmosferën e rrallë të Evropës në anën tjetër të hemisferës që është e kundërt me drejtimin e saj të lëvizjes. Përkatësisht, sateliti Evropa është e mbyllur në baticë, që do të thotë se, ashtu si Hëna jonë, njëra anë e saj është gjithmonë përballë planetit të saj.

“Zbulimi i avujve të ujit në Ganymede dhe në njërën anë të Evropës do të përmirësojë kuptimin tonë për atmosferën e hënës së akullit. Çuditërisht, ekziston një sasi e qëndrueshme e H2O në atmosferën e Evropës duke pasur parasysh temperatura të tilla të ulëta të sipërfaqes”, tha astronomi Lorenz Roth nga Instituti i Teknologjisë në Stokholm Royal KTH.

Roth analizoi të dhënat arkivore nga vëzhgimet e Evropës nga 1999, 2012, 2014 dhe 2015 ndërsa ajo ishte në pozicione të ndryshme në orbitë. Në këtë mënyrë, ai mund të përcaktojë sasinë e oksigjenit (një molekulë uji përbëhet nga atome, hidrogjen dhe oksigjen) në atmosferën e Evropës dhe më pas, bazuar në intensitetin e emetimeve në gjatësi vale të ndryshme, të përcaktojë praninë e avullit të ujit.

Shkencëtarët kanë regjistruar më parë avujt e ujit në këtë hënë, por ajo është lidhur me avujt e ujit që shpërthejnë nëpër akull, të ngjashme me gejzerët në Tokë, përveç se në këtë hënë të largët ato janë më shumë se 100 kilometra të larta.

Rezultatet e reja, megjithatë, tregojnë se vëzhgimet nga viti 1999 deri në 2015 tregojnë sasi të ngjashme të avullit të ujit të shpërndarë në një zonë më të madhe. Kjo tregon praninë afatgjatë të një atmosfere të avullit të ujit në njërën anë të hemisferës. Në anën e Evropës që është gjithmonë përballë Jupiterit, asnjë provë e pranisë së avullit të ujit nuk është gjetur.

Kuriozitete

Fotoja e vitit: Portreti i një djali palestinez të plagosur shpallet fitues i “World Press Photo”

Published

on

Një portret i mahnitshëm i një djali të ri palestinez, Mahmoud Ajjour, i cili humbi të dy duar në një sulm ajror izraelit në qytetin e Gazës, ka fituar titullin e fotos më të mirë të “World Press Photo”.

Fotografja Samar Abu Elouf, gjithashtu nga Gaza, takoi nëntëvjeçarin Mahmoud pas tre muajsh, kur ai dhe familja e tij u evakuan në Doha, Katar, për trajtim mjekësor. Ajjour kishte pësuar dëmtime të rënda nga shpërthimi që ia këputi njërin krah dhe ia gjymtoi tjetrin.

Në shënime Abu Elouf tregon për momentin kur nëna e Mahmudit i shpjegoi se fjalët e para pas operacionit ishin: “Si do të jem në gjendje të të përqafoj?”

Foto e publikuar në “The New York Times”, është pasqyrë e dhimbshme e pasojave të luftës në Gaza, e cila ka shkaktuar dhjetëra mijëra të vdekur.

Kjo foto përfaqëson më shumë se një histori personale; ajo tregon një luftë të gjerë që ka pasoja të thella për brezat. Gjyqtarët e “World Press Photo” ishin tërhequr nga kontrastet mes dritës dhe errësirës, bukurisë dhe dhimbjes në imazhin fitues.

Nga më shumë se 60,000 aplikime nga 3,778 fotografë në mbi 140 shtete, ky imazh u zgjodh si më i miri.

Dy vepra të tjera janë nderuar si nënkampione, duke përfshirë një imazh të emigrantëve kinezë që ngrohen nga një zjarr pas kalimit të kufirit SHBA-Meksikë dhe një fotografi tronditëse e një të riu që kalon një shtrat lumi të shkretëtiruar në Amazonë.

Imazhet fituese janë ekspozuar në Amsterdam dhe do të shfaqen gjithashtu në Londër, Sidnej, Xhakartë dhe Mexico City.

Continue Reading

Kuriozitete

Teleskopi gjen shenja jete në planetin e largët

Published

on

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.

Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.

Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.

Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.

“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.

K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje

Published

on

Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.

Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.

Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.

Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë

Published

on

Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.

Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.


Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.

Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.

Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit.  Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.

Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.

Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.

 

Continue Reading

Të kërkuara