

Teknologji
Për herë të parë në histori NASA devijon trajektoren e një asteroidi
Sonda Dart e agjencisë amerikane të hapësirës është përplasur me një asteroid, duke e shkatërruar veten gjatë procesit.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiPër herë të parë në histori NASA ka devijuar trajektoren e një asteroidi.
Pas 10 muajsh fluturimi në hapësirë, testi i ridrejtimit të dyfishtë të asteroidit (DART) i NASA-s – demonstrimi i parë i teknologjisë së mbrojtjes planetare në botë – goditi me sukses objektivin e saj asteroid të hënën, përpjekja e parë e agjencisë për të lëvizur një asteroid në hapësirë.
Kontrolli i misionit në Laboratorin e Fizikës së Aplikuar Johns Hopkins (APL) në Laurel, Maryland, njoftoi ndikimin e suksesshëm në orën 19:14.
Si pjesë e strategjisë së përgjithshme të mbrojtjes planetare të NASA-s, ndikimi i DART me asteroidin Dimorphos demonstron një teknikë të zbatueshme zbutëse për mbrojtjen e planetit nga një asteroid ose kometë e lidhur me Tokën, nëse një e tillë do të zbulohej.
“Sonda Dart e agjencisë amerikane të hapësirës është përplasur me një asteroid, duke e shkatërruar veten gjatë procesit. Përplasja ishte e qëllimshme dhe e projektuar për të testuar nëse shkëmbinjtë hapësinorë që mund të kërcënojnë Tokën mund të nxirren në mënyrë të sigurt nga rruga. Kamera e Dart ktheu një imazh në sekondë, deri në momentin e goditjes me objektivin – një objekt 160 metra i gjerë i quajtur Dimorphos”, thuhet në njoftim.
Kontrollorët, me bazë në Laboratorin e Fizikës së Aplikuar të Universitetit Johns Hopkins (JHU-APL), shpërthyen me gëzim ndërsa Dimorphos mbushi fushën e shikimit në kamerën e Dart pak para se të zbrazej. Llogaritjet fillestare sugjerojnë se ndikimi ishte vetëm 17 metra larg qendrës së saktë të Dimorphos.
Do të kalojnë disa javë para se shkencëtarët në misionin e udhëhequr nga NASA të dinë me siguri nëse eksperimenti i tyre ka funksionuar, por Dr Lori Glaze, drejtoresha e shkencës planetare në agjencinë hapësinore, ishte e bindur se diçka e jashtëzakonshme ishte arritur.
Studiuesit do të përcaktojnë suksesin, ose ndryshe, duke studiuar ndryshimet në orbitën e Dimorphos rreth një asteroidi tjetër të njohur si Didymos.
Teleskopët në Tokë do të bëjnë matje të sakta të sistemit me dy shkëmbinj, ose binar.
Para përplasjes, Dimorphos iu deshën afërsisht 11 orë e 55 minuta për të rrethuar partnerin e tij 780 metra të gjerë.
Kjo duhet të reduktohet me disa minuta pas përplasjes.
Teknologji
Ish-punonjësit e Twitter mund të marrin pagesën e largimit pas më shumë se dy vitesh
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Elon Musk dhe kompania e tij X janë duke negociuar një marrëveshje për të zgjidhur një padi grupore nga ish-punonjësit e Twitter, të cilët u larguan menjëherë pas blerjes së kompanisë nga Musk në 2022.
Pas blerjes, Musk shkarkoi mbi 6,000 punonjës, duke ulur stafit me rreth 80%. Ai ofroi pagesën e largimit për tre muaj, por padia pretendon se shumë prej ish-punonjësve nuk morën pagesat e plota, ndërsa disa asgjë fare.
Gjithashtu, padi argumenton se oferta e Musk ishte më e ulët se ajo që pritej sipas planit të pagesave të largimit të Twitter-it që nga viti 2019, i cili garantonte deri në gjashtë muaj pagë bazë për punonjësit e lartë, plus një javë pagë për çdo vit shërbimi.
Në korrik, një gjykatës në San Francisko vendosi që Musk nuk ishte i detyruar të respektojë marrëveshjet e largimit të punonjësve me Twitter-in. Por paditësit apeluan vendimin dhe tani palët kanë kërkuar shtyrjen e një seance në apel për të negociuar një zgjidhje.
Teknologji
Meta nën hetim në padinë e Elon Musk ndaj OpenAI për ofertën 97 miliardë dollarëshe
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBTNews
OpenAI ka kërkuar nga Meta të dorëzojë dokumente që lidhen me çdo marrëveshje apo bashkërendim të mundshëm me Elon Musk dhe kompaninë e tij xAI për të investuar apo blerë OpenAI. Kjo kërkesë është bërë publike në një dosje gjyqësore të depozituar të enjten, si pjesë e padisë që Musk ka ngritur ndaj OpenAI.
Sipas përfaqësuesve ligjorë të OpenAI, ata i kanë dërguar Meta-s një thirrje zyrtare (subpoena) në qershor, ku kërkojnë dokumente që mund të provojnë përfshirjen e Meta-s në ofertën e papritur të Musk prej 97 miliardë dollarësh për të blerë OpenAI në shkurt. Ende nuk është e qartë nëse këto dokumente ekzistojnë. Oferta e Musk u refuzua nga OpenAI.
Avokatët e OpenAI pretendojnë se Musk ka komunikuar me CEO-n e Meta-s, Mark Zuckerberg, lidhur me ofertën e xAI, përfshirë edhe diskutime mbi financimin ose investime të mundshme.
Meta ka kundërshtuar kërkesën fillestare të OpenAI në korrik, por tani OpenAI po kërkon një vendim gjykate për të detyruar Meta-n të dorëzojë informacionin. Gjithashtu, OpenAI ka kërkuar çdo dokument apo komunikim nga Meta që lidhet me ristrukturimin apo rikonceptimin financiar të OpenAI – çështja kryesore në padinë e Musk.
Zëdhënësi i Meta-s, Andy Stone, i ka treguar mediave se as Meta dhe as Zuckerberg nuk kanë nënshkruar ndonjë dokument zyrtar për blerjen e OpenAI. As Meta, as përfaqësuesit ligjorë të Musk, nuk kanë pranuar të komentojnë më tej.
Ndërkohë, Meta ka intensifikuar përpjekjet në fushën e inteligjencës artificiale. Në vitin 2023, drejtues të lartë të kompanisë synonin të zhvillonin një model që të kalonte GPT-4 të OpenAI, por deri në fillim të vitit 2025, modelet e saj kishin mbetur prapa standardit të industrisë. Në muajt e fundit, Zuckerberg ka rritur presionin, duke rekrutuar disa prej studiuesve kryesorë të OpenAI, përfshirë edhe një nga bashkëkrijuesit e ChatGPT, Shengjia Zhao, i cili tani drejton një njësi të re kërkimi brenda Meta-s.
OpenAI pretendon se diskutimet mes Musk dhe Zuckerberg tregojnë ndikimin dhe kërcënimin që paraqet pozicioni aktual i OpenAI në treg.
Padia e Musk kundër OpenAI lidhet me ristrukturimin e kompanisë në një organizatë me përfitim publik – një lëvizje që OpenAI e sheh si të nevojshme për të siguruar investime dhe potencialisht për t’u bërë publike. Musk, si bashkëthemelues dhe investitor i hershëm, e kundërshton këtë ndryshim duke pretenduar se bie ndesh me misionin origjinal të kompanisë.
Meta ka kërkuar nga gjykata të refuzojë kërkesën e OpenAI, duke argumentuar se çdo informacion i rëndësishëm mund të merret nga vetë Musk dhe xAI, dhe se diskutimet e brendshme të Meta-s nuk janë të lidhura drejtpërdrejt me çështjen ligjore.
Teknologji
Black Ops 7 vjen në nëntor me gameplay të zgjeruar dhe personazhe legjendarë
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Një nga seritë më të njohura në botën e video-lojërave, Call of Duty, po rikthehet me vazhdimin e radhës. Black Ops 7 u prezantua zyrtarisht gjatë panairit Gamescom dhe do të lançohet më 14 nëntor 2025.
Loja do të jetë e disponueshme për PlayStation 4 dhe 5, Xbox One, Xbox Series X/S dhe për PC nëpërmjet Battle.net dhe Steam. Për përdoruesit e Xbox Game Pass Ultimate, loja do të ofrohet që nga dita e parë e publikimit.
Ngjarja zhvillohet në vitin 2035, dhe kthen në skenë personazhe të njohur për fansat, si Raul Menéndez dhe David Mason. Tematika këtë herë pritet të jetë më e errët, duke eksploruar manipulimin përmes frikës. Sipas spekulimeve, ekziston mundësia që Menéndez të shfaqet si një inteligjencë artificiale.
Risi e rëndësishme është mundësia për të luajtur fushatën (campaign) në modalitet bashkëpunues deri në katër lojtarë, me misione që shtrihen globalisht – nga Japonia e Mesdheu, deri në skenarë abstraktë si brenda mendjes njerëzore.
Përveç kësaj, është prezantuar edhe një mod i ri me emrin “Endgame”, i cili përmban elemente roguelike. Progresi i lojtarëve do të mund të bartet midis të gjitha mënyrave të lojës: fushatës, multiplayer-it, zombive dhe Warzone.
Në fillim, loja do të përfshijë 16 harta për ndeshje 6v6 dhe dy harta të mëdha për përballje 20v20. Një tjetër risi është sistemi i ri i lëvizjes “Omnimovement”, që sjell më shumë fleksibilitet dhe lëvizje akrobatike në betejë.
Për adhuruesit e modalitetit zombie, Black Ops 7 premton hartën më të madhe ndonjëherë, rikthimin e mënyrës survival, si dhe Dead Ops Arcade 4.
Sa i përket çmimeve, versioni standard i lojës do të kushtojë 80 euro, ndërsa Vault Edition do të jetë në dispozicion për 110 euro. Beta e hapur është planifikuar për periudhën 2–8 tetor, me qasje të hershme për ata që bëjnë paraporositje ose janë abonentë të Game Pass.
Teknologji
I diplomuar në moshën 11-vjeçare, tani 16-vjeçari sfidon Wall Street-in
Published
1 day agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Kairan Quazi, një i ri 16-vjeçar me prirje të jashtëzakonshme në fushën e teknologjisë, ka marrë një vendim të pazakontë për moshën e tij. Pasi punoi në SpaceX, kompania e njohur e Elon Musk, ai ka vendosur të lërë industrinë e hapësirës dhe të fokusohet në një karrierë në financë, konkretisht në Wall Street.
Quazi ka një histori arsimore të veçantë. Ai është diplomuar në universitet në moshën 11-vjeçare dhe ka qenë pjesë e ekipit të zhvillimit të softuerëve për projektin Starlink – rrjeti satelitor që synon të ofrojë internet me shpejtësi të lartë në nivel global.
Edhe pse ka pasur oferta nga disa prej laboratorëve më të njohur të inteligjencës artificiale në Silicon Valley, Quazi ka zgjedhur të ndjekë një drejtim tjetër. Ai është punësuar si zhvillues kvantitativ (quantitative developer) në Citadel Securities, një nga kompanitë kryesore në fushën e financave dhe tregjeve globale.
Sipas tij, puna në financë paraqet sfida intelektuale të krahasueshme me ato në kërkimin shkencor, por me ritëm më të shpejtë dhe rezultate të menjëhershme. Ky kalim drejt një fushe të re tregon jo vetëm fleksibilitetin dhe interesat e gjera të Quazit, por edhe përkushtimin e tij për të eksploruar dhe përballuar sfida në nivele të ndryshme.

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Zhvillohet pajisja e re me bazë diamanti që detekton më lehtë kancerin

Lidership, strategji dhe politika publike në një program të vetëm në Master në UBT

Taylor Swift nuk shkëlqen vetëm në skenë, Zoë Kravitz zbulon “dhuntinë e fshehtë” të saj

Nga Serie A te Liga e Kampionëve, Allegri zbulon objektivat e Milanit këtë sezon

Si ndikon mbajtja e një ditari në shëndetin tonë mendor dhe emocional?

Mëngjesi që të bën lëkurën më të këndshme, ja ç’thonë mjekët

Moti sot: Me diell dhe vranësira të dukshme

Zyrtare: Eurovision 2026 mbahet në Vjenë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit