Lajmet

​OJQ-të kritikojnë institucionet për diskriminimin e personave me aftësi të kufizuara

Kështu u tha në diskutimin që u mbajt të hënën në Komisionin për të Drejtat e Njeriut.

Published

on

Kuvendi i Kosovës po pret interpretimin e Gjykatës së Kushtetuese sa i përket Konventës për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara, në mënyrë që e njëjta të jetë pjesë e Kushtetutës.

Nga ekzekutivi kanë thënë se pas miratimit në parlament, do të formohet një trup shtetëror për zbatimin e kësaj konvente. Në diskutimin që u mbajt të hënën në Komisionin për të Drejtat e Njeriut, organizatat joqeveritare kanë kritikuar institucionet për diskriminimin e grupeve të personave me aftësi të kufizuara.

Kryetarja e komisionit, Duda Balje tha se po presin një përgjigje nga Gjykata Kushtetuese për këtë konventë dhe më pas të votohet në Kuvend.

“Vjen tek ne prapë në kuvend (pas vendimit të kushtetutës), me 2/3 të votave duhet me votua dhe pastaj presidenti me nënshkrua dhe me qenë pjesë e Kushtetutës së Republikës së Kosovës. Kemi provuar të bëjmë një grup me personat të cilat janë të interesuar direkt dhe normalisht kemi përfaqësuesit e qeverisë, Handikos-in dhe kemi një mysafir të veçantë, i cili është rektori Qerim Qerimi, i cili do të jap shpjegim për hapat që duhet të bëjmë pas aprovimit të konventës”, ka thënë Balje.

Anëtarët e Komisionit për të Drejtat e Njeriut bashkë me përfaqësues të këtyre kategorive kanë diskutuar temën “Caktimi i prioriteteve të cilat shteti duhet t’i përmbushë pas përfshirjes së Konventës për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara, në Kushtetutë”.

Rektori i Universitetit të Prishtinës, Qerim Qerimi tha se Kosova ka zgjedhur një model të mirë që përfshin në kushtetutën e saj instrumente ndërkombëtar për drejtat e njeriut.

“Kjo konventë për të drejtat e personave me aftësi të kufizuara është në mesin e nëntë konventave ose instrumenteve ligjor ndërkombëtar që paraqesin bërthamën e arkitekturës ligjore ndërkombëtare për sa i përket të drejtave të njeriut. Prandaj, kuptimi im është që në këtë rast autoritetet kanë zgjedhur që të veprojnë njësoj edhe me këtë konventë sikurse edhe konventat tjera, e fundit duke qenë Konventa e Stambollit që i është shtuar listës. Konventa është në shqyrtim nga ana e Gjykatës Kushtetuese dhe pas opinionit të secilit organ, ajo do të ju vije juve si instrument për shqyrtim dhe vendimmarrje. Ajo çfarë Gjykata Kushtetuese sheh në këtë rast është vetëm dimensioni i përputhshmërisë të kësaj konvente, me dispozitat e kapitullit 2 të kushtetutës sonë që kanë të bëjnë me të drejtat dhe liritë themelore”, ka thënë Qerimi.

Ndëra, drejtori i Zyrës për Qeverisje të Mirë, Habit Hajredini theksoi se duhet të ketë gjithë përfshirje të institucioneve në këtë proces. Ai shtoi se do të krijojnë një trup shtetëror për koordinim të kësaj konvente.

“Në momentin kur miratohet në parlament, atëherë ne do të krijojmë një trup shtetëror të përbashkët me të gjitha institucionet qeveritare për t’u mirë koordinuar për zbatim të kësaj konvente. Janë 50 nene në këtë konventë që përkojnë me edukimin, me shëndetësinë, mirëqenien sociale, me qasjen, me jo-diskriminim. Në momentin kur të miratojmë në parlament, automatikisht komuniteti që merret për monitorim të kësaj konvente, për çdo nen që është i konventës, është obligim shtetëror i joni për të punuar…Çdo nen nga këto 50 që janë të përfshirë këtu ka një kosto financiare”, ka theksuar Hajredini.

Sebahete Hajdini Beqiri, e cila udhëheq “Doën Syndrome Kosova” ka shprehur pakënaqësitë sa i takon përfshirjes së të gjitha kategorive me aftësi të kufizuara.


“Ne jemi dëshmitarë të asaj që shpesh institucionet e Republikës së Kosovës kanë diskriminuar vet grupet e personave me aftësi të kufizuara. Kushtetuta e Kosovës, neni 24 garanton që çdo qytetar duhet të trajtohet në mënyrë të barabartë, pa marrë parasysh edhe llojin e aftësisë së kufizuar. Ne kemi dy ligje që ofrojnë mundësi më të mëdha për dy grupe të qytetarëve me aftësi të kufizuara. Ndërsa, qytetarët tjerë në llojet tjera të aftësisë së kufizuar nuk e kanë mbështetjen e duhur dhe shpresoj që kjo iniciativë e përfshirjes së konventës së personave me aftësi të kufizuara në Kushtetutën e Republikës së Kosovës do ta fuqizojë dhe do ta mbështes fuqishëm aprovimin e projektligjit për personat me aftësi të kufizuara”, u shpreh ajo.

Gjatë vitit të kaluar, ku u shënua viti i personave me aftësi të kufizuar, Hajdini-Beqiri shtoi se janë bërë vetëm gjëra simbolike.

Edhe Rukije Gashi, e cila është interpretuese e gjuhës së shenjave ka pasur kritika për institucionet në trajtimin e personave të shurdhër.

“As te pensionet, as kurrkund hiç. Unë kur po i dëgjojë po çuditem. Llogarit 500 asistentë punësohen, dy vetëm për të shurdhër edhe atë me mezi me UNICEF-in, që e ka marrë përgjegjësinë Ministria e Arsimit pas 15 muajve me i fut në sistem të pagave të tyre. Janë qendrat burimore, por ma mirë i kisha mbyll krejt se me i lënë siç janë. Do të thotë, personi i shurdhër e përfundon shkollën fillore e të mesme, mbet analfabet”, ka përfunduar ajo.

Në vitin 2008 ka hyrë në fuqi Konventa për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuar dhe protokolli i saj, me qëllim të promovimit, mbrojtjes dhe sigurimit që personat me aftësi të kufizuara të gëzojnë të drejta të plota. 

Lajmet

Portieri i Kosovës Muriq huazohet te klubi italian

Published

on

Portieri i përfaqësueses së Kosovës, Arijanet Muriq do të nisë një aventurë të re në Itali në Seria A.

Ai është huazuar nga Ipsuiç te Sasuolo në Serinë A, ku vetë klubi italian i ka uruar mirëseardhjen gardianit 26-vjeçar.

Për portierin kosovar kjo është hera e parë që do të mbrojë në Itali, pasi ai më parë këtë e ka bërë në Angli, Turqi, Spanjë dhe Holandë.

Ai pritet të debutoj më 23 gusht në Serie A kundër kampionit në fuqi, Napolit.

Continue Reading

Lajmet

Kushtetuesja kërkon nga qeveria ndryshimin e statutit të SHSKUK-së

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese ka marrë sot vendim rreth kërkesës së Institucionit të Avokatit të Popullit për statutin e Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK).

Avokati i Popullit kishte dërguar vitin e kaluar kërkesë në Kushtetuese pasi dyshonte se përmes këtij statuti, pikërisht paragrafit 1 të nenit 11, ishte paraparë mbyllja e shërbimeve shëndetësore në sektorit publik për ta favorizuar sektorin privat.

Kushtetuesja konsideron se paragrafi 1 i nenit 11, i miratuar përmes vendimit të Qeverisë më 27 dhjetor 2023, nuk është në pajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 51, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 dhe paragrafin 4.

Gjykata njëzëri ka vendosur që kërkesa e Avokatit të Popullit është e pranueshme.

Avokati i Popullit kontestoi kushtetutshmërinë e paragrafit 1 të nenit 11 (Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme) të Statutit (QRK) nr. 01/2023 të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës, i cili përcakton që spitalet e përgjithshme ofrojnë shërbimet shëndetësore: kirurgji e përgjithshme; interno; pediatri; gjinekologji dhe obstetrikë; dhe emergjenca mjekësore.

Avokati i Popullit pretendoi se kjo dispozitë e Aktit të kontestuar, pasi që nuk përcakton “kujdesin mendor” si shërbim dytësor shëndetësor që ofrohet nga spitalet e përgjithshme, “redukton” shërbimet shëndetësore për kujdes mendor për qytetarët; dhe stafin shëndetësor dhe administrativ në këto spitale, në kundërshtim me frymën e Ligjit për Shëndetësi, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjet Nr. 08/L-043 dhe Nr. 08/L-176 dhe Ligjin Nr. 05/L-025 për Shëndet Mendor; dhe se rrjedhimisht si akt i miratuar nga Qeveria kufizon të drejtat kushtetuese të përcaktuara në nenet 7, 24, 51 dhe 55 të Kushtetutës.

Pretendimet e Avokatit të Popullit u mbështetën nga deputeti i Kuvendit, Armend Zemaj, kryetarja e Federatës së Sindikatave të Shëndetësisë së Kosovës dhe kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, ndërsa u kundërargumentuan nga kryeministri Albin Kurti.

Aktgjykimi i Gjykatës fillimisht sqaron që bazuar në nënparagrafin 1 të paragrafit 2 të nenit 113të Kushtetutës, Avokati i Popullit është i autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit dhe të rregulloreve të Qeverisë.

Gjykata në vlerësimin e pretendimeve të Avokatit të Popullit, iu referua parimeve të përgjithshme kushtetuese dhe atyre të Komisionit të Venecias për parimin e sundimit të ligjit dhe kufizimit të të drejtave dhe përcaktimit të detyrimeve me “ligj”.

Në kontekst të kompetencave të Qeverisë, si organ që ushtron pushtetin ekzekutiv, Aktgjykimi sqaron se kompetenca e saj për “nxjerrjen e akteve juridike ose rregulloreve” kufizohet në përcaktimet kushtetuese: “pajtueshmërinë me Kushtetutën dhe ligjet”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 92 të Kushtetutës; dhe “të nevojshme për zbatimin e ligjeve”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 93 të Kushtetutës.

Rrjedhimisht, Gjykata konstatoi se paragrafi 1 i nenit 11 Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme të Aktit të kontestuar është në kundërshtim me paragrafin 1 të nenit 51 Mbrojtja Shëndetësore dhe Sociale, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 Vlerat dhe paragrafin 4 të nenit 92 Parimet e Përgjithshme të Kushtetutës.

Continue Reading

Lajmet

Miliona të shpenzuara për mbijetesë në Premierligë, Sunderlandi i Xhakës i dyti në listë

Published

on

Sunderland që fitoi promovimin në maj të vitit të kaluar pas fitoreje në play-off ndaj Sheffield United, ka shpenzuar shumë gjatë merkatos verore, duke sjellë në skuadër emra të mëdhenj si mesfushori i Arsenalit, Granit Xhaka, dhe talentin e ri Habib Diarra.

Sipas analizës së Transfermarkt, skuadra që ka shpenzuar më shumë në merkato pas promovimit është Nottingham Forest, e cila në verën pas ngjitjes në sezonin 2021/22 shpenzoi plot 155.2 milionë euro për 13 lojtarë, duke arritur të mbijetojë me mund në Premierligë, duke përfunduar në vendin e 17-të.

Në vend të dytë është Sunderland me 153 milionë euro, dhe me një transferim të ri mund t’i kalojë Forest.

Në vend të tretë renditet Aston Villa, promovuar në sezonin 2019/20, që shpenzoi 148.6 milionë euro dhe gjithashtu arriti të mbijetojë. Burnley, që u promovua këtë sezon, ndodhet në vend të katërt me shpenzime prej 125.7 milionë eurosh.

Në vend të pestë dhe të gjashtë janë Ipswich dhe Southampton, të cilët shpenzuan shumë para sezonin e kaluar por u rrëzuan.

Fulham dhe Burnley kanë shpenzuar gjithashtu shifra të mëdha në sezonet kur u promovuan, por nuk arritën të mbijetonin.

Wolves dhe Leeds, me buxhete më të ulëta, kanë arritur të qëndrojnë në Premierligë.

Megjithëse shpenzimet e mëdha nuk garantojnë gjithmonë mbijetesën, Sunderland po tregon ambicie të madhe në rikthimin e saj në elitën e futbollit anglez.

Continue Reading

Lajmet

Komuna e Prishtinës: Punimet rreth Katedrales nuk ndërhyjnë në zonën e mbrojtur

Published

on

By

Punimet, që sot filluan rreth Katedrales “Nëna Terezë” në Prishtinë, nuk kanë të bëjnë me zonën e mbrojtur në Sheshin “Xhorxh Bush”, e cila një kohë të gjatë ishte shkas përplasjesh midis pushtetit komunal të Prishtinës dhe Ministrisë së Kulturës.

Drejtori i Transformimit në Komunën e Prishtinës, Gëzim Kastrati, tha se punimet që po zhvillohen janë pjesë e fazës së dytë dhe nuk ndërhyjnë në zonën që Ministria e Kulturës pretendon se është e mbrojtur.

Këtë pjesë ku jemi duke punuar tash është një zonë, e cila nuk ka kurrfarë interferimi me zonën mbrojtëse, në të cilën thirret Ministria e Kulturës ose Inspektorati. Për këtë arsye kjo pjesa rreth Katedrales, një pjesë e Sheshit ‘Xhorxh Bush’ dhe rruga ‘Mark Sopi’, aty mundemi të punojmë në çdo kohë. Tash është faza e dytë, ku është duke u bërë ndërrimi i infrastrukturës nëntokësore. Do të thotë përreth Katedrales edhe rruga ‘Mark Sopi’ me një pjesë të sheshit ‘Xhorxh Bush” ato nuk interferohen në këtë zonën, në të cilën po pretendohet se është e mbrojtur. Ne po punojmë brenda mundësive tona aq sa po kemi mundësi t’i kryejmë punët tona”, tha Kastrati.

Continue Reading

Të kërkuara