Kursimi i energjisë elektrike në Kosovë është shumë i nevojshëm, pasi që vendi ynë ka kapacitete të vogla për furnizim. E nëse energjia nuk kursehet, Qeveria do të jetë e detyruar të importojë rrymë me paratë e taksapaguesve.
Kështu ka thënë në një intervistë për KosovaPress, inxhinieri i energjisë i diplomuar në Zvicër, Bashkim Dyla. Ai fillimisht ka folur për krizën energjetike në botë, e cila ka ardhur për shkak të rritjes së çmimit të gazit në dy vitet e fundit.
Sipas tij, në vitin 2020 çmimi i gazit ka qenë 15 euro, kurse në këtë vit është rritur 450 për qind.
“Si shkaku kryesorë i paraqitjes së krizës është rritja e normave të rritjes së gazit, p.sh në tetor të viti 2020 çmimi i gazit ka qenë 15 euro për megavatorë ose 1.5 cent për kilovatorë, e në tetor të viti 2021 ka shkuar 80 megavatorë ose 8 cent d.m.th 450 % rritje e çmimit edhe kur e din se tërë Evropa furnizohet me organizatorë ka pas impakt”, tha ai.
Ai ka shtuar se në Kosovë kursimi është shumë i nevojshëm, pasi që ky vend ka kapacitete më të vogla për furnizim me energji elektrike.
“Pikë së pari kursimi është kulturë jo vetëm në energji por në çdo send, sidomos në Kosovë kursimi është shumë me rëndësi për shkak se Kosova ka kapacitete të vogla për furnizim me energji elektrike e sidomos dimrit kur ngarkesa rritet shumë, atëherë Qeveria e Kosovës pa marrë parasysh cila Qeveri prej pasluftës e deri tash kanë qenë të detyruara me importua rrymë, dhe me importuar rrymë u kushton shumë më shtrenjtë sesa me prodhu vet duke i ditur çmimet e tregut botërorë të rrymës”, ka thënë inxhinieri.
Dyla apelon që të kursehet energjia elektrike, pasi kursehet edhe buxheti i shtetit.
“Apeli është i njëjtë, me kursyer, se Kosova momentalisht është duke importua rrymë dhe nëse e vazhdon këtë import duhet të sigurohet kompania që e furnizon Kosovën me energji elektrike, d.m.th KEK-u, por pas një kohe nëse vazhdon ky tred i furnizimit të lartë, atëherë është e detyruar Qeveria të importojë rrymë, kur importon Qeveria rrymë, atëherë Qeveria importon rrymë me mjetë të taksapaguesve d.m.th nëse t’i nuk kursen rrymë, duhet me marrë pare, pra me taksa të juaja duhet të blihet rrymë, kështu që nëse kursejmë, i kursen edhe ato shpenzimet e qeverise për me ble rrymë”, potencoi ai për KosovaPress.
Ai ka vlerësuar edhe çmimet e energjisë në Kosovë, ku thotë se çmimi i energjisë në Kosovë është më i lirë se në të gjithë Evropën.
“Në Zvicër dallon pak prej Kosovës, sepse në Zvicër furnizimi me energji bëhet prej çdo kantoni sepse çdo kanton i ka keds-at e vet edhe ata e blejnë rrymën në vende të ndryshme, kurse në Kosovë është KEK-u dhe KEDS-i. Por çmimet në kantonin ku jetoj unë, në kilovatorë tarifa e lartë është 32 që i bie 30 cent me kosto të sotit, e në Kosovë është 6,75 kuptohet që standardi i Zvicrës është më i lartë dhe më i lirë, besa nuk është shumë i lirë, por në Kosovë çmimet e energjisë elektrike janë më të lirat në Evropë, vetëm ta krahasojmë me Shqipërinë, në Shqipëri një kilovatorë kushton 10cent, dhe në Shqipëri nuk ka tarifë të lartë dhe të ulët pra konstant 10 cent, ndërsa në Kosovë është përparësi se e ke tarifën e lartë 6,75 cent dhe tarifën e ulët 2, 89 cent ke mundësi të kursesh”, ka përfunduar ai.
Dyla thekson se duhet të përdorën pajisjet e amvisërisë për të mosshpenzuar energji elektrike.
“Është shumë me rëndësi për shembull, këto janë disa këshilla praktike për dikën kanë me i ‘u doke jo shumë interesant. Po fillojë me frigoriferin, frigoriferi është një pajisje e cila harxhon me një banesë apo shtëpi deri në 25% energji elektrike nëse kuptohet nëse nuk nxehet objekti, duhet me ble për shembull frigoriferë me efecientë A++, ai investim pak i tepërt kthehet deri pas dy deri tri viteve, mandej shpesh derën e frigoriferit duhet me hap sa më shkurt dhe sa më rrallë, temperatura ideale në frigorifer duhet të jetë 7 gradë celsius. Mandej larja e enëve duhet me përdor modusin EKO dhe makinën e enëve duhet me mbush plot sepse kursen edhe ujë edhe energji, edhe para larjes ka shumë funksione, pra për shumë makina edhe të larjes edhe të enëve kanë funksione të paralarjes. Edhe nëse i lan në dorë shpenzon më shumë për shkak se duhet t’i lash me ujë të nxehtë. Edhe furra është shpenzues i madh sepse furra është 3-4 kolovate për një orë, pra nxehja e furrës nuk është e nevojshme…Ndriçimi është sektori i ndërtimtarisë ku më së lehti kursehet vetëm e shkyç një prizë, e sheh një dritë që është e ndezur e shkyç është sektori që kursehet më së lehtë. E sidomos tash teknologjia me ndriçim ka përparua që kanë dalë në treg edhe në Kosovë llampat ‘Elede’ të cilat në krahasim me llambat e përparshme që i kemi pas ato kursehen deri 80 90 për qind, si këshillë është ndriçimi duhet të përdoret aty ku punohet”, ka thënë Dyla.
Sipas tij, gjatë krizës për furnizim të energjisë elektrike, Zvicra ka një strategji të quajtur Osteral, ku përfshihet apelin për kursim, kufizimi i shpenzimeve të energjisë, ku përfshihen shkyça pajisjeve të cilat nuk janë vitale për jetë, reklamat, ndriçimet nëpër rrugë, nxehjet nëpër rrugë, nëpër kafiteri, sanuat, pishinat.
Bashkim Dyla është lindur dhe rritur në Gjakovë dhe ka studiuar në Prishtinë elektro teknikën. Pastaj, në Zvicër ka vazhduar studimet post diplomike për energji.
Prej vitit 96 punon si menaxher i energjisë i ndërtesave katenale pranë departamentit të ndërtimit kantonit Basel 7.
Lajmet nga UBT2 months ago
Lajmet nga UBT3 months ago
Lajmet nga UBT2 months ago
Lajmet nga UBT2 months ago