Shëndeti

Keni shpesh dhimbje barku? Këto mund të jenë arsyet

Mund të jetë edhe simptomë e një sëmundjeje të rëndë.

Published

3 years ago

April 8, 2022

Betim Gashi

Dhimbja e barkut shpesh është pasojë e ngrënies së tepërt ose zgjedhjes së gabuar të ushqimit, por mund të jetë edhe simptomë e një sëmundjeje të rëndë dhe është e nevojshme të flitet për këtë me një mjek.

Këtu janë pesë gjendje të rënda që mund të jenë arsyeja e dhimbjes së shpeshtë të barkut

1. Gastriti

Gastriti është një inflamacion i mukozës së stomakut që mund të ketë shumë shkaqe. Mund të jetë rezultat i Helicobacter pylori, stresit, dietës, rritjes së sekretimit të acidit të stomakut, drogës dhe alkoolit. Me gastrit ka dhimbje në pjesën e sipërme të stomakut, një ndjenjë e shpejtë ngopjeje dhe fryrje. Mund të shfaqen nauze dhe të vjella, si dhe jashtëqitje më të errëta.

Njerëzit me gastrit të shkaktuar nga bakteret (H. pylori) shpesh nuk kanë simptoma të tjera përveç dispepsisë së lehtë (probleme me tretjen). Zakonet e duhura të të ngrënit dhe një mënyrë jetese e rregullt janë të rëndësishme për parandalimin e gastritit.

Sot gastriti trajtohet me sukses në shumicën e rasteve sepse dihen shkaqet dhe dihet se si trajtohen.

2. Ulcera peptike

Ulcera peptike është një inflamacion i hapur ose dëmtim i shtresës mbrojtëse dhe mukozës në stomak, duodenum ose ezofag. Ulcera formohet nën veprimin e acidit klorhidrik të stomakut dhe enzimës pepsinë, kur ka dëmtim të shtresës mbrojtëse në mukozën e organeve të përmendura tretëse. Mund të shkaktohet nga duhani, alkooli, kafeina, por edhe stresi i madh.

Një nga simptomat më të zakonshme është një dhimbje, e cila herë pas here ndalon dhe rishfaqet pas një kohe. Më intensive është në fazën e fundit të tretjes, kur përqendrimi i acidit të stomakut është më i lartë, përkatësisht 2-3 orë pas ushqimit, por ndodh edhe në stomak bosh, nëse diçka stimulon sekretimin e acidit në stomak si për shembull uria. Simptoma të tjera përfshijnë kryesisht dispepsi: fryrje, marramendje, të vjella dhe gromësirë.

3. Virus gastrik

Emri “virus gastrik” sugjeron se është një inflamacion viral i mukozës së stomakut ekskluzivisht. Megjithatë, në thelb është një inflamacion i mukozës së stomakut dhe zorrëve të vogla të një shkaku viral.

Bëhet fjalë për gastroenteritin, i cili karakterizohet nga dhimbje dhe ngërçe në bark, të vjella dhe diarre ujore dhe temperaturë.

Viruset hyjnë në sistemin e tretjes drejtpërdrejt përmes ujit, ushqimit ose nëse njerëzit ndajnë të njëjtat takëme, dhe transmetimi është i mundur përmes kontaktit të ngushtë personal.

Në rastin e “virusit të stomakut”, është e rëndësishme të plotësoni elektrolitet e lëngjeve të humbura nga diarreja. Fëmijëve dhe të rriturve duhet t’u jepet ujë i thjeshtë, çaj pa sheqer, supë ose pije të pasura me elektrolite në sasi të vogla, rreth 2 dcl çdo 30-60 minuta dhe të moshuarve çdo 15 minuta. Probiotikët dhe kosi mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e sëmundjes dhe të zvogëlojnë diarrenë.

4. Sindroma e zorrës së irrituar

Është një gjendje kronike në traktin tretës, e cila karakterizohet nga dhimbje barku dhe çrregullime të ritmit të jashtëqitjes, veçanërisht të theksuara në periudha stresi.

Sindroma e zorrës së irrituar shpesh shoqërohet me mos tolerancë ndaj disa ushqimeve, andaj alergjitë konsiderohen si një nga shkaqet e mundshme.

Krahas dhimbjes vërehet edhe ndryshimi i ritmit të jashtëqitjes (diarre, kapsllëk apo ndryshim i diarresë dhe kapsllëkut) janë disa nga simptomat kryesore.

Ushqimi i duhur me marrjen adekuate të lëngjeve dhe aktivitet fizik mund të parandalojë shfaqjen e sindromës së zorrës së irrituar.

Personat e ekspozuar ndaj stresit si pasojë kanë vështirësi në tretje, andaj duhet të fokusohen në një mënyrë jetese të shëndetshme dhe teknika që do të minimizonin intensitetin e stresit dhe pasojat e tij në shëndetin e sistemit tretës.

Terapia është individuale, zakonisht afatgjatë dhe komplekse: dietë, mbështetje psikologjike dhe mjekim.

5. Helmimi nga ushqimi

Bakteret, viruset dhe parazitët mund të shkaktojnë dhimbje stomaku. Mund të shfaqen diarre, marramendje dhe të vjella. Mund të ndodhë nëse ushqimi nuk trajtohet siç duhet.

Gjendja shpesh do të përmirësohet vetë, por vizitoni një mjek nëse jeni të dehidratuar ose nëse vëreni gjak në jashtëqitje ose nëse keni diarre të rëndë që zgjat më shumë se tri ditë.

Shëndeti

Kundër shëndoshjes së fytyrës! Çfarë duhet të bëni?

Published

15 hours ago

March 29, 2025

Albina Zeneli

Humbja në peshë mund të jetë sfiduese, sidomos nëse bëhet fjalë për zona specifike të trupit. Humbja e dhjamit në zonën e fytyrës në veçanti bëhet shumë frustruese.

Ushtrime për fytyrën

Përmirësojnë paraqitjen e fytyrës, luftojnë shenjat e plakjes, përmirësojnë muskujt e fytyrës. Ekspertët rekomandojnë fryrjen e brendshme të faqeve dhe kalimin e ajrit nga njëra anë në tjetrën. Mbledhja e buzëve në formën e një puthjeje dhe lëvizja në anë është efikase.

Ata rekomandojnë buzëqeshjen e hapur me dhëmbët shtrënguar për disa sekonda. Ushtrime të tilla duhen bërë dy herë në ditë për 8 javë.

Ushtrimet Kardio

Dhjami i tepërt në fytyrë është rezultat i shëndoshjes së tepërt në pjesët tjera të trupit. Aerobia dhe ushtrimet kardio rrisin ritmin e zemrës dhe përshpejtojnë rënien nga pesha.Ekspertët rekomandojnë 20-40 minuta ushtrime të tillë në ditë.

Uji

Thelbësor për rënien nga pesha. Konsumi i ujit përshpejton metabolizmin me 24 përqind. Hidratimi shmang akumulimin e lëngjeve në organizëm dhe parandalon fryrjen e trupit.

Kufizimi i alkoolit

Nëse e teproni me alkolin do të ndiheni dhe dukeni më të fryrë, sepse ofron shumë kalori e rrit gjasat e shtimit në peshë. Sasia e lejuar e pijeve alkolike është një deri në dy gota në ditë për meshkujt dhe një gotë në ditë për femrat.

Karbohidratet e rafinuara

Biskotat e ëmbla apo të kripura qofshin si dhe makaronat janë ndër fajtorët më të mëdhenj të shtimit në peshë, janë të përpunuara e nuk kanë ushqyes të shëndetshëm apo fibër. Praktikisht këto karbohidrate janë sheqer që nxit rrezikun e teprimit me ushqimin.

Gjumi

Thelbësor për rënien nga pesha, mungesa e tij rrit nivelin e kortizolit, hormoni i stresit që shkakton efekte anësore të shumta ndër të cilat edhe shtimi në peshë. Nivelet e larta të kortizolit rrisin oreksin dhe tjetërsojnë metabolizmin duke shtuar depozitat e dhjamit.

Kujdes me kripën

Konsumi i tepërt nxit fryrjen jo vetëm në fytyrë por trup. Kripa nxit akumulimin e ujit në trup. Ushqimet e përpunuara ofrojnë 77 përqind të kripës që konsumon njeriu në ditë.

Shëndeti

Si të ruani funksionet mendore gjatë moshës së shtyrë?

Published

16 hours ago

March 29, 2025

Albina Zeneli

Studimet kanë treguar se truri ka nevojë për stimulim të vazhdueshëm për të mbajtur funksionet e tij të shëndetshme.

Aktivitetet si leximi, lojërat që kërkojnë mendim dhe ushtrimet e trurit janë të dobishme për ruajtjen e kujtesës dhe funksioneve mendore.

Një mundësi e shkëlqyer për të mbajtur trurin aktiv është angazhimi në aktivitete sociale dhe intelektuale, siç janë bisedat me miqtë, lojërat e mendjes dhe zgjidhja e problemit.

Këto stimulojnë aktivitetin mendor dhe të ndihmojnë në forcimin e lidhjeve ndërmjet neuroneve.

Përveç stimulimit intelektual, ushtrimet fizike janë të rëndësishme për shëndetin e trurit.

Aktivitetet fizike si ecja, vrapimi dhe joga ndihmojnë në rritjen e qarkullimit të gjakut në tru dhe përmirësojnë funksionet kognitive, duke ndihmuar në ruajtjen e kujtesës dhe shpejtësisë mendore.

Një regjim i shëndetshëm i jetesës që përfshin dietë të balancuar, aktivitet fizik të rregullt dhe stimulim mendor, është thelbësor për ruajtjen e shëndetit të trurit gjatë moshës së shtyrë dhe parandalimin e humbjes së funksioneve mendore.

Shëndeti

Katër ushtrimet që duhet t’i bëni çdo mëngjes

Published

17 hours ago

March 29, 2025

Albina Zeneli

Për shëndet të mirë, ushtrimet duhen të praktikohen çdo mëngjes, në mënyrë që fiziku juaj të jetë në gjendje të mirë.

Ushtrimi për forcimin e shpinës

Duhet theksuar se muskujt e shpinës janë “forcuesit” më të rëndësishëm natyralë të kurrizit, të cilët ndihmojnë qëndrim të drejtë, stabilitet gjatë lëvizjes dhe lehtësojnë kryerjen e aktiviteteve fizike.

Duhet të shtriheni dhe tendoseni sa më shumë që mundeni pjesën e sipërme të trupit nga prapa.

Përsëriteni tendosjen në tri seri prej 15 ushtrimeve, pastaj duart bashkoni pas qafe dhe gradualisht ngrijeni pjesën e sipërme të trupit.

Derisa qëndroni shtrirë në stomak, duart lakojini në bërryl, ballin vëreni mes shuplakave.

Në mënyrë alternative ngrini njërën këmbë, pastaj tjetrën – dhe përnjëherë të dyja. Tërë këtë kombinim përsëriteni 10 herë.

Shtrijuni në bark, duart i shtrini pranë trupit. Shuplakat mbështetni në dysheme. Njëkohësisht ngrini dhe shtrini pjesën e sipërme të trupit, duart dhe këmbët dhe kthehuni në pozitën fillestare.

Është me rëndësi që pas ushtrimit t’i bëni ushtrimet e tendosjes dhe të relaksimit të muskujve, për të bërë një relaksim të përgjithshëm.

Ushtrim për muskujt e stomakut

Mjekët thonë se gjatë viteve kjo pjesë e trupit lëshohet, andaj duhet të jeni tepër këmbëngulës në ushtrime që sërish të kini stomak të rrafshët dhe të bukur.

Ekzistojnë ushtrime për stomak të rrafshët. Shtrijuni e ngriheni vetëm pjesën e sipërme të trupit, pjesa e poshtme të jetë e puthitur për dysheme. Bëjeni një seri ushtrimesh në atë mënyrë të ngrini pjesën e poshtme të trupit, ndërsa e epërmja të mbetet rrafsh në gjendje të qetë.

Njëra nga mundësitë është edhe “vozitja e biçikletës” në ajër apo seria e ushtrimeve e ngritjes së pjesës së sipërme të trupit në drejtim të këmbës tjetër. Në fund shtrijuni anash e ngrini këmbën e sipërme, pastaj ndërrojeni anën dhe përsëriteni ushtrimin me këmbën tjetër.

Argëtimi në krahë

Ushtrimet nëse fillimin e kuptoni si argëtim të mirë, ndoshta pas një kohe do t’ju pëlqejë. Ekspertët e fitnesit thonë se çdo ushtrim është i dobishëm nëse paraqet edhe kënaqësi. Nëse bëni pjesë te ata dembelët, që vështirë zgjohen, ju propozojmë të qëndroni të shtrirë në çarçafë.

Pas ose para ushtrimeve të barkut, argëtohuni duke ngritur këmbët dhe duke shtrirë trupin sa më shumë që mundeni. Kombinoni ushtrimet duke e hedhur këmbët mbi kokë, pastaj njëherë njërën e njëherë tjetrën, vozitni biçikletën në ajër.

Nxisni muskujt e thellë

Ushtrimi në top mund të jetë argëtues dhe i dobishëm. Meqë topi nuk është stabil, duke ushtruar në të i kundërviheni gravitacionit dhe në atë mënyrë i angazhoni muskujt e brendshëm stabilizues.

Forcimi i këtyre muskujve mund të ndikojë në mënyrë preventive në lëndimet e shpinës, gjunjëve, nyjave të krahëve.

Ulja në top aktivizon punën e muskujve të shpinës dhe të barkut. Në këtë mënyrë nxisni qëndrimin e drejtë dhe vertikal. Argëtohuni duke kërcyer mbi top dhe nxisni shkrirjen e kalorive të tepërta. Është me rëndësi madhësia e topit, sepse kur uleni në të, ijët dhe gjunjët duhet të jenë në shkallën prej 90 gradësh. Personave të cilët janë të gjatë deri në 165 cm u nevojitet topi me perimetër 55 cm; atyre nga 165 deri në 180 cm perimetri i topit prej 65 cm, ndërsa atyre mbi 180 cm topi prej 75 cm.

Shëndeti

Sa vezë duhet t’i hani në javë dhe si ndikojnë në organizëm?

Published

2 days ago

March 28, 2025

Albina Zeneli

Mëngjesi tipik i shumë amvisave shqiptare përfshinë vezët. Ato servihen të ziera ose të skuqura në forma të ndryshme. Veza është një ushqim i shëndetshëm.

Ajo kombinohet me shumë gatime siç është bukë e thekur me avokado, supë me oriz, tavë me spinaq apo ëmbëlsira.

Gjatë një jave njeriu arrin të konsumojë shumë vezë dhe natyrshëm lind pyetja nëse konsumi i kaq vezëve është i shëndetshëm. Ekspertët ushqimorë thonë se një njeriu mund të konsumojë pa frikë dy vezë në ditë.

Veza duhet shoqëruar me barishte, kos, avokado dhe bukë me drithë të plotë. Nëse e servoni me proshuta dhe shumë feta djathë, atëherë do të mbusheni me kalori dhe yndyra të panevojshme.

E bardha apo e verdha e vezës?

Disa hanë vetëm të bardhën e vezës në përpjekje për të mos konsumuar shumë kalori, por e verdha e vezës ka shumë ushqyes të nevojshëm.

Ato nuk gjenden tek e bardha e saj, ndaj veza duhet konsumuar e plotë. Të dhënat konfirmojnë se vitaminat që treten në yndyrë gjenden pikërisht tek e verdha e vezës. Ndaj nëse hiqni të verdhat e vezëve mund të mos merrni shumë kalori por as vlerat ushqyese të tyre.

Sasia e duhur e vezëve

Sasia e duhur e vezëve është e gjitha në varësi të regjimit ushqimor që njeriu ndjek gjatë jetës, një vezë përmban 80 kalori, 5 gramë yndyrë dhe 6 gramë proteinë. Nëse jeni duke marrë mjaftueshëm proteinë dhe yndyra nga ushqimet tjera, ngrënia e një omleti prej 5 vezësh çdo ditë është padyshim një ide e keqe. Gjatë ditës mund të bëni rregullimet e duhura në sasinë e yndyrës dhe proteinës. /UBT News/