

Shëndeti
Osteoartriti i kofshës: Shkaku, simptomat dhe si trajtohet kjo sëmundje e pakëndshme?
Shkaktari i saktë nuk dihet dhe ky fenomen mund të ndikohet nga disa faktorë.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiOsteoartriti i kofshës shkakton dhimbje dhe parehati, dhe pacientët shpesh nuk janë në gjendje të ecin vetë.
Dhimbja mund të ndodhë edhe në mollaqe, këmbë ose gjunjë dhe shkaktohet nga plakja e nyjave dhe ndryshimet në nyjën e ijëve.
Shkaktari i saktë nuk dihet dhe ky fenomen mund të ndikohet nga disa faktorë, si lëndimi, plakja ose obeziteti.
Përveç kësaj, osteoartriti mund të ndodhë për shkak të gjenetikës, si dhe deformimeve në zonën e kyçeve. Megjithatë, ndodh më shpesh për shkak të ndryshimeve në kocka dhe përkeqësimit të indit lidhës që mban kyçin.
Gratë kanë më shumë gjasa të preken dhe personat me diabet ose ata me shumë hekur në trupin e tyre.
Ekzistojnë osteoartriti primar dhe sekondar i kofshës. Artroza primare shfaqet te të moshuarit dhe nuk ka ndonjë shkak specifik, por shfaqet për shkak të konsumimit të kyçeve. Osteoartriti sekondar shfaqet te të rinjtë dhe është rezultat i disa lëndimeve, frakturave ose sëmundjeve.
Si të njohim osteoartritin e kofshës?
Pacientët do të kenë probleme me ecjen dhe do të ndiejnë dhimbje në zonën e ijëve, këmbës, të pasmeve ose gjurit. Pikërisht për shkak të dhimbjes në pjesë të ndryshme të trupit, është e vështirë të diagnostikosh këtë gjendje. Dhimbja mund të jetë e mprehtë dhe therëse, por edhe e shurdhër, dhe lëvizja e ijëve zakonisht është e kufizuar. Simptomat zhvillohen me kalimin e viteve dhe gradualisht, dhe është e rëndësishme të reagoni sa më shpejt që të jetë e mundur.
Simptomat e osteoartritit do të jenë të ndryshme për të gjithë, por disa janë universale:
-ënjtje rreth ijëve
-skuqje e lëkurës rreth vendit të lënduar
-lëvizshmëri e reduktuar
-dhimbje kyçesh
-ngurtësi pas uljes së zgjatur
-ndjeshmëri rreth ijëve
Diagnostikimi
Për shfaqjen e dhimbjeve dhe problemeve me ecjen, është e nevojshme të vizitohet mjeku, i cili do të kryejë një ekzaminim dhe do të përpiqet të zbulojë se cila është lëvizshmëria e kofshës. Për të konfirmuar një diagnozë të saktë, mjeku juaj do të kërkojë disa teste si rezonancë magnetike, rreze X ose analiza gjaku për të parë nëse ka inflamacion.
Trajtimi
Para së gjithash, nuk ka kurë për osteoartritin e kofshës. Medikamentet mund të përdoren për të trajtuar simptomat, përkatësisht për të zvogëluar dhimbjen, pastaj terapia fizike mund të ndihmojë në rritjen e diapazonit të lëvizjes dhe forcimin e kyçeve dhe kryerjen e ushtrimeve të përshkruara.
Një rol të vogël mund të luajnë ndryshimet në zakonet e jetës që nuk e sforcojnë shumë ijën, por edhe vendosja e shtrojës në këpucë si dhe proteza të ndryshme dhe përdorimi i shkopinjve. Humbja e peshës gjithashtu mund të jetë e dobishme.
Përveç ushtrimeve të ofruara nga fizioterapisti, përparësi kanë edhe ushtrimet e kryera në ujë, si dhe terapia manuale. Injeksionet kortikosteroide, të njohura si bllokada, përdoren për dhimbje të forta. Nëse asgjë nuk ndihmon, pacienti do të duhet të ketë një operacion kofshe.
You may like
Shëndeti
Pse duhet të pish çaj jeshil çdo natë para gjumit?
Published
17 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Çaji jeshil para se të flesh është një ndër pijet më të rekomanduara nga studimet për të bërë gjumë të qetë e të shëndetshëm. Por, duhet të bësh kujdes që të zgjedhësh çajin jeshil pa kafeinë.
Edhe përzgjedhja e këtij lloji çaji është e rëndësishme. Më poshtë janë renditur tri arsye që tregojnë pse duhet të pish çaj para gjumit.
Ndihmon në qetësim
Ky çaj ndihmon për të qetësuar nervat dhe për gjendje relaksi, të dyja të rëndësishme për të bërë një gjumë të qetë e për të qenë më energjike në mëngjes.
Përmirëson metabolizmin
Studimet kanë treguar se gjumi i qetë dhe i shëndetshëm ndikon në metabolizmin e trupit. Metabolizmi i shëndetshëm siguron një trup në formë të mirë e lëkurë të shkëlqyeshme. Gjumi i çrregullt ndikon në shtimin në peshë, ngadalëson metabolizmin. Çaj jeshil para se të flesh të siguron metabolizmin në gjendje pune optimale.
Pastron toksinat e trupit
Gjatë ditës, trupi grumbullon toksina, që bëhen të dëmshme nëse vijon të konsiderohen të parëndësishme apo të nënvlerësohen. Duke pirë çaj jeshil në mbrëmje, në një kohë kur të gjitha ushqimet janë depozituar, ndihmon trupin të pastrohet nga toksinat dhe të ndihet më i lehtë.
Shëndeti
Përfundoi në spital pasi ndoqi këshillën mjekësore të ChatGPT-së
Published
18 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Një artikull i ri ka paralajmëruar kundër përdorimit të Inteligjenës Artificiale për këshilla shëndetësore, pasi një 60-vjeçar u hospitalizua pasi ndoqi këshillën e ChatGPT-së.
Sipas artikullit, të publikuar në revistën Annals of Internal Medicine, pacienti, i shqetësuar nga efekti i kripës, kishte pyetur chatbot-in për një zëvendësues të klorurit dhe kishte filluar të konsumonte bromid natriumi për tre muaj, një substancë dikur e përdorur si qetësues.
Ai përfundoi në spital me simptoma të bromizmit, përfshirë akne në fytyrë, pagjumësi dhe paranojë.
Autorët thanë se IA-ja mund të përçojë informacione të dekontekstualizuara dhe theksuan se një profesionist shëndetësor nuk do të rekomandonte kurrë një zëvendësim të tillë. Ata shtuan se mjekët duhet të marrin parasysh ndikimin e IA-së kur analizojnë burimet e informacionit të pacientëve.
Ngjarja ndodhi para prezantimit të modelit të ri GPT-5, i cili tani pretendohet se është më i kujdesshëm në trajtimin e temave shëndetësore.
Vetë OpenAI thekson kompania që zotëron ChatGPT-në, nuk duhet të përdoret për diagnostikim apo trajtim.
Shëndeti
Si ndikojnë alergjitë verore në çrregullimet mendore?
Published
19 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Stina e verës, për shumëkënd, është sinonim i pushimeve, diellit dhe aktiviteteve në natyrë. Megjithatë, për disa që vuajnë nga alergjitë sezonale, kjo periudhë sjellë sfida të shumta, jo vetëm fizike, por edhe mendore.
Alergjitë të shkaktuara nga poleni ose pluhuri nuk prekin vetëm hundët a sytë, studimet tregojnë një lidhje mes reaksioneve alergjike dhe shëndetit mendor.
Çfarë janë alergjitë verore?
Janë reagime të sistemit imunitar ndaj substancave që zakonisht janë të padëmshme për shumicën e njerëzve. Ndër shkaqet më të zakonshme përfshihen:
Poleni i barit, pemëve dhe luleve
Pluhurat e shtëpisë dhe myku
Pickimet e insekteve
Simptomat fizike përfshijnë rrjedhje hundësh, teshtima, kruarje të syve dhe kollitje, por këto simptoma shpesh kanë ndikim më të thellë se sa mendohet.
Lidhja midis alergjive dhe shëndetit mendor
Inflamacioni dhe ndikimi në tru – Kur trupi reagon ndaj alergjenëve, prodhon substanca si histamina e citokinat që shkaktojnë inflamacion. Ky inflamacion nuk mbetet në rrugët e frymëmarrjes, ndikon edhe në sistemin nervor qëndror. Citokinat pro-inflamatore janë të lidhura me simptoma depresive, ankth dhe lodhje mendore.
Cilësia e gjumit – Alergjitë shpesh prishin gjumin për shkak të bllokimeve në hundë dhe kruarjes së vazhdueshme. Mungesa e gjumit cilësor është një faktor i njohur rreziku për çrregullime mendore si depresioni dhe ankthi.
Ndryshimi i stilit të jetesës – Personat me alergji shpesh shmangin ambientet e hapura gjatë verës, duke reduktuar aktivitetin fizik dhe ndërveprimin social, dy komponentë të rëndësishëm për mirëqenien mendore. Izolimi social dhe mungesa e aktivitetit janë të lidhura me përkeqësim të gjendjes emocionale.
Stresi i përhershëm nga simptomat – Përballja e përditshme me kruarje, bllokim të hundës, lodhje dhe shpesh edhe përçmimi social çojnë në një stres kronik. Ky stres shpesh shoqërohet me zhvillimin ose përkeqësimin e çrregullimeve të tilla si ankthi i përgjithësuar ose depresioni.
Kush është më i rrezikuar?
Të rinjtë dhe adoleshentët, të cilët janë më të ndjeshëm emocionalisht
Personat me histori të mëparshme të çrregullimeve mendore
Njerëzit që jetojnë në zona urbane, ku ndotja përforcon efektet alergjike
Si të përballojmë ndikimin mendor të alergjive?
Menaxhimi mjekësor – Përdorimi i antihistaminikëve, sprejve nazalë dhe trajtimeve specifike për alergjitë është thelbësor.
Mbështetja psikologjike – Konsultimi me psikolog ose terapist mund të ndihmojë në përballimin emocional të simptomave të vazhdueshme.
Ruajtja e higjienës së ambientit – Mbyllja e dritareve gjatë orëve të pikut të polenit, larja e rrobave pas daljes në natyrë dhe përdorimi i filtrave HEPA.
Stërvitja dhe aktiviteti fizik – Aktiviteti i moderuar në ambiente të kontrolluara mund të ndihmojë në ruajtjen e humorit dhe të energjisë mendore.
Ndërsa alergjitë verore njihen për ndikimin fizik, ndikimi i tyre në shëndetin mendor është po aq i rëndësishëm për t’u adresuar. Ndërthurja e kujdesit fizik dhe atij emocional është çelësi për të përballuar këtë sfidë sezonale dhe për të ruajtur një cilësi të mirë të jetës edhe gjatë muajve të nxehtë.
Shëndeti
A e dini pse zgjoheni me sy të fryrë?
Published
20 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Ky shqetësim i zakonshëm estetik mund të sinjalizojë probleme serioze me veshkat, mësoni kur duhet të alarmoheni.
Është e zakonshme të zgjoheni në mëngjes me ndjesinë e fryrjes në fytyrë, veçanërisht rreth syve. Për miliona njerëz, kjo ndodh rregullisht e zhduket brenda pak orësh. Megjithatë, në disa raste, kapakët e fryrë të syve nuk janë thjesht pasojë e një nate me pak gjumë.
Sytë e fryrë lidhen me një sërë faktorësh të përditshëm, si gjenetika, konsumi i kripës, dehidratimi, alergjitë sezonale apo pirja e duhanit. Përveç këtyre, edhe pozita e gjumit, si gjumi me fytyrë poshtë ose në një jastëk të ulët, mund të ndikojë në mbajtjen e lëngjeve në zonën përreth syve.
Por çfarë ndodh kur fryrja është e përhershme, përkeqësohet me kalimin e kohës, apo shoqërohet me simptoma të tjera trupore?
Në këto raste, ky ndryshim mund të jetë sinjal i një gjendjeje më serioze, siç është sëmundja kronike e veshkave.
Sipas mjekes Clara Lawson, “Kur veshkat nuk funksionojnë siç duhet, aftësia e tyre për të filtruar proteinat dhe mbetjet metabolike zvogëlohet. Si pasojë, proteina që duhet të qëndrojë në qarkullimin e gjakut, kalon në urinë, duke shkaktuar një çekuilibër në nivelet e lëngjeve dhe mineraleve në trup.”
Kjo humbje e proteinave çon në mbajtje të lëngjeve, veçanërisht në zona me inde të buta si rreth syve dhe mund të sinjalizojë dëmtim të hershëm të funksionit të veshkave.
Kur të kërkoni ndihmë mjekësore?
Nëse vini re fryrje të përhershme ose të shpeshtë të syve, veçanërisht në mëngjes, të shoqëruar me lodhje, urinë me shkumë ose ndryshim të shpeshtësisë së urinimit, rekomandohet të bëni analiza laboratorike për funksionin e veshkave, si: kreatinina, urea, raporti albuminë/kreatininë në urinë dhe eGFR.

Policia shqipton mbi 2 mijë e 300 gjoba trafiku brenda 24 orëve

Vjedhje e rëndë në Klinë, hajnat vjedhin shumë të madhe parash

Deri 1 orë e gjysmë pritje në pikat kufitare për dalje nga Kosova, përditësohen të dhënat e fundit

Moti sot

Jashari: Tare më premtoi për të më sjellë te Milani, ëndrra mu bë realitet

Pse duhet të pish çaj jeshil çdo natë para gjumit?

Drejtori sportiv i Bayernit kritikon: Klubi mund të marrë çdo yll nëse paguan çmimin

Ndryshimet klimatike po përkeqësojnë ashpërsinë e zjarreve në të gjithë Evropën

Zelensky: Kemi siguruar armë amerikane me vlerë 1.5 miliardë dollarë
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit