Lajmet

​Kuriozitete për trupin tuaj që nuk i keni ditur

Disa kuriozitete që mbase nuk i keni ditur.

Published

on

Sa mund të dimë ne për trupin tonë? Shumë pak, ndoshta. Ne e kemi studiuar atë në libra, në shkollë dhe arrijmë përafërsisht të kuptojmë se si funksionon ai, por të dhënat që gjejmë në to nuk përcjellin plotësisht idenë, se sa të jashtëzakonshëm jemi ne në të vërtetë.

Lëkura rigjenerohet 900 herë gjatë jetës sonë

Kur nuk keni parë një mik për një kohë të gjatë, nëse ata kanë prerë flokët e tyre, janë rritur apo kanë një pamje të re, ju doni të thoni “sa keni ndryshuar!”. Ne as që e imagjinojmë se sa ka ndryshuar në të vërtetë ai, sepse tashmë pas vetëm një muaji që nuk e shohim, lëkura e tij është rigjeneruar plotësisht, dhe ai që pamë herën e fundit nuk është më aty. Në praktikë, ne jemi duke parë një individ krejtësisht të ndryshëm.

Në jetë prodhojmë dy pellgje saliva

Kjo statistikë ka njëfarë kuptimi kur përfytyron situatën, por është e vërtetë se gjatë gjithë jetës, duke marrë parasysh pështymën që prodhojmë çdo ditë, do të ishim në gjendje të mbushnim dy pellgje. Saliva është një lëng shumë i rëndësishëm për trupin tonë dhe shërben për të rrëshqitur mirë ushqimin brenda sistemit tretës, edhe nëse prodhimi i saj nuk është i vazhdueshëm

Sa shpesh na rrah zemra?

Një statistikë shumë interesante është ajo që ka të bëjë me rrahjen e zemrës gjatë gjithë jetës sonë. E dimë mirë se zemra, kur është e shëndetshme, rreh mesatarisht shtatëdhjetë herë në minutë për të dërguar gjak në çdo cep të trupit. Nuk duhet të jeni një gjeni matematike për të kuptuar se në një vit rreh më shumë se 36 milionë herë, dhe në rrjedhën e një jete i kalon madje 2.000.000.000.000 rrahje, ose 2,000 miliardë rrahje. Nëse zemra ka probleme ne ankohemi, por nga një këndvështrim i caktuar duhet kuptuar edhe lodhja e saj.

Kur fillojmë të plakemi?

Të plakesh është një nga ato gjëra që do të donim të shmangim gjatë gjithë jetës sonë, por fatkeqësisht është një proces i ngadaltë dhe i pashlyeshëm, dhe gjithashtu fillon relativisht herët. Pasi të arrijmë moshën 35 vjeç, në fakt, ne fillojmë të humbasim rreth 7.000 qeliza të trurit çdo ditë, të cilat nuk do të zëvendësohen kurrë nga të tjerat, sepse rigjenerimi është më i ngadalshëm se shkatërrimi. Ndërsa plakemi, e ndiejmë qartë peshën e këtij problemi, duke humbur gradualisht kujtesën dhe aftësitë njohëse. Megjithatë, në fund të fundit, jemi ne që i kemi tejkaluar kufijtë tanë, sepse një njeri, në natyrë, do të jetonte mesatarisht 30 vjet.

Sa gjatë jetojnë flokët dhe vetullat?

Gratë që kujdesen për bukurinë e tyre kujdesen edhe për vetullat dhe qerpikët e tyre, flokët funksioni i të cilave është të parandalojnë djersitjen. Flokët e vetullave janë më të gjata se qerpikët, sepse zgjasin nga tre deri në pesë muaj secili, ndërsa flokët e qerpikëve janë më të brishtë dhe kanë një jetëgjatësi mesatare prej 150 ditësh.

Sa kohë duhet që ushqimi të arrijë në stomak?

Në stomak qëndrimi i tij është më i gjatë, sepse duhet tretur, dhe një kuriozitet rreth saj është se sipas të cilit ne kemi ndjenjën e satietit vetëm 10 minuta pasi stomaku është plot: që do të thotë se nëse hamë shumë shpejt ne do të vazhdojmë të gëlltitim shumë ushqim para se të kuptojmë se jemi plot.

Sa kohë kalojmë duke qeshur?

E qeshura është një nga gjërat që është më e mirë për trupin tonë, sepse zvogëlon stresin. Një studim interesant vlerësoi dallimin se sa herë në ditë qesh një fëmijë dhe një i rritur: përgjigja është se i pari qesh me një mesatare prej 300 herë në ditë, ndërsa të rriturit vetëm 50-100 herë.

Aktualitet

ShBA-ja i dhuron Kosovës 50 automjete të blinduara për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse

Published

on

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë ka njoftuar se ShBA-ja ka transferuar 50 Automjete të Blinduar të Sigurisë (ASV) për Qeverinë e Kosovës, në kuadër të Programit të Artikujve të Tepërt të Mbrojtjes (Excess Defense Articles Program).

Këto automjete moderne do të përdoren nga Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK), ndërsa, sipas njoftimit zyrtar, Kosova do të shfrytëzojë burimet e saj mbrojtëse për t’i sjellë ato në kapacitet të plotë operacional. Ky hap përbën një zhvillim të rëndësishëm në forcimin e aftësive mbrojtëse të FSK-së dhe në rritjen e gatishmërisë për përballjen me sfida të sigurisë.

Ky donacion i ShBA-së shihet si një tjetër dëshmi e partneritetit të ngushtë mes dy vendeve dhe e përkushtimit të përbashkët për të garantuar sigurinë kombëtare të Kosovës dhe forcimin e stabilitetit rajonal.

“Ky është një hap tjetër në përkushtimin tonë të përbashkët për forcimin e kapaciteteve mbrojtëse të FSK-së dhe për forcimin e sigurisë së të dy vendeve tona”, thuhet në njoftimin e Ambasadës Amerikane.

Continue Reading

Aktualitet

UBT përgatit liderët e ardhshëm të fushës paramjekësore

Published

on

UBT ka hapur regjistrimet për programin Master në Shkenca Paramjekësore, i cili synon të përgatisë profesionistë të domosdoshëm për sektorin shëndetësor, të aftë për të kontribuar në diagnostikim, trajtim dhe parandalim të sëmundjeve, duke vepruar në vijën e parë të kujdesit për jetën.

Ky program është ndërtuar mbi një kurrikulë multidisiplinare, të harmonizuar me modelet më të mira evropiane dhe amerikane, që ndërthur mësimin teorik me përgatitjen praktike. Studentët përfitojnë trajnim të avancuar në fushat e kujdesit emergjent, laboratorëve mjekësorë dhe diagnostikës klinike, duke përdorur pajisje bashkëkohore mjekësore dhe laboratorike.

Përgatitje gjithëpërfshirëse dhe praktike

Gjatë studimeve, studentët do të aftësohen në pesë kategori kyçe të fushës së paramedikëve:

  • Parandalimi i vdekjes së njerëzve
  • Rritja e cilësisë së jetës
  • Ndihma në rikuperimin nga sëmundjet apo dëmtimet
  • Menaxhimi i pranimeve dhe ri-pranimeve urgjente
  • Kujdesi për rastet kronike të ndjeshme (astma, diabeti, epilepsia etj.)

Programi përfshin gjithashtu përdorimin e tele-shëndetit dhe kujdesit tele-komunikues, duke u mundësuar studentëve të ofrojnë kujdes efikas dhe inovativ, sidomos për zonat e largëta apo për pacientët me nevoja të veçanta.

Misioni dhe vizioni

Misioni i Masterit në Shkenca Paramjekësore është të kontribuojë në arsimin e lartë përmes:

  • Kurrikulave bashkëkohore, të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare
  • Hulumtimit shkencor në bashkëpunim me partnerë vendas e ndërkombëtarë

Programi synon të ofrojë një mjedis mësimor mbështetës, ku studentët zhvillojnë aftësitë klinike, kërkimore dhe menaxheriale që kërkohen në tregun e punës.

Përfshirje aktive në kërkim dhe shërbim

Studentët dhe stafi i programit marrin pjesë në:

  • Projekte kërkimore kombëtare dhe ndërkombëtare
  • Simpoziume dhe forume shkencore
  • Konsulencë dhe asistencë teknike për institucione shëndetësore publike e private
  • Hartimin e politikave shëndetësore në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë

Aftësitë e të diplomuarve

Pas përfundimit të programit, të diplomuarit do të jenë të aftë:

  • Të ofrojnë kujdes shëndetësor holistik në komunitetet urbane, rurale dhe industriale
  • Të marrin vendime komplekse në situata emergjente dhe të udhëheqin ekipe paramjekësore
  • Të zbatojnë standarde të larta ligjore, etike dhe profesionale në praktikë
  • Të përdorin metoda kërkimore për të përmirësuar rezultatet shëndetësore
  • Të integrojnë njohuritë ndërdisiplinore në menaxhimin e shërbimeve shëndetësore

Masteri në Shkenca ParamjekësoreUBT është më shumë sesa një diplomë – është një përgatitje për jetë, duke formuar profesionistë që jo vetëm reagojnë ndaj emergjencave, por punojnë për t’i parandaluar ato, duke i dhënë shoqërisë ekspertë të gatshëm për të mbrojtur dhe përmirësuar jetën.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

A janë sëmundjet e zemrës trashëgimore dhe si ndikon diabeti? Flet kardiologu Edis Demiri

Published

on

Historia familjare dhe diabeti janë faktorët më të fortë rreziku për sëmundjet kardiovaskulare. Kështu thekson kardiologu invaziv nga United Hospital, Edis Demiri në episodin e podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi, ku flet si për shkaqet kryesore ashtu edhe për një rast të pazakontë klinik që i shpëtoi jetën një pacienti.

“Faktori më i rëndësishëm është historia familjare për sëmundjet e zemrës”, thotë Demiri, duke shtuar se nëse prindërit ose vëllezërit/motrat kanë pësuar infarkt apo ndërhyrje kardiake në moshë të re, “edhe ai person është i rrezikuar”.

Sipas tij, “diabeti është pothuajse po aq i rëndësishëm sa historia familjare”, ndërsa më pas vijnë faktorë të tjerë si duhani, hipertensioni dhe yndyrnat e larta në gjak.

Mesazhi i mjekut është i qartë: kontrolloni rregullisht shëndetin e zemrës, veçanërisht nëse keni histori familjare apo diabet; ndaloni duhanin, mbani tensionin dhe lipidet nën kontroll dhe kërkoni ndihmë mjekësore urgjentisht në shenja si dhimbje gjoksi, djersitje të ftohta, marramendje ose vështirësi në frymëmarrje.

Për bisedën e plotë me këshilla praktike dhe sqarime të mëtejshme, ndiqni episodin e ri të podcastit “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi.

Continue Reading

Lajmet

Sa ka ndryshuar pas 25 vitesh lokacioni ku u xhirua seriali ikonik “Teletubbies”?

Published

on

Seti i njohur i serialit “Teletubbies” duket i panjohur 24 vjet pas përfundimit të shfaqjes, pasi pronari i tokës ka bërë ndryshim të madh.

Seriali popullor për fëmijë u transmetua fillimisht në BBC Two nga viti 1997 deri në 2001. Gjatë kësaj periudhe, xhirimet për serinë u realizuan në Wimpstone, Warwickshire.

Më shumë se dy dekada më vonë, vendi duket shumë ndryshe që nga hera e fundit kur u xhirua “Teletubbies” atje, shkruan The Sun.

Një video e shpërndarë në Instagram tregoi se deri në vitin 2007 – gjashtë vjet pas përfundimit të shfaqjes – pronari i tokës kishte krijuar një pellg gjigant për të parandaluar hyrjen e të huajve.

Deri më 2025, toka mbetet e zbrazët, edhe pse pronarët menaxhojnë një fermë dhe dyqan me produkte ujore pranë saj. Një fans shkroi: “Trishtim. Ishte shumë e rëndësishme në atë kohë. Mund të kishte qenë një destinacion turistik. Shumë fëmijë, tani të rritur, janë rritur me të”.

Një tjetër komentoi: “Fakti që gjithçka u xhirua në atë copë të vogël toke është e pabesueshme”.

Një i tretë shtoi: “Njerëzit nuk e kuptojnë që ata janë fermerë dhe nuk u intereson paratë që mund të fitonin duke shitur bileta për vizitorët nostalgjikë – ata thjesht duan paqe”.

Një i katërt: “Imagjino dikë që e donte “Teletubbies” të kishte blerë atë tokë, të shkarkonte pellgun dhe të ringjallte të gjithë setin, duke e kthyer në muze?”.

Vitin e kaluar, një nga yjet e shfaqjes u shfaq në emisionin “This Morning” me fëmijën e saj.

Jess Smith, tani 30, është e njohur për rolin si bebi në diell në shfaqjen për fëmijë. Ajo me kolegët Nikki Smedley (Laa-Laa) e John Simmit (Dispy), rikujtuan kohën e tyre në “Teletubbies”. Jess u shoqërua nga vajza, Poppy, që atëherë ishte pesë muajshe, u pyet nëse i tregon miqve për famën e saj gjatë fëmijërisë.

Jess tha: “Nuk ua them unë, por të gjithë që janë me mua e dinë, kështu që të tjerët ua tregojnë gjithkujt. Partneri im Ricky ua thotë të gjithëve, po ashtu familja e tij, edhe familja ime. Të gjithë ua tregojnë të gjithëve, kështu që nuk ka rëndësi ku shkoj, të gjithë e dinë”.

Continue Reading

Të kërkuara