Lajmet

​Të burgosur, të helmuar, në ekzil: Ku janë kundërshtarët e Putinit?

Shumë prej kundërshtarëve të tij janë detyruar të jetojnë në mërgim, të tjerë janë burgosur e me raste edhe janë vrarë.

Published

on

Presidenti rus, Vladimir Putin, tani e udhëheq Rusinë, pothuajse i pasfiduar. Shumë prej zërave kritikë, që dikur kanë folur kundër tij, janë detyruar të jetojnë në mërgim, të tjerë janë burgosur e me raste edhe janë vrarë.

Deri në kohën kur ka nisur lufta e Rusisë në Ukrainë, në shkurt të vitit 2022, më shumë se dy dekada të shtypjes së disidentëve, e kanë zhdukur edhe opozitën në Rusi, shkruan BBC.

Në vitet e para të udhëheqjes së Putinit, ai i ka fuqizuar oligarkët rusë, njerëz veçse të pasur, por edhe me ambicie politike, transmeton REL.

Mikhail Khodorkovsky, dikur udhëheqës i gjigantit rus të naftës, Yukos, është arrestuar më 2003, dhe ka qëndruar 10 vjet në burg, për evazion fiskal dhe vjedhje, pas financimit të fushatave të partive opozitare. Pas lirimit, ai është larguar nga Rusia.

Boris Berezovsky, një tjetër oligark, që madje i ka ndihmuar Putinit të ngjitet në pushtet – ka vdekur në ekzil, më 2013, në Mbretëri të Bashkuar. Është raportuar që ai ka bërë vetëvrasje.

Me kalimin e kohës, të gjitha mediat kryesore në Rusi kanë rënë nën kontrollin shtetëror, apo e kanë ndjekur linjën e Kremlinit.

Aleksei Navalny

Deri më tani, figura më e njohur opozitare në Rusi është Aleksei Navalny, i cili e ka akuzuar Putinin nga burgu se po tenton të njollosë qindra mijëra njerëz me luftën e tij “kriminale, agresive”.

Në gusht të vitit 2020, Navalny është helmuar me Noviçok – agjent nervor i shkallës ushtarake – sa ka qenë në një udhëtim në Siberi.

Sulmi gati e ka vrarë atë, andaj është detyruar të shkojë në Gjermani për trajtim.

Kthimi i tij në Rusi, në janar të vitit 2021, i ka trimëruar për pak protestuesit, mirëpo ai është arrestuar më pas për mashtrime dhe përbuzje të gjykatës. Aktualisht, ai përballet me nëntë vjet burgim.

Navalny është në fokus të dokumentarit që ka fituar çmim Oscar këtë vit në Shtetet e Bashkuara.

Në vitin 2010, dhe vitet pasuese, Navalny ka qenë shumë i përfshirë në marshet kundër Qeverisë dhe dokumentet që ai ka nxjerr në pah, janë shikuar miliona herë.

Më 2021, organizata e tij është shpallur ekstremiste, derisa vetë Navalny i ka konsideruar akuzat kundër tij si të motivuara politikisht.

Shumë prej ndihmësve të tij janë përballur me presion nga shërbimet e sigurisë, dhe disa edhe kanë ikur prej shtetit, përfshirë ish-krerët e Fondacionit Kundër-Korrupsionit: Ivan Zhdanov, Lyubov Sobol, si dhe plot udhëheqës tjerë të zyrave të organizatës së Navalnyt nëpër qytete të Rusisë.

Dora e djathtë e Navalnyt, Leonid Volkov është larguar nga Rusia, në momentin që kundër tij është iniciuar një rast më 2019.

Kundërshtarët e luftës

Një tjetër kundërshtar i Putinit mbrapa grilave është Ilya Yashin, i cili ka qenë kritik i madh i luftës së Rusisë.

Në një transmetim të drejtpërdrejtë në YouTube, në prill të vitit 2022, ai ka bërë thirrje për hetime rreth krimeve të mundshme të luftës, që mund të jenë kryer nga forcat ruse.

Ai e ka quajtur presidentin Putin “kasapin më të brutal në këtë luftë”.

Ai transmetim i drejtpërdrejtë i ka kushtuar Yashinit me tetë vjet e gjysmë burgim për shkelje të ligjit kundër përhapjes së “informacionit të rremë” për ushtrinë ruse.

Ligji është miratuar në Parlamentin rus, pak pas nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë, më 24 shkurt 2022.

Yashin ka nisur të përfshihet në politikë në vitet 2000 – në moshën 17-vjeçare – kur Putini e ka marrë pushtetin.

Më 2017, pas disa vjetësh të aktivizimit opozitar, ai është zgjedhur udhëheqës i këshillit të distriktit Krasnoselksi në Moskë, ku ka vazhduar të kundërshtojë Kremlinin.

Më 2019, ai e ka kaluar më shumë se një muaj mbrapa grilave, për rolin e tij aktiv në protestat kundër refuzimit të autoriteteve për të regjistruar kandidatë opozitarë në zgjedhjet për Këshillin e qytetit të Moskës.

Aktivisti dhe gazetari i edukuar në Kembrixh, Vladimir Kara-Murza, është bërë dy herë viktimë e helmimeve të dyshimta, që kanë rezultuar me rënien e tij në koma – më 2015 dhe më pas më 2017. Ai është arrestuar në prill të vitit 2022, pas kritikave që ka pasur për luftën e Rusisë në Ukrainë.

Kara-Murza është akuzuar për shpërndarje të “lajmeve të rreme” për ushtrinë ruse, për organizim të aktiviteteve të një “organizate të padëshirueshme” dhe tradhti të lartë. Ai është dënuar me 25 vjet burgim më 17 prill 2023.

Kara-Murza është autor i shumë artikujve që kritikojnë Putinin, si në mediat ruse, ashtu edhe në ato perëndimore, dhe më 2011 ka udhëhequr përpjekjet për miratim të sanksioneve perëndimore, që shënjestrojnë abuzuesit e të drejtave të njeriut në Rusi.

Këto sanksione, të vendosura nga shtetet e Perëndimit njihen si Akti Magnitsky, sipas avokatit Sergei Magnitsky, i cili ka vdekur në burgjet ruse më 2009, pas supozimeve për mashtrime.

Lufta për demokraci

Kara-Murza mund të përballet me dënim të gjatë, mirëpo të paktën është gjallë, për dallim prej shokut të tij të ngushtë, Boris Nemtsov.

Para epokës së Putinit, Nemtsov ka shërbyer si guvernator i rajonit Nizhny Novogorod, si ministër i Energjisë, më pas si zëvendëskryeministër, si dhe ka qenë i zgjedhur edhe në Parlamentin e Rusisë.

Më vonë, ai është kthyer në kritik të ashpër të Kremlinit, dhe ka publikuar disa materiale kritike ndaj Putinit, të cilat kanë nxitur një mori marshesh kundër tij.

Më 27 shkurt 2015, Nemtsov është qëlluar katër herë me armë zjarri, sa ka qenë duke e kaluar një urë jashtë Kremlinit, vetëm disa orë pasi ka bërë thirrje për mbështetje për një marsh kundër Putinit, para se ai të niste konfliktin në Ukrainë, më 2014.

Pesë burra me origjinë çeçene janë dënuar për vrasjen e Nemtsovit, mirëpo ende nuk dihet se kush e ka urdhëruar vrasjen dhe pse.

Shtatë vjet pas vdekjes, një hulumtim ka nxjerrë në pah të dhëna se disa muaj para vrasjes, Nemtsov është përndjekur në Rusi nga një agjent qeveritar, i lidhur me një bandë sekrete vrasësish.

Këto figura kyçe opozitare janë vetëm disa prej rusëve tjerë, që janë shënjestruar pse kanë shfaqur publikisht pakënaqësi.

Prej nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë, vitin e kaluar, edhe mediat e pavarura në Rusi janë përballur me kufizime dhe kërcënime.

Kanali rus, Shiu, e ka bartur transmetimin tërësisht jashtë shtetit. Gazeta Novaya mbetet ende në Moskë, mirëpo nuk e shtyp më gazetën. Mediat tjera sikurse radioja Ekho janë mbyllur nga autoritetet.

Ndërkohë, komentatorë pafund janë larguar nga shteti, pasi disa prej tyre edhe janë shpallur “agjentë të huaj”.

Vladimir Putinit i janë dashur më shumë se dy dekada për të siguruar që nuk ka kundërshtarë të pushtetit të tij. Nëse ky ka qenë plani i tij, atëherë ai ka pasur sukses.

Lajmet

Protestë në Lipjan për vdekjen e Agon Zejnullahut

Published

on

By

Dhjetëra qytetarë janë mbledhur sot para stacionit të policisë në Lipjan, në një protestë paqësore për të kërkuar drejtësi për vdekjen e Agon Zejnullahut, i cili humbi jetën gjatë arrestimit nga ana e policisë.

“Drejtësi për Agonin”, “Poshtë brutaliteti policor”, “Kush na mbron prej policisë”, janë brohoritjet e protestuesve të cilët filluan protestën nga objekti i komunës deri para stacionit të policorë.

Të pranishëm në protestë ishin edhe familjarët e të ndjerit, të cilët përmes pankartave dhe thirrjeve, kërkuan hetim të plotë dhe transparencë lidhur me rastin.

Albani, vëllai i Agon Zejnullahut tha se sot nuk janë mbledhur për urrejtje por për të kërkuar drejtësi.

Ai tha se drejtësia nuk është privilegj por e drejtë.

Zejnullahu kërkoi nga institucionet hetim të plotë, transparent dhe kërkoi përgjegjësi.

Sot nuk jemi mbledhur për urrejtje. Sot jemi këtu për të kërkuar drejtësi. Sot jemi këtu për Agonin – një djalë, një jetë, një zë që nuk mund të heshtet. Jemi këtu sepse drejtësia nuk është privilegj, por e drejtë. Jemi këtu sepse dhimbja e familjes së Agonit është dhimbja jonë kolektive. Sepse heshtja vret për herë të dytë. Agoni nuk është vetëm një emër. Ai është simbol i një padrejtësie që nuk guxon të harrohet. Ai është kujtim që na bën të mos mbyllim sytë. Ai është dhimbje që kërkon të më vetën. Kërkojmë hetim të plotë dhe transparent. Kërkojmë përgjegjësi. Kërkojmë ligj e jo justifikime institucionale. Sepse drejtësia është mbi të gjitha. Ne protestojmë në mënyrë paqësore. Sepse fuqia jonë është morali ynë. Zëri ynë është arma jonë. E vërteta është mburoja jonë. Le të dëgjohet thirrja jonë nga çdo institucion, nga çdo zyrë, nga çdo ndërgjegje”, tha Zejnullahu.

S’po muj ma”, “Mundesh me paragjyku, ama frymën nuk bën me ia ndal askujt”, “Unë s’kërkoj më jetë, kërkoj vetëm të mos më harrojë drejtësia”, “Mos harroni drejtësia është themeli i lirisë”, “Nuk kërkoj hakmarrje kërkoj drejtësi”, janë disa nga mbishkrimet e pankartave që mbanin protestuesit në duar.

Agon Zejnullahu ndërroi jetë më 7 korrik 2025, rreth orës në Lipjan, gjatë arrestimit nga policia.

Ndërkaq, më 9 korrik, pesë zyrtarëve policor të përfshirë në këtë rast u është caktuar nga Gjykata Themelore masa e paraburgimit prej një muaji.

Një ditë pas rastit, ka reaguar presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani e cila tha se të gjitha rrethanat e këtij rasti duhet të hetohen menjëherë, në mënyrë të pavarur dhe profesionale dhe secili zyrtar që mund të ketë shkelur ligjin apo tejkaluar kompetencat duhet të vihet përpara drejtësisë pa asnjë vonesë.

Ndërkaq, kryeministri në detyrë, Albin Kurti lidhur me këtë rast ka deklaruar se nuk do të ketë strehë në institucione për këdo që ka tejkaluar kompetencat apo ka shkelur ligjin gjatë ushtrimit të pozitës zyrtare.

Për vdekjen e 27 vjeçarit, Agon Zejnullahu ka folur edhe drejtori i përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha, i cili ka thënë se nuk do të tolerojnë që në çfarëdo forme eventuale të ketë tejkalime të autorizimeve policore. Ai kërkoi nga Inspektorati policor i Kosovës dhe institucionet e tjera relevante të përdorin të gjitha burimet e nevojshme për të hetuar rrethanat e vdekjes së Zejnullahut.

Continue Reading

Lajmet

Energjia, IT dhe mbrojtja – sektorët potencialë të bashkëpunimit Kosovë – SHBA, sipas Osmanit

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë përgjatë një bashkëbisedimi në Institutin Hudson në Uashington këtë javë se Kosova është thellësisht e interesuar për bashkëpunim ekonomik me Shtetet e Bashkuara, dhe beson që dy vendet mund të përfitojnë nga bashkëpunimi në sektorin e energjisë, teknologjisë informative dhe atë të mbrojtjes.

Sipas Osmanit, propozimet e saj janë në përputhje me qëndrimet e presidentit amerikan, Donald Trump për një Amerikë më të fortë dhe madhështore.

Ajo e ka nisur diskutimin duke përmendur faktin se Kina e ka pothuajse monopolin në përpunim të mineraleve të rralla të tokës që gjenden në disa vende të botës, andaj vendet si Kosova dhe aleatet tjera duhet t’i ndihmojnë SHBA-së në hapjen e fabrikave për përpunim të këtyre mineraleve dhe njëra prej këtyre vendeve ku mund të hapet një e tillë mund të jetë edhe Kosova.

Sipas saj, kështu do të forcohej edhe më shumë pozicioni i SHBA-së kundrejt Kinës dhe do të zvogëlohej ndikimi negativ kinez në botë.

Duke folur për mundësitë e bashkëpunimit në sektorin e energjisë, ajo e ka përmendur që Kosova është e treta në Evropë dhe e pesta në botë me rezervat e thëngjillit.

“Tani ekzistojnë teknologji të reja, andaj synojmë të bashkëpunojmë me Shtetet e Bashkuara, me kompanitë amerikane që të sjellin teknologjinë, e cila do të mundësonte përdorimin e rezervave që kemi, por në mënyrë më të pastër”, ka thënë Osmani, duke treguar për pasojat negative me të cilat përballen qytetarët e Kosovës nga nxjerrja dhe përdorimi i thëngjillit aktualisht përmes sistemeve të vjetra.

Aktualisht, rreth 90 për qind e energjisë elektrike në Kosovë prodhohet nga thëngjilli, ndërsa 10 për qind nga burime tjera.

Termocentralet në Obiliq vazhdojnë t’i tejkalojnë kufijtë e lejuar të ndotjes për gazrat vdekjeprurës, dhe pavarësisht obligimeve ndërkombëtare dhe paralajmërimeve nga raportet mjedisore, Kosova mbetet ndër vendet më të ndotura në Ballkan.

Pasojat ndihen më së shumti te fëmijët dhe të moshuarit – me rritje të rasteve të sëmundjeve respiratore, kancerit dhe vdekjeve të parakohshme.

 

Continue Reading

Lajmet

Çfarë mesazhe pritet të sjellë zyrtari i lartë amerikan në Kosovë?

Published

on

By

Vizita e sotme e ndihmëssekretarit të Shtetit në detyrë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Brendan Hanrahan në Kosovë, po shihet si një rikthim i vëmendjes amerikane për vendin dhe Ballkanin Perëndimor.

Një nga mesazhet kryesore të tij pritet të jetë nevoja për formimin e institucioneve të reja dhe dalja nga kriza politike, pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit.

Diplomati amerikan do të pritet në takim nga kryeministri në detyrë, Albin Kurti, mirëpo nuk treguan agjendën e diskutimit.

Krahas Kurtit, zyrtari i DASh-it do të takohet edhe përfaqësues të partive parlamentare në vend.

Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Armend Zemaj, thotë për KosovaPress, se është në interes të vendit thellimi i partneritetit me SHBA-në.

Sipas tij, bllokada politike në Kosovë ka tërhequr vëmendjen edhe të SHBA-së, e cila mund të kontribuojë në zgjidhjen e ngërçit politik përmes konstituimit të Kuvendit dhe formimit të qeverisë së re.

Megjithatë, ai vë në pah edhe vonesat në emërimin e një ambasadori të ri amerikan në Kosovë, gjë që, sipas tij, është shqetësuese.

Është një lajm i mirë dhe një tregues që, përkundër agjendës së stërngarkuar dhe ngjarjeve globale ku SHBA-ja është e përfshirë, interesi për Kosovën mbetet i gjallë. Kjo vizitë duhet të shërbejë si një tërheqje e vëmendjes për faktin që Kosova ende nuk ka formuar institucionet e dala nga zgjedhjet. Ka kohë që nuk kemi as ambasador të SHBA-së në vend, gjë që për mua dhe për LDK-në, është shqetësuese, sepse mungesa e përfaqësimit në atë nivel mund të interpretohet si mesazh për qeverinë dhe klasën politike që interesi për partneritet duhet të jetë i yni dhe jo i njëanshëm”, deklaron ai.

Në anën tjetër, analisti politik Dorajet Imeri, deklaron për KosovaPress se vizita e zyrtarit të lartë amerikan në Kosovë, dëshmon vazhdimin e përfshirjes strategjike të SHBA-së në rajon, me synimin për të ruajtur qëllimet e saj afatgjata në Ballkanin Perëndimor.

Pavarësisht vështirësive që ka Kosova në procesin e konstituimit të institucioneve, SHBA-ja nuk ndalet së vepruari në kuadër të strategjisë së saj në rajon. Ajo vazhdimisht dërgon diplomatë për të shtyrë përpara agjendat e veta. Është e qartë se SHBA-ja ka nevojë për një partner në Kosovë, dhe për këtë arsye kërkohet që qeveria e re të burojnë nga një shumicë funksionale në Kuvend. Një Kuvend i pakonstituuar dhe një qeveri në detyrë nuk mund të funksionojnë me kapacitete të plota”, shton ai.

Megjithatë, Imeri thekson se mungesa e emërimit të ambasadorit amerikan në Kosovë, si dhe në disa vende të tjera të rajonit, është një sinjal i mundshëm i mungesës së interesit aktiv të SHBA-së për rajonin në rrethanat aktuale.

SHBA-ja ka kohë që nuk ka dërguar ambasadorë në shumë prej vendeve të rajonit. Kjo është një pasqyrë e politikës së administratës aktuale, e cila mund të interpretohet si një qasje më e tërhequr ndaj Ballkanit Perëndimor. Kjo vonesë në emërime është sinjal pesimizmi që SHBA-ja nuk e sheh më me prioritet rajonin tonë”, deklaron ai.

Zyrtari i lartë i Departamentit Amerikan të Shtetit për Çështje Evropiane, Brendan Hanrahan, gjatë kësaj jave është takuar edhe me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, e cila po qëndron për vizitë zyrtare në SHBA.

Diplomati amerikan ditë më parë ka bërë të ditur se gjatë kësaj jave do të vizitojë Ballkanin Perëndimor, ku përveç Kosovës, ai kishte paralajmëruar vizitë në Bosnjë Herecgovinë dhe Serbi.

“Pres me padurim përforcimin e lidhjeve në mes të Shteteve të Bashkuara dhe shteteve në rajon”, ka shkruar ai në platformën X më 9 korrik.

Continue Reading

Lajmet

Pesë emigrantë të paligjshëm zbulohen në një kamion në Ferizaj, ndalohet shoferi

Published

on

By

Pesë emigrantë pa dokumente janë zbuluar të premten pasdite brenda rimorkios së një kamioni në terminalin doganor në rrugën “Driton Islami” në Ferizaj, njofton Policia e Kosovës.

Rreth orës 16:00, Policia ka pranuar informacione se në rimorkion e një kamioni me targa vendore mund të ndodheshin persona të dyshuar për qëndrim të paligjshëm në territorin e Kosovës.

Pas pranimit të informacionit, në vendin e ngjarjes kanë dalë njësitë reaguese dhe hetuesit e Stacionit Policor në Ferizaj.

Me hapjen e rimorkios janë gjetur pesë emigrantë pa dokumente identifikimi: tre prej tyre 17-vjeçarë, një 18-vjeçar dhe një 28-vjeçar,” ka njoftuar Policia.

Për rastin është njoftuar prokurori kujdestar dhe Njësia për Migrim. Emigrantët janë marrë në trajtim, ndërsa drejtuesi i kamionit, shtetasi kosovar B.B., 38 vjeç, është ndaluar dhe ndaj tij kanë nisur procedurat ligjore.

Continue Reading

Të kërkuara