Shëndeti

​Zakonet që dëmtojnë të pamurit

Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.

Published

on

Ajo që hamë mund të ketë një ndikim të madh në sytë tuaj. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë thotë se ushqimet e pasura me vitamina C dhe E, zink, luteinë, zeaxanthin dhe acide yndyrore omega-3 mund të ulin rrezikun e degjenerimit makular të lidhur me moshën, kataraktit dhe ndoshta sindromës së syrit të thatë më vonë në jetë.

Akademia rekomandon ushqimet e mëposhtme:

Vitamina C. Ushqimet me shumë vitaminë C janë portokalli, agrumet, kivi, dredhëzat, domatet, specat e kuq dhe jeshil dhe brokoli.

Vitamina E. Burimet e shëndetshme të vitaminës E përfshijnë bajamet, farat e lulediellit, vajin e ullirit dhe avokado.

Zinku. Bishtajoret (fasulet dhe thjerrëzat), farat, mishi/prodhimet e detit, bulmeti dhe vezët janë të gjitha burime të mira të zinkut.

Përveç kësaj, ushqimet e pasura me luteinë dhe zeaksantinë – dy lëndë ushqyese që gjenden natyrshëm në retinë – mund të ndihmojnë shëndetin e syve tuaj. Ushqimet me këto lëndë ushqyese përfshijnë perime me gjethe jeshile, si dhe fruta shumëngjyrëshe si mjedra, papaja, pjeshkë dhe mango.

Fërkimi i syve

Disa prej nesh fërkojnë sytë kur kruhen për shkak të alergjive. Të tjerët e bëjnë këtë thjesht nga zakoni.

Bakteret në gishtat tuaj mund të krijojnë një infeksion në syrin tuaj. Fërkimi i shpeshtë ose i fuqishëm gjithashtu mund të dëmtojë kornenë tuaj, e cila është indi që mbulon irisin tuaj.

Në fakt, fërkimi i syve mendohet të jetë një kontribuues i madh në një gjendje dëmtuese të shikimit të njohur si keratokonus, i cili përfshin një hollim dhe fryrje të kornesë.

Nëse sytë tuaj ndjehen të thatë, provoni lot artificial. Nëse problemi lidhet me alergjitë, aplikoni kompresa të ftohta.

Kur ndiheni sikur keni diçka në sytë tuaj, provoni ta shpëlani syrin me lot artificial ose zgjidhje për larjen e syve.

Shikimi në telefon

Nuk mund të qëndroni larg telefonit? Sytë tuaj mund të paguajnë çmimin.

Vështrimi i tepërt në një telefon të zgjuar pa pushim mund të çojë në probleme të tilla si sytë e thatë dhe shikimi i turbullt. Disa kërkime madje sugjerojnë se shumë kohë para ekranit mund të çojë në degjenerim makular të lidhur me moshën.

Pra, jepini sytë tuaj një pushim. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon sa vijon:

“Bëni pushime të rregullta duke përdorur rregullin ’20-20-20′: çdo 20 minuta, zhvendosni sytë për të parë një objekt të paktën 20 metra larg, për të paktën 20 sekonda.”

Mos bartja e syzeve

Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.

Rrezet ultravjollcë mund të bëjnë kërdi në sytë tuaj, të dëmtojnë makulën në pjesën e pasme të syrit, gjë që mund t’ju heqë aftësinë për të parë qartë detajet. Rrezet UVB mund të dëmtojnë pjesën e përparme të syrit, ku ndodhet kornea dhe thjerrëzat.

Dëmtimi i diellit mund të çojë në kushte të tilla si katarakti dhe degjenerimi makular.

Syzet e diellit mund të mbrojnë sytë tuaj. Por sigurohuni që ato të bllokojnë 99% deri në 100% të rrezeve UVA dhe UVB. Nëse nuk e bëjnë, syzet tuaja të diellit mund të dështojnë, pasi lentet e errëta lejojnë bebëzën tuaj të hapet më gjerë, duke e ekspozuar atë ndaj më shumë fuqisë dëmtuese të diellit.

Aplikimi i gabuar i grimit

Përpjekja për të përmirësuar sytë tuaj mund të çojë në probleme shëndetësore nëse aplikoni gabimisht grimin tuaj.

Aplikimi i grimit në skajet e qepallave – afër vendit ku rriten qerpikët – mund të bllokojë gjëndrat e yndyrës, duke çuar në tharje të syve dhe acarim. Përdorimi i kozmetikës pranë vijës së ujit – aty ku qepalla takohet me syrin – mund të sjellë baktere të dëmshme që mund të rezultojnë në infeksion.

Për të mbajtur sytë tuaj të sigurt, është gjithashtu e rëndësishme që:

Hiqni grimin para gjumit.

Hidhni grimin e vjetër, i cili mund të kontaminohet me baktere. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon hedhjen e grimit të syve pas tre muajsh.

Asnjëherë mos e ndani grimin e syve me të tjerët.

Flini me lente kontakti

Heqja e lenteve të kontaktit kur jeni të lodhur është një dhimbje. Por nuk është asgjë në krahasim me agoninë e mundshme të asaj që mund të ndodhë nëse flini me to në sy.

Lënia e lenteve tuaja në vend nuk lejon që kornea juaj të marrë frymë. Ndërsa sytë dhe kontaktet tuaja thahen, është e mundur që ju mund t’i dëmtoni sytë thjesht duke u përpjekur të hiqni lentet pas zgjimit. Gjumi me lente kontakti ende në vend është gjithashtu një burim i zakonshëm infeksioni.

Dhe megjithëse disa lente janë miratuar për përdorim gjatë natës, okulistja Allison Babiuch nga klinika Cleveland thotë se ajo i këshillon njerëzit që të largohen prej tyre.

Shëndeti

Si bëhet diagnostikimi i autizmit?

Published

on

Sipas grupit të avokimit “Autism Speaks”, një në çdo 36 fëmijë në SHBA ka një çrregullim të spektrit të autizmit (ASD).

Diagnoza e hershme është thelbësore për të ndihmuar në trajtimin e gjendjes, por si bëhet një diagnozë?

Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, kanë përmbledhje të përditësuar të asaj që përfshihet në diagnostikimin e autizmit tek fëmijët.  “Diagnostifikimi i çrregullimit të spektrit të autizmit mund të jetë i vështirë sepse nuk ka asnjë test mjekësor, si një test gjaku, për të diagnostikuar çrregullimin,” vuri në dukje agjencia.

“Mjekët shikojnë historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës për të vendosur një diagnozë.”

Në cilën moshë mund të bëhet një diagnozë?

Sipas CDC, koha në të cilën fëmija merr një diagnozë ndryshon. Ndonjëherë një çrregullim i spektrit të autizmit zbulohet në moshën 18 muajshe, apo edhe më parë, por vetëm në moshën 2-vjeç mund të konsiderohet i besueshëm një diagnozë nga një profesionist i trajnuar.

Një diagnozë e autizmit mund të mos vijë deri më vonë në fëmijëri. Disa njerëz nuk janë të vetëdijshëm se kanë çrregullim të spektrit të autizmit derisa të diagnostikohen si të rritur. Një diagnozë e besueshme duhet të bëhet në fëmijëri, kur terapitë janë më efektive, tha CDC.

Monitorimi i zhvillimit

Ndërsa fëmijët rriten, duhet të inkurajohen bisedat midis prindërve dhe ofruesve të kujdesit shëndetësor që përqendrohen në aftësitë e fëmijëve, thekson CDC. Ndjekja e zhvillimit të fëmijës suaj – p.sh sa shpejt ai arrin piketa tipike zhvillimore është thelbësore.

Këto momente lidhen me moshën përfshijnë aftësitë e vëzhguara në lojë, të mësuarit, të folurit dhe sjelljet. Të gjithë mund të jenë pjesë e procesit të “monitorimit të zhvillimit”, prindërit, gjyshërit, punonjësit e çerdheve e mësuesit, japin komente se si një fëmijë po përparon.

Skreningu për çështjet e zhvillimit dhe autizmin

Akademia Amerikane e Pediatrisë, këshillon që ekzaminimi zhvillimor dhe i sjelljes ndodh për fëmijët gjatë vizitave të rregullta në mosha: 9 muaj, 18 muaj dhe 30 muaj. Kur bëhet fjalë për ekzaminimin specifik të çrregullimit të spektrit të autizmit, duhet të ndodhin në moshën 18 muajshe dhe 2 vjeç, sipas rekomandimeve të akademisë.

Ekzaminimi mund të ndodhë në raste të tjera, nëse një kujdestar ose mjek shqetësohet se një fëmijë mund të ketë autizëm, ose nëse një fëmijë është në rrezik për një çrregullim të spektrit të autizmit (p.sh fëmija ka një vëlla ose një anëtar tjetër të familjes me këtë gjendje).

Continue Reading

Shëndeti

Studim: Ëmbëlsuesit artificialë mund të përshpejtojnë plakjen e trurit!

Published

on

Një studim i botuar në revistën Neurology tregon se konsumimi i lartë i ëmbëlsuesve artificialë, si Equal apo Sweet’N Low, lidhet me rënie më të shpejtë të aftësive mendore dhe kujtesës.

Hulumtuesit nga Universiteti i São Paulos në Brazil analizuan shëndetin e 12,800 të rriturve për një periudhë mesatare prej tetë vitesh.

Rezultatet treguan se personat që konsumonin më shumë ëmbëlsues kishin rënie 62% më të shpejtë të funksioneve njohëse, e barabartë me rreth 1.6 vite plakje shtesë të trurit, shkruan HealthDay.

Efekti ishte më i fortë te personat e moshës së mesme dhe te ata me diabet, ndërsa nuk u pa një lidhje e qartë tek personat mbi 60 vjeç.

Nga ëmbëlsuesit e studiuar, të gjithë përveç tagatozës rezultuan të lidhur me rënie të kujtesës dhe aftësive njohëse.

Studiuesit paralajmërojnë se, ndonëse promovohen si alternativa më të shëndetshme ndaj sheqerit, ëmbëlsuesit artificialë mund të kenë pasoja negative për shëndetin e trurit në afatgjatë.

Continue Reading

Shëndeti

Duart si pasqyrë e shëndetit, ja shenjat që nuk duhen neglizhuar

Published

on

Duart tona mund të zbulojnë shumë rreth gjendjes së brendshme shëndetësore.

Sipas ekspertëve, ndryshimet në lëkurë, gishtërinj dhe thonj mund të jenë paralajmërime për sëmundje serioze si artriti reumatoid, sindroma e Raynaud, tuneli karpal apo edhe çrregullime neurologjike si Parkinsoni.

Simptoma të tilla si dridhja e duarve, gishtërinjtë e ftohtë, njolla të kuqe apo kafe, dhimbje dhe ndjesi shpimi nuk duhet të anashkalohen.

Nëse ato vazhdojnë ose përkeqësohen, rekomandohet një kontroll mjekësor për të diagnostikuar në kohë shkakun dhe për të parandaluar ndërlikimet.

Continue Reading

Shëndeti

8 mënyra për ta çliruar trurin nga stresi

Published

on

Të qenit ndërmarrës nuk është e lehtë. Ka ulje e ngritje dhe shpesh duket se gjithçka do të shkojë keq dhe do të eksplodojë në fytyrë. Do të ketë pengesa, bllokime të pa planifikuara, argumente dhe shumë gjëra që kontribuojnë në një gjë, në stres të shumtë.

Përderisa nuk mund të shmangni stresin tërësisht, mbushja ju dërgon në shkatërrim. Një mendje e kthjellët është mendje e shëndoshë e produktive. Këtu janë tetë mënyra se si mund të lironi mendjen nga stresi dhe të qëndroni të fokusuar për të arritur çdo qëllim që vendosni.

Flisni me një shok

Diskutimi i problemeve, pengesave e zgjidhjeve potenciale me një shok është mënyrë e mrekullueshme për të zvogëluar stresin. Shpesh, si ndërmarrës lidhemi aq shumë me punën sa që shkaktojmë vetë stresin. Thjeshtë të folurit mund të qartësojë një situatë e të mësoni se gjërat nuk janë aq keq siç i keni imagjinuar. Vetëm duke ditur se keni dikë i cili do jetë aty për ju ju jep vetëbesim shtesë për të kaluar çdo situatë.

Lexoni një libër të mirë

Zgjedhja e një libri ju jep mundësi të largoheni, pa u larguar me të vërtetë. Merrni këtë kohë për të mësuar ndonjë temë, e cila po shkakton stresin tuaj aktual. Ju mund të fitoni njohuri, këshilla dhe paqe të mendjes duke lexuar.

Shkruani mendimet tuaja në një letër

Shkrimi është diçka të cilin ndërmarrësit nuk e bëjnë mjaftueshëm, por është ushtrim i fuqishëm i cili ju ndihmon të kuptoni çdo dilemë ose situatë. Vendosni një letër në tavolinën tuaj dhe futeni në çantën tuaj kur largoheni nga zyra, t’a mbani me vete gjatë gjithë kohës.

Kur një situatë stresuese shfaqet nxjerrni letrën dhe shkruani problemin, çfarë po kontribuon në atë problem dhe mënyrat e mundshme për të larguar atë. Provojeni, do të befasoni veten se si do të jeni në gjendje të gjeni zgjidhje për çfarëdo çështje.

Shkoni në palestër

Palestra është mënyrë e mrekullueshme për largimin e stresit. Gjetja e motivimit për të shkuar aty është pengesa më e madhe për t’u tejkaluar, por sapo të mësoheni me ushtrimet e rregullta ju nuk do të humbisni mundësinë për të larguar stresin në palestër.

Lini telefonin në makinë, largoni kufjet e lejoni që gjaku juaj të rrjedhë. Përveç largimit të stresit, përfitimet shëndetësore të ushtrimeve të rregullta duhet të jenë të mjaftueshme që të ju bindin t’a bëni shprehi të rregullt.

Dilni për një vrapim të gjatë

Së bashku me palestrën, më pëlqen të bëj një vrapim të gjatë për të liruar kokën time dhe të ik nga biznesi. Sikur në palestër, lini telefonin në shtëpi. Është e lehtë të bëni pushim për të kontrolluar emailet nëse merrni telefonin, por një email ose një mesazh i vetëm shkakton që stresi të kthehet menjëherë. Merrni një palë këpucë të rehatshme. Lejoni që vrapimi dhe muzika të ju konsumojnë.

Godisni ose luani golf

Kam parë meshkuj dhe femra të të gjitha moshave në ring. Nganjëherë, ju duhet të godisni diçka dhe të liroheni. Nëse ky aktivitet nuk ju pëlqen shkoni të luani golf.

Gjeni kohë për të medituar

Meditimi i vërtetë, kur jeni në gjendje të largoni veten nga gjithçka e fokusoheni vetëm në frymëmarrje, ka përfitime të mrekullueshme. Eleminon stresin, mendoni qartë, shihni rezultatin e madh e ndihmon të zvogëloni probabilitetin e ngjarjeve në të ardhmen që ju stresojnë.

Si ndërmarrës, jemi të zënë e shpesh harrojmë të pauzojmë për një minutë dhe të marrim frymë.

Shkëputuni nga teknologjia dhe dilni të ecni

Shkëputuni nga teknologjia e dilni në natyrë, e harroni situatat stresuese për një minutë dhe të humbisni. Lidhja me natyrën ju kujton se ne, së bashku me gjerat që na shkaktojnë stresin, janë pjesë të vogla të një fotografie shumë më të madhe.

Continue Reading

Të kërkuara