Lajmet

​Ushqimet që ndikojnë keq në kujtesë dhe përqendrim

Kuptoni cilat janë ato.

Published

on

Pavarësisht se sa vjeç jeni, nuk është kurrë vonë për të filluar të hani në një mënyrë që ju jep mundësinë më të mirë të mundshme për të parandaluar demencën ndërsa rriteni dhe ndiheni të përqendruar çdo ditë.

Studimet ekzistuese sugjerojnë idenë se ne mund të reduktojmë mundësinë e demencës duke shmangur ushqimet që mund të rrezikojnë bakteret tona të zorrëve dhe të dobësojnë kujtesën dhe fokusin tonë, shkruan CNBC.

“Është e nevojshme të shmanget ose të reduktohet një lloj i caktuar ushqimi në mënyrë që truri të jetë i shëndetshëm dhe që një person të jetë në gjendje të mendojë qartë dhe të marrë vendime të mira”, tha Uma Naudo, një psikiatre ushqimore në Shkollën Mjekësore të Harvardit.

Sheqerna shtesë

Truri përdor energjinë në formën e glukozës, një formë sheqeri, për të stimuluar aktivitetet qelizore. Megjithatë, një dietë e lartë me sheqer mund të çojë në glukozë të tepërt në tru, gjë që studimet e kanë lidhur me dëmtimin e kujtesës dhe më pak plasticitet të hipokampusit – pjesa e trurit që kontrollon kujtesën.

Konsumimi i ushqimeve të përpunuara jo të shëndetshme si pasta dhe sode, të cilat shpesh janë plot me sheqerna të rafinuara dhe të shtuara – shpesh në formën e shurupit të misrit me përmbajtje të lartë fruktozë – mund të “përmbytë” trurin me glukozë.

Edhe pse çdo trup ka nevoja të ndryshme, Shoqata Amerikane e Zemrës rekomandon që gratë të konsumojnë jo më shumë se 25 gramë sheqer shtesë në ditë dhe burrat të qëndrojnë nën 36 gramë sheqer shtesë në ditë.

Ushqim i skuqur

Kur bëhet fjalë për shëndetin e trurit, ia vlen të reduktoni sasinë e ushqimit të skuqur që hani. Një studim që përfshin 18.080 njerëz zbuloi se një dietë e pasur me ushqime të skuqura lidhej me rezultate më të ulëta të të mësuarit dhe memorie. Ky lloj ushqimi shkakton inflamacion që mund të dëmtojë enët e gjakut që furnizojnë trurin me gjak.

Një studim tjetër shqyrtoi 715 njerëz dhe mati nivelet e tyre të depresionit dhe qëndrueshmërisë mendore. Niveli i tyre i konsumit të ushqimit të skuqur është dokumentuar gjithashtu. Sigurisht, studiuesit zbuluan se ata që konsumonin më shumë ushqime të skuqura kishin më shumë gjasa të zhvillonin depresion gjatë jetës së tyre.

Nëse hani ushqim të skuqur çdo ditë, filloni ta hani atë çdo javë. Dhe kur të bëhet zakon javor, përpiquni ta shijoni vetëm një herë në muaj. Nëse ndaloni së ngrëni ushqime të skuqura, tashmë jeni në rrugën e duhur.

Karbohidratet me një indeks të lartë glicemik

Edhe nëse ushqimet me shumë karbohidrate, si buka, makaronat dhe çdo gjë tjetër e bërë nga mielli i rafinuar, nuk kanë një shije të ëmbël, trupi juaj i përpunon ato në të njëjtën mënyrë si me sheqerin.

Kjo do të thotë se ato gjithashtu mund të rrisin rrezikun e depresionit. Nuk duhet t’i eliminoni plotësisht, por është e rëndësishme që të jenë karbohidrate cilësore.

Karbohidratet “cilësore” janë, për shembull, drithërat, ushqimet e pasura me fibra dhe ato me një indeks të ulët glicemik (GI). GI është një masë që tregon se sa shpejt ushqimi shndërrohet në glukozë kur shpërbëhet gjatë tretjes, sa më shpejt ushqimi të shndërrohet në glukozë në trup, aq më i lartë është renditja e tij.

Studiuesit zbuluan se njerëzit që kishin rezultatin më të lartë në indeksin e cilësisë së karbohidrateve, që do të thotë se hanin karbohidrate me cilësi më të mirë, kishin 30 për qind më pak të ngjarë të zhvillonin depresion sesa ata që hanin karbohidrate me GI të lartë.

Karbohidratet me GI të lartë përfshijnë patatet, bukën e bardhë dhe orizin e bardhë. Mjalti, lëngu i portokallit dhe buka me drithëra të plota janë ushqime me GI të mesme. Ushqimet me GI të ulët përfshijnë perimet jeshile, shumicën e frutave, karotat e papërpunuara, fasulet dhe thjerrëzat.

Alkooli

Edhe pse pija mund të relaksohet në një çast dhe shpesh konsumohet me ushqim, ajo mund të vijë mëngjesin tjetër, kur zgjohen nervozë dhe të uritur.

Arcana Sing-Manouk, një profesoreshë dhe drejtoreshë në Institutin Francez për Shëndetin dhe Kërkimet Mjekësore, dhe kolegët e saj ndoqën 9087 njerëz për 23 vjet për të parë se si alkooli lidhet me demencën.

Gazeta British Medical Journal raportoi se njerëzit që abstenonin plotësisht nga alkooli ose që konsumonin më shumë se 14 pije në javë kishin një rrezik më të lartë të demencës në krahasim me ata që pinin alkool në moderim.

Në përgjithësi, burrat që pinë më shumë se 14 pije në javë ose më shumë se katër pije në një ditë të paktën një herë në muaj konsiderohen alkoolikë kryesorë, siç janë gratë që pinë më shumë se shtatë pije në javë ose tri pije në ditë. Por njerëz të ndryshëm dhe truri i tyre reagojnë ndryshe ndaj abuzimit me alkoolin.

“Kur punoj me pacientë në ankth që pinë, gjithmonë u kërkoj atyre të marrin parasysh kontekstet në të cilat ata mund të përdorin alkoolin në një mënyrë jo të shëndetshme, për shembull, duke përdorur një pije si një mjet për të përballuar diçka që ata përpiqen të shmangin dhe të marrin parasysh duke lehtësuar sasinë që pinë,” tha Sing-Manouk.

Nitratet

Nitratet përdoren më së shpeshti si konservues në produktet e mishit të pjekur si proshuta, sallami dhe salsiçet dhe mund të shoqërohen me depresion.

Një studim i fundit sugjeron se nitratet mund të ndryshojnë bakteret e zorrëve në atë mënyrë që të çojnë në çrregullim bipolar.

Aktualitet

Trump: Nuk dua luftë qytetare

Published

on

Do të ketë shkallëzim të ri? Administrata e Trump po urdhëron dërgimin e trupave shtesë të Gardës Kombëtare e për herë të parë edhe të marinsave në Kaliforni.

Si reagim ndaj konfliktit në rritje me autoritetet lokale në Los Angeles, qeveria amerikane nën presidentin Donald Trump ka vendosur dërgimin e trupave shtesë.

Pasi një komandë rajonale përgjegjëse njoftoi për vendosjen e rreth 700 marinsave nga forcat e armatosura të rregullta në mbrëmje, Ministria e Mbrojtjes njoftoi vetëm disa orë më vonë: “se me udhëzim të presidentit, Ministria e Mbrojtjes mobilizon rreth 2000 pjesëtarë shtesë të Gardës Kombëtare kaliforniane”.

Trump justifikon dërgimin e Gardës Kombëtare

Trupat shtesë të Gardës Kombëtare do të dislokohen për të mbështetur Agjencinë e Imigracionit dhe Doganave (ICE) dhe për t’u mundësuar oficerëve federalë të kryejnë detyrat e tyre në mënyrë të sigurt, thuhet nga Ministria e Mbrojtjes.

Marinsat dislokohen për të mbështetur forcat e Gardës Kombëtare të mobilizuara e për të mbrojtur personelin dhe pronën federale. Trump bëri përgjegjës “agjitatorë profesionistë dhe kryengritës” për përplasjet në kuadër të demonstratave.

Trump tha se “janë njerëz të këqinj, ata duhet të jenë në burg”.

Më tej shtoi, se demonstruesit pështynë para ushtarëve. Nëse do të vazhdonin kështu, do të “goditeshin më fort se kurrë më parë”. Një mungesë respekti e tillë nuk do të tolerohet, tha Trump.

Presidenti amerikan u tërhoq dhe tha vetëm, se nuk do ta quante “kryengritje, por mund të kishte çuar në një kryengritje”.

Lidhur me pyetjen e një gazetari, Trump u përgjigj se “nuk dua luftë qytetare”. Aktualisht po zien edhe pak, po jo më aq shumë, u shpreh presidenti amerikan.

Pse u mobilizuan ushtarët?

Gjatë fundjavës, Presidenti i SHBA-së Trump kishte mobilizuar 2,000 trupa të Gardës Kombëtare kundër dëshirave të Guvernatorit të Kalifornisë, Gavin Newsom. Vendosja e Marinës si një ushtri e rregullt brenda vendit përfaqëson një përshkallëzim serioz të protestave kundër veprimeve të autoritetit amerikan të imigracionit ICE në zonën e Los Angeles.

Garda Kombëtare është njësi rezervë ushtarake e pjesë e forcave të armatosura të SHBA-së. Detyra e ushtarëve është të stërviten për operacione ushtarake e luftë, jo detyra policore si kontrolli i protestave në qytetet e brendshme amerikane.

Vendosja e ushtarëve kundër rezistencës së guvernatorit shiet si një shfaqje shumë e pazakontë e pushtetit nga qeveria.

Operacionet e shtuara nga autoritetet amerikane të imigracionit (ICE) shkaktuan protestat e para në zonën e Los Angeles në fund të javës së kaluar. Sipas autoriteteve, dhjetëra njerëz u arrestuan në këto kontrolle. Kritikët akuzojnë qeverinë amerikane për nxitje të qëllimshme të frikës me masa në dukje ushtarake. /DW/

Continue Reading

Lajmet

Kurti: Lidhja Shqiptare e Prizrenit, nyja që bashkoi çështjet kyçe të historisë sonë moderne

Published

on

By

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka marrë pjesë në shënimin e 147-vjetorit të themelimit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ku ka vlerësuar rëndësinë historike të kësaj ngjarjeje për identitetin dhe orientimin politik të shqiptarëve.

“Ne nuk e kemi ndryshuar kurrë thirrjen e kësaj ngjarjeje të përvitshme e cila thërret: lidhja është gjallë. Organizata Lidhja Shqiptare me seli në Prizren është pika më kulmore e lëvizjes dhe rilindjes kombëtare shqiptare. Lidhja Shqiptare e cila u themelua në Prizren, në Xhaminë e Bajrakut, paraqet një lloj nyje ku përbashkohen të gjitha çështjet kyçe dhe temat qendrore të historisë moderne të shqiptarëve. Dhe kjo si në kontekstin e brendshëm shqiptar ashtu edhe në fije dhe në shoqërinë botërore të asaj kohe. Lidhja po themelonte një kahe të re, atë të idesë së bashkimit me ide e përfaqësim e përpjekje të shqiptarëve. Ajo po përbashkonte rreth një projekti të vetëm kombëtar përtej dallimeve fetare e krahinore e fisnore, numrin maksimal të shqiptarëve në të katër vilajetet e banuara me shumicë shqiptare. Qëllimi ishte një vilajet shqiptar”, tha ai.

Continue Reading

Lajmet

Presidenti Begaj: 10 qershori 1878 ishte, është dhe mbetet themeli i bashkimit kombëtar

Published

on

By

Në kuadër të shënimit të 147-vjetorit të themelimit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bajram Begaj, theksoi rëndësinë historike dhe simbolike të kësaj date për kombin shqiptar, duke e konsideruar si themelin e lëvizjes për bashkim dhe pavarësi kombëtare.

Ai tha se Shqipëria dhe Kosova janë dy shtete të një Kombi – ata ecin përpara krah për krah në rrugën drejt integrimit evropian.

“10 qershor 1878 ishte, është dhe do të mbetet themeli politik dhe shpirtëror i bashkimit kombëtar. Është dita kur filloi lëvizja për pavarësia kombëtare. Shkëndija e kësaj dite ndezi pishtarin e lirisë, por trashëgimia e saj jeton sot në çdo përpjekje për zhvillim, mirëqenie, për bashkim shpirtëror dhe kulturor të shqiptarëve. Ishte një thirrje për bashkim, për mbrojtje dhe vetëdije kombëtare. Shqipëria dhe Kosova janë dy shtete të një Kombi – ata ecin përpara krah për krah në rrugën drejt integrimit evropian. Të jemi pjesë e Europës së bashkuar është vazhdimi i aspiratës që shqiptarët shprehën në Lidhjen e Prizrenit”, tha ai.

Continue Reading

Lajmet

Presidentja Vjosa Osmani ngushëllon familjen Bukoshi

Published

on

By

Presidentja Vjosa Osmani ka ngushëlluar për ndarjen nga jeta të ish-kryeministrit në ekzil në Kosovë, Bujar Bukoshi.

“Me dhimbje të thellë mora lajmin për ndarjen nga jeta të Dr. Bujar Bukoshit, një mjek me vizion dhe një burrë shteti me përkushtim të pashoq”, ka shkruar Osmani.

Osmani tha se Bukoshi, ish-kryeministër në ekzil, do të kujtohet përherë për “kontributin  tij për fuqizimin e kauzës së Kosovës së lirë e të pavarur në kohët më të rënda për popullin tonë”.

“Kontributi i tij si mjek, intelektual dhe udhëheqës politik ka lënë gjurmë të pashlyeshme në ndërtimin e rrugës sonë drejt lirisë dhe pavarësisë. Për dekada me radhë, ai i shërbeu vendit me dinjitet, dije dhe vendosmëri. Në këto çaste të rënda për familjen, bashkëndjej me ju dhe ju inkurajoj që të gjeni forcë në përballimin e dhimbjes. I përhershëm qoftë kujtimi për Dr.Bujar Bukoshin!”, shkroi Osmani.

Bukoshi vdiq sot pas një beteje të gjatë me një sëmundje të rëndë në moshën 78-vjeçare. Ai ishte një nga figurat më të njohura të skenës politike dhe shëndetësore të Kosovës.

Continue Reading

Të kërkuara