Lajmet

​Në Egjipt zbulohen varreza parahistorike ndryshe nga të tjerat

Egjipti i lashtë ka qenë një burim i pasurisë historike gjatë viteve.

Published

on

Një Egjipt i lashtë ndodhi pasi arkeologët zbuluan një varrezë parahistorike ndryshe nga më parë.

Egjipti i lashtë ka qenë një burim i pasurisë historike gjatë viteve, qytetërimi i zhdukur përgjithmonë duke kapur imagjinatën e miliona njerëzve.

Shkalla në të cilën një shoqëri e përparuar kishte jetuar mijëra vjet më parë u bë e qartë për botën perëndimore në mesin e viteve 1880. Ishte egjiptologu anglez William Matthew Flinders Petrie që filloi punën e tij, duke zbuluar fragmente të një statuje kolosale të Ramses II, një faraon egjiptian.

Ndërsa arkeologët kishin punuar në vend para tij, Petrie popullarizoi egjiptologjinë dhe vazhdoi të quhej kalorës për shërbimet e tij.

Faraonët filluan të sundonin në Egjipt në vitin 3000 para Krishtit, kur Egjipti i Sipërm dhe i Poshtëm u bashkuan.

Ata u shfuqizuan përfundimisht në 343 para Krishtit, por në këtë kohë ishin vendosur si mbretërit e pavdekshëm të vendit.

Pavarësisht se ky është një nga qytetërimet më të vjetra në botë, Egjipti ishte në fakt shtëpia e një shoqërie edhe më të lashtë që ishte rreth para faraonëve.

Egjipti parahistorik, siç dihet, përfshin periudhën nga vendbanimi më i hershëm njerëzor deri në fillimin e faraonëve, ku mbretërit sundonin mbi nënshtetasit e tyre.

Në vitin 2015, arkeologët duke gërmuar në Hierakonpolis, kryeqyteti fetar dhe politik i Egjiptit të Sipërm në fund të epokës parahistorike, hasën në diçka të paprecedentë.

Gjetja e tyre u eksplorua gjatë dokumentarit të Smithsonian Channel, ‘Secrets: Beasts of the Faraons’.

Gërmimet e ndërmarra nga arkeologia Renée Friedman dhe ekipi i saj gjetën një sërë kufomash kafshësh me burim nga i gjithë kontinenti i Afrikës.

Hetimet e mëtejshme bënë të qartë se kafshët ishin mbajtur në robëri dhe ishin ushqyer nga njerëzit.

Për Friedman, kishte vetëm një shpjegim të mundshëm: “Në thelb, këtu kemi kopshtin zoologjik të parë në botë. Kjo daton mbi 6000 vjet më parë. Kjo është para shpikjes së shkrimit, para shpikjes së rrotës së poçarit. Kjo është para se piramidat të ishin një shkëlqim në syrin e një mbreti”.

Kafshët nga kopshti zoologjik do të bëheshin lojtarë kyç në ikonografinë fetare të Egjiptit, duke krijuar stilin legjendar artistik të vendit dhe duke ndikuar gjithashtu në kulturën e mbretërive të mëvonshme.

“Ne kemi qenë në gjendje të marrim hurma për kafshët tona tani nga ato që kishin për vaktin e tyre të fundit. Kjo na ka lejuar të marrim karbon për 14 hurma, gjë që na ka treguar se shumë nga këto kafshë janë varrosur të gjitha në të njëjtën kohë, sepse datat janë pothuajse identike”, tha Friedman.

Është interesante se kafshët nuk ngordhën nga shkaqe natyrore: të gjitha u therën sistematikisht dhe u varrosën rreth sundimtarit të tyre.

Duke qëndruar pranë varrit të një sundimtari, Friedman shpjegoi: “Ky sundimtar, si të tjerët që kemi këtu, kishte një numër kafshësh me vete. Pra, ne kemi një leopard, kemi babunë, kemi një oriks, kemi një krokodil dhe kemi një struc”.

Hulumtimet nga ekipi i Friedman sugjerojnë se kur një sundimtar vdiste, kafshët e tij të robëruara vriteshin dhe varroseshin përkrah tij. Kjo u bë për të siguruar që fuqitë e tyre mistike do ta shoqëronin sundimtarin në jetën e përtejme. Por kafshët nuk ishin të vetmet kufoma të gjetura përreth zonës. U zbuluan edhe mbetjet e grave dhe fëmijëve.

“Në një funeral, të gjithë shkuan së bashku. Kjo do të thotë se si kafshët ashtu edhe njerëzit po e shoqëronin sundimtarin në jetën tjetër”, tha Friedman.

Shtyllat në tokë që rrethojnë vendet e varrimit dhe mbetjet e drurit të ngjyrosur tregojnë se varret dikur ishin të mbuluara nga një lloj ndërtimi. Nëpërmjet një rindërtimi, u zbulua një kompleks luksoz i “madhështisë së pakrahasueshme në Egjiptin parahistorik”.

“Varri kryesor do të ishte vendosur në qendër, krahas varrimeve njerëzore që do të ishin vendosur përreth. Përreth ishin të gjitha kafshët, duke formuar një brez mbrojtjeje rreth sundimtarit”, tha Friedman.

Shtyllat në tokë që rrethojnë vendet e varrimit dhe mbetjet e drurit të ngjyrosur tregojnë se varret dikur ishin të mbuluara nga një lloj ndërtimi.

Lajmet

​Dy stadiume në garë për finalen e Ligës së Kampionëve 2029

Published

on

UEFA ka konfirmuar se finalja e Ligës së Kampionëve për vitin 2029 mund të zhvillohet ose në stadiumin “Spotify Camp Nou” të Barcelonës, ose në Wembley të Londrës.

Pas dorëzimit të ofertave, Spanja dhe Anglia janë dy vendet që garojnë për të pritur ndeshjen më të madhe të futbollit evropian për klube.

Camp Nou, që po rikonstruktohet dhe pritet të rihapet së shpejti, do të ketë kapacitet më të madh dhe teknologji moderne. Stadiumi ka pritur dy herë finalen e Champions League – në vitet 1989 dhe 1999.

Nga ana tjetër, Wembley është një nga stadiumet më të famshme në botë dhe ka qenë mikpritës i shumë finaleve, përfshirë atë të sezonit 2023/24, ku Real Madrid fitoi trofeun.

UEFA pritet të marrë vendimin përfundimtar për vendin e finales së vitit 2029 në muajt e ardhshëm./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Osmani: Do të bëj çmos për të evituar zgjedhjet, edhe pak ditë sqarohen të gjitha

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë se kryetari i Vetëvendosjes, Albin Kurti, ka propozuar që ta takojë edhe njëherë para se të përfundojë afati 10-ditor.

Osmani ka theksuar se, pavarësisht kërkesave të disa partive politike për zgjedhje të reja, detyrimi i saj si Presidente është që të bëjë çdo përpjekje për t’i shmangur ato.

Kryetari i VV-së, njëkohësisht kryeministër në detyrë, ka kërkuar që të më takojë edhe njëherë para se të skadojë afati 10-ditor, dhe pas konsultimeve që ka brenda partisë politike — a do të vijë apo jo, është çështje e tyre, por ne kemi detyrim kushtetues që të respektojmë ato afate. Pastaj, nëse ka propozim për mandatar të ri, atëherë hyjnë në shprehje dispozita të reja kushtetuese dhe afate të reja, por megjithatë, nëse nuk ka qeveri, dihen ato që janë 30-40 ditë për mbajtjen e zgjedhjeve”, tha Osmani.

Presidentja gjithashtu ka shprehur keqardhje që, sipas saj, vonesat në konsolidimin e institucioneve kanë kushtuar shumë vendit.

Është fat i keq për Kosovën dhe qytetarët që partitë politike nuk kanë arritur të konsolidojnë e konstituojnë të gjitha institucionet, përfshirë edhe Qeverinë, dhe ka kaluar kohë e gjatë e humbur, dhe bashkë me kohën kemi humbur edhe shumë mundësi për vendin tonë. Si Presidente do të angazhohem që të respektohet Kushtetuta në përpikëri. Por një gjë që është shumë me rëndësi ta dini është që aktgjykimet e Gjykatës Kushtetuese thonë se Presidentja duhet të bëjë çmos që t’i evitojë zgjedhjet. Partitë politike kanë qëndrimet e tyre: dikush dëshiron sot, nesër, pasnesër, por detyrimi i Presidentes është tjetër. Detyrimi i Presidentes është që të bëjë çmos që të evitohen zgjedhjet, dhe atë detyrim unë duhet ta kryej në përputhje të plotë me Kushtetutën. Prandaj do t’ju lutem për durim edhe për pak ditë, derisa të sqarohen të gjitha rrethanat rreth caktimit të mandatarit të dytë”, tha ajo.

Osmani ka bërë të ditur se ende nuk dihet nëse Vetëvendosje do të dalë me propozim për mandatar të ri, duke theksuar se kjo pritet të sqarohet në fillim të javës së ardhshme.

“Tani aty nuk u sqarua që do të vijnë me propozim, por u përmend si mundësi, e cila përfundimisht do të sqarohet në fillim të javës së ardhshme. Me Kushtetutë lejohet, pra nuk ka kufizim për mandatarin e dytë; për mandatarin e parë është ai që ka shumicën. Nuk janë të përcaktuara me Kushtetutë kriteret. Në rastin konkret, obligimi i Gjykatës është që Presidentja duhet të bëjë çmos për të evituar zgjedhjet, dhe unë duhet ta dëshmoj që kam bërë çmos për t’i evituar zgjedhjet. Mirëpo, nuk mund të paragjykojë se me çfarë propozimi do të vijë VV-ja, sepse sot u kërkua kohë për takim, pasi është brenda afatit të caktuar deri më 5 nëntor. Ne jemi në konsultime e sipër me ekipin tim rreth asaj se cilat do të jenë kriteret — të zëmë që nuk mund të mandatohet dikush që është i involvuar në korrupsion — që do t’i marrim parasysh si kritere mbizotëruese. Në fillim të javës do të kuptojmë nëse do të ketë propozim apo jo”, theksoi Osmani.

Në vijim, Presidentja ka folur edhe për çështjen e buxhetit dhe Planit të Rritjes, një instrument i Bashkimit Evropian që parashikon mbi 800 milionë euro për Kosovën.

Çështja e dytë që kam ngritur është nëse mund të gjejmë rrugë përpara për procedimin e buxhetit dhe Planit të Rritjes, një instrument i BE-së ku Kosovës i jepen mbi 800 milionë euro. Sa më shumë vonesa, aq më shumë humbim mundësinë në këtë qasje. Nuk kishte gatishmëri nga një numër i madh për procedimin e buxhetit që u miratua sot. Megjithatë, unë propozova që të shohim mundësi të tjera kushtetuese, një prej tyre është të miratohet zgjatja e buxhetit të vjetshëm, së paku deri më 31 mars 2026, që qytetarët të mos përballen me mungesë pagash dhe mirëqenieje. Kjo do të ishte gjendje e rëndë, sepse mbijetesa e tyre varet nga paga që marrin në fund të muajit.

Osmani ka shtuar se, nëse mungon vullneti nga qeveria, ajo vetë është e gatshme ta ndërmarrë nismën për zgjatjen e buxhetit dhe procedimin e Planit të Rritjes, duke theksuar se një veprim i tillë njihet si e drejtë kushtetuese e Presidentes./EO

Continue Reading

Lajmet

​Mbappé fiton Këpucën e Artë

Published

on

Kylian Mbappé është shpallur golashënuesi më i mirë në Evropë për sezonin 2024/25, duke fituar për herë të parë në karrierë Këpucën e Artë.

Ceremonia u mbajt në zonën presidenciale të “Santiago Bernabéu”-s, ku sulmuesi francez u prit me nderime nga shokët e skuadrës, drejtuesit dhe presidenti i Real Madridit, Florentino Pérez.

Mbappé shënoi 31 gola në 34 ndeshje të La Ligës, duke u bërë lojtari i tretë në historinë e Real Madridit që fiton këtë çmim, pas Hugo Sánchez (1989/90) dhe Cristiano Ronaldos, i cili e fitoi tri herë me “Los Blancos”.

“Është kënaqësi e madhe ta marr këtë çmim. Faleminderit shokëve të skuadrës dhe gjithë klubit që më kanë ndihmuar. Është një ditë e veçantë për mua dhe për familjen time. Shpresoj ta fitoj përsëri sezonin e ardhshëm”, tha Mbappé gjatë fjalimit të tij.

Presidenti Pérez e vlerësoi yllin francez duke thënë: “Ky është fryt i punës së tij. Jam shumë krenar që kemi një lojtar si Kylian, i cili përfaqëson vlerat e Real Madridit.”

Me këtë sukses, Mbappé i jep fund një dekade pa “Këpucë të Artë” në klubin madrilen dhe konfirmon statusin e tij si lider i ri i “Los Blancos”./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Kryetari Basha: Heroizmi i policëve të rënë është vazhdimësi e lavdisë sonë kombëtare

Published

on

By

Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Dimal Basha, mori pjesë në aktivitetin që u mbajt sot në Pejë, në nderim të policëve të rënë në krye të detyrës, ngjarje tradicionale kjo e organizuar nga Sindikata e Policisë së Kosovës.

Në fjalën e tij kryetari Dimal Basha shprehu mirënjohjen më të thellë për familjarët e policëve të rënë, të cilët, siç tha ai, mbeten shembulli më fisnik i sakrificës dhe dashurisë për atdheun. Heroizmi i tyre, shtoi kryetari Basha, është vazhdimësi e lavdisë sonë kombëtare, që përcillet nga brezat që trasuan rrugën drejt lirisë e deri tek zyrtarët tanë policorë që sot mbrojnë rendin kushtetues të shtetit tonë.

Kryetari i Kuvendit tha se Policia e Kosovës është ndër institucionet më të besuara dhe më të respektuara në vend, fakt ky i dëshmuar edhe nga raportet ndërkombëtare, ku Kosova renditet si vendi më i sigurt në Evropë, dhe i treti në botë.

Në emër të Kuvendit të Republikës së Kosovës shpreh respektin dhe mirënjohjen më të lartë për të gjithë zyrtarët policorë që çdo ditë qëndrojnë në vijën e parë të mbrojtjes së rendit, ligjit dhe sigurisë publike. Kujtimi për policët tanë heroikë do të mbetet përherë i gjallë në zemrat tona. Sakrifica dhe përkushtimi i tyre do të frymëzojë çdo brez që vjen, për ta dashur atdheun tonë me të njëjtin ideal, me të njëjtin guxim dhe me të njëjtin shpirt sakrifice”, theksoi kryetari Basha./EO

Continue Reading

Të kërkuara