Shëndet

​Mpiksja e gjakut: Shenja treguese në lëkurën, gjoksin dhe këmbët tuaja

Një mpiksje gjaku, ose tromb, mund të lëvizë nëpër qarkullimin e gjakut derisa të ngecë në një rrugë të ngushtë.

Published

on

Çdo gjë që pengon gjakun tuaj të rrjedhë normalisht mund të shkaktojë mpiksje gjaku.

Një mpiksje gjaku, ose tromb, mund të lëvizë nëpër qarkullimin e gjakut derisa të ngecë në një rrugë të ngushtë dhe ndonjëherë mund të jetë kërcënuese për jetën nëse nuk trajtohet shpejt.

Tromboza e venave të thella (DVT) është një gjendje mjekësore që ndodh kur një mpiksje gjaku formohet në një venë të thellë, zakonisht në këmbë.

Spitali Johns Hopkins thotë se mund të keni simptoma të trombozës së venave të thella nëse vëreni dhimbje në këmbën e prekur, ënjtje në këmbë ose dhimbje, butësi ose skuqje në këmbë.

Ju gjithashtu mund të vëreni skuqje ose zbardhje të lëkurës. Ai shton se simptomat më të zakonshme për emboli pulmonare janë dhimbja në gjoks dhe kolla.

Stop the Clot, faqja shëndetësore, thotë se ka disa simptoma të mpiksjes së gjakut në këmbë ose krah. Këto përfshijnë ënjtje, dhimbje ose ndjeshmëri që nuk shkaktohet nga lëndimi, lëkurë që është e ngrohtë në prekje dhe skuqje ose çngjyrosje të lëkurës.

“Nëse mund t’i dalloni këto shenja dhe simptoma, mund të shpëtoni jetën tuaj ose jetën e një miku ose një anëtari të familjes,” tha Stop the Clot.

Ka gjithashtu disa shenja të një mpiksje gjaku në fjalimin tuaj, sipas Shoqatës Amerikane të Zemrës. Këto shenja përfshijnë “probleme në të folur ose të kuptuarit e të folurit, që sugjeron një goditje të mundshme”.

Nëse diagnostikohet DVT, trajtimi kryesor është tableta e një ilaçi antikoagulant, si warfarina dhe rivaroxaban. Ju ndoshta do t’i merrni tabletat për të paktën tre muaj.

Nëse jeni shtatzënë ose sapo keni lindur një fëmijë, rreziku juaj është më i lartë.

Në mënyrë të ngjashme, nëse keni një gjendje inflamatore si sëmundja e Crohn ose artriti reumatoid, kjo mund të rrisë rrezikun e mpiksjes.

Ka disa hapa që mund të ndërmerrni për të reduktuar rrezikun. Për shembull, NHS thotë se duhet të pini shumë ujë për të shmangur dehidratimin, pasi ka më shumë gjasa të merrni mpiksje nëse jeni të dehidratuar.

Udhëzuesi NHS Eatwell rekomandon që të gjithë të pinë nga gjashtë deri në tetë gota ose gota lëngje çdo ditë.

Vlerësohet se çdo vit mpiksjet fatale të gjakut shkaktojnë më shumë se 25.000 vdekje në Britani të Madhe.

Mpiksjet e gjakut janë të rralla te njerëzit e rinj dhe të shëndetshëm, sipas NHS, megjithëse çdokush mund t’i marrë ato.

Përveç DVT, një tjetër shkak i një emboli pulmonare përfshin operacionin e fundit; kjo përfshin kalimin e një periudhe të gjatë kohore në pushim në shtrat.

Faktorë të tjerë rreziku përfshijnë pirjen e duhanit dhe mbipeshën dhe, më rrallë, trajtimet e kancerit mund të rrisin pak rrezikun e një mpiksje gjaku.

Megjithatë, deri në 30 për qind të rasteve, mund të mos ketë një shkak të njohur, i cili do të diagnostikohet si një emboli pulmonare “e paprovokuar”.

Minimizimi i rrezikut të mpiksjes së gjakut mund të arrihet gjithashtu përmes periudhave të rregullta të stërvitjes dhe mos qëndrimit të palëvizshëm për një periudhë të gjatë kohore.

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?

Published

on

Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.

Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.

Si ta matni saktë?

Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.

Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.

Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.

Çfarë tregon pulsi?

Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.

Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.

Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.

Këshilla për puls të shëndetshëm

Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).

Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).

Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.

Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.

Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kur fillojnë të veprojnë antibiotikët dhe sa zgjat efekti i tyre?

Published

on

Antibiotikët përdoren për të ndihmuar organizmin në luftimin e infeksioneve të rënda bakteriale.

Ndryshe nga e kaluara kur përshkruheshin shpesh, sot shumë shtete kanë ndërmarrë masa për të frenuar rezistencën ndaj antibiotikëve, duke kufizuar përdorimin e tyre vetëm kur është e domosdoshme, shkruan The Sun.

Antibiotikët nuk janë zgjidhje për çdo infeksion. Sipas artikullit, shpjegohet se sa kohë u duhet atyre për të vepruar dhe pse është e rëndësishme që terapia të merret deri në fund.

Barnat veprojnë duke vrarë bakteret ose duke ndaluar përhapjen, por nuk kanë efekt ndaj infeksioneve virale. Në këtë kategori përfshihen ftohja, gripi, COVID-19, shumica e infeksioneve të gjoksit, infeksionet e veshit te fëmijët, si dhe shumë raste të kollës a dhimbjes së fytit.

Në shumicën e rasteve, antibiotikët rekomandohen vetëm nëse infeksioni bakterial nuk largohet vetë, nëse ekziston rreziku për komplikime serioze, ose nëse mund të infektohen persona të tjerë.

Farmacisti Mike Hewitson, shpjegon se antibiotikët veprojnë shpejt, por përmirësimi i gjendjes nuk ndjehet gjithmonë menjëherë.

“Shpejtësia e veprimit varet nga lloji i antibiotikut, fuqia dhe infeksioni që po trajtohet. Antibiotikët intravenozë fillojnë të veprojnë brenda disa orësh, ndërsa ata që merren nga goja mund të kenë nevojë për disa ditë apo edhe një javë për të dhënë efekt”, thotë ai.

Terapia me antibiotikë zgjat 7 deri 14 ditë, ndonëse në disa raste edhe trajtimet më të shkurtra mund të jenë efektive. Edhe nëse pacienti fillon të ndihet më mirë, terapia nuk duhet ndërprerë para kohe.

“Është e rëndësishme që antibiotikët të merren deri në fund, sipas udhëzimit të mjekut. Ndërprerja e parakohshme mund të shkaktojë rikthimin e infeksionit dhe të kontribuojë në rezistencën ndaj antibiotikëve”, thekson Hewitson.

Nëse harroni një dozë, ajo duhet marrë sapo ta kujtoni, por nuk duhet marrë dozë e dyfishtë, pasi kjo rrit rrezikun e efekteve anësore.

Shumica e pacientëve ndihen më mirë drejt fundit të terapisë, por kjo varet nga lloji i infeksionit dhe antibiotiku i përdorur. Në disa raste, antibiotikët mund të shkaktojnë efekte anësore si të përziera, të vjella apo probleme me stomakun.

Nëse terapia përfundon e nuk vërehet përmirësim, rekomandohet që pacienti të kontaktojë mjekun për vlerësim. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara