

Shëndet
Zakonet që dëmtojnë të pamurit
Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiAjo që hamë mund të ketë një ndikim të madh në sytë tuaj. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë thotë se ushqimet e pasura me vitamina C dhe E, zink, luteinë, zeaxanthin dhe acide yndyrore omega-3 mund të ulin rrezikun e degjenerimit makular të lidhur me moshën, kataraktit dhe ndoshta sindromës së syrit të thatë më vonë në jetë.
Akademia rekomandon ushqimet e mëposhtme:
Vitamina C. Ushqimet me shumë vitaminë C janë portokalli, agrumet, kivi, dredhëzat, domatet, specat e kuq dhe jeshil dhe brokoli.
Vitamina E. Burimet e shëndetshme të vitaminës E përfshijnë bajamet, farat e lulediellit, vajin e ullirit dhe avokado.
Zinku. Bishtajoret (fasulet dhe thjerrëzat), farat, mishi/prodhimet e detit, bulmeti dhe vezët janë të gjitha burime të mira të zinkut.
Përveç kësaj, ushqimet e pasura me luteinë dhe zeaksantinë – dy lëndë ushqyese që gjenden natyrshëm në retinë – mund të ndihmojnë shëndetin e syve tuaj. Ushqimet me këto lëndë ushqyese përfshijnë perime me gjethe jeshile, si dhe fruta shumëngjyrëshe si mjedra, papaja, pjeshkë dhe mango.
Fërkimi i syve
Disa prej nesh fërkojnë sytë kur kruhen për shkak të alergjive. Të tjerët e bëjnë këtë thjesht nga zakoni.
Bakteret në gishtat tuaj mund të krijojnë një infeksion në syrin tuaj. Fërkimi i shpeshtë ose i fuqishëm gjithashtu mund të dëmtojë kornenë tuaj, e cila është indi që mbulon irisin tuaj.
Në fakt, fërkimi i syve mendohet të jetë një kontribuues i madh në një gjendje dëmtuese të shikimit të njohur si keratokonus, i cili përfshin një hollim dhe fryrje të kornesë.
Nëse sytë tuaj ndjehen të thatë, provoni lot artificial. Nëse problemi lidhet me alergjitë, aplikoni kompresa të ftohta.
Kur ndiheni sikur keni diçka në sytë tuaj, provoni ta shpëlani syrin me lot artificial ose zgjidhje për larjen e syve.
Shikimi në telefon
Nuk mund të qëndroni larg telefonit? Sytë tuaj mund të paguajnë çmimin.
Vështrimi i tepërt në një telefon të zgjuar pa pushim mund të çojë në probleme të tilla si sytë e thatë dhe shikimi i turbullt. Disa kërkime madje sugjerojnë se shumë kohë para ekranit mund të çojë në degjenerim makular të lidhur me moshën.
Pra, jepini sytë tuaj një pushim. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon sa vijon:
“Bëni pushime të rregullta duke përdorur rregullin ’20-20-20′: çdo 20 minuta, zhvendosni sytë për të parë një objekt të paktën 20 metra larg, për të paktën 20 sekonda.”
Mos bartja e syzeve
Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.
Rrezet ultravjollcë mund të bëjnë kërdi në sytë tuaj, të dëmtojnë makulën në pjesën e pasme të syrit, gjë që mund t’ju heqë aftësinë për të parë qartë detajet. Rrezet UVB mund të dëmtojnë pjesën e përparme të syrit, ku ndodhet kornea dhe thjerrëzat.
Dëmtimi i diellit mund të çojë në kushte të tilla si katarakti dhe degjenerimi makular.
Syzet e diellit mund të mbrojnë sytë tuaj. Por sigurohuni që ato të bllokojnë 99% deri në 100% të rrezeve UVA dhe UVB. Nëse nuk e bëjnë, syzet tuaja të diellit mund të dështojnë, pasi lentet e errëta lejojnë bebëzën tuaj të hapet më gjerë, duke e ekspozuar atë ndaj më shumë fuqisë dëmtuese të diellit.
Aplikimi i gabuar i grimit
Përpjekja për të përmirësuar sytë tuaj mund të çojë në probleme shëndetësore nëse aplikoni gabimisht grimin tuaj.
Aplikimi i grimit në skajet e qepallave – afër vendit ku rriten qerpikët – mund të bllokojë gjëndrat e yndyrës, duke çuar në tharje të syve dhe acarim. Përdorimi i kozmetikës pranë vijës së ujit – aty ku qepalla takohet me syrin – mund të sjellë baktere të dëmshme që mund të rezultojnë në infeksion.
Për të mbajtur sytë tuaj të sigurt, është gjithashtu e rëndësishme që:
Hiqni grimin para gjumit.
Hidhni grimin e vjetër, i cili mund të kontaminohet me baktere. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon hedhjen e grimit të syve pas tre muajsh.
Asnjëherë mos e ndani grimin e syve me të tjerët.
Flini me lente kontakti
Heqja e lenteve të kontaktit kur jeni të lodhur është një dhimbje. Por nuk është asgjë në krahasim me agoninë e mundshme të asaj që mund të ndodhë nëse flini me to në sy.
Lënia e lenteve tuaja në vend nuk lejon që kornea juaj të marrë frymë. Ndërsa sytë dhe kontaktet tuaja thahen, është e mundur që ju mund t’i dëmtoni sytë thjesht duke u përpjekur të hiqni lentet pas zgjimit. Gjumi me lente kontakti ende në vend është gjithashtu një burim i zakonshëm infeksioni.
Dhe megjithëse disa lente janë miratuar për përdorim gjatë natës, okulistja Allison Babiuch nga klinika Cleveland thotë se ajo i këshillon njerëzit që të largohen prej tyre.
Shëndet
Cilat janë përfitimet e konsumimit të arrave të zhytura në ujë?
Published
3 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
Nutricionistë të shumtë rekomandojnë zhytjen e arrave në ujë para konsumit, sepse kjo metodë ul përmbajtjen e acidit fitik dhe frenuesve të enzimave, duke e bërë tretjen më të lehtë dhe duke rritur përthithjen e mineraleve si magnezi, zinku dhe hekurit.
Arrat e zhytura gjithashtu e ruajnë ndjesinë e ngopjes për më gjatë, gjë që mund të ndihmojë në menaxhimin e peshës.
Yndyrnat e shëndetshme dhe fibrat e tyre ngadalësojnë tretjen e karbohidrateve, duke parandaluar rritjen e shpejtë të sheqerit në gjak, ndërsa acidet yndyrore Omega-3 ndihmojnë në uljen e kolesterolit të keq dhe mbështesin shëndetin e zemrës.
Arrat e zhytura janë të pasura me antioksidantë dhe vitamina B, që mbrojnë qelizat nervore dhe përmirësojnë kujtesën dhe përqendrimin.
Polifenolet dhe vitaminat neutralizojnë radikalet e lira, zvogëlojnë stresin oksidativ dhe ngadalësojnë procesin e plakjes, duke ndihmuar në parandalimin e sëmundjeve kronike.
Mineralet si magnezi, fosfori dhe kalciumi kontribuojnë në forcimin e kockave, ndërsa vetitë anti-inflamatore lehtësojnë artritin dhe dhimbjet e kyçeve.
Përfshirja e arrave të zhytura në ujë në mëngjes ose si meze të lehtë mund të sjellë përfitime për shëndetin trupor. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Nga mëngjesi në darkë, udhëzuesi i saktë për konsumin e ujit
Published
3 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
8 gota ujë në ditë? Nuk është e nevojshme të numëroni gotat. Studimet tregojnë se njerëzit që pijnë ujë kur janë të etur janë mjaftueshëm të hidratuar. Lëngjet, supat dhe perimet gjithashtu kontribuojnë në marrjen e ujit.
Megjithatë, pini me masë, sepse konsumimi i tepërt mund të shkaktojë overdozë uji, një gjendje e rrezikshme për organizmin.
Veza dëmton zemrën? Jo. Konsumi i dy vezëve në ditë nuk rrit rrezikun për sëmundjet e zemrës. Vezët përmbajnë omega-3 dhe aminoacide të rëndësishme për shëndetin kardiak. Ato janë pjesë e një diete të ekuilibruar dhe të shëndetshme.
Ajri i ftohtë shkakton sëmundje? Jo domosdoshmërisht. Qëndrimi në temperatura të ulëta nuk shkakton ftohje apo grip. Në fakt, njerëzit që kalojnë kohë jashtë shpesh janë më të shëndetshëm, pasi bakteret zakonisht lulëzojnë në ambiente të ngrohta dhe të mbyllura.
Multivitamina çdo ditë? Multivitaminat duhet të merren vetëm nëse rekomandohen nga mjeku. Ato nuk mund të zëvendësojnë vitaminat dhe mineralet që merrni nga ushqimet e shëndetshme si fruta, perime, drithëra, arrorë dhe vaj ulliri.
Mëngjesi ndihmon për humbje peshe? Mëngjesi mund të ndihmojë të kontrolloni urinë gjatë ditës, por nuk garanton humbje peshe. Efekti varet nga zgjedhja e ushqimeve dhe nga dieta gjatë gjithë ditës. Një mëngjes i shëndetshëm, i pasur me proteina dhe fibra, mund të ndihmojë kontrollin e oreksit.
Sheqeri bën fëmijët hiperaktivë? Nuk ka lidhje të drejtpërdrejtë. Sheqeri është i dëmshëm në sasi të mëdha, por nuk shkakton hiperaktivitet tek fëmijët. Shpesh prindërit interpretojnë sjelljen normale të fëmijëve si hiperaktivitet pas konsumimit të ëmbëlsirave.
Kërcitja e gishtave shkakton artrit? Jo. Zhurma vjen nga gazrat që formohen në nyje dhe nuk shkakton artrit. Megjithatë, kërcitja e tepruar mund të çojë në ënjtje ose pak shqetësim në duar, por nuk ka lidhje me sëmundjet kronike të kyçeve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Këshilla të thjeshta për parandalimin e ndryshimeve hormonale
Published
16 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Ndryshimet hormonale nuk janë vetëm çështje e grave, ato ndikojnë gjithashtu edhe tek burrat. Hormonet kontrollojnë humorin, energjinë, tretjen dhe madje paraqitjen e jashtme.
Kujdesi ndaj shëndetit hormonal nis me largimin e stresit, aktivitet fizik dhe ushqyerje të shëndetshme.
Ushqyesit kryesorë për ekuilibrin hormonal:
Vitaminat B: Të domosdoshme për funksionin normal të hormoneve dhe pastrimin e organizmit nga toksinat. Suplementët më të lehtë për t’u përthithur janë më të efektshëm.
Acidet yndyrore Omega-3: Ndihmojnë kundër inflamacionit kronik dhe ruajnë ekuilibrin hormonal. Gjenden tek salmoni, sardelet, farat e linit dhe chia, ose në suplementë.
Probiotikët: Mbajnë florën intestinale të balancuar, përmirësojnë tretjen dhe pengojnë ndryshimet hormonale të shkaktuara nga stres dhe përdorimi i antibiotikëve. Ato prodhojnë vitamina dhe mbrojnë sistemin imunitar.
Dieta e pasur me këta ushqyes, me një stil jete të shëndetshëm, ndihmon në ruajtjen e ekuilibrit hormonal dhe mirëqenien e përgjithshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A është e sigurt të ruani ushqimet në letër alumini?
Published
19 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Shumica prej nesh e përdorin letrën e aluminit për të mbështjellë mbetjet e ushqimit ose për të paketuar ushqime për t’u marrë me vete.
Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se ajo nuk është gjithmonë mënyra më e sigurt për të ruajtur ushqimin.
Ndryshe nga enët plastike ose qelqi që mund të mbyllen hermetikisht, letra e aluminit nuk e mbron ushqimin nga ajri.
Kjo shkakton prishje më të shpejtë e rritje të baktereve të dëmshme. Lagështia nga ushqimi mund të ndikojë në shijen dhe strukturën e tij.
Ushqimet acidike ose të kripura mund të reagojnë me aluminin, duke ndryshuar aromën dhe shijen e tyre dhe duke krijuar rreziqe të mundshme shëndetësore.
Nuk rekomandohet të mbështillni ushqimin e nxehtë direkt në letër alumini; është më mirë të prisni që të ftohet në temperaturën e dhomës dhe ta ruani vetëm për një ose dy ditë.
Për ruajtje më të sigurt dhe më të gjatë, përdorni enë qelqi ose plastike me kapak. Këto zgjidhje mbrojnë ushqimin më mirë dhe e ruajnë freskinë e tij për më shumë kohë. /A.Z/UBT News/

Trump vendos tarifa të reja për drurin dhe mobiljet

Një nënë ruse dhe fëmijët e saj të gjetur në një shpellë indiane kthehen në shtëpi

Kurti takohet me Kongresistin Torres, e njofton për progresin ekonomik e demokratik të vendit

Tilly Norwood – Aktorja e krijuar nga Inteligjenca Artificiale që po trondit Hollivudin

Spektakël në Ligën e Kampionëve, sonte zhvillohen përballje të zjarrta

Si t’i lani siç duhet rrobat sportive pas stërvitjes?

Zyrtare: Merret vendimi për stadiumin ikonik “Giuseppe Meazza”

“House of Guinness” – seriali i ri historik i Netflix nga autori i “Peaky Blinders” bëhet hit

Miley Cyrus drejt rikthimit në shtëpinë e saj të rindërtuar në Malibu
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 weeks ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën