Shëndet

​Osteoartriti i kofshës: Shkaku, simptomat dhe si trajtohet kjo sëmundje e pakëndshme?

Shkaktari i saktë nuk dihet dhe ky fenomen mund të ndikohet nga disa faktorë.

Published

on

Osteoartriti i kofshës shkakton dhimbje dhe parehati, dhe pacientët shpesh nuk janë në gjendje të ecin vetë.

Dhimbja mund të ndodhë edhe në mollaqe, këmbë ose gjunjë dhe shkaktohet nga plakja e nyjave dhe ndryshimet në nyjën e ijëve.

Shkaktari i saktë nuk dihet dhe ky fenomen mund të ndikohet nga disa faktorë, si lëndimi, plakja ose obeziteti.

Përveç kësaj, osteoartriti mund të ndodhë për shkak të gjenetikës, si dhe deformimeve në zonën e kyçeve. Megjithatë, ndodh më shpesh për shkak të ndryshimeve në kocka dhe përkeqësimit të indit lidhës që mban kyçin.

Gratë kanë më shumë gjasa të preken dhe personat me diabet ose ata me shumë hekur në trupin e tyre.

Ekzistojnë osteoartriti primar dhe sekondar i kofshës. Artroza primare shfaqet te të moshuarit dhe nuk ka ndonjë shkak specifik, por shfaqet për shkak të konsumimit të kyçeve. Osteoartriti sekondar shfaqet te të rinjtë dhe është rezultat i disa lëndimeve, frakturave ose sëmundjeve.

Si të njohim osteoartritin e kofshës?

Pacientët do të kenë probleme me ecjen dhe do të ndiejnë dhimbje në zonën e ijëve, këmbës, të pasmeve ose gjurit. Pikërisht për shkak të dhimbjes në pjesë të ndryshme të trupit, është e vështirë të diagnostikosh këtë gjendje. Dhimbja mund të jetë e mprehtë dhe therëse, por edhe e shurdhër, dhe lëvizja e ijëve zakonisht është e kufizuar. Simptomat zhvillohen me kalimin e viteve dhe gradualisht, dhe është e rëndësishme të reagoni sa më shpejt që të jetë e mundur.

Simptomat e osteoartritit do të jenë të ndryshme për të gjithë, por disa janë universale:

-ënjtje rreth ijëve

-skuqje e lëkurës rreth vendit të lënduar

-lëvizshmëri e reduktuar

-dhimbje kyçesh

-ngurtësi pas uljes së zgjatur

-ndjeshmëri rreth ijëve

Diagnostikimi

Për shfaqjen e dhimbjeve dhe problemeve me ecjen, është e nevojshme të vizitohet mjeku, i cili do të kryejë një ekzaminim dhe do të përpiqet të zbulojë se cila është lëvizshmëria e kofshës. Për të konfirmuar një diagnozë të saktë, mjeku juaj do të kërkojë disa teste si rezonancë magnetike, rreze X ose analiza gjaku për të parë nëse ka inflamacion.

Trajtimi

Para së gjithash, nuk ka kurë për osteoartritin e kofshës. Medikamentet mund të përdoren për të trajtuar simptomat, përkatësisht për të zvogëluar dhimbjen, pastaj terapia fizike mund të ndihmojë në rritjen e diapazonit të lëvizjes dhe forcimin e kyçeve dhe kryerjen e ushtrimeve të përshkruara.

Një rol të vogël mund të luajnë ndryshimet në zakonet e jetës që nuk e sforcojnë shumë ijën, por edhe vendosja e shtrojës në këpucë si dhe proteza të ndryshme dhe përdorimi i shkopinjve. Humbja e peshës gjithashtu mund të jetë e dobishme.

Përveç ushtrimeve të ofruara nga fizioterapisti, përparësi kanë edhe ushtrimet e kryera në ujë, si dhe terapia manuale. Injeksionet kortikosteroide, të njohura si bllokada, përdoren për dhimbje të forta. Nëse asgjë nuk ndihmon, pacienti do të duhet të ketë një operacion kofshe.

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?

Published

on

Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.

Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.

Si ta matni saktë?

Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.

Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.

Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.

Çfarë tregon pulsi?

Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.

Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.

Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.

Këshilla për puls të shëndetshëm

Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).

Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).

Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.

Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.

Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kur fillojnë të veprojnë antibiotikët dhe sa zgjat efekti i tyre?

Published

on

Antibiotikët përdoren për të ndihmuar organizmin në luftimin e infeksioneve të rënda bakteriale.

Ndryshe nga e kaluara kur përshkruheshin shpesh, sot shumë shtete kanë ndërmarrë masa për të frenuar rezistencën ndaj antibiotikëve, duke kufizuar përdorimin e tyre vetëm kur është e domosdoshme, shkruan The Sun.

Antibiotikët nuk janë zgjidhje për çdo infeksion. Sipas artikullit, shpjegohet se sa kohë u duhet atyre për të vepruar dhe pse është e rëndësishme që terapia të merret deri në fund.

Barnat veprojnë duke vrarë bakteret ose duke ndaluar përhapjen, por nuk kanë efekt ndaj infeksioneve virale. Në këtë kategori përfshihen ftohja, gripi, COVID-19, shumica e infeksioneve të gjoksit, infeksionet e veshit te fëmijët, si dhe shumë raste të kollës a dhimbjes së fytit.

Në shumicën e rasteve, antibiotikët rekomandohen vetëm nëse infeksioni bakterial nuk largohet vetë, nëse ekziston rreziku për komplikime serioze, ose nëse mund të infektohen persona të tjerë.

Farmacisti Mike Hewitson, shpjegon se antibiotikët veprojnë shpejt, por përmirësimi i gjendjes nuk ndjehet gjithmonë menjëherë.

“Shpejtësia e veprimit varet nga lloji i antibiotikut, fuqia dhe infeksioni që po trajtohet. Antibiotikët intravenozë fillojnë të veprojnë brenda disa orësh, ndërsa ata që merren nga goja mund të kenë nevojë për disa ditë apo edhe një javë për të dhënë efekt”, thotë ai.

Terapia me antibiotikë zgjat 7 deri 14 ditë, ndonëse në disa raste edhe trajtimet më të shkurtra mund të jenë efektive. Edhe nëse pacienti fillon të ndihet më mirë, terapia nuk duhet ndërprerë para kohe.

“Është e rëndësishme që antibiotikët të merren deri në fund, sipas udhëzimit të mjekut. Ndërprerja e parakohshme mund të shkaktojë rikthimin e infeksionit dhe të kontribuojë në rezistencën ndaj antibiotikëve”, thekson Hewitson.

Nëse harroni një dozë, ajo duhet marrë sapo ta kujtoni, por nuk duhet marrë dozë e dyfishtë, pasi kjo rrit rrezikun e efekteve anësore.

Shumica e pacientëve ndihen më mirë drejt fundit të terapisë, por kjo varet nga lloji i infeksionit dhe antibiotiku i përdorur. Në disa raste, antibiotikët mund të shkaktojnë efekte anësore si të përziera, të vjella apo probleme me stomakun.

Nëse terapia përfundon e nuk vërehet përmirësim, rekomandohet që pacienti të kontaktojë mjekun për vlerësim. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara