Lajmet

​Nagavci: Buxheti për arsimin në vitin 2023 do të jetë mbi 82 milionë euro

Nagavci tha se buxheti do të jetë 9.7% më i lartë se i këtij viti.

Published

on

Ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Arbërie Nagavci, ka thënë se buxheti për arsimin në vitin 2023 do të jetë mbi 82 milionë euro apo 9.7 për qind më i lartë se i këtij viti.

Në raportimin në Komisionin për Arsim të martën, pjesë e së cilës nuk ishin deputetë të PDK-së dhe të LDK-së, ministrja Nagavci paralajmëroi se shumë shpejt do të miratohet Projektligji për arsimin e lartë në qeveri. Nga ana tjetër, ajo tha se pjesëmarrja e nxënësve në kompensimin e orëve të humbura ka qenë e ulët në javët e para, porse siç tha ajo, ka shenja të përmirësimit për javët në vazhdim.

Gjatë raportimit, ministrja Nagacvci u përfshi në debat me deputetët edhe sa i përket verifikimit të titujve akademikë të profesorëve në arsimin e lartë dhe plagjiaturën.

“Buxheti i paraparë për MASHT për vitin 2023 do të jetë mbi 82 milionë euro, apo 9.7 për qind më shumë se në vitin 2022. Kjo paraqet një rritje prej 12 për qind me vitin 2022, i cili vit po ashtu ka pasur një rritje prej 12 për qind në krahasim me vitin paraprak 2021… Vëmendje të veçantë i kemi kushtuar edhe përmirësimit të infrastrukturës fizike, përveç ndërtimit të disa shkollave dhe vënies së gurthemelit të disa çerdheve të reja. Jemi në bashkëpunim me komunat në mënyrë që identifikojmë hapësirat e nevojshme, qoftë tokën apo objektet të cilat mund të ri adoptohen për çerdhe. Kemi parapa edhe buxhetin e nevojshëm për vitin e ardhshëm”, tha ministrja Nagavci.

Përmes Projektligjit për arsimin e lartë, ministrja Nagavci tha se do të vendosen kritere për themelimin e institucioneve të arsimit të lartë dhe do të përcaktohen standarde dhe kushte minimale për emërimet akademike.

“Kemi finalizuar Projektligjin për arsimin e lartë i cili shumë shpejtë do të votohet në qeveri dhe pastaj do të procedohet në Kuvend. Ndër risitë që i sjell janë kriteret e qarta për themelimin e institucioneve të arsimit të lartë, përcaktimin e obligimeve, strukturave qeverisë dhe institucioneve publike të arsimit të lartë. Përcaktimi i standardeve dhe kushteve minimale për emërimet akademike”, shtoi ajo.

Para deputetëve, ministrja Nagavci foli edhe për kompensimin e orëve të humbura nga greva e SBASHK-ut gjatë muajit shtator.

“Vazhdon të mbetet sfidë puna dhe angazhimi për të kompensuar humbjet që janë bërë për nxënësit. Kalendari i miratuar nga ministria së paku në dy të shtunat e para ka pasur vështirësi serioze në implementim. Gjendja po vjen duke u përmirësuar dhe pres që në ditët në vijim pjesëmarrja të jetë më e madhe”, tha ajo.

Mirëpo asaj i reagoi deputetja e AAK-së. Albena Reshitaj, e cila tha se duhet të krijohet një mundësi e realizimit dhe kompensimit të duhur të orëve.

“Po rezulton me një dështim në mbajtjen e këtyre orëve të humbura. Ju e thatë se është një sfidë, por konsideroj se duhet të trajtohet dhe të rregullohet, pasi këto orë të humbura, meqenëse keni deklaruar se orët duhet të zëvendësohen për fëmijët, pasi janë ata që kanë pasur më së paku faj në gjithë këtë situatë. Duhet të krijohet një mundësi e realizimit dhe kompensimit të duhur dhe jo vetëm për të thënë se po zëvendësohen, ndërsa në realitet është duke ndodhur diçka tjetër”, deklaroi Reshitaj.

Lidhur me verifikimin e titujve të profesorëve, në kuadër të draftit fillestar të Projektligjit për arsimin e lartë, kryetari i Komisionit për arsim, Ardian Gola tha se është një nen që ka qasje paradoksale sa i përket punimeve shkencore.

“(Neni) Na futë në një situatë paradoksale meqë rast detyrohemi të bëjmë vlerësim retroaktiv të dispozitës në relacion me thirrjet që janë bërë përpara këtij ligji. Këto standarde minimale, njëri prej tyre që është se profesori i asocuar duhet të ketë minimalisht dy punime prej thirrjes së fundit, ky nuk ka qenë standard më herët. Tash hipotetikisht një thirrje që është marrë në 2010 dhe i nënshtrohet këtij standardi, automatikisht ka me ra, kam përshtypjen se mundet me u prish sistemi”, tha Gola.

Mirëpo kolegu i tij nga radhët e LVV-së, deputeti Jahja Kokaj, nuk u pajtua me këtë konstatim, pasi nënvizoi se punimet shkencore të profesorëve duhet të jenë të nivelit të standardit botëror.

“Këto që sapo e the jam shumë kundër, kategorikisht kundër. Arsyeja është se një prej nevojave të domosdoshme të zhvillimit të prosperitetit kombëtar është zhvillimi i universitetit. Komponenti kryesore është internacionalizmi. Kjo do të thotë se punimet duhet të jenë të nivelit të standardit botëror dhe pikë. Kam pas problem me kolegët, pasi ata donin të zvogëlonin nivelin e botimit, pasi ishte një revistë që pranohej më herët në Universitetin e Prishtinës… Pa punime ndërkombëtare nuk kemi universitet, pa universitet nuk kemi profesor, po them universitet të nivelit ndërkombëtar”, theksoi deputeti Kokaj.

Në debat u përfshi edhe ministrja Nagavci, e cila tha se integriteti akademik i profesorëve është shumë i rëndësishëm. Ajo foli edhe qasjen ndaj plagjiaturës në arsimin e lartë, për të cilën kërkoi që mos të adresohet ndaj personave të caktuar, por të ketë trajtim të njëjtë për të gjithë.

“Jemi munduar me bërë maksimumin që të punojmë sa i përket integritetit akademik dhe përmirësimit të performancës dhe rritjes së konkurrencës. Ndërkombëtarizimi mbetet një ndër synimet tona… Jemi të interesuar që të kemi një qasje që përdorë kritere dhe parime për të gjithë. Në rastin konkret unë mendoj se është një numër që është drejtuar apo për të cilat është marrë vendim nga Universiteti i Prishtinës në këtë rast. Me sa di unë kanë qenë shtatë raste të adresuara, dy prej tyre janë adresuar nga Këshilli i Etikës. Masat të cilat janë dhënë për mendimin tim kanë qenë joproporcionale në raport me evidentimet që janë bërë. Për këtë arsye si ministri jemi të vendosur që të trajtohen në mënyrë të njëjtë dhe shumë profesionalizëm për të gjithë. Mos të kemi adresime nga persona apo organizata të caktuara apo vetëm ndaj personave të caktuar, por të jetë një qasje që i trajton në mënyrë të njëjtë të gjitha institucionet e arsimit të lartë”, theksoi ajo.

Në anën tjetër, deputeti Kokaj i kërkoi ministres Nagavci që të bëhet unifikim i teksteve shkollore Kosovë-Shqipëri në mënyrë urgjente.

“Unifikimi i teksteve Kosovë-Shqipëri të bëhet në mënyrë sa më urgjente. Pse vetëm abetaret, rritet jo vetëm konkurrenca, por edhe potenciali. Rritet pastaj mundësia e shfrytëzimeve të laboratorëve këtu dhe atje. Këtu nuk na pengon Evropa, neve po na pengon për atë të cilën unë jetojë dhe shpresoj pa e përjetu, bashkimin Kosovë-Shqipëri, për të cilin jam edhe në Vetëvendosje mbi të gjitha”, deklaroi ai.

Në kuadër të raportimit të saj para komisionit, ministrja Nagavci mes tjerash tha se edukimi parafillor është i obligueshëm për gjithë fëmijët.

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri

Published

on

Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.

“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.

Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.

Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.

Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.

Continue Reading

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Bota

​Zelensky dhe Macron bien dakord të takohen pas samitit Trump-Putin

Published

on

By

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenti francez Emmanuel Macron folën sot, sipas Pallatit Élysée.

Të dy udhëheqësit ranë dakord të takohen “në momentin kur do të jetë më i dobishëm dhe efektiv” pas takimit të presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit rus Vladimir Putin, thuhet në deklaratë.

Zelensky u takua këtë javë në Berlin me kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe në Londër me kryeministrin britanik Keir Starmer.

Continue Reading

Të kërkuara