Lajmet
Vetingu në dorën e qeverisë së re
Published
4 years agoon
By
Betim GashiVetingu vazhdon të konsiderohet si mundësia e vetme për të rikthyer besimin në sistemin e drejtësisë në vend, por që një proces i tillë assesi të realizohet. Që pas shpalljes së pavarësisë, vetingu në drejtësi ka qenë thuajse premtimi kryesor i partive politike, por që realizimi ka munguar, përkundër disa iniciativave që janë ndërmarrë nga qeveri të ndryshme.
Qeveria e udhëhequr nga Avdullah Hoti, kishte themeluar grupin punues për hartimin e modaliteteve dhe skenarëve për çështje të reformës në sistemin e drejtësisë, me ç’rast ky grup ka dorëzuar raportin që përfshin katër skenarë të cilët mund të përdoren.
Opsioni i parë është vazhdimi i status quo-së apo gjendjes ekzistuese. Opsioni i dytë adreson problemet përmes ndryshimeve ligjore që kanë të bëjnë me llogaridhënien. Opsioni i tretë parasheh mundësinë e adresimit të të metave në llogaridhënie përmes masave të kombinuara, përkatësisht, vetingut në njërën anë dhe përmirësimit të performancës dhe disiplinimit përmes ndryshimeve ligjore në anën tjetër. Ndërkaq opsioni i katërt sheh si zgjidhje zhvillimin e veting-ut për gjyqtarë dhe prokurorë.
Por, pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese organizatat që merren me monitorimin e sistemit të drejtësisë thonë se tashmë çështja e vetingut i mbetet qeverisë së re që do të formohet pas zgjedhjeve, ndërsa ministri në detyrë i Drejtësisë, Selim Selimi, thotë se gjatë këtij muaji do të shohin se për cilin nga katër opsionet do të vendosin.
Drejtori ekzekutiv i Institutit të Kosovës për Drejtësi, Ehat Miftaraj, thotë se e vetmja mënyrë për të kthyer besimin e qytetarëve në sistem të drejtësisë është të bëhet një veting i thellë.
“Ne si IKD e kemi thënë vazhdimisht dhe vazhdojmë ta përsërisim gjithmonë duke u bazuar në gjetjet tona nga monitorimi sistematik i sistemit të drejtësisë e vetmja mënyrë për të shpëtuar Republikën e Kosovës, e vetmja mënyrë për të kthyer besimin e qytetarëve në sistem të drejtësisë është të bëhet një veting i thellë. Ku çdo gjyqtar, çdo prokuror kalon përmes një filtri i cili pastaj ndikon që të kemi një pasqyrë më të qartë se këta persona a janë profesionalë, a kanë integritet, a kanë lidhje me politikën dhe sa janë të gatshëm në një farë mënyrë t’i ushtrojnë kompetencat dhe përgjegjësitë e tyre”, thotë ai.
Rreze Hoxha, nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike, thotë se mungesa e stabilitetit politik po ndikon në të gjitha proceset reformuese të vendit, përfshirë edhe vetingun në drejtësi. Ajo potencon se cilado qeveri që vjen në pushtet duhet ta ketë si prioritet vetingun në drejtësi.
“Mungesa e stabilitetit politik ndikon në gjithë proceset reformuese të vendit, sigurisht këtu përfshihen edhe reformat të cilat i bëhen sistemit të sundimit të ligjit. Në këtë aspekt GLPS konsideron që çfarëdo reforme në të cilën i nënshtrohet ky sektor e që nuk e ka për bazë vetingun është reformë kozmetike. Ky ka qenë qëndrimi ynë i kahmotshëm dhe kjo e tregon insistimin ose avokimin tonë që secila qeveri që vjen në pushtet në Kosovë ta ketë si prioritet një proces vetingu. Mirëpo, jo çfarë do procesi t’ia vëmë emrin veting, mirëpo një veting i cili do të thotë në thellësi i shqyrton kriteret për të cilat do të duhej të përmbusheshin nga secili gjyqtar e prokuror që janë pjesë e sistemit të drejtësisë në vend”, thotë ajo.
Pjesë e grupit punues për hartimin modaliteteve ka qenë edhe Genc Nimoni nga Organizata Çohu, i cili thotë se puna e këtij grupi duhet të merret parasysh edhe nga qeveria e ardhshme, por që thotë se kjo do të varet nga vullneti politik.
“Ai i vetingut klasik, të cilin ne natyrisht që e mbështesim më shumë, gjithashtu në krijimin e një mekanizmi të përhershëm për veting të gjyqtarëve dhe prokurorëve. Sa i përket pyetjes se çka do të ndodh tani dhe a do të merret parasysh, mendoj që është një dokument konkret dhe që do të duhej të merret parasysh nga qeveria e ardhshme dhe varet nga vullneti i tyre a dëshirojnë tutje ta konkretizojnë këtë apo dëshirojnë të vazhdojnë me këto reforma të cilat veç i kemi pasur me këtë vazhdimësi e cila po vazhdon me i pas pasojat e veta. Natyrisht që kjo siç e përmenda varet nga vullneti politik dhe nuk mundemi me e ditë se as çfarë përbërje do ta ketë qeveria e re në mënyrë që me e ditë nëse do të procedohet tutje. Mirëpo, ajo çka mund të them për këtë grup ka qenë një punë intensive dhe me opsione konkrete dhe i mbetet qeverisë të vendos për opsionin”, thotë ai.
Ministri në detyrë i Drejtësisë, Selim Selimi, thotë se tashmë dokumenti me modalitetet ekziston dhe se gjatë këtij muaji do të kenë kohë të mendojnë se cilin prej tyre do të mbështesin. Ai nuk e sheh si pengesë vendimin e Gjykatës Kushtetuese, se qeveria pjesë e të cilës është u formua në mënyrë jokushtetuese, që të vazhdohet me implementimin e vetingut.
“Vetingu nuk bëhet për politikë, do të thotë nuk bëhet për një grusht votash, vetingu bëhet për t’i ndihmuar sistemit të drejtësisë, për t’i mbrojtur prokurorët e ndershëm, për t’i mbrojtur gjykatësit e ndershëm. Pra, ky është qëllimi ynë dhe vetingu për mua ka qenë e rëndësishme që të kyçet KGJK dhe KPK për shkak se përndryshe nuk kishim mundur ta implementojmë, se vendimet për largim, vendimet për ndryshim i marrin KPK dhe KGJK si institucione të ndara. Në janar kemi kohë të mjaftueshme që të diskutojmë se cili është modaliteti më i mirë, cili është më i miri është ai të cilin e përkrahin shumica. Është e rëndësishme ta përkrahin shumica sepse pastaj mund të dështojmë në implementimin e tij. Çka është e rëndësishme është që në tërë procesin kanë qenë të kyçur SHBA-të, do të thotë kemi qenë në partneritet të plotë me ta dhe ata e kanë përkrahur procesin prej shfuqizimit të vendimit paraprak, marrjes së vendimit të ri”, thotë Selimi.
Selimi pret që puna e grupit punues dhe modalitetet të mos hidhen poshtë nga qeveria që do të formohet pas zgjedhjeve që pritet të mbahen në së shpejti.
“Unë mendoj që po, normalisht është vendim i ministrit që vjen pasardhës për shkak që procesi ka qenë gjithëpërfshirës, procesi ka qenë objektiv. Do të thotë unë kam qenë në një mënyrë si një menaxher i atij trurit të sistemit juridik që i ka prodhuar këto dokumente, nuk është shkruar në zyre të partive, nuk është shkruar nga një kabinet politik, po është shkruar nga ekspertët dhe profesionistët. Andaj mendoj që nuk e ka asnjë pengesë ministri i ardhshëm që të fillojë të implementojë këto”, thotë ai.
Ndryshe, viti 2020 është konsideruar si vit i dështuar për sistemin e drejtësisë, ku gjykatat vazhdojnë të përballen me numër të madh të lëndëve të pa trajtuara.
Bota
Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë
Published
6 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSFermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.
Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.
Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.
Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.
Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.
Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.
Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.
Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/
Bota
Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025
Published
6 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSNë Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.
Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.
Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.
Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.
Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.
Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.
Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/
Bota
Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali
Published
7 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSAutoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.
Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.
Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.
Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.
Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/
Bota
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Published
7 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSKarlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.
Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.
Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.
Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.
Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.
Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/
Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë
Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025
Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali
Tre vjet pas vrasjes në xhirime, mbahet premiera botërore e filmit të Alec Baldwin
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Afrika e Jugut shpall helmimin nga ushqimi fatkeqësi kombëtare, 22 fëmijë vdiqën
Percival Everett fiton ‘Çmimin Kombëtar të Librit’ për fiksion
“Shkelje ligjore”, punëtoret teknike të Kuvendit zëvendësohen nga kompania pa paralajmërim
Art dhe absurditet: Maurizio Cattelan dhe shitja e bananes për 6.2 milionë
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman