Lajmet

​Komisioni për Legjislacion voton Projektligjin për Institutin e krimeve të kryera gjatë luftës

Gjatë këtij muaji Qeveria e Kosovës e votoi Projektligjin për Institutin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë.

Published

on

Komisioni për Legjislacion, Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe mbikëqyrjen e Agjencisë kundër Korrupsionit, ka votuar pro Projektligjit për Institutin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu tha se është vendosur që një institucion i tillë të jetë në kuadër të Zyrës së Kryeministrit për shkak të ndjeshmërisë, por edhe mirëfunksionimit. Mbështetje për këtë projektligj u ofrua edhe nga opozita.

Sipas saj, ky Institut krahas dokumentimit dhe hulumtimit të krimeve të kryera gjatë luftës kryesisht në periudhën 1 janar 1998 – 20 qershor 2022.

Haxhiu tha se votimi i këtij projektligji paraqet përmbushjen e një prej objektivave më të rëndësishme të mandatit qeverisës, derisa ka ripërsëritur se për herë të parë një Institut i tillë po themelohet me ligj.

“Pas përmbylljes së dokumentimit të krimeve të luftës do të merret edhe me dokumentin e krimeve që ndërlidhet para dhe pas periudhës së luftës me qëllim të prezantimit sa më të qartë të pasojave dhe dëmeve të luftës… Ishte themeluar në atë kohë Instituti me një vendim dhe jo sikurse tani po adresohet tani me një projektligj dhe që nuk mundet se çfarëdo qeverie që vjen në të ardhmen ta ndryshojë sipas rrethanave dhe nevojave. Pra, hulumtimi dhe dokumentimi i krimeve të kryera gjatë luftës do të bëhet nga aspekte të ndryshme përfshirë aspektin historik, ushtarak, ekologjik, ekonomik, kulturor dhe të tjera duke siguruar të dhëna dhe dëshmi për t’i bërë të qasshme ato për publikun. Për mua si ministre e Drejtësisë është shqetësuese se si kanë kaluar pothuajse dy dekada të pasluftës në Kosovës dhe ende nuk kemi të dhëna zyrtare për krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit dhe gjenocidit”, tha Haxhiu.

Haxhiu tha se krijimi i Institutit ndihmon edhe Prokurorinë Speciale për adresimin e krimeve të luftës, por edhe përgatitjet për padi kundër Serbisë për gjenocid.

“Konsideroj se ky institucion është i rëndësishëm edhe për dy aspekte të tjera së pari edhe si ndihmë e institucioneve të vendit kryesisht Prokurorisë Speciale për adresimin e krimeve të luftës, por së dyti siç jeni në dijeni në programin tonë qeverisës është edhe padia për gjenocid, mirëpo kjo është duke u adresuar nga Zyra e Kryeministrit, andaj mendoj se edhe në këto dy aspekte do të ndikojë puna që do të bëhet në hulumtimin dhe dokumentimin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovës”, tha ajo.

Driton Selmanaj nga LDK-ja, ndonëse shprehu mbështetjen për këtë projektligj, ai adresoi edhe disa çështje për fushë-veprimtarinë e këtij Instituti, por edhe kompetencat e tij ekzekutive, si dhe mënyrën e përzgjedhjes së drejtorit të kësaj agjencie.

“Pse po mendoni se si agjenci ekzekutive mund të jetë me efikase sesa një mekanizëm brenda MD-së a ka qenë problem statusi i këtij mekanizmi apo angazhimi konkret për t’i dhënë përgjigje dhe për të nxjerrë dokumente të caktuara të nevojshme për shtetin e Kosovës… A po i bie që po e rithemelojmë apo po e normojmë me ligj të veçantë diçka që ka qenë edhe në të kaluarën tash nëse e normojmë diçka që ekzistuar në të kaluarën nuk mund të themi se po e themelojmë… Sa i përket mënyrës së përzgjedhjes, drejtori emërohet nga Zyra e kryeministrit me mandat 5-vjeçar, por nuk janë përcaktuar procedurat e zgjedhjes dhe më pas i mbetet kryeministrit ta riemërojë nëse vlerëson se puna e tij është bërë mirë. Ne sikur përsëri po dalim kundër idesë që të mos ia lëmë secilës qeveri këtë çështje, prandaj e kemi rregulluar me ligj. Ky mandat nëse i lihet kryeministrit të emërojë njerëz të tillë në krye të kësaj agjencie, i bie sikur po i lihet një gjë e tillë secilës qeveri”, theksoi ai.

Për këto çështje të ngritura nga deputeti Selmanaj, e para e drejtësisë kosovare, Albulena Haxhiu tha se ideja e përzgjedhjes së drejtorit nga kryeministri ka synim që kryeministri ta merr përgjegjësinë edhe në rast të funksionimit apo jo të këtij Instituti.

“Ideja ka qenë te zgjedhja e drejtorit. Kryeministri e merr përgjegjësinë në rast të funksionimit të duhur të këtij Instituti dhe pasojat nëse Instituti nuk funksionin mirë. Duke qenë që është obligim i qeverisë, ne kemi dashur që personi përgjegjës do të jetë në krye të këtij institucioni të ndërlidhet me po ashtu me përgjegjësinë e qeverisë në kuptim të dështimit apo të suksesit në të ardhmen. Unë mendoj se është e rëndësishme që në këtë institucion të kenë vetëm persona të profilizuar… Arsyeja kryesore se pse ne kemi për mua do të ishte natyrisht shumë më mirë të jetë në MD, por ne duhet të gjejmë zgjidhjen më të mirë dhe si e fuqizojmë Zyrën e kryeministrit… Ka peshë më të madhe kur një institucion i tillë i ndjeshëm do të jetë në kuadër të Zyrës së kryeministrit, shumë më lehtë do të ketë mbështetje buxhetore dhe kapacitet njerëzore”, theksoi ajo.

Sa i takon periudhës së funksionimit të këtij Instituti, Haxhiu konsideron se Kosova çdo herë duhet të ketë këtë Institut ku do të dokumentonte krimet e luftës.

“Për bindjen time Instituti duhet të veprojë në vazhdimësi për faktin se nëse shohim mandatin që ka jam shumë e bindur se na duhen edhe disa vite derisa t’i hulumtojmë dhe dokumentojmë të gjitha krimet e luftës dhe periudhat që i përmenda. Pra, unë mendoj që Kosova çdo herë duhet të ketë Institutin ku do të dokumentohen krimet e luftës”, u shpreh ajo.

Përkrahje për Projektligjin për Institutin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë ofroi edhe deputeti i PDK-së, Hajdar Beqa, i cili tha krijimin e këtij Instituti e konsideron më shumë si rithemelim.

“Ideja ka qenë rritja e nivelit dhe të dërgohet te Zyra e kryeministrit. Në raport me Ministrinë e Drejtësisë dëshiroj të mos keni institut, pasi që nuk po e shpjegon mënyrën e zgjedhjes, por thotë emërohet, e tash nëse zgjedhim emërues politik , nuk e dimë sa kemi arritur qëllimin e ligjit hulumtues, sepse ky ligj ka karakter hulumtues si Institut dhe jo karakter politik”, theksoi Beqa.

Adnan Rrustemi, kryetari i këtij Komisioni, u shpreh se krijimi i mekanizmit për dokumenton krimet e luftës ndonëse i vonuar, por është i domosdoshëm të themelohet sa më shpejt.

“Ky mekanizëm shtetëror i ka munguar vendit tonë, ndonëse është i vonuar në kohë, është i domosdoshëm që të themelohet sa më parë”, u shpreh Rrustemi.

Gjatë këtij muaji Qeveria e Kosovës e votoi Projektligjin për Institutin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë, i cili parashihet të funksionojë në kuadër të Zyrës së kryeministrit.

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara