Lajmet

​Partitë opozitare nuk pajtohen me koeficientin 105 euro, shpalosin propozimet e tyre

Ndërkaq Murati kërkoi procedura të përshpejtuara për këtë projektligj.

Published

on

Mes kundërshtimeve të shumta po vazhdon në Kuvendin e Kosovës shqyrtimi i parë i Projektligjit për ndryshimin dhe plotësimin e ligjit mbi ndarjet buxhetore për Buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2023.

Derisa ministri i Financave, Hekuran Murati, e ka prezantuar Projektligjin e Buxhetit për vitin 2023, i cili përmban edhe koeficientin e ri prej 105 eurove, kërkoi procedura të përshpejtuara për këtë projektligj.

Me këtë koeficient nuk janë pajtuar partitë opozitare të cilat patën propozimet e tyre për vlerën e koeficientit.

Ministri i Financave, Hekuran Murati kërkoi që kjo çështje të miratohet në Kuvendin e Kosovës madje edhe me procedurë të përshpejtuar me qëllim që të krijohet mundësi të ekzekutimit të pagave me ligjin e ri të pagave duke nisur nga ky muaj.

“Përmban vlerën e koeficientit dhe kësisoj përmbyll ciklin apo skemën e miratuar me ligjin e pagave ku duhet përcaktohet edhe vlera e koeficientit në ligjin për ngjarjet buxhetore, vlera e tillë është në shumën prej 105 euro dhe është përbrenda kufijve buxhetor që parashihen me ligjin për ndarjet buxhetore që në shumën totale është 745 milionë euro.. procesin që jemi si qeveri në përgatitjen e listave të pagave që të ekzekutohen sipas ligjit të ri në fund të muajit shkurt iu ftoj ta miratoni…Marrë parasysh rëndësinë dhe procesin në të cilin jemi në përgatitjen e listave të pagave, ju ftoj ta miratoni dhe të trajtohet me procedurë të përshpejtuar në mënyrë që të kemi mundësi t’i procedojmë pagat qysh këtë muaj”, tha ai.

Mbështetje për këtë plotësim ndryshim kërkoi edhe Armend Muja nga Lëvizja Vetëvendosje i cili tha se me ligjin e ri të Pagave koeficienti i favorizon ato shtresa që kanë qenë në fund të piramidës.

“Ka rritje të ndjeshme dhe të përgjegjshme brenda mundësive buxhetore ka drejtësi në sistem ka një lloj parashikueshmërie dhe një standardizim të sistemit të pagesave. Me plotësimin ndryshimin e ligjit të buxhetit pagat e sektorit publik arrijnë në 745 milionë euro për vitin 2023 apo rreth 110 milionë euro më shumë sesa dy vitet paraprake. Me koeficientin e propozuar parashihet që paga mesatare bruto në sektorin publik të jetë 730 euro në muaj apo rreth 18% rritje krahasuar me vitin paraprak. Koeficienti i propozuar ndikon në mënyrë të ndjeshme dhe të drejtpërdrejtë tek rreth 65 mijë shërbyes publik këta janë rreth 80% e shërbyesve publik, në bazë të të dhënave ajo çfarë shihet që Ligji dhe koeficienti i favorizon ato shtesa që kanë qenë në fund të piramidës dhe pastaj rritja fillon të moderohet sa më afër majës së piramidës”, u shpreh ai.

Deputeti i PDK-së, Ferat Shala tha se procedurat e miratimit të këtij projektligji kanë mangësi e shkelje. Por theksoi se si PDK kërkon që baza e këtij debati të koeficientit të jetë 120 e tutje, dhe nuk pajtohen me koeficientin e propozuar.

Sipas Shalës koeficienti prej 105 eurosh nuk përbënë rritje reale, por rritje numrash.

“Nuk kemi rritje reale rritje numrash, shifrash, kalkulimesh po, por rritje reale nuk do të kemi sepse përfituesit do ta shohin atje kur të filloj shpërndarja e tyre. Andaj, kërkojmë që minimumi I kësaj të diskutojmë 120 e tutje në të kundërtën do të kemi shkallë të lartë të pakënaqësive dhe ankimimeve sepse këtu goditet një pjesë e mirë e sektorit të drejtësisë, këtu goditet mirë sektori i sigurisë po thuasje në të gjitha nivelet. Grupi jonë parlamentar nuk mund të pajtohet me këtë koeficienti çfarë na e sjell qeveria dhe e lëmë të hapur që ne jemi të gatshëm të bëjmë hajde uroni t’i ulim nivelet politike nëse veç nuk keni mjete unë iu ofroj uljeve edhe deputetëve edhe këshilltarëve e kryeministrit në asnjë mënyrë”, tha ai.

Deputetja e LDK-së, Hykmete Bajrami koeficienti prej 105 euro u shpreh se vetëm ul pagat për një pjesë të konsiderueshme të zyrtarëve publik. Ajo tha se bazuar në buxhetin e Kosovës për vitin 2023 propozojnë që koeficienti për këtë vit të jetë 125 euro.

“Ky është koeficient i uljes së pagave për një pjesë të konsiderushme të zyrtarëve në sektorin publik dhe por zotëri Muja e kemi parasysh shtesën tranzitore por mbajtja e nivelit të njëjtë të pagës në sektorin publik me nivelet e inflacionit çfarë i kemi pas për 12 muaj e fundit dhe çfarë i kemi edhe sot e kësaj dite nënkupton ulje të pagës në sektorin publik, pavarësisht se ata do të vazhdojnë me anë të shtesën tranzitore t’i marrin të njëjtat mjete monetare…Nuk është reflektuar norma e inflacionit të cilin ne mendojmë se kjo qeveri e ka të domosdoshme ta bëjë andaj kemi shikuar si grup parlamentar me kujdes buxhetin e Kosovës për vitin 2023 dhe ne kemi propozuar që koeficienti për vitin 2023 125 euro….Ne konsiderojmë që meqenëse jemi në plotësim ndryshim të ligjit të buxhetit kjo është thjesht e mundshme këto janë mjetet që ministri i financave dhe as Qeveria nuk ka ndonjë projekt”, tha ajo.

Edhe deputeti i AAK-së, Pal Lekaj u shpreh se koeficienti i propozuar nga pushteti është i papranueshëm për këtë subjekt politik. Ai propozoi që koeficienti të jetë 129 euro.

“Qeveria Kurti me këtë ligj po e pamundëson organizimin e funksionalizimin e shërbimeve jetike për vendin, kështu gjithçka që po arrini me këtë i nderuar kabinet qeveritar është shtimi i kërkesave dhe pritja e zyrtarëve tanë nëpër ambasada. Ne si AAK assesi nuk pajtohemi që koeficienti të ketë këtë vlerë ne kërkojmë rritje të koeficientit prej 129 euro dhe kjo është më e pakta që u detyrohemi mbi 82 mijë punonjësve të administratës publike”, tha ai.

Pas këtyre kritikave të opozitës, ministri i Financave, Hekuran Murati u shpreh se propozimet e partive opozitare rëndojnë barrën në sektorin privat dhe krijojnë thellim të disbalancës.

“Çështja tjetër që u ngrit ishte të gjendet një balancim me sektorin privat u tha këtu kundër kësaj po veproni ju ose kjo është tentativa juaj në këtë lojën popullsitë që po mundoheni ta shisni para publikut nëse me vlerën e koeficientit 105 euro paga mesatare në sektorin publik bëhet 730 euro bruto nëse i marrim vlerat që po i propozoni ju nëse merret 125 euro vlera do të ishte 870 paga mesatare, nëse merret 130 euro vlera paga mesatare do të ishte 900 euro tani ku do të merreshin këto para ku merren rëndom është sektori privat pra takasapaguesit që punojnë në sektorin privat merret ky tatim dhe më tregoni se sa është paga mesatare në sektorin privat, në sektorin privat paga mesatare është 420 euro. Ju çka p propozoni është më shumë se dyfishi i pagës mesatare në sektorin privatë, propozimi juaj është të rëndohet barra në sektorin privat dhe të rritet paga mesatare në sektorin publik. Mos luani me popullizma të tillë sepse është e pandershme dhe thellon më tepër disbalancinë që është krijuar me sektorin privat në raport me atë publik”, tha ai.

E më pas u kundërpërgjigj përsëri deputeti i PDK-së, Ferat Shala i cili kërkoi të di se a është përfshirë inflacioni në këtë vlerë të koeficientit.

“Thuani se sa është paga minimale sipas ligjit, thuani se sa është rritja ekonomike reale, sa është inflacioni a e keni inkorporuar inflacionin në këtë ligj janë pyetje elementare nuk po hyjë në detaje, sa është balancuar inflacioni prej 13% në këtë ligj në këtë koeficienti prandaj mos sepse jashtë dinjitetit tonë po na obligon me u drejtua me komunikua me ju, mos luaj kështu është marre”, tha ai.

Kundërpërgjigje pati edhe deputetja e LDK-së, Hykmete Bajrami e cila u shpreh se koeficienti i propozuar nga ky subjekt politik është i bëshëm dhe nuk implikon tatime shtesë. Ajo tha se për mos rritje të pagës minimale, ministri i Financave duhet t’u kërkojë falje qytetarëve.

“Gjatë krejt kësaj kohe ke vjel tatime 50% më shumë tjera amendamenti dhe propozimi i LDK për 125 euro vlerë monetare është i bëshëm dhe nuk implikon tatime shtesë për shkak se edhe më herët thash se në ministrinë e Financave që ju e udhëheqni janë 121.9 milionë euro në emër të kontigjencave dhe janë 144.3 milionë euro në emër të ringjalljes që ju asnjëherë nuk keni pas mundësi me iu tregu deputetëve se çka do të bëni me këto mjete”, tha ajo.

E për pagën minimale, Murati tha se projektligji është në Kuvend dhe si qeveri po e zbatojnë në projektin “Superpuna”.

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara